·
OE_~ft.
I
I. Vtram
deriuetur
aliquid
a
joma)in
mauriaml
2.t/.f
non requirimr maior dill;inél:io totius
a
parcibus,
Contra vero lib.
3.dea1úma c. 4 . tex. r. alio modo
&cJed porius maior vnio,
&
maior proporrio íuarum
iribuit aél:ionem intelligendi animre¡air enim, De ani'–
partiu
m;in hocenim pofllit
A~inot.8.mec.aph.
e.viti~
m:i: auccm ea pme,9ua
cog~oícit,atque
fapit, nempc
·mo, &
Jib.i.deAnima c.1. vmratem per
(e
compofin
de 1mellcél:u,&c.vb1 conced1r animam intellellu intd–
fobnantialis ex materia , & fom1a non in illa maiori
ligerc cum tamcn dixilfot i.lib.inepte dici animá-rexc–
diClinél:ione.
re,& redilicare; l!hilofophi autem, qui ex fuo (en(u in
compoliro nihil alilld dfc dixerunt,quam formam,
'&
materiam.& modum quemdam vnionis coatti
íunt
QVJESTIO _ II.
ycrum
deriuctur aliquid dillinélum
a
forma in mareriam,
&
compolirum,
ratione
cuius d1ftingu.'.lcur
torum
k
pnrribus.
SEC TIO
I.
Prima
fententia
proponitur.
P
Ater Va[qucz tomo
t
.in terriam partem qurel!:.r.
1
art.8.~iíp.19.c.
2.aíferit his verbis aliquid dill:in-
d:um deriuari
a
forma in materiam vr confiiruarur
romm,& racione illius materia prima viuat,& fentiat,
&
e.deaél:u vero forma:(inquit varq.)& rnareri:r rcci–
pientis clfcél:um formalem illius, alio modo dicenclum
en;quamuis enim in ipfa forma concedi debcac modus
aliquis,vt habirnd\ncm habeat cum mareria,neque in
materia alius modusconfümfdus tit,rJmé,quia ab om–
ni forma Íubnamiali,in genere caufa: formalis , deri–
uamr in matcriá ipsá
elfe
quoddáfubfiatialc;ideo aél:us
forma: íubll:átialis,qui dicicur informacio,& aél:us ma–
cerix qui dicicur receptio,non íunr n·1odlls
illc
inha:lio–
nis,qllé cóClimimus in forma;fed íunr idécú ipro effe–
ll:u lubnariali dcriuato ab ipfa forma, fob diucrfa tamé
cófidcratione,népeprovt el\: ab vno in aliud,& /: córra.
Porro autem deriuari ahquod
etíc
fobfianriale
a
forma in ipíam materiam in animanribus'.manifdl:um
dl,&
ínnar corum de aliis rebus Philofophari Jicebic.
Nam in viucntibus marcria non fol um in
[e
reci-
.1
píe anímam,licur parles recipit albcdinem folam , fed
ctiam ipía materia viuilicatur,icavr eius etrc deinde
lit
viuere,nec íc¡ilum anima viuar , (ed criam materia per
'animam. informara, raríone cuius materia principium
cll: operis vicx;longc alb racione, quilm íubicél:um ha–
bens calorcm en principium calcfacicndi , nam fub–
ieél:um habcns cálorem.non concurrir vilo rr.odo; Ced
(vt dici íolet)en veluci vthiculum form:r agcntis:at ve–
ro in animantibus
11011
Íc haber hoc modo materia,
fed ipfa etiam per íe comparatur
ex
parre principi
j
ad
agendum;lignum igicur en ipfam in Íe non folum rc–
cipece
animam,f~d
eriam per eam viuilicari,
&
haberc
nonum etTe.quod cll: vi
ucre.Nam cene Arinorele 2.de anima. cap. 49. cex.
¡
7.
~
viuere viuentibus ell: dl'e:crenim fi folum recipetet a–
nimam licut íubiea:um formá accidcnrari.l,folum etTer
vchiculum forma: ad agcndum,& foli anima: a.ll:iones
vira: tribuerenrur,quocirca (ola anima c!iccret vilioné,
non amem quid
ex
anima,& c11>rpore conflattí, & pcr
animam viués,quod cll: falíiílimum;nam aél:iones ani–
mantium.qua:dam communicanr corpori,quia corpus
ctiá ad illa concnrric, vt videre : qua:dam amem llOn
communicant corpori,vt intdligere,& vclle,
&
ha:c a
fola anima eliciunrur,& 4c prioribus dixir Arin. 1. de
de anima cap.4.ltex.
