Seétio X. r;roblemn
9.
'Deum non teneri
nd
optimitm.
clim res
en
duhia, bona utendum conjeélura '
&
non pra:cipiranter,íed temperato judicio,id
~uod
eíl:
mellus, eum feciffe profirendum.
'cum
ergo
<Juiíque foo permittatur arbicrio ,
&
adeo-,
in~
cerr:e íint humanre
fof
pi€iones;errabum equi'dem
paffim homines, quando circa judicium de
con–
veniencia
rerum aJeo
fir
difficile fcopum atti1.1-
gere _vericaris. Satius ergo fuerit circa hujuírnodi
propriam fememiam cohibere.
i
201 .
Arqoe ira Di vi Augufiini fententia
vi-
1Uius tx
debatur expon'enda, illius comextu non pmims
context11
introlpeéto, juxta quem omnis prorfus difficul–
per!feffa
tas evanefcit. Cum enim qurefüopem veríaret il-
mms,
lam,cur animas Deus peccatis fordidandas crea-
verit, cum melius foiílet eas ornni peccari forde
liberas fornper futuras condidiífe , quod nefcio
quis-objiciebat, przfatam
fententi~rn
tamquam
fundarnenruat
fu:B
refponfioni prremiíir,pofi eam
fic fubdens:
Nm efl
1111tem
11er4 ratio,
fed
in-viditt
infirmitas,
t'i~m
aliquid melius faciendum
f11iffe
cogi–
t
averis,jam
nihil
aliud
infemu
-vé/Jefieri : tamqttitm
fJ
perfpeElo
c~lo,
nu!Jes t_erram faCiam
e.Dé,
iniqeee om–
nino.
Sic ille. Non ergo generalirer
aitDeo quod
uielius occurrerit rribuendum, fed quod vera ra–
tione, >CJUalis non eíl: omnis ;' qua:: de di
vi
nis
eft
folita judicare. Addir pofi aliqua,qure fequumur:
f'41efl
ergo effi aliquid in
rmm1
naiura, quod
t1111
ra–
tione mn C8gitas. Non effe a11rem quod wra ratiune
'º%,Íttt6,
non
putefl.
Neq11e
enim
ttt
putes
atiquid meli11.J
in creatura cogitare, qrttJd creatrtrte arttficem fugerit.
R11m1tna
qtúppe
anima
naturaliier dh>inú,
ex
q11ibt1J
pmdet ,connexa ratimibm, rt"tm dicit, Melius
huc
fieret
q11am
illud:
fi
-verttm dicit
,&
""Videt quod duit, in
i!-
.lis, qmbtU
cu~ne.\'tt
efl, rationib11s
1Jidet.
Credat ergo
Dmm feciffe, qlfod "Vera rationc ab eo faciendum fuijje
1ogno'Vit
,
etiamji hoc
in rebus
fa Elis
non-v1det.
Q11i~a.
etiamfi
cttlum oculiJ
111dere
nun
po.DC-t
,
',&
1ammratÍtJne 1Jer4
tale aliquid faciend11m
f11ij]e
cut–
Jigeret, crederc deb1m faElrtm ejfe, quam1lis id
tJUJ/t~
mn "Videret. Non emm cogmttiune "Videret fur!Je fa–
•:mdmn, ni(i in
hi~
ratiottibm, quibm fiíRtt
frint um–
nia. f2.!!od
1111tem
ibi
ltOn
efl
,
tnm
1wm
pote~
wraet
ctJgitariune
1•tdrre, quam non e(l wrum.
Ha:c Do–
ll:or fanélus.
Ex
guibus pro illo de volitione
necdforia optimi fingulari placito nihil elici po–
tdt,
quod vel leviter
íuffragetur.Idenim tamlim
. Deo eífe_,..tribuendum affedmr, quod rnanifefia
luce rarionis tdbuendum effe confüterir. Ita ta–
men
ut
non propterea inferius aliquid
lit
eidem
denegandum.
Ex
q
uo argui
pro
nofira
&
veriíli–
ma fententia porefi. Nam
fi
Deus inferius alí–
quid eo, quod mdius cogiramus, efficere porefi:
ergo non íemper facit id, quod optimum
efi. Sic
enim optimum in (enremia D. Augnfiini ita
fu–
mitur, m ex eo
adveríarii nos urgere pergant: ira
&
nos inferius fomere poífurnus,
ut
ex eo
mani–
fefie apparear D-eum non femper fa<ere meliora!
unde
&
eos urgerc:: manifrfiiore poffumus ratio-
.
ne. De quo ha:c facis.
'
Aufl~
11
t
4
t·
1102.
Alire irem Auétorirates adducuntur,
es au.t u
·
•
.
dtbeantex-
qu:i.s omnes debent convernenter exphcare, dum
plicar1,
Deum invidum aur aV"arum judicanr,
fi
mundum,
non feciífer; vd
G
hominem voluntare aliena
perditum non reparaífet, nota bonicatis ejus in–
digna ab
eifaem merito affic:iendum. Tale illud
D.Augufl,
D.Augufiini Lib+ de Geneft ad Litteram Cap.
t6.
Bunafacere,
fi
nun
pojfe1,
milla
effet
pUlentia :
fi
tt11tem
pdfat,
&
non ftctjfat, magna
ef!et
in)lidemi11.
