4000003585

61 / 510

LIBE VMMVL.
:eng 1 _, i ai t , inu~nta fuiílc a Fonícc
' iro & erudito. Aíl vrcrquc fallicur,
l curerque era_t !Vi. Pecrum Hifpanum, qui
F~mfecam ~ercent1s, & quadraginra leprem an·
ms prxcefür ( vt confiar ex .BibJiotheca Antonij
"'cncníis ) quippe qui Summularum inuenror
tuit, apud qucm cos 1 gas verficulos cum fe–
qucnribus • .Afferit A. &c. Cap.11. de Conucrfion~
Propofitionmn •
D I S S E R T A T I O IX.
De propo{itionc }dodali.
§. 1. E Xplicatis. natura, & proprietatibus
propofit1onis fimplicis, & abfolu–
tre, nunca~ propoíitione Modaii agcndum no–
bis elt, qui!: íic dicitur, quia nonnullis alhcicur
n10 is fpecialem difficulcatcm fKclfenribus,non
quid n co ten ncndJs, vr perpcram purauit
Arri · ga: .L am fi cognitio ~1oda!iu ncceífaria
non elt; hoc ipfum probare non v:al btt, qui il,.
fas ignorauerir. Ettnim ( ve bcne notar Cara–
n1ne1 ) hxc ipfa propofitio .Jlfodale neceffari~ non
frmt,eft modalis, & impugnari non poreft Gnu
/1 odaliu m exaél: cognirione . Profed:o r s per.
pkxa eíl hrec, & non fatis expedita , vt fa(fos e(l
~pínula, proindeque attenré trJétanda: Quo–
niam , nunq11am veteres ille Ppilofophi ( air opci me
Titcl manus )ingemo acerrimo P"'fditi tantam rcbus i/lií
'l'erucfi1ga11dis,& tr,iflandis impe11d1fferJt opeuzm fi vcl
11ibil, vel mitJimum Vtditatis e ..r1ftm-u1Jfent in eis conti·
neri : Acccdir Cardma !is T oler us : Et hrec n1Jl!a
ratfone ( rnq uit) funt pilruipctJdenda, cum bornm Mo–
dorl4m cog111tio non medzocrem ad rerum natHras cogno–
{ce1Jdas tJfum e:rhibeat • Nos non omnia ex,urie–
mus: Non omma poffumus omnes, fed qua: tyro–
num alioquicapru1 pro liuiora vidcbunrur .. Aíl
quoniam Caramucl gcfiit,vt folec, Cornjc1 ocu–
los configent(v t in prouerbio eft)con tra ipfum_,
nonnulla dabimus parerrra pr<.l Anfiorclis,& D.
Tho1:nz 9efrn fione~ q ure íi \~olcn t tyrones poce–
runt impune pr:-ttenre •
THEOR.E1vIA I.
~uid {it p}·opofltio ~1odalis 1 & quotuplex,?
§, 2. M Odus ( dcfinirorc Petro Hifpano)
efi adiacens rei determinatio M. Bane·
fius, quia purar, hanc definirionem ad ph\ ficum
Modum effe accomodatiorem: tíc:. DiJlet11cum
defc1bit: Ell Di{iio modipcans vnionem prtf.dic«ti cum
fubrdlo • Vndc non eft ermo de modis decermi–
uanttbus fubicll:um per nomen adieltiuum, 't
Romo albus currit, neq uc de atficientibus pra!dica–
tum,' el íignificationem \·erbi pcr aduerbiu m_,.
1 t Petrus currit velociter, vel d1fputat erudite &e.qui
prope infiniti funt, fcd de modis determinanri–
bus onuenientiam pra!dicari cum fubjello affi·
i ·ndo ipfam Copulam, qui fex communitcr
numcrantur;(cilicct. Verums Falfum, Nectlfarium,
mpoffib1le, & Contigens; quorum Yerum, & 1'al–
f11t 1 nihil addunt tupra fignificationem abfoluta·
! un ,(u de ine!Je. vr d~cum:ldi tnim fignific~tur(ait
11mm14b1 p1alctltete D~Ioan. tie Efpinof• !