6
4.Dicere autem animam ira(ci,
vcl timcr< , limilc en, au;¡ltc
(i
quiípiam animam ce ·
xcre dicar,vel redilicarc · nam melius e!l fortatlc dice–
l:c non animam, íed hominem anima mife¡¡cri,vcl di.
ccre.&c.
Jideph. de Peñnjiel, Philof Tom.//.
doh. de
Pen11jüt,
atTerere maceriam non conferre ad operaciones viucn–
cis,licut ueque íubieél:um caloris ad calefacicndum,(ed
cetú principium etTe animá ipsá,ex quo inciderccogü–
rur in aliud abÍllrdum nempe,vt dicát animá redif1carc,
& cexerc,licut calor dicícur calefacerc:conllac aucé hoc
elfe
fal(um,& contra Arínocelcm vt vidimus.
Turn etiam,qu1a 1bidem tex.66.operationes huiuf–
modi,qure percunt cum ipfo coto dicit
clfe
non animre,
ícd communis,nempe torius compofici,
Neque vero dicuntur h:e aél:iones etTe communes
iplius, nempe cocius compofiri,qllia materia folum
íic
lubieél:um illarum,nam
li
hac fola racione materia có–
currerer,reél:c diccrcrnr anima a:dilicare,ficut calor ca–
lefacere,liquidi! iñe modus loqlli!di folü dmorat prin–
cipium cfficiens allionis. Tum eriam rcék diccretur
videre,quia licct vilio
lit
aél:io immancns,dcnominans
fubieél:um videns , nihilominus non poten denomi–
nare maccriam videntem, cum ei non conlleniat ar–
teurio,qll:e en propria viuentis,
&
de racione coanof-
centis facultacis.
0
Adde quod anima rationalis , qua: el\: fotma fe–
cundum
fe
fpinmalis tribuir maceria: non folum ef–
fe hominis,fed eriarn animahs, viuentis,
&
corporis
¡
tribuir enim omncm rarionem gcnericam, qua: el!: in
pra:<licamenro fubfiamia:. Cum igimr d1buat cllC
corporis,& ipfa non
lic
corpus, (ed fpirims; íequirur
non (olum commumcare fcipfam macerire , íed cciam
aliu;11 efü:él:um,nam
ti
Íeipfam fol um daret,non daret
elfc corporis ; quod li élicas ctfe corporis Íolum con–
uenire homini racione alterius panis , nempe macc–
ria:,conrra hoc en manifcfia rauo,quoniam ex J10c fe–
querérurrationem corroris non pra:dicari
vni~oce
de
v1ucnti,animali,& homine,lic¡uidi! ha: tres polleriores
raciones proueniúr ab a.!.!Jma ip{a vr
a
forma;erfe autiE
corporis prouenic
a
fo'a materia;imo cónenit ro1i ratio.
ne iolum illius. Sequemur infoper non minus dici
potTe
hominem fpiricum,quam corpus;nam licue racio–
ne alterius parris,nernpc matciia: cCl'corpus;ira etiá ra–
tione alta iusen Ípiritus:conll-ar aucem in pra:dicamé–
co íub!\amire confümi hominem Íub genere íubllácic;,
&
corporis,nó íub genere Ípiritus,lignum ergo efi ra–
cioné corporis de.riuari ab anima licut
a
forma in mare–
ná ipsá,& eodem modo racionem viuemis animalis,&
hominis,notandum tamé en in eó effeél:u formali deri–
uato in materiam ah anima,!cu forma íncludietiá ip
5
á
anunam vr formam;nam effeél:us formalis
a
forma ip–
fa
(cparan non pocen.Pofiremo li marcrla folum
dic~retu( habcre v1ram per animam , quia haber ipfam
animam,non amem,quia habet aliquid deriuamm ab
anima non dicererur vita ipíius
mareri~,
vita corporalis
~
co;ruptibilis'.quia
a1~im~
i.p(a incorrupribilis,& (pi–
r1.cuahs ell:,a tqm
m~cena ~i~1tur
haberc vitá corrupci–
b1lem:ergo,habet v1camd11l:inélam ab ipfa anima,licct
ab ea proccdenccm.
H 1nc criarn intclliges qua de caufa dicatur ex íub–
ieél:o ,
&
accidemi lieri vnu111 per accidens videli-
4
c~t,quia
non
lit
~enia
qu:rdam emitas in aliquo pra:–
d1camenro confütura,habcns Cuas proprias palliones,
&
operationes,
&
quarc ex
materi~,&
forma liar v–
num per fe.quía fcilicec cenia quxdam cnticas conlla–
tu~
confiiruca in aliqllo prxdicamenro habcns proprias
paffiones,& operationcs:fedde his
fufea
Philoíophis
di(puratur;h:zc auré diél:a ÍUnt,vt imellígam.us rermi-
X
;
num