1
1 .
'J}~
·P.hyf.ica
Di(p.
VI 1
I.
De
Caufa
efficienti.
'{cmentia ·fornmuoiori
')
quando dl: ln eodem ordi-
eft
perfe~ius
in genere accidentis : ergo non
c!l:
fo.
ne cum cffd l:u ,
3c\
quern e1cuat , narn ideo lumen
prernum infirni in genere accidentis.Maior cfl euidcns¡
gloria:, quod dl_
dcua~o
, qt1a elcuamr imellcél:us
nam ficut infirnum fnpremi cll: illud, quod in illo gc–
non indiget alia deuatione in genere qualimis fupcr-
nere en 1rnpcrfeJtius 'ita
a
contrario f"níu fuprcmurn
· naruralis, quia ip[u'mefl fupernamrale; [ed tila virms
infimi ell:, quod efl perfcél:ins; narn licm infimurn
fubflantia: in 'accidenti non cfleiufdcm ordinis rcfpe·
Íllpremi cll: per defcenfum vt ita d1carn
a
pcrfeél:iom:
cfü1 fubll:antire, ad quarn eleuat accidens: ergo indiget
ad impcrfc&ionern; ita limiluer íuprcmum infimi
élt
cileuarione; nam cleuari
aliq~id,
nihil aliud ell:,quarn
p~r
affenforn ab imperfcéHone in ahquo:generc adma•
c:uehi ad alium ordmem fuperiorem, ac eft ille,in quo
iorem pcrfclbonem in ilJo ¡!enere. Mmor nOll ell: mi–
eft 1pfa rcs,qua: elena,tur.
nus euiélcns ,·nam ficur in genere fubll:amia: lpiritua-
;g5
Confirmau1r: fimilltcr poffet quis dicere,--quod in-
lis ell:'Perfe él:ior materiali,
fic
accidens f.piritualc dl:
te\leél:us .porerat eleuari ad vifionem beatarn per a-
pcrfeél:ius mareriali , & per c0nfequcns fpicitua–
liquid naruralc , & illud non indigcret cleuatione,
le deber dfe ínpremum
inlimi
: ergo
acCJdens
quia 'eft ipfa cleuacio, c;¡uod abfurdum dl: in bona materiale non ell: fupcemum infi mi : ergo non ar–
Theologia,
tingunt fobflantiam m1tcrialcm , qua: efl infimum
'8
4
Rcfpondet idcm Collegium num.4 5.quod accidcns
fupmni.
eo ipío , quod confidercmr
vt
virrus fubllanria:, lich
maneat in rationc accidentis,11ihilominasmaxime ac–
cedir ad propriam perfcél:ionem ,
&
óamram
íubflan~
-tia:; fictit paíf1e
efl
maximc proxima e.'fencia'>
&
ideo
aliquo111odo
pcrtin~t
ad ordinem fobflaneia-,& lic !na–
nee elcuatum,nam Vt air Philofophus, r,1premum infi.
mi attingie infimum fuprcmi,arque ideo cum accidens
ve virtusfubll:antia: lit!uprcnmm inlimi, ideo attingit
infimum fuprcmi.
-8
5
Sed ha:c folmio , mirm'l! cfl , q11od mirabilia con-
iungae; "ªm in primis ita limiliecr
~c(j>onderi
potefl,
quod phancaCma perrirn:t «liquo modo-ad ordlncm
•fpirimale1n,qt1arenas di: •-irtus anima:,& fic non cgcae
-cleuatione ad prodacendam
[
p<!Ciem fpirimalem, quia
tnl':l
lit
cognit!o ell: íuprcmum infimi in rationc cogni–
tionis,& fic porerie atringcre irrfimnm fupremi'; nam
in ordine matcriali Íupremum di: cognit1ó,
&
In
ordi–
lpirimali (
&
loquee de rationibus accidentalibus)infi.
mum illius ordinis eA: (pecics
imprelfa~ergo
cum phan·
taíma
fit
fupremum inlimi., cdrex natura foa,elcuarum,
atque
id~o
fine alia elcuatione attinget produél:ionern
fpeciei Ípiritualis , qua: cll: Wlmum füpremi ; & pcr
-confequenscrit fuperfluus intelleél:us agens , quod di:
abfurdum in fcntentia,quam impugnamus. Sed contra
lic
argumentar contra eandem folutionem ,
&
meo
videri latís cfficaciter:ergo accidens non attingit com–
poiitum íubflantiale, nec formam fubíl:antialem:patet
coníequcmia;accidens pee vos attingir infimum fuprc–
'mi; fed compofüum fubflantiale,& forma fµbflantia–
l'is non funt infimum fupremi; fed pocius ipfum fuprc–
mum :ergo accidcns non attingit compolimm fubílan–
tiale, nec ip[am formam fubltantialem, Maior efl fo.
fotio aduer[ariorum.Mmor meo videri eíl: euidens, vel
djcant aduecfarij,quid
fü
fupremum fubflancia: mate–
rialis , v.g. hornini ;infimum .tutem efl materia prl–
ma, vel fubfill:entia ; Íed materiam primam non pof–
funt attingere accidentia
:
ergo non poffunt attingerc
inlimum íuprcmi,& licec attingant fubliftentiam,quod
falfum eíl: : ergo ad producendum ipfum compofimm
fubíl:amialc,& ipfam formam,qua: funtfuprernum ip–
fum, a!Iignandum eíl: aliud agens; liqt1idem accidens·
non potcft producere illa, quia non ÍUnt inlirnwn
íu–
prcmi.
