Serlto
3.
Pro'7_fema
r.
Ex operntione.nnprafentia
1f5"'~.
videantur ;
&
tamen Ínter media fubobfcQra
funt ; ubi dici nequic
a
luce viciniore illumina–
ri, quia vicinior lux n:miíTior eíl: quam ea, qua:
in nube íplendeme con(picitur.
1
,Fxeo
278. Secundo ex doltrina
P.
Suarij agens
'likid d1'l'i-
potdt divinirus agere in difians·: ergo opera–
nittts pottft
cio non arguit abfolute pra:fenciam agemis.
tfJt1<El1om
N
I
d d' .
.b.
.
.
diftaris.
ec va et q uo
tcltur ,
1 1
a
gens pn ncrpa-
le
eífe
prrefens. Nam agens iníl:rumenrale eíl:
verum agens,
&
aétio veníTime ab ipfo egredi–
Vepu1¡4
cur: ergo requirit pra:fentiam: vel
íi
illam non
refponfiode
requirit, neque principale requiret. Et qui-
prit[mttJt
d
Ú
1·
d
r.
•
•
•
"'"Í"
f"IJ-
em
~
tquo . ;gens prre1ent1am
~equir~re
v1-
"fªIM.
detur,
id
pot1tls de 111íl:rumentah, quam de
principali dicendum
:
infinlmenta enim cum
fint id, medio quo effeaus attingirur, imme–
diatiora fünr,quod ad oculum patee in artificia-
1ibus: (erra enim , malleus,
&
afcia, immedia–
cius effi étum attingunc' quam manus'
a
qua
movenrur. Tum eciam quia infirumenmm ha–
ber imperfeétiorem racionem in effi ndo
&
ope–
rando,
&
ita irnmediarius deber
eífc:
effeétui,
uc
in alijs videmus , q
ure
q uo imperfeétiora
func,
eo ad minorem diíl
:anri.unoperantur.
.
279.
Tercio.
~xcumque
adducunmr ex-
)~~;;,;:¡;-
perientire de immediatione ageotis
&
paíTi, ex
cow4ri.t
rebus tantumcorporeis defumumur, in quibus
tx rrbiu
id
ceroitur: de fpiritualibus autem agemibus
~:x:::_
non confiaran operari poíTinr
G
ne prrediéla im–
'"'·
mediatione: ergo cum Deus
tit
agens fopre-
rpum
in
genere ipirirus, non potcfi ejus prce–
fencia ex pra:cifaratione operacionis ofiendi.
4'·
!<!i"
<2!:1arco. Non ita efi necdfaria prreíencia
fH{fic1t im-
agentis ad operationem , ut omnino neceffa–
medu:r;o
riurn Gt agens effe prreíens per foain fobfian–
.,u-tutit.
tiam' cum fufficiat
e{fe
prxiens immediatione
virmtis: ergo ad fummum ex operacione Dei
fequecur eífe prreíens
wm
per fuam vinurem,
per aliquid inquam d rivamm ab ipfo,
&
non
per ruam
f
ubftanriam.
!(_1u
effc
280. Ubi nequír dici virtutem Dei neceffa–
poied'fi
~ú-
rio debere eífe ipfüm Deum, jam enim hoc pra:-
5u1
aDeo
,_ll.
,
d' ·
·
rr
aftmElum,
occupamm
t:.ll
cum
1x1mus v1rcucem poue
elfo
aliquid ab ipfo derivacum. Neque etiam
dicas, Deum neceífario debere effc prrefenrem
cuilibec crearura:, cum qua concurrir
&
ira et–
iam vircuti illi , per quam operatur : quia hoc
non fatisfacir,jam enim affuqiitur aliud princi-
•
pium, qubd fcilicéc Deus cum rebus omnibus
concurrat ad íuas operaciones; nec fiatur
illi
rationi quod op ratio prre(enriam arguir.
Refponfi11
Net1ue etiam dicas, Deum effe pr:efencem
ex
mat
10·
omnibus imrnediarione foppofüi , quia in re-
ne mauri.i
b
·b
íl:
·
·
r
1
rejeEla,
us omm use
per
v1rturem creat1vam
1a
tem
materire primre, ad quam aaioncm
fe
Colo con–
currir: hrec enim refponíio peccat ficut pr::ece–
dc:ns; deferir tnim fundamemum fuum, quod
fcilicet opera
ti
o abfolure prrefenriam arguic,
&
tantum ex tJli aétione deduci conficetur: er–
go cum Deus multas habear aétiones, qure non
func creaciones, ex illis colligi ipfius pr:efencia
nequk
<.
$._ui
4
28 r.
~into.
