De
S.AndrcaApoftoloDifcurfus V.
getus, vigorofus
&
jucundu~ perman~e~it,
haud fecus
ac fiab 'il!ocrucis patibulov1tam
&
fpmtum quendam
novumrccepilfct, fuilfetque illi patibulum hocarbor
vit~
vires corporis per omnia ve.geta?s? prout! ex e.o ciare
fa·
tis deducitur, quód efficac1ffiro1s mílanuffim1fque pre·
cibus ne a cruce deponeretur , Deum rogarit; anxioet·
nitn corde Deo (uodixit :
Ne permittt11 eum, 9ui jam
ptr uucemco:novit mt1gnitudinem tuam ab lEgtt1 homlne
&orruptiblll humiliari\ fed fufcipeme tu magifter meus
Clrrifle, qutm dtleHI, t¡utm cogno'IJI
,
'}Utm confittor
,
!Utm&trnerc dejidero; jube medeiflt1 cru&e non depon/
,
#J/i
prlu1
f
pirltum meum fufceperit
•
(bla etiam in ora–
tione
continuo~
Dceexauditus fuit; fiquidcm interdi·
lellz fponfzfua1, id eíl:, crucis amantiffima brachia
mortuus fuit.
,
6os
dilfcrentiz, quz ínter Cbrifü trifiitiam,
&
jubilum fan·
lli
Andrea: intorcellit ; nam crux Filii Dei omnibus
totius bumani gencris pcccatis Bnuíla erat : fiquidcm
peccatt1 noft1t1 lp{epertulit incorporefuo fuper lignum.
Et
Pctr.•"•·
ideoquidmirum, fi immenfaqull:dam innumerabilium
culparum moles Redemptori noílro. tantas
a~¡¡,ufiias
cocciliavit? at vero patibulum fanéb Andrea: 1mmen-
íum infc decorem & pulchritudinem ex Chriíli mem-
7
Non dubito quin veutilari alíquandoaudieritisdu–
bium illud, nimirum quamobrem Redernptor noflcr
poíl przfentatum ei crucifixionis fuz calicem tanto fue–
rit timore perculfus : econtra vero fanétus Apoílolus
Andreas
ad
ejufdem calicis afpelhim tantopere prz
gaudio tripudiarit
&
geílierit ? Pro cujus refolutione
memorandum, quod Deus primam matrero nollram
Evam
form~turus,
coflam quandam ab Adamo fuílule·
rit
1
repofita tamen vel fubllituta in loco fublati offis car·
ne:
Rtple'Vlt carnem prota;
at vero fi dixeris: Cur
non potius in fublatzcoílae Jocumnovum os úve novam
.Ept..s.
ii.
collam fubHituerit? Refpondeo:
Sacramtntumbpe ma·
gnum
,
eeo di&o in Chri{lo
(.!J
in Ee&/efia.
Sicut enim ab
Adamo cofia quzdam dura, folida
&
fortis fublata ,
in ejufque locum caro fragilis !ubfütuta fuit, ita quo–
que facrofanétae Redcmptoris noílri humanitati ( ipfo·
met particulari fua diípofltioneita volcnte) omnis vigor
&
fortitudo adempta , io ejuíque locum hujufce noflra:
fragilis humanitatis debilitasab eodem Redemptore no–
firo admi!Ja fuit, ut hac ratione in progre(fu fa:culo–
rum in fideles ex ejusamorc pro fidei ipfius dira tormen·
ta pa!furos roboris fu¡ imperterrita firmitas
&
foliditas
111 c•P· u\
tra!1fmitteretur .
U
nde
S.
Ambrofius ait:
Sufceplt tri·
1.ac•.
flittam me11m
,
ut mibJ[uam
f~tltiam
largirerur.
Verum
quidem e!l quod triílicia, quam Chriílus in horro Ge–
thfemani perfenfit, S. Andrez potius convenifTct: at
vero fuas ínter fe vellcs pariter comroutarunt. S. An-
Rom·•J.t4.
dras:
lndult "/!Jominum
J
efumCbriflum.
Q!tid vero inde
fubíecutum fuit
~
Car11/1 cur•m non fecit;
Chrifius no·
fira fe mortali carne veílivit, quia
habitu lnventu1 ut
horno;
atquc ideo
ctZpit
t~tiere
(:J
pavere.
