746346

DeNavigatione

cione mota exitum inveniens vertiginem recinet

flull:us dum in unam partem impelli4ur, 'ab alia

in defceníu. Difficulras videtur erfe quod h:rc

verberamr, totum iél:um excipit.

explicario videarur nubem ÍO\idam dncere; qu:e

uinen nihil eíl: ni!i vapor. N ihilominus eriarn!i

ll!illll'll!b!l!líJ!!!l!lOOlli!NiOOWll!!!lli!l!/.!lll!l1J!\W1}1l1l!l!1!1.!l

nubes Colidiratem non habeat , vaporum rarnen

moles aliquem norabibn locum occupans, etiam

refiíl:entiam aliquam haber, debet enim

illa

moles

loco cedere, quod non pr:dl:at ita facilc ac acr.

Tercius modus quo hic moms circularis

ven–

to tribuí porefr, erit in ipía percuaione

allifio–

ne ven

ad cerram, aur mare. Ventus enim ubi

nihil obfiíl:it vires faas effundir , ubi aliquo pro–

montorio repercuffus , fa:pius in fe volucamr,

fic

turbo, /imilis vorcici qui in aquis ellicirnr, dum

illa: in faxum aliquod impegerunt; retorquenrur

enim,

in orbem flell:unrur. Hunc

mod~m

fa:–

pc in angulis arearum

obfervm~us

'.ibi eni11: ven–

cus in vorticem efformarur, qL11Íq111haíque 111 or–

bem volurat, & f:rpc cum !imili gyro in altum

evehit. Jdem eciam pr:dbt t'llrbo, non enim tan–

tum anrennas,vela, fed eciam naves cvehit

dií–

rnmpit, arenam f:ep?: , & faxa porefr cveherc, ira

nonnunquam dicicur ía:l.'is pluiffe.

Tempore frigidiffimo, aut calidiffimo non ac–

cidunt hu¡uímodi peocell:e, nimia enim frigiditas

extinguir calidam exhalationem , licur nimius

a:íl:us anenuat. czyare vcre primo aut Cub aurnm–

nmn accidunt) nempe dum aeris ttmperies

fri–

gore ad calorem aut viciffim murarnr.

PROPOSITIO

XXXIII.

De Pritftere.

loter procellas pr:ellerem communiter receníenr,

qui licct vemi imperum habeat,accen!ionem ta–

tuen haber. Cum enim fpirirus qui rarefit , foerit

nonnihil pinguior, nempe ex materia confret,qu:c

ignem concipe e poffir,dicitur pra:ller.

Cmn adeo infrequenres !im hi pr:efleres,vide–

rnr

Caris difficile eos

fulmine diíl:inguere. Vide–

tur

tamen eos dillinguere Arifloteles , quod ful–

men modicam materia: accen!ionem dicar,pr:rfler

vero majorem, ita

dicanrur urbes inregr:e pr:e–

fiere ar!iffe. N ihifominus tamen licet amplior

videarur pr:elleris qnam fulminis llamma, mi11us

tamen combulliva eíl: , fulmen enim totum igne

con~at

, in

pr:e~ere

autem pauciores Íunt ignis

pamcul:e quamv1s fuam lucem, am vicino ai:'ri,

anr

panibus vaporis quas fecum defen,confcrar.

Ali

dilferenria pr:efreris

fulmine in

poli–

ta eíl:, quod cum pra:ftere magnus venrus coojtm–

ll:us

!it,

immo nonnulli volunr eum non cum in–

flammatione /: nube-erumpcre , fed tanrnm fieri

acc~n'.ion~

prope terram.

~ia

ramen nullum

aud.iv1, qm talem proccllam viderit aut deícribat,

•ut

,ejus circunflamias omnes refi:rat, pra:cipue

vero, an cum tonitru erumpat, & !ine fono , ideo

pmo effe aliquam ípeciem fu\minis, nempe mate–

riam, quarum una pars accendatur ' alia vero

li–

cet non accenía

~arefiat,&

vemum excitet.Eft igi–

tnr pr:eller .P•rum Echnephias,& partim fulmen,

quod

~ tonn_r~1

adjunll:um non habear, ideo quia

matena venn •píi v1am facit, atque adeo cum re–

fiflentiam non inveniat,tonitru non efficit.