Specialicer contra Thomifias
agensper
nonnullos. Nam ipfi dicunt Deum effe prre(en–
ip(á aEho-
tem racione operationis ,
&
nullo modo anee
nem d1C1t11r
•
ft
b
'
·b
aíhowflú
1p1am : ergo non
ene
.irgu~nt
ex agentt us
"ffi
pr4ens
cr~atis
ad probandum ne,eílanam eífe caufre
&
effeél:us propinquiratem. Patet Confegtiemia.
&
non
Nam in agemibus creatis propinquitas circa
antetllttm.
paífum. antecedit
i
p(am altionem: ergo
fi
ali-
quid ex creatis dedncendum efi, íllud erit; fcili-
cec
Deum antequam operetur , fpatio debere
effe pr:r(emem, Gve vero, íive imagina.rio.Cum
ergo hoc non colligarur, led aliud valde diver-
fum,
ex eo
fit
non effe eífe folidum eorum fon–
damemum.
§.
u.
IJu¡e
Atite
pr-0
eodem
Ajfertion~s.
282.D
leo Secundo.Neque ex creatione be-
2
.Affut~
ne
arguicur ad probandam Dei prre-
n(que
e"
fenriam. Sic cicati pro AITercione prrece<lemi
m
4
rrone
b
·
¡·
d
fc
•
dd
.n..•
prlfftnt1am
duo us except1s pro ecun a encent1" a
LJ1,..i;ts.
colb~'·
Prob.uur.
~ia
ur demus ad creandum virm-
tem infinitam requiri, non fequimr calem vir-
tem non poífe in difians operari
:
immo ipfa
PrDe1rnt·
excellemia vircutis infinir:e contrarium arguir,
t10 E{fiwc
quod Ge oíl:endo. Nam virtus infinita,
&
prre-
cxm.fim–
fertim omni modo infinita, nullis cohibetur
tate.
rerminis, quom,inus operari poíTit ; ergo non
cohibemrfpatio, cui prreíens non efi, quominus
in
difians operari poíTir: alias jam termino dau-
dererur. Item. Potemia h:rc eíl: infinita: ergo
fupplere defeétum porefi in alijs agemibus 1e-
guilicx. Patec-Conkquencia , quia hoc etiam
infinitatem
ralis
prrefemire comrnendat.
283. D inde. Crea
io
requirit virtutern in-
Arguit11r.
6nitam, quia virrus creatrix, ut dicicur, debet
ttiam
'J¿""'
.
.
d'
,
.h.J
,
rat1oa
-
'.lttrngere 1mme
tate m
1
um
:
arqm rota
hrec
··mf4rioÑt
ratio falva manet etiamG creans agat in di-
fa/,,a
fians,
ut
elt planum,quia non eíl: fermo de raétu
maott.
phyGto, fed vim1ali, refpeétu ejus, quod infi-
nite diílac
:
ergo ex hujuíml\1i racione non
habemr repugnare. M inor
ulc
rius probatur.
Nani caétus virrualis pr:ríemiam non requirír,
id enim vircualiter tangirur ,circa q uod efi ope-
forio ; unde eriamfi prxfc ns phyGce non
Gr,
dici poreíl: :igens tangere eo ipfo quod prodll-
cat
>
cutn prxferrim nihilum alio modo tangi
nequeat.
~od
autem ad diíl:antiam infinitam
~ttinet,
non obílat, quia diíl:ant.a infinita per
infinitam
p~kfi
potentiam
Cuper~ri,
&
res qure
creatur ram efi nihilum ubi e!t agens, quam ubi
producitur, unde circa illam potefi potencia
in-
finica pariter cú contaltu,qui exigirnr,exerceri.
Prreterea. Licet
fit
infinita difiamia, ut dici.-
tur, inrer ens
&
nihilum, quia tamen potentia
Idetiam
Dei eH infinita, attingere por íl: nihilum : ergo
cftlar,,~s
. d'Il
.
p
e
r
•
.
e
endttur.
&
tn
1uans opetari,.
:uec
oniequenna.
~la
ab eo {patio, in quo D ns exiíl:eret, uíque
ad
f
patium, in quo res prodl)ci porefi, non eíl: di–
fiamiainfinita, ut Gponatur tífe
in
crelo,
&
in
terra operari: jmmo eciam
íi
infinita eífer, ope-
rari poífer, ob racionem diétam.
284.
~od
autem ex
P.
Amico efi poíimm,
DiflurfUI
videtur infirmum: nam,
lit
demus quod ait de
J?.Anuc1
aétu puro ad creandum requífiro, ex
~o
non
profuiiu,
fequitur intenrnm; quia id non plus urg t in
mfimuu.,
aétione creativa quam in alijs. Ur enim ille ar-
..,
guir, aliqua porencialicasefi poífeeíle ubi
al~-
quid non dl. Ergo quomodocumque Deus
operetur, id
r
quicur: Acqui , juxca ipfum, non
ft:quirur