~tefr.V.
'f7trum Formajitnobilior,?tMz materM,, tum ·compojfto.
'JU
al\ gcnus cau(x fon'nali', l¡Wld _per cau_fam_formalem
pcndcrc,
&
in idcm rccidit, quod materia pcr crea–
'llonnúuquam idcrn irnportctur.acaufa 11m_1nfcca,quo
ttoncm_,forma co_rporca fublunaLis pergencrarioncm
fenfu materia
cll:
caufa f ormahs
compofi~1:a~
conlir-
producnur
7
nob1ltor v_cro modus produél:ionis,
efl:
rnationcm;gcnus, & d1ffcrcnr1a n0n ranrum a forma,
crcar.10
~qua~
ge11erat10, at peifeél:ior modus pro–
fed
a
ma<eria,&
forma~efum~nrur,&
v1ramquc par-
duél:_1oms , mdcx
c(l;
ten~ini
pcrfcél:ioris; fcd nec
tcm includic , vt probau1t tcmum,fondamcmum
po-
h.oc111qnam obnat , quomam vcplurimum cfficit fc–
ncrioris fcntcnti.E.
cundum quid materiam c!fc pcrfcéborcm forma non
,:i.o
Ad quanum , mareria rcipfanon
cft
recipicns, aut
tamcn ,abfolutc • fi enim compares
indcpcndc~tiam
dcfercns to¡am quidditatem. Verum quia dcfcrt
po-
ab alio
~u.oad fu~!inemiam
cnm primo principio
dllimam quicldimis partcm, dicicur ablolutc quiddi.
fubnannal1,operat1onum,
·&
radicc omniwn affell:io.
tatem dcfem:.
num , longe perfeéhus c!fe hoc Cecnndum inuenies:
'§.
¡
Ad quimum, ante aduemum forma! non eratfpc-
vnde lici:t maceda in aliquibns fuperer formam, abfe–
cies complera,erat aurcm pars fpeciei .'
&
aduenicme
hnc tamen
~~
illa
_impcrfcCti~r.
forma , non aducnirde nouo toca fpcc1es [ecundum fe
Tune facLlc quruts poten
in
ferre, nmn compoíi- 4
tomn,led {ccundum partem fonnalcm.
m~
fitp_erfcCtius, an i1npcrfell:ius forma. I11perfe-
ébus qu1dem
dle
non poten ., cum includar 1pfam
QV.LESTIO
v.
V
u.t'tm Forma
fa
nobilior tum ma–
teri3., cum
co~pofoo.
$
E C T I O
p
ll I M A·
Sententia Aduerfaria proponirur.
;i
pofl:
cxplicatam exill:entiam ,
&
eífentiam fo1ma:
íubluoaris.proprictacc¡ ,
&
canfas eius oporrebat
inquirere.
V
cn!m quoad proprier:ates formre in com–
muni pra:ter indicaras
&
pra::ccc cas, -quas examinare,
proprium eílc,cum communi fenccntia reiicio in alium
\ocum,qualis
de
ca:num lit imrni:diar/: operatiua; an
ramum mediis accidcntibus, nullas alias repcrio.
2
~oad
caLLCas vero attinet ; cauCa efftciens forma-
rll!n d1uerfa en pro diueditatc illarum,nam caufa ef–
ficiens forma: hominis en folus Deus:formarum vero
corrnptibiliurn
ex
natura ret funt alia: lpccie Ílmiles,
forma enim equina, Vt
a
principio effeél:iuo fubnan–
riali proucnicab alia forma equina:at caufa materia–
!ü
forma: corporea: en materia, vt e:i: infra diccndis
connabir,
forn~aliH:anfaformre
nulla efr, clim !pCalic
forma compoGti: 6nalis ve.ro creata multiplcK e!fc
potell-; forma enim imperfcCta ad pcrfcéliort:m : per–
feélior ad perfuél:iffimam hnmanam , [cilicet prop–
tcr quam reliqua:: forma: Cubnantiales in hoc v111uer–
fu
crcat:i:: Cunr,vtin fincm ordioatur.
lgitur expeditis , qna: :id exifientiam , etfcntiam,
propricrares & caufas form::e fpeébnt. Vnnm
fohun
in
hac difp11ratione fupcrdl , ncmpc companre foc–
mam, cum cnm matcria,cum c11m compofito, quoad
maiorcm, ve! minorem perf:.Ctic¡ncm.
E.r primum formam cíle perfeél:iorcm maccria
; docuit Philofophus fa:piílimc,&
ciare
in primo Phy–
f¿c.
vbi ait materiam apperere
formam, vt rurpe
pulchrum ,
&
diuinum.
&
:z..
