112
Problemntlt Th eologica.
alicubi. Dicitur etiam res huc per rnotum per–
veniíTe; non pervenit autem ad
Vbi.
z. Ratio
t.~
29
3. Secundo.
i fupra crelum crearetur
Jpat1na-
aliquod
corpu~
a
ca:lo ipfo
aligu_antul~~
di–
~uomter
fians diíl:ancia illa poílet menfüran,
&
d1c1 eife
auo (orpora,
'
fi
d·
fl
·
·
11
3·
~1'4
DtHJ
po·
ru1t
ttbb1
mundum
' unius palmi,
aut
ulnre; e aurern 1nant1a
1
a
racione fpatii interjeél:i : ergo non efi rnerum
fi.gmencum , cum menfurabi le
fit;
&
idem eílet
fi
darerur vacuum virtute divina ; difiamia
enim corporum, inrra qure efiet vacuum,poffet
menfurari.
Tercio. Deus potuit creare mundum alibi
quam ubi illum creavic, ergo ame mundum
dabacur allquomodo diveríicas fpatii ,
&
ita
fpatiurn non efi rationis figmencum. Amece-
dens patet. Nam Deu,s pocefi totum rnundurn
nunc loco movere , noñ folum motu circula–
ri , fed etiam direél:o: quo motu mundus erit
alibi. Ubi autem Deus mundum poreíl: per rno–
tum confiicuere, potuit eumdem ab imtio col–
locaffe.
.RefponfiQ
294.
RefpondetBañez
~reíl:.
8.
Artic.
2.
in
.h'a~:r.t:.b ~e
fine impoflibile effe mundum moveri
a
Deo
nifi
1mpo;¡• tu-
í.
•
1 .
d
tat1
motus
creato termino aut 1pano rea
1,
ad quo
tendat
per 11acuit,
rnocus,
&
oppofitum effe imaginarium.
Sed ha:c refponfio non efi tolerabilis. Nam
~;~;~efe-
in primis rem afierit penitus incredibilern. J?e–
fte,
inde fecunduin comrnunem Theologorum
lea:
tentiam Chriíl:us efi fupra fuprerni creli verci–
cem, quo per cnotum pervenit : anrequam au–
rem perveniret, nihil
ibi
erat : ergo ad morum
non eíl: reate fpaciurn neceffarium. Prreterea.
Per vacuum dari divinitus poteíl: motus. Quis
enirn neget, quod
{j
Dcus vacuum unius pal mi
confiituac imer me
&
ignem , non poflim Dei
potemia adjutus manum -excendere, ut illam
igne calefaciam
?
Tune fic.
~n
illo
moru
o:a–
nus fuccetli'le eílent parces priores
&
pofi~no
res: atqui
ill~
refponderent fpatio, non politi–
vo, fed vacuo, quod pertranfireru_r
:
ergo jam
ad rnotum non efi pofüivus termrnus neceíTa-
' rius.
No1uft
295.
Hoc igirnr
f~acium, quo~ n~n
fo lu?1
al1<Ju1d po-
fiétione noíl:ra confifh r, non eU: ahqu1d pofiu–
fitmmi,
vum, quia reternum eil:,
&
nihil veram habens
entitatem ab recerno extitit extra Deum: neque
fpiritus, quia en lpatium rerum corporearum:
neque c:orpus, quia effet quanturn,
&
ita im..
penetrabile ) cum tarnen corpora in tali fpatio
fint fecundurn omnes dimenGones
:
neque ac-
.1.
cidens
quia fiare fine fubjeél:o nequit. Eric
~u11
1u:cta
!
.
.
d p M
1•
íl:
P.Moli-
ergo a1Jqmd neganvum,quo
. o ma
qu~
.
nttm,
8. Artic. 3. bene videtur explieuiffe per hoc
quod
fit
capacitas , feu non repugnancia per
comparationem ad potentiam divrnam , ad
recipiendum rantum, ve! tantum corpus,
G
ibi
a Deo creamr, aut collocetur.
r:
296.
Cui declarationi addendum eíl: capa-
E1,.
ntira·
•
•
•
fi
,,..,,um, 'ba-
c1tatem hujufmodi, etiarnfi neganvum qmd
tt,
betcond1-
habere aliquomodo condiciones corporis quan–
''º"u ror·
ri
:
nam
&
menfurari potefi, ut dixirnus, & re–
{ºris
quan·
pleri,
&
effe fundamentum relarionis , racione
'~
cujus res dicatur prrefens. Nec efr infoliturn
ut
negarivurn aliquid conditiones aliquas re–
rum poficivarum quodamrnodo forciarur: Sic
rfaiii
4!·
('_
~.
1
•
tenebr:tdicuntur creari.11aia:
45.v.7.
Eg1
D#m1-
.
}
?tUJ
fgrmans /mem,
&
cre1tns tenehrtU.