Dices,quod fubfla[ltia materialis ell: inlimum fuh·
ftamia: , quía cíl imperfeél:ior fubflantia Ípirit11ali
completa,
s
6
Sed conrra : ergo atcidcns .matcriale non attingit
¡>_roduél:ionem fubflanria:
m~terlalis
: Patee conícquen–
ua :pcr
v~s
infimum íuprcmi folum attingimr
a
fi1pré•
?'º
1n_fim1 , fed accidens materiale non cfl íupremum
mfim1 :ergo
a~cidens
materialc non attingic produétio–
nem fubllanna: mamialis.Maiot eíl:folmio aducrfario-
. tum.Mino.r
e~ e~iden~,quia
íupremum infimi efl,quod
cJt
pcrfcfüus m 1110 gcnerc;ícd acddem matctiale ntn
SVBSECTIO IV.
Alia p»incipalü ratio ponitur.
T
Erc~ó pti'!cipa~iter
argmn_éror, quia _quado aliqu.a
s7,
enútas mmnne cfl operanua 1mmed1ate,
&
per le
virture propria, ncq; eflcaufa dncícns ncqmc haberc
infliumcntú,quod v1rrute illiusoperccur immediatc,
&
racione talis immediatc; operaeionisdicamr entiras 111-a
mediare opcrari; vt videre eíl: in matena prima, qua::
quia nullo modo ell: operaeiu·a,neq; vllo
~odo
cíl caufa
efficiens, nullo modo haber in!lrumentum, quod vir–
rute matedre prima: .po!Iir immediat"C operari,
&
dli.
cientcr producere , quia accclforium lequitur princi•
pale , cum autcm principalenon
fit
operariuum pcr fe
acccíibrium illius, quod cfl infirumenrnm, etiam non
porell: elfe opcratiuum, quia deb(t fcqui in hoc íuum
principale.
Clarioribus cxem·plis id illullmur ; quia creatura
8F
nullo modo pótcfl: pcr fe creare immcdiare,nullo modo
·
potefl haberc iníl:rumentum ; quod in vinute creamra:
creet immediarc ,tatione -cuius crcacionis dcnominetur
,creatura rnediacc crcans. ltem quia neque Angelus,ne–
que horno per fe i
1ediatcpoffunc produccre gratiam¡
lumen
gloria:,~·
dona [íupernamralia virtucc pro;
pria, nullo inodo poffunt habcrc inflrnmcnra,
"}Ua:
in
virture hominis,
&
Angcli produ·cant immediate gra–
riam ) lumen gloria: ) & ca:tera ;
e
contra vero pote!t
dad aliquod inflrumcntum , vt cll: Sacramcntum,quod
in virtutc ]}ci immediacc producac gratiam, &c. quia
neus virtute propria immt diatc potcfl operari gratíam,
quod adco vcrum el\,vt li Deus non poffec pcr
fe
pro–
duccre gratiam, nullo modo poffec habere il:ifirumen–
tum, quod in virtute Dei immcdiare produceret illam¡
licue v. g. quia Deus neque per potenciam abfoluram
potell: in vno fubieél:o fimul ponere duo con¡radil1o-'
iia, & in fententia Thomiftarnn1 gratiam ,
&
ptcca–
tum, am duas formas fubftamiales in eadem maceria,
aut vnurn
corpll~
circqtnfcriptiuc in duobus locis,nu\lo
modo poteft Deus habere inflrurnent1¡m, quodln vir–
tnte Dei ponat duas concradiél:orias fimul in eodem
fubicél:o priuarioncm,
&
formam,duas formas fub!lan–
tiales in cadi::.m materia, vnuln cótpus circumícriptiue
in duplici loco,& idtm di: de lapide 1·efpeél:u operatio–
num vitalium; vnde line dubio cxGbilarcrur qui affe·
reret, aliquam cntitatem dfe ex natuta fua detcrmi·
natam , ve
lit
inflrumentüm Dei ad ca, qua: propofui–
mus ,
qu~
Dcus neque per potcntiam foam abfolutam
porell facere;quod iure optimo condngerer, cum ridi–
culum fi t dicere, inll:rumentum alicuius polfc per fe
facere in vim1tealicuins' quod per [e nen porcfl tale
facere; quia caura principalis non potcll habcrc dele-
(
g~~