I)e Machinis H
ydraulicis.
16
9·
co~pre!Iivl
f..éU
ad modum
fy~ingis line~,
nili
li.
íocdes
t~bum
defccemern obnmant
1
tanta eric
quod duabus
fa
inftiuéi:a valvuhs, ex cono tan-
vis aqu:.: 1mra arcam.conJi'cef[:.: ,
ut
eam diffrin–
tiro cornpolicis: limplices aucem font adeo,ut vix
nummo argenreo v:.:neam.
lm111ergumur aucem
inrra amphorcm fitulam ,
qu~rc
non defermr
:aqua , fupra rcéi:um cum vir:.: periculo ; fcd
dum ardec aliqua domus , rrecentz f:.:pe amhli:.:
hujuímodi, camam brevi tempocc aqu:.: copiam
attollunc , ut cota domus innacer aquis ,
&
fer~
obruamr.
lli:l·1Jl)]lll11J!!i!ll!l1!61lli:l:1l!iNJ!lt11!1!Nilli:l!fll!l11!!ill
!l.il!!i•l!llm!
PROPOSITIO XLVIII.
Problema.
Salientem anrhliü
efficert.
Srepe in rebus ludiccis indigemus falieme,
hanc anrhlíis comprdlifo facilc habebimus.
D
ifponantur tres , aut quatuor anrhli:.: compreÍ–
liv:.:
A B C D ,
quarum canales fecundarii defi.
nant in acculam , in qua lim valvul:.: fingulis
anchliis refpondentes,
&
earum fccundariis tubis
jmpofitz. Sir'icem canalis
EF,
qni
ex
parte in–
feriori arculz, ":ad locum falienri deíl:inatum per–
rinear.
Ad agicsndos emboles adhibeatur axis diver–
limodc inflexus ,
&
in quatuor panes , dico
fa–
lienrem fore conrinuatn.
~1ia
dum una anchlia
nondum defiic comprimerc, alia incipit ,
&
ita
deinceps. Ur mtlius camen res fuccedat, accula
fiar fatis 'alta ut tam aquam quam acrem conci–
near ,
& cu
bus aquam ad falientem deferens'
a
fundo arcula: incipiat, Nam hoc faél:o eciamfi ali–
quandiu liíl:acur anthliarum morus , aer ramen
inrra arc11lam compre{fos aliquandiu aquam ex–
pellcrec. Unum tamen moneo, ut inferiori fingu–
larum anrhliarum parce qua immerguncur aqu:t
~ribrum
apponas , ut onincs forclcs arcea¡: nam
¡)111!
I (
/!
gat, ur expettus.fum
~n
"1'cu\a :.rea qu:.: vi aqua!
corupre!T¡e '. pnm?
e
cubica in \ph:.:cicam mu–
rara eft,
de1~de
d1fraél:.a. H:.:c machina oprima
elfec_,
ad ce!hnguenda incendia, qu:.: aquam ad
tumum fafbg1a cvcherer.
Norandum ircm eíl: quod in a\1thliis
attra~i
viS', rubí dcbeam ira exquillre claudi, ur aerein
cxrernum nullo modo admicrant.
ltem acracia
feu valvul:.: debenr elfe fideliffima, alioquin quo–
ties uri volueris anrhlia torics
pri~s
ac¡ua in
amhliam infundcnda cric, quod eft t:tdij ple•
niffimum.
l!!l00~1l!lrii!:!l1!Gl!!l6l!l.itM1l'l!M!íi!Nil1:!11l1!11:!1
P R O POS 1T1 O X L I X:
Problema,
Dt
Anthl~
,
follibm
,
ferrú werifqut qui aquit
c11rfu
agi1ant1<r1
Varia: fuht excogim:.: machina:; ad
arrolleh~
dam aquam ,
il1:.:
aurem meo jndicio primum lo•
cum obrinenc , qu:.: nu!lum alind fui mocus prin–
cipium agnofcum, nifi aquam ipfam. Ira in flu–
minibus rotas alacas difponimus, qu:.:
comim1~
volvanrur,quo motu Cemcl coníl:itmofacilequem–
cumquc alium motum habebimus. Nam li axis
rorz , in cxtremicace
fü
inflexus, ita ur duplicem
ang11lum reél:um coníl:icuar , habebimus mocum
furíum
&
deoríum , unde ad anthlias agitandas
nihil aliud requiri videtur , ita etiam ad folles
movendos indigemus ranmm moru aherno fur–
fum ,
&
deorfom Í<rente , non cric opus alio ar–
tificio. ldem dico de fcrris,
ut
furfum
&
deorfurn
f'eranrut
¡
ut
verb lignum ferr:.: admoveamr, id
fieri poterir ope helicis ,
feu
cylind.ri, fpiris ir¡–
ftruetí, qui dum in orbtm fen
fim movebitUr,
li–
gnum íecr:.: admovebit.
Alía milicia quz quid:m requimnt morum
forfum , alium amem nempe dcorfum gravitad
relinquunt. Ira ad accollendos ferreos malleós, in
officinis ferraciis, cylindrum rora mobilem , cla–
vis síperamus
¡
qui dum in mallei manubrium
incurmnt illum demimmt ,
&
malleus accollicur,
qui deinde prnpria gravitace recldar. Eodcm
mo–
do confiruet:.:
func
machina!! , ad charram confi–
cicndam, ad comundcndam relam. Síc accollun–
tur
piíl:illa quibus conrundirur
fa!
nitmmn , ac1
pulverem pyrium. Alia innumcca fieri poífuné
arrificia , cum difficile non
íic
unum mornm in
alium commucare,
líil~!ltl1ltlllfll1!11l1ll!l!Nll!!lll!le!l.!i!ill.!ltlll·!lflfllll!llilj)i~1!11
P R O P O S I T
1
O
L.
-...Problema.
Paria fantium
ornamenta,
Primum ornamentum
lime
variz horolnurn'
auc animalium figurz
1:
q~ibus
aq11a er_t1mpi:'
quod facillimum eíl:, nec ulla111 condner d1tllcu
4
tatem.
.
Secundum cric in variis íalienriurn
llgu.n~
'
lit
faliens caudam pavonis referat' qtiod facilhmurrl
erit
{j
rubus hoc modo difponamr '
lit
non caffl
rnbus rornndus q11arn oblongus ' ex duabus
la•
rninis
(ere
fe
cangentil:r11s, lic ªtcarus,
lti<ffm
/