Dicuntur
erjam durare, earumque duratio, ficm duracio
rerum pofitivarum, menfuratur. Sunc aliquo-
modo viíibi!es, palpabile ,
&
prrefenres nobis:
ml1lcre negaciones
func
apperibile ; cum tamen
bonitas/eu appt:tibilicas propria emis
fit.
J
uxta
Eft
ªDei
qure dici pocefi ralia
~patia ~íTe
a
Deo non per
f:n::";:·
veram aél:ionem ,
feo
per neceffariam emana-
(tjf1ni4m,
tionem , ut neceffariurn immenfitaris
termi~
num,
&
ad exerciciurn omnipotencire neceffa-
rium. Ad eum rnodum quo creamrre poflibiles
uc
cales dicuntur
dfe
neceffario
a
Deo, de
quo
inferius.
297.
S~d
dices
o_mne~ ne~ationem
in_ ali-
Di1Jir
11
/t.-u
qu.o pofinvo fundan, &
10
fub¡eél:o effi , míi
fit
ex pofirm.
rnerum figme'nrum:
q
uod carnen in fpatio ima- '"
c¡uc fun·
·
·
l
h b
fi
Ad
dd"
daturnt·
gmano ocum a ere non pote .
quo
1co
gt1tiP
falfum effe omnem negacionem in pofitivo fon-
'
dari,
ut
dixi. n.
249.
aut etiam deber effe
in
fu.Pjeél:o, quod in rc:bus po11ibilibus eíl: com–
perturn, qure ame exifientiam nihil funt,
&
ta-
men negacio illa non cadit fupra exifiens ali·
quid pofitiv urn. Dari
rgo poffum non entia
per
fe
exifiemia, eo modo quo non .emia dicun-
mr exifüre , hoc efi non hab re raciones fuas
tantum per imelleétum.
Si aurem roges quid neger negatio
f
patium
~id
111ge•
confiituem?Reípondeo negare emitatern veri
&
n1g111i1
P
oftrivi fipatii, ouia non efi fipatium pofitivum.
{pª.'~
1
:n
,
• "J
•
•
(Ol'J•l•UtnS,
Ex quo male mferas, ergo advemente fpat10 p6-
fiti vo defüuitur
fpatiumimaginariurn,quia ne–
gatio,& id quod
neg:i.tGmul effe poffunr. Sicut
enim ex eo quo
d tenebrx non
funt
aer,male ar–
gueretur ad probandum aerem
&
tenebras
fi–
mul effe non poíle, fic in
pr~f
enri.
298.
Pro quo adverte negationem aliam
elfe
Negati~
entitativam,aliam fubjtél:i vam. Prima ralis di-
ª./¡ª
wt~ta·
•
•
,
fl
IJ'
¡·
d
{i
t1"1a, al1a
c1tur
qma
tantu.m en non ue a
m ,
1ve non
fubiefh,,
4
eíle entitatern, cui habet rqtionem oppoGrarn:
~
utw1:e
curn quo tamen fiare potefi in uno aliquo co-
mfpatio,
pulari v.g. Subftanria dicit non eíle accidens,
&
accidens non effe
fubíl:anti~
,
&
nihilornint1s
fubfiancia
&
accidens Gmul eíle poffunr. Se-
cunda negatio efi qure
a
fubjeél:o rernovet di-
reéte rarionern oppofitam: ur negatio, quam
importar irrationalitas , removet
a
fubjeéto ra–
tionalitatern:
.&
quam importar unitas, qua;
multitudinem Hubjeéto exdudit.Negatio con-
fiituens fpatium eíl: prioris generis. Po[urnus
autem in illo etiam negationem
fc
cundi depre-
h~ndere
:
nam in
f
patio extra crelum non
fo-
lum efi negatio confiituens fpatium , quod per
capacicatem explicamus, fed eciam
fi
negatio
repletionis aél:ualis, qure haber ratfonern priva-'
rionis. Nec
n
infolens ut nnt negatio aliarn
V114
.ntga·
fundet
:
narn ficut una ratio pofitiva fundar
tio
aliam
l .
fi
.
{j
r
r: •
fi
ftmdart
po·
a 1am,
1c~1egac10
oppo ita rormre pouuvre un-
teft,
danti aliam , fondat etiam negacio;iern refpon-
dentem rationi in illa racione pofitiva fondaca:.
Sic horno fundar rationem veritatis,
&
veriras
bonitatem,qure funt entis pailiones. Quod ergo
1
fi
•
fi
E:imnpum
en non horno per purarn negauonem, undat ne-
rn
homine
gationem veritatis:
&
negatio veritatis fundat
&
P"Jlio–
negationem boniratis. Sic etiam negatio 1ucis
nibur,
&
fundat negationem producibilitatis fpeciei ,
':e i:!:''°.
&
negado fpeciei negationem vifibilitatis ,
&
firniliter