4000003585

85 / 510

DlSSE E . 1
ius czrer argumenta tyronfüus proponc1 e con·
íu1to noluimus, quia non parna1n inuoluunr
confufioncrn, & abufu ter linorum: qure nu
inu1diosc ab homine Thomiíla, dici videantur,
rccognofca apud Mafirium qu. pro~mial. art1·
culo 4. num .. 36. Vbi ciufmodi argumenta opti·
n>e dirimit: quem feró licuit videre,& cum jam
h~c pr~lo m:indanja mictere parabamus.
§. 41. Lyncco r~ndcm faris,luperquc rcfpon–
fon1 aM.Sanchc:zio. Sed quia dicit,Diuiíionem
Animalis in ratíonalc, & irrationale fine vlla..,
relacione filtitia difiribuere rocum potcfiatiuu111
in partes fuas~ neceífc ell aduertere,ctiam ipfum
cffc totum potcfiatillum non fieri, aifi relarione fi·
tliria rationis, no enim datur in rebus¡: neque_,
homo, leo rcu(ra habent rationem partium fub·
iefi1u.:rum rdpeél:u illius, nifi fillo refpeau. Vn·
de cu1n irajmpingit i!l in ipfas,quas refogit
imcnciones, vulgare no bis Hi!J>aniarum in mcn •
tem rcuocat proucrbium ~ Nojureis Angulo: juro
• Dio1, que no juro. Certc qualc fuerit totum, ca·
lis cr it diuiíio, qua= nil aliud efr q uam reíolutio
totius jn fu as partes : & íi toru m , & partes rda•
tione rationis confüt uunrnr, neq uit ipfa Diuifto
iCmili relacione non conílicui •
§. 42. Ru rfus malam confequentiam infert,
De/initionem fore fiélitiam, & Chyml!ricam, &
non veram,& realem,íi form~ illiu eífet fillitia:
1ala inquam ~ quia fiEJitium, & Chymiricum fünt
pr~dicata oppofita tranfcendentibus , ideoquc..J
Jilo modo funr eriam cranfcendcnria, quipp~,
qua: immediatc a~pellant fupra rationem Entis:
Vndc ctiam fi forma accidentaria lJeftnitionis lit
fillitia , non potelt abfol ute ver íticarj de tora_,
Deftnitione , qua: fecundum fub~raétam mate–
riam eft cns real e , q uod üc fillitia: fed dcbec af·
nrmari cum parricula rcfiringcnccformaliter' feu
fecundo intentionaliter,ita vt ha:c propofirío fi vera:
Definitio fecundo intentionaliter fumpta , feu fecundum
quod dicit de formali,efl aliquid r~tioms,feu ens fié!um.
Pcccat tamen Lynceus,dum pro eodem v1urpat
fiElitium., & Cbym~ricum. Quoniam FiEhtii4m po–
tclt cffc quid um fundam neo in rcbus,& racio–
ne rariocinar medirauun : Cbym~ricum vero fi–
gnificat moni1ra non folum falfa:, fcd nugacis
cognirionis, & fine funda menro deliranris. Tan·
dem aduerto contra Lynccum, Definitioncm
non dici ver n !, & rc:alcm ; lcd bonam vel ma·
lam : non cr go pugnat cum forma rationís filli–
tL • Qui plura vokt argumenta a noftratibos
foluta ad at Sanchczium, & ex modculis M.M.
Parram, & Dominicum Lynceum, qui ad farie–
urem v íq uc mcnfas dabunt. Nos enin1 longius
q uam promiffis par era t, in his moram fecimus.
T H E O R E M A I J.
~uid fi11t LGgica docens ' & 't.!tens , rzr an in vicem
diflinguant"r ~
§. 43• S Icut Syllogifmus.diuidirur in Demon·
. /lrati11uta, 'Topicum,& SopbifiicNtn,q UO·
1 um prtm us,confiat tx pr~mi(Jis omnino tJtris,euiden·
t1but, ac certu , fecundus ex proba/Jilibus , & rercius
ex apparentibus, & {4/fij : Ira Logica artificialis
Logica .p.loan~d~ Efpino[A.
