L I
BE
l
II.
S
V
MM V
L.
D1SS
E
T.
vr.
9
Jl
fi tatc.
plopofitionis
importar,
q
Ua!
íi
prxter
vcrbum
fub!tmriuum
e{I,
pr~dicarum
exprimar
diílinlluau
nuncuparur
Categorica
de
rertio
J\diacentc,
co
quod
fupra
verbum
tcrtia adiacct
pars:
fi
vero
verbum
fit
adiediuum, vr
fi
dicai
.Petrus
difp11tat,
vcl
currit,
propofitio
dicilur de_,
fecundo adi:iccnte.
§ •
.i.
Hyporhetica
propofitio
rfi,
'1"~
ton/lit
11
propofi1ionib111
tanquam ex ,,utib11s non r1gorof4
·
tmione,
f
ed
aliquali
coniunllione
copulatis
:
vt M
ª""
fedet,
k
J..Jartba
miniflrat.H~c
DJuiíio ell
analoga
in
membra non zquc rationem Diuifi partici·
panria,
Caregorica erewm arque
Hyporhctica....
propoíitJO non
differunr niíi
vt
im11m,
&
mulu,
&.
ratio
enunriandi
veritatem, aut
falfitatenL,
( qui przcipuus eft fin is
huius
fdenri~
)
non
cít
aofolure ,
&
íimplicirer
in Hypothctica, fcd ra–
rione
Catcgorica!.
f.
3.
lam vero propofirio Caregorica diui–
ditur ra tionc quantiratis
;efique quadruplex:
Prima
cft
Yn1uer{alií.
Secunda
Particnlaeiss.
Tertia
Jnde–
pn1ta.Quarta
Singularis.
Pniuer[Alis
rfi, in qua fu•
h11citur termin"s
communis
figno
t,,11i14crfa/i
determina•
tuf.
Yt
omn1s
bomo dtfputi:t.
lile
dicicur terminus
Communis,
qui
el' 4ptm natus
de p/urihus
pr11dic•ri
•
Ve
horno de
Perro,
&
Paulo. figna vniuerfalia
funt
ha!c.Omnis,
Nullus,~.
illbct.Neuter,
&
fimilia.
Particularis, e/l in qut1 fub1el1Mm
tfl
termiuus
commu•
1111
figno
parttCll/an
detcrminattll
'
vt
cfl.uidam horno
rlrfp11tat
•
figna particularia
tune,
Altqui1,
quid~m
1dttr,
&
ti
mili a .
Jndeftnit4
elt ,
inqua
f11b1ell1m1
eft
ttrm
intH
comtnunis
fine figno, vt Homo
d1f
putat.
Tan–
dem
{tn guLar ;s
dl,
'"iusfi,b1eEium
tf'
Terminus
{ingu–
laris
d1jcret11s,
"''tl
'º"'m11ms
cum pronomine
demorllra·
11uo
pr1m . tiu~
fprcie1;
V
t
Petrus
dt{putat; Hic Horno
'ifputar.S1gnJnccr
dicit
Pccrus
Hi f panu ~
pronome11
otbere
effc
primiuu~
fpecic1
,
t.'
r
Ego Tu
,
Hic
&c.ad
hoc \
t
pro
ofüio
reddatur
ti
lgularis
;n.unid
prrettare non
potetl
pronomen derauariu
zfp~dci
\'t
},teu,
T
uus
,
Nofi , r
&c.
nam
fi
Perrus
hab~at
centum equos.
Etdicat;
w1eus
et¡uMs
c"rrit,de
om·
n1bus
cene
um \ enficari
pocedr;
V
udc
pro fin·
guiad
eq
uo
non fiabir •
§.
4.
Rurfus
Pcopofitio Caregorica
dtuiditur
rat1one q ualiratís, dique alia
affirmariua,
alia
11egar1ua
A
tii
macma
clt
1ll, ,
q"~ pr~it,atum
com.
fomt
cumfi1b1 ,.E/o,quod,
(ti
luJ afíirmari, vt
Horno
difputat.N
cgatJUa ell,
qu~
pr.tdicatum
remouet
a
{11-
6ieélo,
quoo
cf
t
illud
ncgan, vr
Romo
non d1fputat.
§.
S·
Propoficionum
materia clt
triplcx;Na·
turalis
,
ContrtJgens, &
Remota.
Narnra lis
illa
dt,
inqua
prirdit
atum efl
de
e!Jent1a fubieéli, 'tlel ptopr uns
tius
vr
H
omo efl animal; H
omo e/l rifibil1s
•
Cone in·
gens
dl,
inqua pr.td1catmn
potefl
ade/Je;
&
abe/Je fu–
lieflo pr4ttr fubitfli
corr11ptioncm
•
V
e
Horno e/l do·
Bus
lle•nora
illa
efl,
inq1111
pr~dictitum
non potefl
[1'·
hieElo
conueuire.
Vt
Homoefi
lapil.
[uxt:i
lHllC
m a·
reriz diuafionem
cll
eria111
Propofitio
rripl ~x .
Prima dicirur
Neceffari.i,
q
Ua!
ref
pondet
matt·ria!
narurali. Secunda dicirur
Cont1ngem,
\'
!
acci·
Jtnta 'i1,
quz
fit
in
materia
coorjngente.
