4000003585

493 / 510

D . DISSER T. LXVI. 457
I l. p i 1ter imperfcltam im e
ictel , quem exigar fubieélum priuatum abfolu.
te illa perfell:ion vtreriore, ad quam ex natura
ci non ordinarur , Scicnciam Fidcm dici tur im.
perfrc a imp~rfeébone ez parre fubieai , co
uod cxigat illud abfolucc priuarum vifione
i lius, q uod credicur: ponit exemplum Caiera–
nus 10 inotu,quo iam lUpra dedimus,qure adeó
J l nif· (la vila íunt fubtiliffimo Cardiuali, vt
1rec fobd ideri t : Ha ne doflrin•m beue notato, q110-
nir.m ex ei bahes folutronem ad omnia oppo{ita,& t¡11a–
re Fides opin10, & fc1entia de eodcm fint incompo(/ibi·
les i eo em •
• 1 9. Hinc íit, quod non folu1n in exem·
lo mobihs, quo vt ir ur Lynceus, fed quando–
Clll 1:") lle campar ru r forma perfrél:a cum im·
pcr fi ·\..1a ex pa re li bic ... 1,erunt on1ninó incom•
po "biks, & n ll:run vig bit argumentum: at–
q C Ítem eCOO 'ra O 1nja arcrumcnta,qux nobis
obi jciunt Aduer arij in formis, qucr inrerdum....
coeunc in vnun1 lubieétum, non vrgebunt nos,
1on· m Ron proctdunt de formis modo ex–
plic to im e f "1is,qualem dicimus effe opinio ..
ne1n, & fidem humaoam rcfpell:u {cien tire, &
vifionis in eoddm fubi ao.
§ . .z.o. fom veró exemplum Iucis candelre,&
Solis meri iaai, quo interdum noílrates vcunrur
vt rnonl re 1t, eamdem parrcm ;ieris non poffu
rcddi langude , imperfed~q u lucidam, amul
que tucidam íi n1e, & perfeél:iffime ; vnde íi–
mihtudi 1 m ducm.u ad pcrfelhm, & impcrfe·
ltam clarieacc:m ci ufdew intelle(lus; Exempl um
'(inquam) i!ludapoíicifficuum el , perperam~ue
áb Aniaga reijcitur: aat enim [ Exigu•m "ndelam
io prrefcncia Solis nihil efficere, quia a luce in–
tenfiore Solis illuminatus efi aer íupra intenfio–
ncm candelz; vnde nih1 l efficir, quia agens phy–
ficus non porefi fupra fe palfum iflttndere] Sed ve~
ró Arriagl aberrar avero, rcddens non caufan1
pro caufa eiu frnodi incompoiftb!li~acis: dcb~it
enim non recurrere ad caufas ef1Jc1entcs cxtrin–
fecas; f d arrendere ad imperfrll:ionem fubielti.
Nam revera ideó eadem pars aeris non clt clara
languide , &: im~erfeéle ad lu~em candela1 ~LI
prrefcntia Solis,qma non habet 1llam obfcunta–
tem , quam tahs clariras imperfella exigit in fu.
iell:o: quod quidcm p r eiufmodi languidam,
cxio-uamq; clariraren1 confütuendum erat cum
imperfed:ione 9uadam priuaciu~, .feu cum pri~a·
t ione f plendid1ffim~ , & inend1an~ clartt~us:
proind que daricas perfeét~ffima (fiue ca uf et_ur
efficienter a ·ole, fi uc ab alto agente, non c:rnm
curamu caufas extrin{ cas) ddh'uit, & diffipat
fuam illam t x1guan, & Janguidam,qua fkt in·
fornundus aer, & fola prorfus lucet. Haut fe~
cus ig1tur bel1e poífont timul add~ci n diu~
probJbile, & 1cd1um cmoníl:ratmum ad vna,
cat demque concl fion m; aít \'eró nullace us
O' wnerabunc duos aífcnfus, frd \ nus dumtaxat,
-=>u1 que l ientitic1s, vt notar opcime ocus. ed
1idcam 1s age, p riclicemurque contHr ·re partís
urgumencorum vues.
Lri ictt D. loan. de Efpinofa ..