I 25
Angc J us Doél: r Opufc.40.) cum dicit Jortes
non currit, & Sortem currere e/1 f..?![t,m. Et Sorres cur–
rit, & Sortem rnrrere cfi fJert"m, quod non contmg1t de
alijs quatuor modis, quia non idem fignificatur , crmi di–
citur Sortes currzt, & Sortem currere efl pofibile • Hrec
ille. Propoficio igitur N1odaJL non folum indi•
cae prred1cacum coucn1re fub1ello, fed & n10-
dum exprimir, quo conueniar; quamobrcm fo·
lum de illis quatuor, cum Petro Hi{ pano agen~
dum eft; reliquis communircr prrecermiffis.
§. 3. Sumirur in prrelenti Jy Contigens non pro
eo, quod poreíl: efie, & abeíle accid<.ªntalircr, vr
focio docuerunt hoc loco Arifioreks, D. Tho–
mas, & omncs, led pro codcm, ac Pofibrli, kili–
cet, pro eo, quod non repugnat ef!e, Jbltrahendo a dc–
felt1bili tace, vndc 1dem fon ar , Contmgens,ac pofi·
bde,niíi quod concingens v1detur addere aél:um.
fiue exercitium non repugnancia:. ( Vt in Parer·
go liq uebit) Propoíirio ergo Modal is , eft qu~ ali·
quo ex prteditlis modis affmtur: ira, q uod d1Eimn fe
Oratio verbi infini ti fit f11b1e{/um,& modus ipfe {it pr퀖
duatum; vt Petrum difputare efl pof]ibde, Hor1u11mi
effe animal efl necef[e, &c. Et hoc qmdc m tir,q uan–
do Modus fu nucur nommalirer,vt Poffib1le necef–
/arium, &c. am quando fumit ir ( pot Ll enim,
folerque) aduerbjalJtcr, non eíl pra!dicarum, fed
affeCtio copulre, ku ( ncarhegocema prxd1cati,
v r fl di as ; Petrus necefiar10 d1fputat : Petrus colf tin–
gent er currit. Et hurns modJ propo11tion s ad ab~
folutas, feude inelfe rcducuncur. Vndc
§. 4. Diuidüur Propofic10 Mod lis in Com–
pofiram, & Diuifam. Co m pofüa dt,rn q111i Modut
fe habet, vt pr~dicatum integrum, D18um vt fubic–
Eluw; vt in hac; Sede11tem jáihere eft pojfibite. D&ui–
fa eíl itJ qua Modus aduerbialiter fumitur; t fi dicas:
Sedens poffibiltter fcribzt . H ne orca dt ditulio pro–
potí tionis IVlodalis rn fru1u compo uo,& in J n–
fu diuifo. Tu e faci io ftn um Compo–
firum, q"ando Modus quod pritdrcarnm di–
Eli appellat formalittr fupra ignificatum forma/e [ub.
ieEfi: Frig1durn cífe ca/lit um cji po¡ibile . S1 m9dus 11-
gnificat trigidirarem connréb rormalncr curr_,
calore fimul, eodemque remporc ~ Sen1um foca
Compoútum, ideíl componit formas rcrmin ..
rum lui dilli, & in hoc Senfu propofitione 11u–
iu modi paílim [une falf~. Si \'ero folum íigni–
ficcr q uod calor pottft cffc in frigido matcnali ·
ter fumpto, feu quod 1ubiet1:um, quod tune eil
frigidum, diuerfo ramen tl:mpore calidum rit,
facit ~en t m diuilum.
§. 5. Et hoc valdc notandum eftin Diélis,qua!
confundunr aclum cum pocenua : Nam um.....
dicis: Sedentem fiare e/i poffib1le Senfus Compoíi–
tus coniungit aélum {edendi cum aélu fl~nd1 ; ita vt
quis íimul í4 d ns iler, quod fa fum lt, impo–
fibile. Senfus autem d1ui us adhuc duplicitcr
fieri pot n: r el coniugendo ptJtent1am jed ndi mm
pottntia/landi; & vrroque modo\ crum el ,Sedcn–
tem poffe /l.Jre, non enim opus e rcmOl e l. po·
ten ria ni afubi ao, q uando l mportancur fo1 ma:
oppoíira: · fuppofita enim, & cor moca potencia
fed ndi Sedens poteft fi4re; ideíl: fi rio non ex lu–
die porcnriam fedendi • Hinc fi q uod pu
Theologos hrec pro¡.: oficio Thomi íl ica Y o!u111as
efficac1te1 mota porefl non operari fo Scnfr' diu ._,
D