Tc:rt1a
denique
nuncupatur
ImpofibiliJ,qure
in
m.ueria
remota fabricatur.
,
6.
Notandum:
quod omnis
propofirio
affirmar iua in
mareria Nar
ural i eítncceffan ;
ne–
Sumr11ul,i
lJialeüic~
D.
loan.deEjpi;;r(a
,
gatiua veró lmpofib1tis. 'In mat ria
aurcm
r~.
l
mota
ou1nis
propofiuo negat1ua
cil
n'cctfaria,
'vt
Horno
non
t/l
lapis,
cfto,
quod
affirrnauua ( ve
lupra
diximus)
tic
ampoffibilis;
in materia vero
conringcnre
vtrJque
tum
athcmans,tnm
negans
rcmanet
contingens.
§.
7.
Diuiditur tandem Propofitio
in
ve·
ram,
&
faliam,
&
hzc diuiíio perrinet eriam ad
q u
ali
tarcm
illi
us. Vera
ea
,
'1"~
rem emmtiAt
de
fu•
hiello ficut i efl.
Faifa clt,
'JU~
rem
aliter
dit1t,
t¡uam e/f
in
rebur.Hinc
infcres Oefinitionem iJJam vulgo
celebrem:
Propofitio
cft
O
ratio
fJtrl4m,
'lltl
f
al{""'
fignificans,
elTentialem
non cffc,
fcd
defcupri·
uam, quoniam traditur per quid poílerius,
tcili·
cet per proprierarem enuntiandi
veritar~m
, vel
falíitatem: arque infuper
ly
tJerum, "llel
falftm•
(ub
diüunllione
poGtum
Diu1fiom
pocius congruir,
quam Dcfinitiooi, vitioque non caret ; llla ra•
ni ca
vricur
Ariílotelcs
&
ipfun1
explicaos Oiuus
Thomas non ea ratione: quam
M.
Lynccus a(•
fignat, Quia
fcil'c~c
Dcfiniriones
dcfcriptiu~
funt íncerdum notiores nobis,
quam
cífcnu~lc•~
id,
quod inprzfentiarum ell prorfus falfum. Sed
ob rarioaem
,
q uam ipfe Magitter Aogel1,us
~·
exhibu1t
1.
i.>erihermenias
kdione
7.
~i•
i;i
omndn/lrurntntum
(
inquit)
oporttt defimri
tX jHO :
fine
'
qui c/l vfus
ín~rumenli
•
r
f
"s auttm OrAtlO-
nis,firnt
&
omnis *l!ocis
fignific4ti11~
tP
{igmficart con
ceptum
intelleélm:
DHte
Rutem {Mnt
oper4tionts intelle:
{/uf,
in
quarum
vna non in11enitur
tJtritAs,
&
falfitaJ'
in alia autem
inuenitur
-verum,
&
fa lfum: Et
ideo Or11•
tionem
enuntiatiu"rn definit exfign1ficatione 'lJeri,
&
falfi
•
H~c
ille.
Ex
q
u1bus,
pJter , eius modi
de–
fioitionc:am ex caufa
exrrinteca finis
dcfumi,
pro•
indeque
effcnrialcm
non etrc:Conrra
M.
Parram.
§.s.
Francifcus Boox Spei, qui Pcopoíitao..
nem docuic, e{fe
D1Eliont111 completam,
vel
pe1ft–
{/4m
per
t1erbum.Conremnendus
ell
pocius,q
uam
impugo~ndus:
etcoim eius
Definiría
conucnit
O
r
at1oni
Deprzcati
uz,l mperauuz, Intcrrogat
i •
u~,
immó
eC1am Orarioni,
ab
bis.
atque
tllllR•
t iatiu1s
abftrahenti,
aliJfque fcxcentis,
qua:
Peo~
poÍttio non funr.
§.9.
Ricardus
tandcm Lynzeus non
f~licius
·
haoc
excogirau1t.
Propofir10
dl
At1us
intelleElus
incompofibtlztatis in eodem
tntelleé/11,
feu oppofittonit
pby{ictB
cur11
al i
o circa idem obieElum ex diuerfo
tenden•
dt
modo capax.
Ulam lvl.
Dominicos
Lyn~eus
aat ,
elle,
nouam,
monllrofam,
&
qua
effencia
Pro·
po lirionis
non
xpl ·catur, fcJ
confunditur, ob.
t<.:urat
Jr;
rcijc
cndamque
ramctíi
ipfa
fuamct
obfcuri tare ,
&:
prohx1rate
l.ibafcar, &:c.)
L.
yn.
~cus
Lynceu m
v
r
c~cutcent~m
carpir,
lat(!quc:
unpugoar. libro
4.
q.
~·Arra.
Nos h1s abllinc·
mus.~rride~
ramcn,
quóJ
monílro(um, appel•
lauenc, em
ímod1
ren1gmJ,
proindeq
ue (
vt
fieri
fi
k c)
non niíi
populo
e1rcumílanti,
muaauquc
1non(trum
exhibemus.
D
1
S S
E
R T A
T
1 O VII.
De oppo{itione
Pmplicium
propofitionum- .
· :.
V
n~,
&
aliz propofirionis
(j
mpli
js
pr~·
prt
tares,
qu:e
dli
com:i cnium1
non
qu1·
e
2
cu