De S. Mattha:o Apofiolo
&
Evangelifta
Difcurfus
VUI.
Hom.
Ji.
Hfbr. 4•
In Luc.
11011
lmpofitoadbuc fine prav.epublicanorumconverfationi
e
medio malorum pelagoillum abflYaxlt..
.
.
z.
Lyranusefficaciam verb1
~ocant1s Chn~1
ad
pr~poficum expooir, comparando
1~lud
c_um ver.bis
a
Chr
1-
fio Domino in horco Gerhfemani ad
Ji
llores 1llumcape–
re voleores prnlatis:
R!!omodo ti/os qui ad acclpiendum
lp{um venerant, fo/o verboprof/ravit dicem; Egofum;
Ita fo/o verbopottrat quofcunque adfe
t~here
&
In hocap–
paru virtus Di.v:nitatlJ in eo.
Etenim a udjeremiam ait
Oeus:
N1mquid non verba mea funt q afi lgnis, dlcit
Dominus,
él
quafi mal/tui tonrerens petr11m?
Talis au–
temduriffima petra.'). Matthzusfoit, nam ubiEvan–
gelium hodiernum d1cit:
Sedentem In t11lonio;
lnterli·
nearis, ut alibí diximus , hanc glolfam addit:
Lucrls
pertmaclterinhiantem,
quibus vcrbis contriri hujus fili-
cis durities fatis rnaoifcfte innuirur, quz tamen verbo
vocamisChrifü relifterc non valuit, nam
vivunf/fer–
mo Dei
él
ejfi~ax,
& penetrabilioromni gladio anc1pitl
,
pertlngens ufque addivi/ionem animdl
él
Spirit111, com–
pagum quoque ac medullarum
.
3
Didacus Stella ad hujus vocationis virtutem me·
lius incelligendam alía quadam utitur fimilicudine ,
duro ait:
Non e/I mir11m
ji
S•lis prtJ:fentia ge/u
•efolva–
tur
.
O
divJnl verbi mlrabllem ejficaciam
,
ut
h.ecduo
verba: fequere me, mngls vmllum , & figat
um att1'a–
xerunt San8um Mattbte11m, quam
ji
áuabus cat!nls de·
vinciretur
.
"l
Enimvero vocatio hrec quz in hodierno Evangelio
memoramr , in Ezechiele Propheta, ni fallor, przdi–
éla
&
delineara fuilfe videtUr. Audite enimfequentia
hzc Prophetz verba:
Tran/iens autemper
te,
vidi teron·
culcari infanguine tuo
,
&
dlxl tibi, cum
effes
int;angttl·
nNuo, vive.
Erqu1dem Ezechielem in Spir-itu
rophe·
tico deSaoll:o Matrhzo loqui voluHTe, ex verbis fub·
In
i.
cdir.
fequentibus omninó
fit
cred1bile;
Et tran/ivi perte,
(:f
'V/di te,
(:J
ecce tempus tuum, tempus amantl11m
.
Sym–
machus
vertit: tempus d1/eélionis;
Aquila legit:
Tem·
pus c•mmercil feu commutatio11is
i.
fiquidem oculos
fuo.~
eo przcipue tempore in cnm dctixit, quo vel maxime
fzcularibus erat oegotiis immerfns; Eo autem tempo·
re
charitas&
a~or.D.eivalde
ineo
rell~xit,
quia quo
tempore vel max1mee1 rebell1s erar, ad (e illum rraxit:
Ubi abundavit deliélum f11perabu11davit &_gratia; Tem–
pus commtrcii,
non foll)m in ordioead Publicanum
fed etiam in ordine ad Chriflum.
O
admfrabile
commer~
clum, creatorgeneris hu111ani, anlmatumcorpusfumens,
de virgine najci dignRtUs e/f procedens homo,
eo fine ut
bominem redimeret; nam
propter nos homines & pro·
pttr nof/r11mfalutem defcendit de cwlis; Tranfiens,
in·
quit Ezechiel, quia
pertran/i6at benifaciendo
,
(:J
fa–
r¡ando omnes; Et cum tranfiret inde
J
efus
inquit de fe
1demmet Marrhzus,
vidit bominem jedentem&c.Con–
cr~lcabatur
in fang11ine,
qnia taoquam.Publicaous om–
nibus.ernt_peccatis immerfus, quz in Scriptura facra
fangum1s mulo deoominaotur:
Libera me de fa11guinl–
bus Deus, Deus meus.
Chriftus autem ínvitando ipíum
veram ei vitam, id eft, grntiam fuam promílit:
Fiet
in eofons aqud (alientis i>t'lJitnm .eternam. