1
ja
L l
ip;
R
~ -~ ~
I I
l
r_.
.
;,otioradcincep• {uo quoda!1' ordine progred.i in oi;nnibus,
torem mundiDeum,mundié¡ue ip.Gus
o:igi~em,
oec eorqm
id przcipue uenerans,quod lplendorem fumm1 r.r:i::c1pue re-
quz 10
m~ndo
funt caufam,quaú
muefhga~
1
o
h
zc non pc!rti-
fert. Ncquc uero ego nunc,uel de ciuih, imo p ebea. ne! de
neatad
p1
etatem:~um ta~en
ma_xime.omnium
P.ialit,mpote
poé"tica, 1010 uero mfana íup
erfütione loquor,fed de
ph1l~-
przc.'pue
c.umd1.111na
110.luta~e cof~nuens,_
qua: &uniuerfum
t
fot1sphuinc1?11ditr~ionrodro11nd11· c;,_11allt111craatp,n1:
r.nc:;,.t(allptoic.n~~u1e1ms'
porloumut tc1obg1qª111-e
eo .difpof111t
or~hae
'·<¡111
ad;o.ne1:hg~uo?c.
emtinodi femper
11
u
"'=
fe
alltceret, & metem 1pfam 10uefügauon1s buius auidiísimam
cómendat Plato, reliquos duos reuera
deri~ens
. .Et ubi duos
procreauit. Platonem uero ipfum exifiimare ueriísimá pieta
tantum commemorat,id efi deos deorumque filios, da:mo-
tem pra:cipue in unius deí culm fitam
eífe,
probauimu•
alias
nes &heroes intelligitfihos .Vbi uero
con
m~merat
deos,& ·
&
per fuperiora eius uerba in pra:fcntia cófirmamus. Nam
&
dcorlí filios & dzmones, intelligit deos
n~
m1.na~uper
íphz-
ú
in plurali numero fzpe ait deos colendosdfe,concludit tá•
ras , filios numina m ípha:ris ,dremones n11.m1.namfra lj>h:i:_-
dem numero fmgulari,& fingulari oolm Deuln lpíum elfe o-
ras.Pofihzc ubi Iegitimorum lud.orum.d1íc1pltnam c.o!11me•
mm beato fiudio <lignum. Pra:terea in"antecedentibus, iudi-
dat_, Indos inqufr l'fudiorum graua pouus qu:l.m contra,
~~e
~es ¡;rea~11r~~ có®~it.magifiratus.omn~S"in te~1pl9 ~in
confütuendos. . '\ddit, res humanas fi comparenturad di111-
1pf9
~n01
prmc1p10.l!nnc\p111m uero ab :dhúo fec1t folfiitio. ·
nas; nullo fiudio dignas
clfe :
id efi,nulla e
xiftimationc:, nul-
~eq;
te turbet,quod in calendis proxime fo.lfütium fequcn-
loé¡tte amore , nec canquam ferias, fed
t~
nqu.amnugas e/fe
t1bus. Id
e~im certi~ri.s
:ipud,popul.';1'.'1 principij
g~atía
di8i!
ce
ofendas . Sillautemad naturales, magm fac1endas
elfe co-
puta, 11cr11m amem mmum apud eu
m
1pfo proprie folfiitio
fenac. Tum oplimum ait ho.mioi co.ntigilfe,
lit
ingen.in':"
fieri.
~d
quidem allegorice fic exponamr,ut quando folis
fortitus litapmm ludis,& ded1tum:
fcihc~t
tum ad la6onuta:
lumen,id efi,dei lumen refüus ubenusé¡ué
:1
nobis accipimr,
u
ita: íofamcn, rnm ;id diíciplín¡lm paulanm per ludos con:-
tune reuera
fit
principiu uiuendi &cogitandi atq; iudicandi,
gruos comparand:un. Q uod uero anima
pe~
uar!as
ui~1endi
.&.
hl)ins unius gratia cunfü fimul in uno téplo, id efi,mta re-
fotmas
circuicu~i,
qualict;orea
l~1dens
efftc1at , id
un111er~q
ligione colant quicquid colam.Lumen uero folis in libris de
opc~um
eíl'e
puta~t. ~11rfus
unrnerfz qu?que namra:
a~1-
Repubhca inq111t,11nius omnium patris imaginé elfe,& quali
m:t!, uidelicet
11[
qua:cun
que in e111s potent1afatCnt,ll1Ctfs1t11
Úmnlacrum eius in mundano hoctempJo
a
patre omniÚ coJ-
d10C quadá educamur in lucem.At cur non diett c:i:terajuo-
locatum.~d
plura? Vnum Deum in prim1s adorandum,cu
que<inimalia Indos
elfe
d
eorum?
