746346

Liber

375'

l:ur: in qu6

caru

imagines objeél:oru1n

_er~nt

val–

de confufa: & impcrfcél:a:, immo fine d11bnél:1onc

colorum, ;idebunrurque

potiu~

quafi

u~nbrz

ob–

jeél:orum quam perfc&a: imagines. Demde nulla

erit pecuÚaris dill:antia obfervanda,fed quo char–

ta foramini oppofita, ab eo magis remov_ebimr, e?

eciam majora videbumur objeél:a. Demque_quo

majus erir foramen , co quidem cum ma¡on luce

videbunrur ilh: imagines; fed

confufior~s

qt~o

rnrn omnium rationem rcddcre efl fans facile.

Snpponendo fcilicet

fingulis obj_cél:orum par_ci–

bus ref\e6b vario modo lumen íohs , quod rra1e–

él:um per foramen illud,deinde ad oculum

ª.

char~

ta ref\cébcur..Sed neque hic hujns cxpenmc1m

rationem reddere fufcipio , cum inferius de illo

fon diél:urus, neque ad pcobandam meam propo–

fitionem id requirirur.

Secundus modus quo fieti potefl idem experl–

memum erit fi foramen romndum,cujus diamecer

unius digiti

i~flruarur

lente convcxa,pcrfeétc ela–

borara objiciarurque charca ad ccrtam,

dercr·

minaram dillamiam, quam facilius invenies recc–

dendo fcnfim

charca quam quacumque alia via:

tune imagine,ita nativos objeél:orum colores,pro·

portiones,diftantias,urnbras exhibent; ut omnem

piél:orum artero fuperent

quamor in hoc phz–

nomeno notanda funt. Primo expreffiílimas dfe

iciiagines cum coloribus propriis. Secundmn eas

effe dillinaiffimas fine ulla confufione. Tercium

cas habere inverfum firum.

~iarmm

chanam dc–

bere objici ad ccnam,& dererminatam diflamiam;

ira ur fi propius cam admovcris fit confufa imago,

eam eriam longius removeris, patirer

confoli~nem parias. Quorum omnium rationes (alcem h1c

delibare imelligentiz causa mihi licear.

Sir fphzr-a vítrea A B, plena aqui in co fora•

mine poÍtta; Ítcque objeél:um CD, & charca incra

cubiculum objeél:a foramini fir EF, ex punél:o C,

imelligarur radius C G F , tranfiens per ccmrnm

fphzrz G, qui cum perpendicularis lir,irrefraél:us

erir,

ulterius protendemr , ex eodem punél:o

objcél:i, radü CA, CB, & ¡tlii infiniti qui cogicari

poífunr in fphzram A B incidanr. Hi radii per

fuppofiüoncm primam

cot1currenr in ºeodem"

punél:o poft fphzram ; ergo illud punél:mn erit

in aliqua parre radii CF irrefral1:i. Idem dico de

pnnél:o D,

quo fi inrelligancur plurimi radii

in fphzram A B incidere , hi omnes pcr fuppoíl–

tionem prirnam concurrenr , ergo in aliquo pun–

él:o radii irrefraél:i DE. Sir illud punéfom E. lgi–

tur fi charca in ea diflantia objiciatur foramini ;

qua concurrunr radii ab iifdem objeél:i patti–

bus emiffi.

Primo imago erit ioverfa, dun enim concut–

ranc hi radii firaul cum radio irrefral1:o , radii ir–

refraél:i dcrecminabum locum imaginis , íed ra–

dius irrefrall:us pun8:i

Íttpcrioris in objeétd,

pofl centrum G , inferiorem locum occt1pat ,

radius irrcfraél:us D E, punél:i inferioris D, poll:

cencrum G, fupeciorem locum occupat

ergd

imago_puné\:i fuperiotis C, inferiorem loct1m oc•

cupabu. Vocenrur auretn radii irrefir

n·

pales.

