u0
Phyíica Di(p.
V~
De Forma
{t!fhjlánli.,z!i.
<lefeél:n vnionis homincmcomunpi,& clcficerc,& pro•
nia, qua: in til i tenia dfcntia ex vtraquc parte con•
ptcr cinfdem vnionis c01n1ptionem, ac dcfeé\:11111·,
furgcme concipiamr, ram materiam, quiim formam,
Cluiíl:
um
Dommum non manliffe in triduo ho-
&
vnioncm in li10 qniddiraduo conccprn includcrcr,
minem.
ncc video pfob abile fondamcncum ad ncgandum quo-
'1 1
Sed contra, quia non ell: maior ratio, cur affirmcs
minus condpcre poillm vnam adxquaram elfcnriam,
\!nionem,non vero materiametíe etfentialcm rci com-
&
compofitam;cornpolitam aurcm clfenriam extrema
pofit<l! ; cum vnio non tam propter
íe,
quam propte-i:
componenrio irnportare ccrcum eíl:,ncc dehoc dubita–
partes vniras
Íp~él:emr
, & rationcs quibus prior !en-
re po!liinr, uno ncc re ipía dubirare aurhorcs prioris
tentia matcriam ah eflcntia rci naturaliscontendir ex-
fomcntizr •cr.!d1dcrim , fed folum in dubium vocarc,
cludere, probabunt.
num nomine e!Tenrire folum principium perficicns,&
1 2
Tertium,~ffentia
rei eíl: genus,& diffcrcntia,ar nec
cfficiens
inrdlig~ndum
fit;in quo
-genus,necdiffcrentia folam formam imporranr,animal
Tercie} d1ccndum
dl:
nomine effentia: abfolure non
r
G
cnirn,aut rationale, v.g. non de folo animo rarionali
quamcumquc fonnaliraté; íed efscntiam complctam,
enunciari potefi; enunciaremr amem,ú
pro
fofa forma
& pcrfcél:am, & confcqucntcr ens narurale, quod cf–
po[set fiare; ergo e[senria cntis natutalis non Cola for-
fenriam rer feél:am importar partim
ex ro
arena , par·
ma coníl:at,Íed materia,& forma.
ti m ex forma inrcr fe vnitis compolicum lignificarí,
SECTIO
l
II.
Sententia nojlra
de/enditúr.
11
r
G9
intcr fenrentias relatas mihi folum pcrfua–
tdeo de tO!o nomine cffc difforentiam, & ex vano
modo accipiendi c!IC11tiam faél:um elle, vt aha dlon–
t-iam in Cola forma,alia in forma,& materia coníl:irué–
dam affirmer, Prior enim fentcntia nomine dfcntia:
folum principium form ale determinans,
&
pcrficiens,
ac operaciones diciens lignifican contendit:
~íl:crior
vero uomine dfentire importare contendit elle com–
plcrum,& ada:quacum in genere íubíl:anría: ,
&
iuxta
llanc diuerfam
cffenti~
acceptioncm : Prior Íe11te11tia
folam fonnam: poflerior formam,
&
mareriam alle–
~ir
clfe cffcnriam cmis naruralis, qua! quidem diffcn–
tio,vt optime fopra adnotauir Percira ad quintum,dc
folo nomine fpeéhr,vter autem modus loquendi pra:–
fcrendus lit,dicam infra,quod vero attinet ad rem ip–
fam, qua! íeqmmtur cerra, & indupitata elle, dabuut;,
14
Primum cll:,ram formam,quam materiam [peciales,
& proprias libi
~endicare
elfemias, iravt
df~mia
for–
m~ {j~
extra effentiam materia! , & effenriam materia!
e~tra
cllcmiam forma:, non folum dill:inguuntur rea–
lit•
, fed etiam dkntialirer, quod diucrfa vrriufque
mu11ia
fatis
indkant'
·~am
altera íuícipit, altera vero
informar.
