Promptuarii Sacri Pars Qgarta..
li111Juens totum fe
1Jomini
arbitrio potrftatique commit•
ttns .
Ex una quidem parte apertum animre fuz Pa–
radifum confpexit, ideoque ait:
Adveniat regnum tuum,
illudque velut manu (ua renet ; mox vero uc gregis fni
falutem !ibi ob oculos pofitam contueretur , priorem
peiitionem revocat.,
&
dicit: Fíat voluntas tua, non
Fecufo /aborem.
In
hac quoque voluntatis fure in Deum
totaliter refignatre fpontanee oblatre donatione , fure
quoque fanUitatiseminellriam prreclareollendit; Ideo
namque Chri!lus Jofophum prre cunll:is aliis tanquam
foum in terris fuEurum Patrem elegit, quia hic in or.e
femper, magis autom in corde
illa
verba habebat :
U~1-
nam vi'Vam
;
&
aílimpleam voluntatem Dei ..mel ;
id
quod etiam S. Martino fatís folemne fuit , (iquldell'!
nec vi\•ens nec moriens aliud defidcrabat, quam Dei
fui voluntatem adimplere.
De
przcif~
media: chlamydís dono, quod
S..
Martinus etiamnum miles pauperi·
bus impertiít
J
varia: confiderantur
cir–
cumftantia: .
DI
S
C
lJ
R S U S Q_U1N T U S •
Martinus adhuc Catechumenus hac
me
vefte
contexit.
J.
1
Dem ille Deus qui terram gramine, herbis
&
floribus veílit, ccelum cxornat ftellis, qui in
fu ·
prema crelorum fede, licet nofira non
lit
morralitate
indutus; attamen infuper
eft amiélus lumine ficutvefti–
mento;
Iciem, ínq>.1am, Deus hodie ingenti Angelorum
exeréitu circumquaque obfitus, in
con(
peélu totius Pa–
rad.ili medietate palii feu chlamydis cujufdam milita–
~is
indutus, eundem gloriase oUentat, dicens:
Mar"
tinus ' adbucCatechumenus hac me vefte contexit.
Quot
autem funt. alia longe pra!clariora bujus Sanfü facta
heroica in prrecedentibus D ifcurÍlbus relata, quorum
intuitu S. Thomas de Villa Nova S. Mar!inum hoc ti–
tulo:
Pe/agur maximum vlrtutum omnium
, condeco–
.rat; eccur igitur S. Martini Sanltiratem publicaturus
non oílentat faltum aliquod hac elargitione
vefiis
ip–
fius longe prreílantius ;
&
tamen verillimum eít ,
quod Scriptura dicit .
Omnia
i»
fapient/a fecifli
;
&
ideo omnino .fatendum efi • hanc vellis clargitionem,
·Unam fui!fe ex ·admirabilioribus aél:ionibus , cjuibus S.
Martinus per totum vitai fure clecurfum illúllrari me–
r11it, qua in opinione tanto fortius confirmar, ex quo
S.
Mater EccleÍla
a
Spiritu fanlto ta'nquam prrece·
ptore fuo, qui
fpirituum ponderator eft,
direlta, ran–
ti vefiem illam refümet, ut eam primo omnium loco
fiatuat
;
&
in plerifquc imaginibus
&
ílacui·s illum
11on alitcr reprrefentat, quam in ·aau dividentis pal·
Jii fui medietatem ad contegendum pauperem. Cu–
jus proinde
fallí
circumfiantias no.nnihil
a
nobis ponde–
rari velim . Q!!ando jn noviílimo
judi"cii
die Redem–
ptorem nofirum tanquam Judicem fupremum in tri–
bunali fuo magoifice
confeden~em
vi!Üri erimus, ídem
nobis declaraturus eíl , quod 'ínter omnia elell:orum
meritoria opera, illa qure ex motivo mifericordire in
proximum
ex.crce~rnr, li~i
longe accepciora exiílant,
Matdi.aS.16.
&-p~unt'bs a~usob
ftu
excellentiam primarum ha–
beant, 1deoque dicer:
Nudus eram lf:t cooperuift¡s me.
Sed quid audio> Ergone poíl cent'um
millia
&
amplius annorum
c~rricula
fola pietati;in proxii:ium
a
rot Sanll:1s exercita opera in totius creli
&
cerra::
confpcl_l:u
depra::~ica~uncur,
aliaque longe przclario–
ra mag1fque.
~critona.
, qua: prorfus humana m ex–
~e~e~.e ~ond1t1onem,
nullatenus etiam in noviffimo
JUd1c11 die f!
lemorabunt.ur?
Ergon1: falla illa quo–
rum ne
q~1dem
per h1ílorias notitiam
habem~s,
ab
c?dem
Jud1cenon_c~m
tanta gloria coti Paradifo, om–
mbufque retroaélis
in
~ccle!ia
fzculis manifeílabun–
tur, quemadmodum v1le hoc Ma!tinianre chlamydi
fcntum , quocum ex compaffioms motivo contexit
paupercm , manifeílacumfuit? Imo vero ; nullum enim
ex cunél:is Martini
op~ribus
ita deprredicabitur
fi~
cut centonem hunc viliffimum , quem pauperi tl'ona–
vit.
S. Augufünus de vinc:ulis Petri ita
feribit :
Me-
rito per omnu Chrifti Ecclefias 11uro prttio/iur babetur
Scn,.d,
ss.
ferrum ijlud pamalium vinculorum;
fimili modo dicere
polfumus, quod Deus non tanti mfiimet ( quantum
· f~Iti:m
nobis conílat ) Templum Salomonis , quam–
v1s 11Jud tot thefaurorum impendio in ejus honorem
eretlum fuerit; neque qurevis aula!a , tapetes, peri–
ílromata , licet ex auro argentoque contexta , aut
phryg!o
o~ere
elcgantilfrme depill:a,
&
in divini cul–
tus fui ob!equium przparata fint, tanta cum gloria
h?noret hic in terris, aut oílentet , quemadmodum
v1le hoc obfoletre vefüs d_imidium :
Per omnes Chrifti
!iccfe/ias auro pretlo/itN habetur.