Phyf. dicit fonmm
dfe magis namram , quam
matena~1
; eandem Phi–
loíophi doél:rinam
Ceqn~ta
cll:
orno1s
P_h1lof?p~oru'."
poncriras,
&
his rauontbus confirmamt. Pnmo,qma
forma
el!:
finis materia:. Secundo, quia en pnnci–
pium efficicns operationum. Tercio, _quia magis re.
ccdit
a
racione potenria::pluf'1ue acccd1t a_d rauonem
aCtus;nec obnar rnateriam dfe incorrupt1b1lom,&
fur~
ma¡ fublunares corporcas
e(fc
corruptib1les,_n?~
cnirn
(cmpct: incorrupcib1le perfcél:iorefi
c9rrupu~1i1. ~ al
tcrius. atque akcrius gencris fine, quod_ma'.11fcnc pa–
rer in cxlo, en enim impcrfeéliusquou1s vmcnte , ve
Pbilofophi libris de anima docent,
&
ume1~
c<rlum
incou11pribik,viums c&truptibilc c!I:, oec deinde ob–
fiat
m~eriam
Cnbfincrc p=r
Ce ,
hoc cfl:-
a·
forma ctfe
i.ndepend.:titem • formam vero corpoream
a
maccci;¡
Jldeph. deP_úiafitl, Phi/o[. Tom. 11.
formar'.l ,
&
omn~s
fo1ma: perfcéliones, vt
m~mmum
igirnr a:qualcm pcrfcélioncm habebir,
ac
forma, fed,
.&
p_erfeélius cíle , cxtcnGuc res en abfqui:: conrre–
uerha , cttm fopra forma:
peLf~éliones ,
quas inrime
imbibic, pcrfcCtiones etiam mareiia:,
&
vnionis com–
poGtum addat.
Vltimo tandcm dita , compoíimm
dfe
quid
pe~-
5
feél:ius inren!iuc >importar enim aliquam perfcélio–
ncm rationc alterins panis , qua: nec formaliter,
nec cminenter comincrur in forma , nam
elfe
per
fo
ínbGnens ,
&
ab alio indcpcndcns, crearionífquc
terminum en magna pcrfeCtio ' qua: inucnitur in
materia,
&
ratione materia: in compofito, at ha:c
perfeCtio non continccur in forma corporca fub–
lunari: ergo compoficum
dl:
perfcél:ius inren!inc,
qnam forma corporea , quod amcm fir perfeél:ius,
ctiam animo fpirimali fuadetur
e:<
eo quod dfe cau–
f.amada:quatam maior ell: perfeélic, quiun cfü: caa–
Cam
inachequatam : at compofitum mulcarum eíl:
opcrationum ada:quata caufa , quarnm animus ra–
tionalis folum el!: inadxquara, igirur in compolíco
aliqua
p~rfcélio
inuenimr pra:ccr pcrfcCtioncm ab
animo ortam.
Dices hanc cauíam ada:q¡taram operarionum in-'
6
IJCnt¡im in animo , nullam aliarn importare, pra:–
ter cau[alitatcm maccrialcm, qua: vcplurimum
a
mai
tcria poreft oriri, at
dfe
caufam matcrialem pocius
en imperfeCtio ,_ quam pcrfeél:io, cuius argumento
dl:,
quad ralis modus caufandi Deo n:pugnec. R ef–
pondeo : in cauCa materiali duo virruahrcr imbi.
bunrur
,
&
.elle
caufarn macenalcm
fufdpiendo
(Ormam ; illud quidem pcrfoCt1011em
liccr aliquam
babear annexam impcrfoél:ioncm imporrar, ncc hoc
linaulare en in materia. , omnibus cnim crcaruris
c;or~mune
en , ve nullam perfi:tl:ioncm habeanr,
quin habcant aliquam
imperfcél:ionc~
admixram,
nam intelligcre perfeCtio
di: ,
at incclligere creatum
(je
per enritatem acc1clenralcm compolicionem facien·
rcm cum íubll:anria: fírqne per murarionem liibieéH,
omnis vero compolitio,& mucatio
ell
imperfc:él:io,
&
idem poten in aliis ollendi;cr¡!O licut hoc non obnar
quominus Angelus, quia intellig1r m>iorcm dicacur
perfeélionem
habere~quam
ens non imclligens, lic;Cc
inrclligere creamm l1r cum pra:J1é.h impcrfi:élione,
ita eciam dicendurn
eP.-
de
caufa ad:rquara , qu:r licct
habear aliquam admixcam impcrfeélioncm, abfolurc
tamen cft perfcéHor,qnam cwfa inada:quaca qu:e cíl:
p~rs
ad:rquacc, acque adco compofitú humanú perfe–
él-ins quid eric,quá Ílt folus animus,liuc anirnus fcpara–
ms lir,Ílue mareri:e coniúGl:ns,quod ncfcio quo funJa–
rnento conuiélus,nec qu:un Íotis confec¡uentcr l'ereira
r.cgauerir in fuo libro Phyfic.c.
5
.cum enim affirmalfet
compoí:rú
c!Tc
perfcCtius animo fcparato,negauir
clfe
perfelliusanimo materia: coniunél:o,verú cum animus
ex vnione
ad
maceriam .nihil dfcnriahs rerfeéli.onts
L
uquirar,