~n1am
nec adeo
diJS
fa,
ius gratia ca:cera numinalint colenda,alibi fzpe docet,atque
miliariafont, ut cum bis ilh ludant. Nec comparantur ad de-
in epifiola ad Dionyfium,rurfusque ad Hermiá, & in Parme-
os, utpote
qu~
feipfa Deo non compara?t.• neqn.e diuina a-
nide qui cotus agit de uno, & in Tima:o qui omnia producit
liquando meauntur, undecogantur de 1lhs.ficnu nos meo-
ab uno,& in PhiTebo qui omniametitur uno, & in Epinomi..,.
tiri.
Et
profelCo
{i
dd ridere
fic,
hum~num_r1deac
ludum co-
de qui ompia
reducit~d
unum,manifefie demoofuat.
·
nantcm immcnfa metiri. Coníiderabis
hic
Platonis uerba
eiufmodi, fcihcet, ea.qua: a!¡ aurora ad han
e
lioram non
~ne
<¡nadam deorum intpiratione narrauimus , poé'G quodam–
modo limiha mihi
111den~ur.
In his lignificar omnia eius (cri–
pta in eam ufque diem
J
id efi fenium, elfe quodammodo di–
uiottus infpirata, arque poetica fi¡;ura diípofüa,
lit
fim alle–
gorice plurimum exponcnda. ldem quoque innuit frarim
pofi exo.rdium Pha:dri, ut fciamus, & c¡ua: in adolefcemia,
&
<¡na:
iq
ultimo compofüit fenio, poé'fim maxiine redo–
lere. Ob id in cpifiolisait, mentem luam uel
a
nullo, ucl
a
<¡u:l.m
paucifsimi~,
& uix tandem & quadam uaticmij fagaci–
tatc poífe comprzhendi.Przterea contemplare hic quilm di–
Jigenrer Plato effrcnem cohib.eat pueritiam , qnantum
fo–
mnolentiam
qui~em,detefretnr, comm~ndet
ue.rouig1Iiam,
quam opportunefoa cuiufque a:ratis difponat olf!cia,.1\lbens
iocer Iudédum primo quidem.tradi
lite~as
.Deinde mulicam.
Tertio gymnafiicam.
~no
arithmeticam.
~nto
geo–
metriam. Sexto ·afuonomia"1· In íeptiino uero loe.o diale–
ébcam,id efi
m~~p~ylic:nu,colloc.11in
fine legum atquerei..
publica:.
~niam
uero dictt Deum cum diuina quidem ne::
cefsita,u¡pugnare nunquam, c:.umhumana uero pugnare, di–
.füngue necelsitatem al.teram quidem elfein ipfo namralire-;-·
rum ordine ita ut efi diuinítus inll:ituto, ut res tales fint & tot
& mnca:,ficagant, ficmoucantur,ha:
pra:ce~aot,ha:.comiten
.
tur,111.c (equantur,alire.limul Únt,alta: uero teorliim, atque
lit
fant
1
ita quoque fint indicanda:. Alteram uero neceísitatcm
in cafu quodamab ordinc naturali, ubi uel deforme,uel mó–
ftruo!l~m,
lJel
dilsidens
dilfolutt~mé¡ue uid~~u~.
Cum prima
necelsmue non eugnat Dcus . E111s en1m pra:c1p11a uolunta–
fc necefsitas eiutmodi
~onfiat.
Sednun.quid pugnat cum
al–
tera! Certe n11fqúam pugnat Deus. quid cmm repugnet o–
mnip,ocentl!
V:r~nramen
ob id quali
pugnai:efingitu~,'l.uod
h:tc a d11110a it011htudine profapfa long111s m d1ts1m1ltmam
Deo cadit deformitatem, quafi iam rebdlantem, fed
a
Deo
interim quafi repugnante atquc expugnan
te
miris modis in
ordmem quandq.q_u.: redaél:Un . Aaimaduerte pofi hzc non
parui mo.mcnti dittum, N on efi pe!Simum rerum-omnium
impcritia. Imo
~1.erp
peísimum eft multarum rerum peritia
acq111fita mal.e. Ac fi pra:cedentem quoque fententiam ani–
maquertcr.is,<¡IJ:t! hominem cognommat & Deum
&
dzmo–
nell} at'l\l.e heroem,cogqofces qua ratione exponi pofsitP!a
Jo,ubi
~1¡iroam
inquit
Jiumana~
in
u~rias
fpecies percranlire..