8
Contingit nonnunquam quod generofusaliquis belli
dux ne ex vifu in przlio agnitus capiatur, arma fua
cum. fimplici quodam pedite commutet : ita quoque
Chriílus Dominus ooílcr, ut
fe
in cruento patlionisfuz
praelio, quoad fieri potfet, tartareo hofli íuo debellare
eum volenti abfcondcret ( quia
fi cognovifTent
,
nun·
'JUam Dom/11umg/,,;,e &ru•ifixlf{ent)
arma (úa nobifcum
mutavit, dum nimirum tot generofos milites pro i¡>fius
defenfionci ad faíluofam diaboli trrannidem totaliter dif–
fipandam pugnaturos, armis {uis induit, qualia funt
generofa fortitudo,
&
inviétum animi robur , qua: illis
adverfus perfecutores , fuppliciorumque acerbitates
communicavit .
r.olofl'.•.i
4 •
9
Adimpleo,
inquit S. Apollolus ,
ea
qu~
de{unt
pt1ffionum Chrifii in carne meapro corport eju1.
Porro
cerrumeft, quod paffioni
Rcdcmptori~
nihil unquam
-dcfuerit ; fiquidcm
coplofa apud.eum reácmptio
;
c11r
igirur A poílolus audaéler ,:
Adimpleo,
&c. Nimirum
paffioni Chriíli nollra dcerat cooperario ;
rnm
enim
Chriílum crucero fuam pona!fe fuffi.cit, nili nosquoque
indC proficiamus, íingulique nollras parircr cruces de·
feramus ; id quod pra: caeterisfanélus Andreas Apoílo–
lus optime exccutus fuit: fiquidero, prouri in D ifcurfu
fecundo vidimus, crux hujus Apeíloli quadanrenus cru–
ce Chriíli gravior, major
&
fopcrior fuitfe videtur,
Id·
- que quia Salvator noíler calicis amaritudinem f1bi foli
vendicavit, ut huic Apoílo!o nobifqueomnibuscalicem
vini dulciseporandum rclinqueret . Optime S. Hilarius
notat, nondixilfc Chriílum:
Trt1nfeat me c•lix ifle
;
fed,
Tran{eat
iz
me
1
id e(I,
quo
modo¡, mr blbitur, ita
ab bis blbatur, fine
{pri
dij/iáentla, fine fenfu dolorit
,
fine metu •nortif;
quod enim calicem mortis ebibercc ter–
giverfarus non fucrit, vcl cxind<! patee, quia paulo poft
rraditori
1
&
arrnatis turbis atquc íarellitibus capere eum
volentibus animose obviam proce!Iit .
10
Q!!.amvis
&
aliam con!idcrare poílimusrationcm
bris ei communicatam in fe contincbat:
Decorem ex mem·
br/s Domini fufcepi/11.
Prztcrea licet crux Chriíli antea
fucrit inflrumentum malediél:ionis :
Malediilus qui pen·
det in cruce
·
attamen poílqaam Chriílus cam feme!
confcendit
'faltusefl fans vivuscceleíles bencdiltiones
copiolillimé fcaturiens ; unde etiamnum in Ecclelia
rnos cíl valde ufitarns, Crucis figno impertiendi bene·
dilliones.
11
Docebat populum.
Eíl hzc altera conlideratio ,
fJUa: in propofiti thcmatis verbis nobis reliqua remanfit.
Sanll:usetcnim Apoílolus nofler cancacum animi liber·
tate cruci·hzrebat, ut eidem velut cathedrz infidens
vel inha:rcnsdefertis verbisdocuerit populutn circum–
ílantem. Quemnam ufpiam inveniesta?to
~ni.marum
falutifque aliena: zelo íuccenfum.,
~t
et1am 1_n 1pfamet
diriffimorum fuppliciorum carmficma, ommum dolo–
rum tormentorumque oblitus, vcl faltem illa nequic–
quam curans , omniquedolore acerbiffirooque martyrio
fuperior, nihil
aliu~ adeoc_ur~t
ve! c.ogitet,
.q~am
falu–
tem alienam falutaria prox1m1s momta fubm1111ftrando:
Andrtas rogabat popu/11m
,
ur non imptdiret pnf!ronem
eju1
·
gaudens tnlm
<:t
exulran1 ibat,
<:t
iz
doffrina non
cejft1~1. ~ando
Verbum incarnacum perditam illam
Samari;r;oviculam divini verbi lui virtute ad ovile
fuum
reducere fatagebat, .t\poíloli,
&
ínter hos Sanllus An·
drcas illi cibumobtulerunt ad manducandum
:
Rabbl
manduca; ille autemdtcitt/1: tgocibum babeo mandura-
]oan•4·1•·1
re,
qu~m
t101ne{cit/1.