1. T OBT. ILLIVS. 49
pri 1 di id j tur j n partem lJemonflratiHam, ']'*opi·
cam, é.,.. S(lpbiflic1tm. Secundo diuidicur in Logi·
e m Docenrem, & Vccntem: id, quod omnibus
etiam artibus efi comm une: Sicut enim Archi–
t"'élon ·ca primo docct regulas, & tradit exe1n–
plaria Domus redíficanda!, deindc illas manda e
exequutioni, ac fuis rcgulis vrirur: ir~ LogicL
dum tradit pr~cepta,& normam conficiendi in/lrumen·
ta fciendi, fcilicet Defi11itio nem, Diuifionem, Syllogif–
nwm, &c. Docen1 dicitur ; dum autcm 1lla exequi·
t11r conftciendo deftnitiones, & Syllogrfmos , vt omni
bus kJentijs miniilret, //tens nuncupatur; Vndu
apparct voculam f'tens ÍUl!li deben: aéliue; nam
fi paffiue accipiatur, etiam ipfa docens Logica pof–
fet ci1ci Ptens, vel forraffe r~ttius //fa , quatenus
omnes fcienri~ vtuntur ip!a.
§. 44. Didtur Logicam effc Docentem fe–
cundum omnes fuas pJrrc ~ : quia non folum in
parre Dcmonfiraciua t radie fcienrifice regulas
con ficiendi Demon[/ ..Rtio 1es, fcd etia m in ¡parre.,,
Topica doccr more í icutifico, quomodo ex
probabihbus prol>abiJJrer eíl deducenda conclu·
fio,& quomodo ex prxmi1Iis fallacibus, & appa ..
rentibus conflari debeat Soph1fm•. Vtrum vero
babear vfum, & dici debcac Ytens etiam fecun–
du m omnes foas parres ! res ell parui momenti,
ac inutilis. Sunr qui affirmant, Logicam etiam
in parce Demon!lrariua eík Vtencem.(Nam itw
Topica, & Sophifüra nemo dubirat, Logicam
probabiliter, & imerdum apparenr r in omni
materia fuis Vci, &. diíl~rcrc rnftrumentis. ) Id
probant : quia LogicJ in parte Demonllratiua
dum 1pfa rradir prxcC'pta, modifque fcicndi, in
eis rradtndis , & docendi vticur ipíifmet regulis,
q nas cradidit: ergo etiam cfi vtens in hac parce.
Ruríus: Quamuis Logi a concurrat ad altus
.aliarum fcicntiarum,quaccnus docens, id t1 pro·
ponit in!hurucnca cornmunia, vt ordinarc pro–
ccdant, & quamuis eas illuminet concurfu di–
relliuo, & doélrinali , camen cun1 ipfis 1ci nrjjs
applicat in aélu fecundo eafmet regulJs founJ!
S) Uogiílicz, &c. ad hoc vr fuas eliciant Demon–
ftratioocs : Sed hoc pcrtíncc ad Logican1 qua·
tenus ell Ytens: Ergo, &c.
§. 45. Suot contra qui ncgent, quorum ra–
tio eíl prreccdcntibus omnino oppolita.N m v l
vtus Logicz dcmon(hatiua:, fic in materia alia...
ru m kienciarum, vel in propria ? fod in ncu tr'1.J
fit: ergo. Probarur antecedens quo ad prima1n
partcn1. Na1n in materia Philofophia: v.g. Phi–
lofophfa ipfa conficit demonítrarioncs vtcn–
do regulis Logicre direll:iuis; alioqui íi huius, &
ca=teraru tu fcientiarum demoníl:rarioncs {oJa...–
Logica confi erct; {ola Logica etfcc vniuerfalis
omnium (cienria. Rurfus quoad fecundam par–
tem probatur prxdicrum ancccedens. Logica in
propria materia non nifi fois vtítur 1i cuudis in·
tc:ntionibus Logicalibus, & non principij ex•
traneis aliarum fcientiarum: Atqui ex o. Tho·
ma 4. Metaph.leél.4. Yfus partis Demonfiratiu~ con·
fiflit in vtendo princip#s rerum, qu~ ~d fcicntitts rea/es
pertinent,non TJtendo intentioniburu Logici s. rgo L~·
gica in materia pt pria non habet \1 [u m parr~s
Demonfiratiua:. Vt aque fententia eíl
lis intct Thor:aiíl:as:aft ncgant i faucc D.
· G