De S.
Andrea
ApoftoloDifcurfus JI
l.
601
at veroS.Andreas mox uc patibulum fuum, in quofu–
fpcodeñdus"erac, .c:atifpexit , .
audi~e
in quancz cencri–
cudinis verba prorinus cruper1t , d1ccns :
Obona Cru;c
tliu de{iderat•
,
<:!
j11rnconcupi{centi animo pr.eparata
;
fecurlus
(:f
gau~ms 'IJe~lo
ad
t~
·
Po~r?
fupplic!um Cru–
cis, primis ilhs fa::cuhs adco 1gnom101ofum fuit,ut dum
infidcles fl?da:i Cceleltis gloriz Regi maximam conci–
liarecontufioncm intenderent, Crucis fupplicium ei de•
aeverint, dicentes: quafi
morte turpljfima co11tiemnemu1
eum;
unde ad patibulum condemnari tantam reo conci–
Jiabac infamiam, quantam hodiecontrahit, qui condcm–
natur ad fur,am; 1móacrocitas illius fupplicii verbis ex–
primí nequaquam poceíl: Undc quando S.Andreas
JE.
gcz dixerat :
.Qulcqu11ltlblvidttur In {uppliciu majus
,
excogita;
Tyrannus banc ejus pctitionem protinus com–
plcrc
&
cxaudire voleos:
Cruci eum afligí
pr~cepit,man·
tla111, ut llgati1pedlbus(:J m1111lbus quwfiin equuleo tende–
retur, neclavll defi:cu1 citodeficeret,
f
edcruC/artturlongo
eruclatu.
Cogitarequales
&
quanti bi dolores fuerint ,
quos fanltus illc fenex in zcate decrepita duorum dier
rum, duarumquc noélium fpatio fullmuic , dum bra–
chiis pedibufque rigidiffime expanlis, preffifque funibus
nodofifquealiis vinculis, quibus & offa confriogi, & va–
riz corporis parces laccrariaut rumpi poterant, forcicer
arllcque adfiriltis in Cruce pendulus ha:rerct . Et ta·
roen quod vix ullus hominum fccilfe lcgitur, la::cus, ju–
cundus,
&
hilaris ad Cruccm velut ad amplexum fpon–
fzchariffima:: proceffit. Undc S. Beroardusait
:
.Quls
"'ortaliummortlm ltetus a{pexlt, qu.ecunE/orum terribt–
/tum extremum efiedicitur
?
Porro fuere nonnullica::te·
roquin validi forccfque viri , qui per folam imminencis
mortis apprchenfioncm in una noll:e omnino incanuc–
runt , Carchulianus quoquc ait ;
Omnium tlrribillum
Scm1•"'·'·deS.
urribl/iflimum efl mors
1
íecundum Philofophum,
1111 ut
,\ re&,
•
l
,lf. .,._
.
c.
ficut 1mnrtt 1111tura ller ttppetunre11
!..
, v1vere, 1
te
nat':'·
yJlter
refugiunt corrumpl
él
meri¡
Et
t.im~n
bocnon
Ob•
fiante inquic idemDionyfius Carthu
fianus, Apofiolus
noller
mortem, imo
(:J
mortemCrucis, qua
ji
omnlum ap
·
petibi/ium appetlbiliffimumapprebtndit, appetlit, atqae
Alflplexu1
Ffl·
S.Bernardus in Sermone, quetn habuit in
Vigilia hujus F efü, fcribit:
Antireas homo erat fimi/lr
nobispalfibllls,
<:!
tamvehementl ardorefplritu1 Crucem
fitiebat, tam Inaudito
ir
f .e(u/11gaudio tripudiabat.
Ete–
nim. S. Apollolus nofier non folum
(e
Crucis avidum ,
fed& canto ejufdem amore captum elfe probabat , ac–
fs
dilcll:iffima ejus Sponfa, cordifquc delitium fuilfet ,
ca:lcfiifque Paradili in ea notalfec pulcbritudinem;
O
bo–
nacri.x:
qu4
tlmwemáemembrls Domini{ufcepifli.
