SeElioV11 ..rroblema
:5·
~n
Deus in cnufis rontingentin & e
2 r9
r.Confir–
matio ex
cau(a ne–
<ejf.:1ria·
761.
Confirrnatur Primo. Ex vi cognirionis
alicujus caufx neceífaria::
nequi~
cognofci ali–
quid indifferens ut eífe
&
non
eífe
poífü, <;um
determinatione ad unam partem,
ut
eíl: darum
:
ergo neque ex v.i cognitionis caufre indifü-rentis
cognofci poterit
derermina~us
effeél:us.
,,,coiifir-
Confinnatur Secundo
:
Ex vi cognitionis
mati" e;-c
alicujus omnino abfolmi, tam forrnalíter, quam
eogmtione
eminenrer, nequit aliud cognofci non habens
abfol
11
ti,
cum iJlo connexionem, ut videtur planum: nam
t<J1omorlo
fujficrat
effe
emi·
nentralitc'i
re[peffi.
,
'"?Um.
aliquid medium dfe propter connexionem po–
teíl:, qure non datur, quando eíl: illud aliud om–
nino abfolutum: ergo neque ex cognitione cau–
fa
indifferencis poterit determinare
futuru~
effe–
ll:us cognofci. Cenfequentia. efl: clara.
~ia
connexionem , quam habet caufa indifferens
Cl.\111
effeél:u eíl: disjunél:iva ,
ut
fcilicet facere de–
beat únum, ve! ejus oppofimm
:
ergo tantum
eo modo potefi eíl'e ratio c.ognofcendi effeél:us,
ex quo fequirur nihil determina
te
cognofci.
Dixi
abfaluti tttmf ormaliter
,
qiidm emmenter,
ob diél:a num.
591.
circa vi íionem crearurarum
in Deo, etiarnfi ponatur abfolutus, quia ibi eíl:
neceífaria connexio , &.Jea eminentialis refpe–
étus : quod tarnen in pr:e{enci dici nequit, quia
voluntas creara non haber connexionem necef–
fariam cum effeél:u determina to, nec eminencia,
lem refpeétum ad illum
:
unde eíl: in illa diverfa
valde ratio.
t.
Ratio ex
762. Secundo probatur contra
P.
Molinam,
compt17
d~
Ut ejus mensa átatis auél:oribusexplicatur.Nam
f'I::U~ª
,.
vel
illi inter fe pugna'ntia dicunr, vel nihil addunt
&e.contra
dlverfum a communi fencencia Societatis. Pu–
alu1im ,
gnant
q
uidem inter
fe
cognofci allquid in caufa,
&
non cognofciper caufam rarnquam per ratio-
, nem
a,m
medium cognofcendi. Sic enim qureíl:io
iíl:a procedit,
&
ita illius titulus expfkatur,unde
hoc deber firmum Hare fondamentum,
&
non ad
alium peregrinum explicandi modum tranfvo–
Iare.
Si
~utem
velinr,non effe medium cognitio- ,
nis voluntatem creatam, fed cognitionem illius
extendí ad cognitionem futurorum
:
rogo, an
tales effell:us cognofcantur in fe ipGs cognitione
ad illos direél:e terminata per illam extenGonem,
vel non
?
Si
dicatur primum, id eíl: quod oro–
nes volumus; nam illa cognici0
jam
eít aliquo–
rnodo diílinth
a
c::ognitione caufre per illam ex–
tenfionem
&
modum, 'quo ad futura tepnina- '
rur. Si fecundllin; illa
eíl:
propriillima cognítio
in
caufa, per quam ex illius penetratione
ab–
firaél:ive effeétus cognofcuntur. Qtalis ergo eíl:
h1c labyrinthlli, ut m caufa diéantur cognofd;
&
non cognofci dicantur in caufa
?
R efponfio
76
3.
Dices,unam firnpliciffimam cogni tionem
c~m
pec11-.
cauf
:e
eífe cognitionem effeétuum futurorum
lrarz explz-
direéle ad caufam
&
effeétus terminatam qua-
c11t1one,
,
• •
f:
'
.
tenus cognmo cau
a:: ,
fi
effeétus fint futun,
petit ad 11los etiam terminari : did aurem co–
gnitionetn
furnrorum 1n
<:aufa, quia eorurn
co–
gnitio pertinet ad perfeé1:am cauf:e cogoitionem;
tune enim caufa perfeéte cognofcitur , quando
non
folum
cognofcicur quid poffic efficere, fed
etiarn quid fecerit,faciat aut fal'l:ura
fit.