ª"''

pnnct-

Secund~

cxpreffior

c~it

imago , quam fi {radii

per

nudut~)

foramen tra11ceremur , quia eo erit

txprtílior

1~nago,

qu_o piures radii luminis ab ea–

dem ob¡el1:1

pa~rc

cm1ffi, in eodem puné"to oppo–

firz charrz_umcnrur; fed piures uniencnr •ppofi–

ta fphzra vmea,

'!u~m

fi nudmn pareret foramen¡

ergo exprellior cm 1mago,nam per fuppofitionem

pnmam lumen colfoél:um lente

vítrea

majus eíl:

lumine difperfo.

Tertio imago eft di!\inél:ior, quia runc efl di–

llinél:ior imago ; quando in eodem punél:o imagi–

nis reprzfencamr unicum punél:um objeéti, qu21ti

fi in eodem punél:o imaginis reprzfenrentur plura

punél:a objeél:i. Sed quando lens virrea adhiberur

foramini ,

eodem punél:o charcz colligunmc

omnes radii pertinentes ad idem punél:mn ob¡e–

fü ;

quando vero(folum paree foramen, illud cum

indivifibile non fir,fcd habeat v.g. diametrum fe–

midigiri , ad idem punétum charcz appolirz pof–

íimr pervenire radii plurimarmn parrium objeél:i:

ergo non tam benc vicatur confufio, ac dum in–

ftru!tuc

fo~a~en

lente vicrea. Efl etiam imago vi–

vac1or,

qm.~

m eodem punél:o

~hart:r:

colligunrur

piures radn ad eandem ob1eéb panem percinen–

tes,nempe illi orones qui in divcrfa lcmis conve–

xz punl1:a incidunt, quod non accidit quando eíl:

ftmplex foramen. Sicur ergo dum radii folis inci–

dentes in lenrem convexam , poll: ipfom adunati;

Cune inrenfiorcs, & forriores, quam fi folis radios

per fimplex foramen tranfminererur : ira ctiani

quzliber pars objeél:i,cmittcns radios fuos, (quid–

quid tandem finr illi radii: fivc radii luminis re–

flexi, five fpecies non inquiro adhuc) forciorcm¡

vividiorem imaginem depingir, ut conftat ex–

periencia.

Quarro debet objici cl!árta in cen

il ,

deter•

minara diflanria. Si enim non pra:cisc in corrcur–

radiorum ab eadem parce objeél:i emifforun:i

collocetur; ¡am in eodem punél:o charcz incidenc

radii ad diverfas objcél:i parres pertinentes ; ica ll

poneretur

ch~rta

in punél:o intermedio , ibi inve–

hiretur mulriplex radius pcrtinens ad partero

objeél:i ; & radius pcrtinens ad parrem D objeél:i.

Si adhibearur major fpha:ra , aur lens

qux

lit

fegmenmm majoris íphzrz , ryiajor apparebic

imago. Nam ur in dioptrica oílendemus, majores

fphzrz ad majorcm diílantiam,radios

fole emií–

fos uniunt, ficut

radios luminis ab eadem par–

ce objeél:i procedentes, quorum omnium dabicur

demonftratio

dioprrica. Sufficiar in przíend

experiencia.

Si moveatur objeél:um, aut vittum, move·

bimr

imago;

c~m

cnim moto objeél:o mmerur;

radius ptincipalis,qui ut dixi determinar locum

imaginis, mutabirur locus imaginis.

Si multiplicarentur lemes mulriplicarenrur

imagines, quod clariffimum eft.

S. Si media pars lenris virrez

obtegatu~,

non

tamen media pars imaginis oblirerabicur.

Sir

v.~.

corpus opacum KL,tegens aliquam

parc~m

lenns

virrea:. Dico nullam propterea RJ!rrem 1m•gm 1s.

oblicerarum iri.

~iia

enim adh?c

cuj~Ícumque

pmis objeél:i CD, aliqoi radii incidun: m

l~ocem

vitream ; illi fufficienc ad

pingcn~•r;' imagm~m:

fcd debilior eric

imago,tj~ia _inre~~ip1t1'.

mr cu¡uC~

cumque partís obje6b 2hqu1 radn

qm expreffio–

rem reddidiffenr imaginero,

adfuilfent¡

--'

!!·

g¡