Por–
ró quandoaliquis vebemeoci Sponfi vel Sponfa: alícujus
amorecapcuseíl, oculumfuumnondirigicaddotem,
fed folum cogitatde objeéli amati fruicione & poffeffio–
ne, utpotecujusocculra vicor fuum libi eripi fcntit ;
de aulla alía re follicitus ell, ncque ullum five ad paren–
telam, livead no\lilitatcm , fivc ad quid
vis
aliud refpe–
aum habct • Cum igitur S Andreas Crucem Chrifii
magiílri fui humano amore deperierit , ad dolorum ,
tormen~orumque
inexplicabilium Crucem illam necef–
fario confequencium actrbitatcm minime fe rcflexic ,
aut
li
illos przvidit , prz nimia tamen amoris vehe–
mencia, nihileofdcm fecit . Fuic autem amor illc adeó
pr~fervidus,
ut illum quafi extra mentem pofitum ,
cumCruce, haud fecus ac h animata fuiífec , loqui fc–
cerit, ipfam ut íe ínterbracbiafua dignarctur excipere,
enixc!, perque varias adduéhs raciones atque motiva ro–
gando. U ndcS Bernardus ait :
Audtquid dicat amar.e
S.rm.1-dc
s.
jue, per
te
meruipiat
,
qui per
te
me redemlt :
Melius
~"'
1
"'·
verótotum illum Difcurfum quem noncumChri(tocru–
cifixo, non cum pcrfecutore, vel aliis creacuris fenfu
pra:dicis, fcd cum hoc infenfaco ligno mifcuit, in Surio
hiícc verbisdefcripcumlegimus:
O
bonaCrux, qu.e dcco–
rem
(:J
pulchrltudinemtle membrit Domlnifufcepifli
,
tliu
dcjiderat11,follmt¡ 11mattr,P11e i11termif!ione
qu~./ita,<:J
ali·
qua11dojamconcupi{ctntianimo preparata
:
acciptme ab
homl11i6u1,
(:f
redtle memagiftro meo
,
ut ptr te me rcci·
piar, quiper temtretiemtt.
lmóardentiffimusejus erga
Crucem amor coufque afcendit, uc
li
poffibilc fuiífct ,
unicc& ipfam quoqueCrucem ingentes quoque jubilan-
S.r.inVisil.
cis gaudii alfeélus conciperedeíideraífet :
Ita<:! tu exul–
.indr<•·
tatllf u[clpla1 medtfcipulumejus, quipependlt in
te
.
Non
fecapit pr.e magnitudinegaudii
,
inquic S. Bernardus :
ergonctanta eft exultatlo, ut exultet
(:f
ipfa crux
?
.Quid
•mpltus
conna natur11m,fupr11rationtm,
ultra
m1tur11m
crucifixum e;cu/tare quam"uum? Hu/cfelf[umlt11titit11
,,,..
turam nega'IJit.
:i.
Verum enimveroquid mirum
G
S. Apoílolus An–
drcas Crucem exulcaoccm videredcfiderarit ; fiquidcm
vcrifimileeíl , aridum hoc Crucis lignum in hac S. An–
drez in ejusamplexu tolerata pafüone majorem quam
unquamfpei viroremconcepilfe, in hocfcne& decre·
pito , & tamen gaudemer Crucem confcendeme Apo–
tlolo
~oti
mundo palam futurum elfe ac manifeílum,
.qualitcr proamore Cbriíli pati & dolere jubilum.femper
&
gaudium ineffabile anncxum habcac,id quod
ind~ v~I
maxime proccdit; quia vidclicct Crux Redempcoris mi
nifi infioitam quandam amaricudinem fecull3 habuic;ipfc
eteuim fcl folum & acetum potavit, uc nobis m
ellis dul–
cedo reliqua maneret; ipfe
quoquefineull~ pro
~fusfo.la•tioexceriori mori voluit, ur hocipfum 11squ1
ob eJU$
amorem torquendi
&
cruciandi eífenr pemtus referva–
ret. Unde S.Scephanus , qui omnium Chrifii
Marcy~
rum primusfuit, in lapidibus, fub quibus occubuic, mel–
lis favum invenir:
Lapide1 torrentis illi dulcesfuertmt
.