feq
hocin the9log1a lati_µs. Pr_oinde ubt ad dofuinas
m~the
nuticas
i\l\len~s
:idl\ortatur, reprrehend1t Grzcos, quoél in
geometría & afironomia omnes crrauerint. In geometría
quidem , quod dtmenfionem quamltbet cum quahbet com,
me11fura.b1lem
~fi'e
p1m!ueri
m. ~1od quidem non poífe JieT
ri pri.mum :¡pudBarbaros efi inueatum.In afiroaomia quo–
que.c¡uqd errare planems dixerint,cum tamen
in
dü1inis nul.
lus
lit
error. ltem mornmuelocifsimorum,tardiisimum no–
m(na11crfo~,r~rd1fs101orumé¡;
11elocifs1mii. Mcntiri uero con
era dcorum
d1gnic~ten1 per 1gnorantiam
natam ex neghgen–
~a,il¡dicat
!\º"
ll11ln1111 IQlumn1odo,fed prophanum.Scd da–
Jnnat plurimum
Gr:e~orum
t:rrorem comra.diuinz prouidé–
¡ire uo!untatem,dicentium non
eífc
im¡elHgádum ipfum au-
A TI
S
ígimrdeliberis
tamaf~lís,
De
educatfo
quam fa:minis, de ipforum educaáo
ne liberoiú.
ne
&
difdplína poft ha:c nobís cft
di
ccndum.Qyam omnino filecio pr:r=·
terírc' impofsíbilccft) ac fi
dicarur~
menúoní cuidam docftrínfétJ potius quamlegíbus
congrua uidearur • Qua: enim príuatim
&
pcr
fin..
gulas domos túm multa,tum parua
&
occulta quo
tíclie fiunc,cum facile ex uolupface,
dólore~~
"cupi.:
dirace fingulorum
pr~re.r
li;gumlacoris confiliurn
agancur, uarios
&
difsimíJes·morcs ciüíü rcddunc.
quf res duicatibus officit•.Qutrm uero parua
&
f~
quenúa {int,fingulís muida: impofita, ea leguJn pq
füione ue1are no faús honcftumc!fcc acque decorU.
Quineciam fcríptís legibus dcrogarct,cum in paro::
uis
&
multis ad
éonmnnen.~as
legcs homínes con.:
fuefcercnt. Quapropter
&
leges de his fcríl;me
4ífll
cile eft,
&
filere impofsíbíle. Sed conabor olleride=
do'qua6 digíto,qu:r dico
in
lucero efferre: nunc
<=
'
rúmobfcuriusdíétauidentur: e
L 1 N.
Veraloqué
ris,
~
T H E N.
Iam uero reékalias diétum cft,cxiíli
mandum dfe,reétam educatíonem poífc
&
corpus
&
anímum quam pulchcrríma
&
opáma reddcre;
e
L 1 N.
Ira efi.
A
T.
H E N.
Corpora uero pulcher::
rima fimplídter eafore cenfeo,quf red:ifsima
in
te=
nera::reate concrefcunc. e
L 1 N.
Cert~
•
A T H E N.
Qiíd íllud
<:
N6nne incdligimus quammaxir
riumatq¡ plurímum íncremenú primi progreífum in.oo
mnibus animalibus eífe<:adeo ut commdendi anfas
multis prfbuerínc,corpora humana
:l
prímís quin=
qu.éannís
in
rdiquis uigincí in duplum non créfcei:
re. e
L 1.
V era narras.
A T H E N.
Quando fine mul
tis
'moderatis~
laboríbusincrememum influit plu
rimu~,
an non multa hinc mala corporibus
innas
fcunrur. e
L 1 N.
Omníno.
A T HE N.
Pluribuser•
golaboribus ipfis cune opus eá, quando fummopc
re afffuit nucrimcntum. e
L
t
N.
Quid aís
hofpcs~
Nunquíd
ftaci~ n~ás
&
ce·nerrimís p4cris
la~orcs
plurimos affcrcmus<:
A T H .E
.N.
Non hisprirrus,fed
prius criam illis qui adhl!c in ucero macrís alunrur.
e
L 1.
~omodo
uír opdmefadcndü ídiubts<:Nil
ij"
qui adliui; in ucer!:i,pairnris
gcríüu~, l~orabun~~
Al'HE N•