Sic ille.
Et
íllud D. Athanafii Libro de Incarna-
D.Alhi:o.
tione Verbi, circa initiurn
: Indecurmn er11t eos,
qflifame!
creati
eraiJt rationalespenittts e;!(tingrli: id
enim ind1gnum erat bonitate Dei,
fi
qutt ab ipfo creata
e.Dent, .in
mteritt1m abirrnt, ob diaboli ad"verfu-J
hu-
minem fraudem. Q,!ún immo indecentiflimum
mzr
Dei
artem in hominibUJ extinguí,
-ve/
per ipfm1m in-
j11rúm, -ve/ per dcemonu
impo~#ram.
Sic ilre. Cum
enim negari nequeat Deum ab!olute
a
-~reatiane
mundi delifiere ,
&
horninem fine remedio reli-
q
uiífe: nequit ullo paéto invidia
in
eo,aur quid-
quarn aliud indignum 2dmitti; unde Auélorica-
tes diélre,& ali:t!,, ab omoibus
funt
ad fenfum
comrnodum advocand:e. Fuiífet ergo magna in-
videncia in Deo non creaífe bona, vulgari exi–
fiimatione, non reipfa.
Et
indecorum ac indecen–
tiílimum horninem fine remedio reliquiíle, id eíl,
minus decens
&
gloriofum ; non eífent rot eum
glorificandi tirnli, dum illius perfdtiones non
ita fi.erent manifefi;t. Nec plura circa Auétori-
tates, de quibus alii plurima..
1203.
Tertio objicies. Deos in genere mori-s
3.obitElio
e{I:
perfeéliffimus, non minus quam in gellt!re "'
rat.
1
o1H.
phylico: ergo debet operari femper id quod per,..
;::z~
fell:ius eft,
&
quod
híc
&
nunc prudemia
ut
con-
perfefliJT~
veniemius'proponit.Amccedens efi certiílimam,
mi,
&
Confequemia probatur.
~ia
alias dlet
im–
perfeélus in genere moris,ficut impe:rfe4tus ei1ec
horno, qui non facerer,
quod
a
prudentia
ut
me-
hus proponeretur. Tune
fic. Ergo
prredefünat,io
ut de faéto contingit,
&
fic
de
aliis, efi perfeétit:
fima:
&
üaad illam neceílitatur Deus: fednon
phyfü·e; ergo' moralirer.
Refpondeo conceífo An¡ecedemi negando
Illiuf
om.
Confequentiarn ,
&
fuppofitum Confequcmis:
nes atl"'
fupponitur enim in genere
mo~is
eífe
aliquid per-
~fse::;,:a,;.
feél:iu5í1lio reípeétu Dei, quod non efi
ira:
quia
ter,&
in–
five
Deus aliquid efEciat, five illius oppoíitum;
~e
re[popfio
ft
ve operari velit, five non operari, zqualem
om~
nia illa habent perfeétiom:m
io
eile moris: .quid-
quid de pbyGco
fit,
in quo unum alio melius eiTt
porefi.,
&
poíitiva entita!l negatione. Qgod qui-
dem
'&Deo
digniílimurn
dl ,
&
adduél;a
ratio
convincir, quia Deus in genere m,oris
debe~íle
perfeéliffimus. Per quod
fol
vitur ratio alia, qure
urgeri potefi,
íi
objicias.
1204.
~ano.
Deus
furnme
fe amat: :ttqui
d4,E~
",..
l'l.
JI b
)
r:b-
.
b
enti anUT-
amare en ve e onum: ergo vu tu 1ma1us o...
re
9
,w
fa
nurn.
~od
probatur e:x:emplo hominis ardenter
tt:nat.
amantis Deum,qui ejus in omoibus gloriam qu:e-
..
rit, ut de Divo IGNATIO Parente
nofüoEc:..~;,A.
cleGa in íacris Officiis lingulari pra:couio deprre-
Tll LO–
dicat,
cuju~_illa
íun.r verba:
.Ad DPmini
fati
am-
T~L.A3
piexttm,
mj11s m11jPrem
gllriam m
ore
fmtper •habt1e-
quam
fer-
r.
.
'b
r.
.
.
11em.
rat, 1
emper m omm tts qr1tt
11erdt,
1m1gra)l1t.
.
~eÍ?o~deo ~nin;
conceden.dototum
d~ ~o~is
Ad
bontt
mtnnlec1s, quta eua
mli ea fib1 non qurerar,
In
ti-
intrmfaca
lis tamen congaudet
:
non vero de extrinícc:is,
non urgere.
qui bus non qu:eGtis perfréliffirnus eftin
fua
ope-
ft~
11
~
ad m–
ratione,
&
non efi
in
illis aliquod fumme per-
trm eca,
feélum in
e{fe
rnoris affignare ' cum omnia íint
requalia.Qpod quidern in hominibus non ita con-
In
h
3
tingit, qui dum gloriam Dei non quxrum , ope-
buuu1
rnmur
imperfeéle : mm quia nonfe Deo con-
cu.1 am
forrnant qurerenrl gloriam fuarn, licet ornnino
Ji~
bere,
&
ad hoc eosadhorranti:
Tum
etiam,quia
D d
4
meliora