Non
in-
De hac doél:rina non rnulcurn contenderim,
{e;º~;:};~
quia ex
illa
nihil fequicur, quod communem
tur alz11.
fenfu~
Ooltorum
noíl:r~Sodecatis
in re alicujus
momenti poffir labefaél:are. Pro quo addi po–
te!t,cognitionemeffcél:uum extra íl:arumpciiibi–
litatis eífe
quafi
experimentalem refpeltu cauJx , –
,unde ad illius plenum conceptum fpeétat, dum
quid poffir facere , ipsa
fit
experienr i:l rnanife –
íl:um. Nihilominus duo
ípi
cognitionis modi vi–
dentur diíl:inél:i, terminatus inq uam ad cau fam
liberam,
&
ad effe&us,
qhlia
objeél:a
funr
difün~
él:a,
&
unum non
efl:
ratio c:ognofcend i aliud:
quando aurem aliqua
Cae
difüngunnmr,
&
in
~ivin1m
mentem incurruqt, rnodi cognitionis
Junt aliquo modo diíl:inél:i.
764.
Dices,
effeél:um futururn non poífe co-
ob;eFfioex
r
•
r.
r
•
h b
.
co
<p:od
gno_1c111ne
call1~,
qma. a et neceífanam con -
ejfdlm
nex1onem cum 1lla ;
&
Ita cosmitiones non eífe
non
P"f?1t
diíl:inétas, cum una pra:cise
1
taÍis objeél:orum at-
cog
11
ofa
fd
tingat connexionem.
ne car1[
4
•
Sed contra. Nam licet effeél:us non poffi t co-
" 1"
r
•
r.
·"
o
t1rrret,
gnou:11rne caufa, quia determinamm 1llius eÍle
9
uia c:'u¡a
per ipfam habetur
:
caufa ramen ex fe potefl eífe
fine
1
11°
'°""'
fine effeél:u fucur.o,
&
eíl: prior re ipfa illo unde
g::;:,fét
P
0
•
&
.
.
íl:. . •
•
>
t e)',<U/US
pnor etiam e
m
dtvrna cognit1one : ergo co-
ratio 1ed-
gniciones debent
eífe
diftinél:a: cum non ht ml1-
dita.
tua objeél:otum dependentia . Cum amem diú-
mus cognofci caufam fine efteéh1, intell igirnr in
fenfu non formali, fed rnateriali. Neque enim
éognofcirur voiuntas
uc
caufa refpeél:u tffeél:us
1
contingencis; fed cognofcitur jJJa
vim~s
tffeé1:iva
in
aél:u primo, nond um determinara :
cum
enim
.denominario caufa: aéhialis nihil ponat ex parre
aétus primi,fed volumas ipfa indifferens fe ipfam
per a.étum determinet ; non
dl:
neceffarium ut
cognofcens entiratem caufa:, am eciam compre–
hendens,hujufmodi determinarionemcog110fCar,
fi
nondum circa iliam aliquid eíl: decretum;
níG
forre
~x
e?
q_u~d
a_él:us Jiberi poífum_cognofri_ur
furun,
&
m
ill1s et1am futura concingentia:
aél: n
i~quam
ipGus Dei,
in
quo eíl: amicipata noritia·
e1us, quod decreruras ell in pofieriori racionis
de quo inferius.
'
§.
IV.
N1tllum
~jfefJum
f uturum poffe in caufn
libt
" 4
cognofci
1
etiamfi circumflanti¡e
\
Jl!eci11les
11dftnt .
765.S
lt:
P.Alberrinus Torno
1.
fol.282.
P.Fa- P-.Al',m .
folus
n.. r
18.&
apud
ip!Um
Zumel
&
alii.
P .Fafoliu
P A . ,,
p
A .
B .
7.ttmel.
. rnaga 1upra
n.
19.
.
mícus
n.
11 \.
n-
p
Arrittrr"
zeñusTomo
2.
Controv.
1 I.
Artic.2..
a
n.16.
&
P'. Amu~.
alii.
'
Bri::,eñus,
Probatur.
~ia
quod efi eo modo juxta hu.
R atio,
.
manas
c:onjeél:uras certum,
canr-um
haber mora-
CJ
111
ª
t<tli.
1
. d"
•
br
J '
_n.
f
b
cq,,.mtiont
ern cert1tu mern,cm tamen
a
10
ute
pote.u
u -
po~cft
rub-
efi'e falfum : ergo qui fic wgnofcir, imperfeél:e
ejfe
fe11fi.
cognofdt. Ex qno
fit,
Deo cognitionem hujuf-
tM.
modi repngnare, cujus fdemia efi penitus infal-
libilis.
Deinde
~rguo
ad hominem contra
P. Ruiz:
E x
d~rlri,,
nam ipfe comra eos, qui in negocio prredefiina-
11
ª
P.BuiJ
. .
. ]
J' b
. .
z:.;r,.contr4
c10111s,
ut
11
am
cum
1
errare conc1hent,
tan-
zpfun
··-
tum ponunt moralem infalli biliratem in div.ina '"' ·
pra&iemia,
fic.
arguit Torno de Prredefü nationeN
Difput.5 5.
Seét.7.
n.
3•
Drvinte
pnedefü nationis
}
T
cenitrnfo
0