Nonnulli ad Typhonem oracanum revocant ,

quamvis vidcatur long?: ab eo abe!fe. Frequens

ell:

in Orienra\i Oceano, pr:rcipu?: in

~nari

Sianis ,

Chinen!i,& Japoni:r. lcem in iníulis íinus Mexi–

cani. Is ex Occidentali,

plurimmn plaga erum–

pens rapida vertigine circa hori2onrem voluratur,

nempe fpatio io horarum torum ut plurimum

circulum abfólvit, impernque horribili, f:eviLC¡ue 1

turbinibus vaíl:a illa a:quora vehemenriffimc com–

rnovens, ingemibus undique flull:ibus iníurgcn–

tibus , qui inrer

velLn aric'l:anrcs , & colli!i al-

rum navigamibus exitium affcrunr. Autumno

ll'll:Q:!l@:!1.!l@!iil!iil!l1l1íllll'1llllll!1!@!!1!:ll!llll!!1.!liJ!!ll:!l!iil!lil

pra:cipuc ha:c peíl:is furit, in licroribus pra:cipuc

infolis,ingenres arbores evellit, domos profler–

nit, naves in litrns illidir. Prudenriores navarchi

ha:c maria fugiunr , ita vidimus Hollandic:e claf.

fis pr:rfell:um Ruyter cum fopcriori anno 1674,

in Iníulas Antillas cxcenfionem

¡;

ciffet , pofl ac–

cer tam ingentem ÍUorum militurn cladcm, Cllm

pormm nullum poruirfer occupare , non aufus efl

diutius in eo mari commorari,ne aummno advcn–

tanre rotam claffem Oracanis exponeret, ideoque

prudemcr cam in patriam reduxit.

H:rc tempeíl:as vidm1r effc confüll:us venro–

rum borealium CLl111 Auíl:ralibus,'nempe quod vi–

ciffim fpirent , & ab comrariis cohibeanmr, ubi

nonnihil fpirarunt. S:rp/:accidum hujuímodi con–

füél:us , nempe

lit

undique fiant ronitrua , qua:

vemum conjunél:um habeant fredam oriri proce\–

lam neceffe

ell

,modo ab hac, modo ab illa parre

fpiranrc vento', & flatim rcpercuffo, flull:us ítem

frangunrur, cum enim ex vento vehememiffimo

ingentes a!furgant fluél:us , qui in unam partem

devolvunmr, perfeveraremque in eam partem de–

volví , etiam eo cerfame ,

ab alia plaga venrus

f:eviat , alios afforgcre fluél:us necerfe

ell

qui

priorum curfum infringanr, & illid"cnt· Ex quo

conflill:u peffimc haberi naves neceffe efl. D4m

enim unius ranrum generis fluélibus pennitcirur,

navis eius morum fequitm , pariterque cum eo,

au~

afforgir, aut demittimr.

vero conrrarii íint

PRO POS

1T1

O X X X

1V.

ventú anniverfariú fm Errftis.

Anniverfarii venti

voce

Gr~ca

<T@

EtcGa:

dic11nmr. In Gr:ecia Erc!i:e

Septentrione ve–

niunr.

aliis locis ab Occidente fpirant Ere!iz,

ut in Provincia Caltem maritima. EteG:r ab Occi–

dente fpirant.

Le vent Ponemefq11e.

Guafconia

Ere!ia: Aquilonares non fentiuntur, ícd Aullrini.

Aquilonarium pra:cipu/: generationem hic expli–

cabo quz recen!itis eorum circl\nllanriis melius

intelligemr.

Erefi:e Aquilonares funt venti boreales

pan!~

poft Colíl:itium. In roto Archipelago Ípirant per

quadraginra dies, ab hora diei tenia uíque ad no–

ll:em,ideoque fomniculo!i

nautis dicumur.Cau–

horum vcnrorum communiter affignatur reío–

lurioni nivium. Fit autem tune maxima reíoh1-

tio , quia parres Septentrionales continuo

ferc

fole

colefiunt, rota item Zona temperara bo–

realis maxime incalcícit, ita ut maxima tune fiar

evaporatio. Ell tamen aliqua difficultas cur initio

veris non oriunrur hi venti, eo quod

tune

maxi–

ma fiar nivium folutio, etiam in Zona temperara.

R efpondendLun ell quod inicio veris major copia

nivis colliqueícat, fed ha:c colliqu'atio noi> diu

pcríeveret,quia in pra:cipuis regionibus intra tres

aur quatuor dies detegirur humus ,

foh·1'.nmr

111ves,