H oc igitur fpiricuali ciboconver-
fionis animarum
&
verbi Dei, quod Andreas circum-
llantibus pr:rdicabat ( liquidem docebat populum) duo- Joan.
r.
bus diebus totidemquenoltibus le vivum, vigorofum
&
fortem conflernavit. Hunc zelum animas lucrandi
~
primo inflanti, quo Meffiam cognofcere ccepit, ciare
fatis probavit; fiquidem una cum afioquodam íodali fuo
tocam
&
folidam noltem cumChriílo commoratus fuic,
poftquam ut Chrifli difcipulus fieret, reli{ta Bapciílz
fchola ad meliorem
&
fublimiorem Chriíli fcbolam fe
recepit. S.Bonaventura in cap.
t.
S. JoannisChryfoflo-
mum adducit diccntem:
.Quódrota
¡¡¡,,
no8efurrunt
'llO·
lllptatl, fci/icet doélrln.e
Dd
,
ut confrflim alttruttr
11tl
aliorum ve11atlonem '!Jtnlrtt;
<:t
ex boc p11rtt, quodideo
tambrevitrr manferunt ob feflinatlonem ad annfintian-
áa aliit arcana, t¡ute audierant;
f::I
ob a/iorum conwr-
fionem: nam indifate Andreat adduxit fratrem adipfum
J
e(um .
Angelicus quoque Doélor de ipfo atteílatur ,
dicens:
Prior convtrfus efl ad fidem Cbrifii perfeéle :
tUm tt/am Chrijlumprltr.UtprediCa'IJÍt
;
un# {tcut $fe·
phanus fult primus MnrtJr poft Chrif/um, ita Andre111
fuir prlmus Cbri/lianut .
ldem quoque optime ad hoc fe
reflc!lit, quod fcilicet .t\ndreas inventum hunc inzfli.
mabilem thefaurum non fibi foli refervarit, fed ali 1s
quoque partcm thefauri hujus
communicav~rit:
Non
detinuit apud fe i»vmtum thtfaurum
,
{td frf/inat
rf:t
currit e/to,adfra_trem, tradituru1 el
b~na
q11.e fu{ctpit.
t:,
Verum emmvcro nequaquam m1rari oporcet quod
S.Apoílolus noíler etiam jam in crucero al\us, verburo
Dei tanta cum eloqucntia
&
infigni fru!tu miniflraverit
quia~
ipfum.inter Apoílo)os diceremus elle primum,quÍ
verbum Dei aud1v1c, quique Evangelicae przdicationis
reti capcus permanlit, nos haud procula veritateaber–
raturose!fe exiílimarem :
Hora a111em erntt¡unfidecima
inquit S Joannes, quandoChriílus Andream
~llocutu;
fuit. Et ideo Lyranus.ait:
Id
efl, prope vrfperam:
E,.·
lne>p. '·
fUO patet ardor ad audiendum Cbriftum; qtria cumhora
Joai..
vefpertlna (ofeant hom/ne1 reverti ad proprlti domicifin
,
tamen omnlbut dimiffit manfit cumChri{to uf'lue incrafti·
num, defiderioa11dlená1ip{um.
Poruit proinde Andreas
dicerc:
Hcrc no" tllumlnatio mea.
S.Auguílinus
ait:.Quñm
Serm. '·.le
beatumáiem, qultmbeatamnoélem!
~ntumincorde
S.Andru.
fuo jubilum habuit, quandoChrijlum invenit:
Serepe-
riffe te{tat111 eft, quem ab origine mundi omnts Sané//
cum magno defiderio pr.e{toloti {unt,
<:!
tanun tJiáert
n0>1 poturrunt.
S.Bonavcnrura varia recenícr auxilia ,
qua: ad ccrtam quorundam fahnem nonnulliscontulit
I//l