·A edite igirnr fallum
1pfum
a
Severo Sulpitio fynceriffime reíatum :
Cum
mh1l. pr.eter ,arma
(:!
/imp/lcem mlliti.e veftem haberet
media h1eme , qu.e folito J.evior inhorruerat, adeo
ut
plerofque vis algoris extingueret
,
óbviut(!_, babet
i~
por-
ta Ambiane»jium civitatis pauperem
1
nual(m, qui cum
pr.etereuntes, utfui mifererentur
1
orarer, omnefque mi–
ferum pr.eterireni
,
intellexit 'iiir Deo plenu1-
,
fibi il–
lum, alliJ' miferlcordlam non
pr.ef/antlbtu,
refervari.
fl.uid tamen· ageret? ni.hit pr.ettr c'1/am1dem
,
qua in–
dutus trat, habebat
:
Jam enim reliqua in oput fimile
confumpferat; arrepto itaque ferro,
tJUO
indut111 ert1t
,
tlivi/it mediam, partemque ejus pauperi tribuit
:
rtll–
qua vero rurfus lnduitur. lntere1t de circumjlantibur ri–
{ere nonnulli
,
quia deformit eflet
,
rf:t
truncatus habitu
videretur .
N oéle vero fequenti dormiens hanc vi!io–
nem habl!lit, in qua fe Chriílus fpeélandum prrebuir,
qui quafi
in
tocios cceli conCpeltu, illa veílis medietate
indutus, eandem coram omnibus Hierarchiis Angeli·"
cis, cunélifque aliis animabus prrefentibus gloriosé o–
ílent11vit, dicens:
Martlnus adhuc Cauchumenur bac
mt
vefle contexit. lntueri diligentijfime Dominum,
'llt–
f/ernque, quam detlerat, jubetur agnojcere; mox 4d .4.n–
gelorum circumf/antium multitudinem audit Jefum cla-
ra voce dicentem : Martinus adhuc Catechumenus hac
Pf.
101 •
6.
me -ve/le contexit.
Porro de eodem Chriffo in monte
Thaborconílituto, dicitur:
Vejlimentaejus faélafunt
Eccl. !P•·
ttlba ficttr nix. Confeffionem
(:!
decortm indtlifti,
inquit
Pfalmiíla.
Gloriam dedit fanélitatis amiélum,
ait
Ec~
cleÍlaílicus,
&
tamen de nulla veíle ipfum gloriatum
fuHfe conílat, Ílcut de hac , quam S. M;artinus ob
Dei amorem li!rgitus eíl pauperi . lfaias innumeras
geotilium convediones Evangelica prredicatione me-
diante futuras pra!dicens, dicit Chriílo:
Hi1 omnibur
'/Jelut or»amenro veftieril
. Ecce igitur qualiter folius
Martini etiamnum Carechumeni converfionem eodem
profus in pretio habeat, quo omnes mundi nacionesad""
verre fidei agnitionem perdull:as; Ílquidem veílem hanc
ah ipfo pauperi datam, velut arrbam mox fobfecutu-
ri Baptifmi tantopererefiimavit; unde 'hujus veílisco-
ram Angelis aliifque ccclitibus przfentibus
a
Chriílo
fall:a oílentatio, fuit veluti fecura quredam promiffio;
quod hunc
a
Paganis natum
&
educatum, atque eo
tempore fub Juliani Apoílatre Chriíliani nominis im-
placabilis inimici fignis militamem
>
protinus perdultu-
rus elTet ad
~eram
fidem.
z.
Superius quidem fanllum Martinum Apoílolis
comparem faél:um elfe diximus, at vero Chrifius in
hac afüone qua veílem fanlti Martini
~am
gloriose
offentavit, videtur ¡llum, niÍI fallar, Apofiolis fupe-
riorem declar:iife , ffquidem veíles Apoílolorum ju-
mento illi, cui Chriílus infedit , velut firagulum quod·
M h
dam fuperimpo!itre fuerunt:
Et adduxerunt afinam
rf:J
ª" ' "·
pullum
,
<:t
impofueJIJl#-fr¡per- eor veftlmenta fua
,
él
eum defuper [e'fr"/ fecerunt :
at vero mediam hanc
chiamydem
J>.>ng~.
majori honore affecit , Ílquidem
eandem~·nd
1t, dum jam non amplius in carne paffi-
bili, fed
atuor dotibus gloriofis accinél:us viveret,
adeoque ompa quadam valdé magnifica candem
omni~
bus mu di thefauris chariorem eile oílendit. Author
quid~
modernos in (ermone
de
hoc feílo ait:
Mirum
profeélo, quod horno Deo wftem tribual, habim invcn·
tu( ut homo, vef/em humanitatú {11fcepit ex Marite vi–
Rertb111;
<:t
nunc iterum, 11tpriorem veftem operiat, ve-
j/em
a
Martino accepit.
Verumenimvero, verba qua::
i~.eata
Sapfentia in liac occaÍlone protulit,
Martinus
adhue, lf:tc.
matura digna funt ponderatione; Et ideo
íingula feorÍlm ·confiderabimus .
3.
Martinus
¡¡
Marte
• f.o tempere quo Marti–
m1s dimidium chlamydis ture pauperi tribuir, miles
etiamm1m erat ,
ut
faipe diximus, arque fub rapa–
cibus