THE0 1 EMA
'Argumenta Tbomiflicam fententiam impugn ntia
cncruantur •
§. zr.'Q Mnia aduerfariorum argumenta re
d ucuntur ad eres clJ \,; s ; in pn ma~
obiiciunc non¡ nullos altus Jmpcrk tos cogni·
tionis, qui cum p rfeét is in eode1n inc ·ll Gtu i 11-
ter dum coh~r nr. In fecunda adducunr \ e a,
qua: fibi mee ipíi~Theologi obiicere toleor argu¡
menta, qua: contend rnc, Fidem fupernatura·
Iem cum altu, vHionis concurrere fi nu! pofse.
In tertia dcniq ue nonnullos allus imperfe~ o¡
volunraris opponunc, qui cum perfedis in ea•
dem potenria volitiua reperiri folent. Singulas
clafses brcuíter percurra1n. Obi1c1unt primó:
tota repugnantia, vt all:us opmaciuus úmul cum
fcicntifico in eodem incelle"' u non concurrac ~
cll, quia per vnum ac. um iudicatur, rcm pofsc
alitcr fe habere; & per alium, non pofse rem
alicer fe habere; ac qui dum opinio ha etur per
medium, quod eiillimatur e "ceífariuUl, & eui·'
dens, non iudicatur, rcm po f. alicer fe babcre:
ergo eo falrem euentu m aéhis fcienrire, & opi-:
nionis in codcm intelleél: co 1curr.:ne. Maior,
& con(equenria parent: uinor fadle fuad tur
ex no lra ollrina,& iuxca qua.u tormido aétua–
lis, vel torma!is non ell e cffcncia opinioais :
ergo.
§. z2. D ta maiore prreiudicio fcu ex 'fiima–
tione formal&, v -1virtu li; m norem diílinguo:
~on iu icatur rem pou~ alirer te h bere, veró
1udicio for.uali , vel v1rmali, nego minorem:
curn e rore inrelledus trani..:.H minar, & 0~ 0 0
'onfcqucntia1n. ,l am vr Ca1 tanus oc ·r, e1uf·
madi a(fentus per n1 ·diu m conringcns exiili–
macum necdfa riu n non et opinJt1 us fo : m -
liter, f d allus qui am igooranr1re pr Ua! di !po–
fitionis incelleelus , qui cir~a me ium , & C<?n·
cluGonem eo eucnru decipHur,qua: fi adhllc ve–
lis opinariuu l clfe, ncquit oon eífe form1dolcr–
fus r.¡dicalircr, feu virtualiter; daro quod formi–
dine aél:uali, qu~ opiniooi cífcntialis non ell,ca–
rcat pro cune : eo enim ipfo, quod mcdium fic
contiogens, non plene,nec omninó d tcrmin. t,
neque conuin ,.it intelkll:um éld veritaccm pro·
pondoni' collig ... nd ; (¡ d potius ille affenr1 ur
dc:b1 i q uodam, vac1llanrique 1odo, & quaú
aliq UJ ex parre indet 'rmina rus, · ,q uod prori us
eífcntiale, & indcfctlibif e dl o ni ff nfui opi–
naci uo quantumuis m dium i'luncrur n cef–
fari'u 01 , ni li jg. r ne a fo n rndicac labo et
intdleél:us;qui h 11 form lo a 1 Jdh~fionc1n
in eipto e perirur ex r ·it · , qu~ uís tn al1n ft..
gnaco, frú gua( r ' f,o iud1 t, fe circa il-:
lam ~ cr it t t 1fl 1 :tu r .
§. ~ . ObiJc ie. n ' · : non rep gnat co-
gnic ion... n 1mper · n fu H I cum ogt1it1one
V4l ld\,, per e la d t rrui 1ar an el ~d: circ
idc: m obieltum : ergo nec r p· ::> t q um opi·:
n :ltlll U m UOl frien ti CO Cl 11 l1 Ü tell él fil
cir idcm obi c.1u informar • Coi f '-=queu ia
eíl: bona; tora nim r tia ncgandi huiu fmodí
compacibilicat - e ;q i opinio cft cognirio i111.
Mmm p r-