i5
Secundo, eriarn haud dübium eít ex materia ,
&
forma.vnitis inrer
[e
confurgerc elfcntiam,vcrc vnam,
non quidem vnitate limplici,(ed vnirare,quam vocanr
compofitionis, qua: nec
Cola
materia, nec foJa forma,
fod
ex
vrraque componimr, hanc afferrionem pra:tcr
addutra
a
pE>íl:eriori fcnrentia) qure in pra:Íemi eriam
accommodari políunr ; illnd fuadec : quod parces verc
vniumur,
&
vniunmr vnionc fobll:anriali,
&
per fe(fi
qua cnim.extrema pcr Íe polfum vniri, maxim
e
mate–
ria,
&
forma, qure tanquam potenria & aél:us incra
idem genus fobfianriak ad fcinuicem ordinácur) ergo
ex partibus
lic
vnitis refulrabit vna elfcnria rocalis,
&
~d~q11aca,qua:
fuam vnitatem ab vrroquc extremo,&
ab extremorum vnione defumac,ilJud enim quod
ad~quarc ex parcium vnione conforgit ; neque cíl: fola
materia, nec folaforma' cum qux uis harum parrium
.lit
Cubll:antia incomplcca,& fimplex phyficc;fubll:an–
tia autcm,qu.c de nouo confurgit adxquata eíl:,
&
có–
pofüa;crgovnicas eias tertia: elfcntix
ex
omnium par–
tium,
&
vnionis cffemia defomenda eíl:. Idem parct
in cominuo,quocl nec ab vna, nec ab alrera parre, fcd
ab _omnibus f1mul accipit effentiam:ergo
a
for:iori ex
vmone materia:,
&
form:r , qure pcrfetriore cíl: vnio,
vna effentlacompofita confurgcr,qu"'
!i
fecundú om-
arque adeo d1m de racione,& cfsenria naturre perfe–
él:re lit vcraque pars, ve íupra vitUm efi, dicendum eíl:,
abfolurc enris naruralis efsentiam non in Cola forma
pofitam ellC,quam ícntentiam
dfo
Philofophi dubita–
re non licct,cum oél:auo metaph.tcxt.
15
.&
1
6.rerum
narurahum dfentiam
~rsc
11nam, quod confient ex
aéh1,& ex potencia facientibus \•num per
fe,&
9.mc–taph.rext.
2 L
afscruerir cfsenriam compofiri pcr fe eí–
{c
compofiram, at non eíl: cfsenria compolita vbi
v
na
ranrum pars
dl
cfsemia;quod fi alicubi viíus eíl: doce–
re fom1am clfc quiddirarcm rcrum namralium rantum,
imendir furmamefsc potiffimam partem quidditatis
compoliri.
SECTIO
vltiln:t.
Argumenta ad11erfaria
dijfo!uumur:
A
D primam racionem omiffis mnltorum folutio-
-
nibus,qua: in multis mihi peccare
vidc~tllr,ref.
l
7,
pondco fucile c¡uidditatem e[se id pcr quod a!iquid
differt e[sentialitcr,nonoquidem ab omnibus aliis rcbus
(nam Perrns non diffcrr cfscnrialitcr ptr [uam eísen–
tiam
a
Paulo) fed ab omnibus non habentibus ralcm
qiuddicarem; qood ctiam maceria;conuenit, nam pcr
materiam differt res naturaijs efscnrialiccr ab omni–
bus non habcntibus materiam, am habcntibus diuer–
fam marcriam , quod fi marcria fubl nnaris non facit
differrc vnam fpccicm fublunarcm ab alía ex co quod
fpccics foblunares non habcnr diuerfam
quiddirar~m.
quoad ·parrcm maccrialcm, fed quoad formalem , ncc
id
lin~ul~re ~~materia;
nam gcnus-f quod cciam in
propnon op1111one eíl: de efscntia fpeciei, non facit
differre vnam fpccicm ab alía Cub eodem genere col–
locará,& dcindc li cadem forma fpccic in dmerlis ma–
ceriis collocaremr,compolica qux confuruerent cfsent
fpecie diucría, non quidcm per formas , fed per mace–
ria_m,& _ramen forma .illa ad
coníl:itution~m
compo-
lin
pernneret.
Ex
d1é\:1s parce ad oofitmat1oncm,fpe–
cies cnim fnblunares,liccc abfolute dificrant in quiddi–
tare, vcrt1m non in omnibus pertinemibus ad quiddi–
carem conueniunt in materia.
Ad fecundmn refpondco, Materia licct pcr
fe
non
1
g
opercmr,iuuat tamen ad operationcs, falcem tanquam
íubicél:um materiale , nec amplius requirirur, ad hoc
vt po!Iit percinerc ad efscnriam rei nacuralis,non cnim
oporrct efsentiam compofiram cfse effeélricem racio-
ne vtriufquc partís.
Ad cenin_m:Mare:ia
crian~ int~at de~nic.ion~m
ef-
1
!J
fei:irrnlem re1 n?turahs, clcfin1t ennn Ph1lofophus ho–
m111cm efsc anunal coníl:ans materia,
&
animo rario–
nali: dicunmr autem parces dcfinirionis peninerc
ad