Medicus mcdicamenti alicujus experientiam exploracu–
rus, illud ipfum alicui juxra Regulas artis M_edica::
~e
lperatiori infirmo porrigere
fo
lec, uc vel lic
v
1nus eius
magis elufccfcat ; Chrifiusqui
M•gnu1 de cado
Me~1cu1
appel/a1ur,
falucem animarum
cumCruce fua con¡un-
ltam& alfociatam elfe fciebat:
.Q.ul'IJult'IJemrepoft me,
iollat crucem fuam,
ut aucem m
anifefiam hujus ederec
expcrienciam, corique mundo palam facerec Cniccm
pon adeo exhorrefcendam acquc abom:nabilem eífe ,
fi:
cutmundioculis eífe videcur, candem veroc111dam fem
decrepito , & perjejunia , peregrinaciones , tormen7
ta, aliofque labores innumeros toe annis per Evangch1
in toe Proviociis
&
regnis faélam pra::dicationem tole-
racos extenuaco& exhaufioimpofuit , eumque in ea
cruce la::rum , jucundum atquc feítivo quodam gauaiq
perfufum !lb om_nibus fpeélari volu!t , haud fccus ac.
ij
in
dilcélHlim~
Sponfa:: fuae a1n¡;!t111bus ha:reret, vo}111r.
que eum cum illo cordis jubilo dilla01 cniccm conreen,
dcre, ac fi in currttm quendam triumphalem f11bvehne-
tur. Unde Dionyfius Carthufianus ait:
.Quamvi1 hga·
Scrm.
f.
mus multot Sanélorum u"iufque fexus rum
grandll~tltla
ttd Mart}rium properaffe,de nullotarnen fcríptum efl, quod
cum tam excejJivogaud10, tamque devo10@' gttudiofo eul•·
glo ad mortemprofeflus /it.
q. d.
~od
aliquis pro Chri·
Ropatiendi avidus tormcncis fibi ;nferendis ultro cicro-
quc occurrat, non lamcntetur, ícd in mediisflagclli&,ca-
tafiis , equuleis conllans & magnanimus perfevcret ,
hocquidom in nonnullis Marcyrum allis fufficiemcr le-
gicur: ac veróquod ali'luis tam acerbisdoloribus, cum
tanta amoristencricudineoccurrac, prouti Andreasfe–
cit,hoceft, quod vix illum in hiCloriis excmplum ha–
berc exifümo. Undc Dionylius Carchufianus pergic di–
ccre
:
Nequaquam contremult
,
fed quantum alli
,
quJ
ducuntur admortis fuppllcla
,
'IJUltu fla/lefcunt, horrort
concutiuntur
,
'1Jtrbl1 deficlunt
,
(:/animo infirman111r
,
tantumfe/ix ifle Apoflolu1 cruceconfptlla, 'IJu/111 refloru1t,
exultatione repletus eft
,
verblt lnvaluit
,
&
corde firma-
tus eft
,
nempe quam ign11a
,
quam tie'IJotiffima
,
quam
a/feBuo/if!nna proru/1t 'IJerba
!
Salve Crux
,
qu~
In co1po-
re Chrifli dedtcatau,
(:J
e:c membrorum ejus margariris
ornata
.
Ecce qua:nam S. Andreas in hac Sponfa fua
monilia recognofcac . Pergit vero ulcerius dicere ;
.An-
tequamte afcendertt Domlnus
,
timorem terrenum habuj-
fli
;
modo_'IJ_ero ttmo'!em
c~lt/lem
obtinens, pro '!Jotofufri-
perls
:
SctttJ entm a credentlbut quanta inrra te g
11
udla
httbt•t; quanta munerapr.epRrata .
Eccc tibi fponfali·
tii hujus
d~tem
& munera:
Securtus ergo
(:J
gaudtn1
w-
nlo adte,
'!ª
&
tu exultant fu{clpia1me Dlfcipulumejus
,
quipependlt
in
te; qura amator tuus femper fui
(:J
áefide-
"".'V'
".mp/~81
te
.
.Q_ut1 borum grat1ofitatem v1rbo1um
( mqu1t D1onylius Carthulianus )
fatis mirtturac lau-
det
?
Sané\us Bernardus attenitus & fiupefallus in·
terrogat ;
Obftcro fratre1
,
bomo efl qui loqui1ur h4t"
,
an non elt horno
,
ful ilngtlus
,
aut
11
011a aliqua rrta-
tura (
'1
r
3 Valde celebre cíl faélum illud
quod in Exodo rc-
ccnfetur , nimirumquodquando Moyfcsbrachia fua
E••d ''· ''·
ca:lum verfus incrucisformam extollence,populus
Jfra·
el gloriofam de Amalech reporcavit villoriam , In co-
dem loco Aleare quoddam erellum fucrit huoc prz fe
fcre~s
ticulum :.
l!xultatlo mea.
S.
Cyrillu~
Alcxandri·
L ib. 1 .
wc
nus m ca cíl opm1one, quod per hanc bradJ1orumMoy.
lnJI••·
füin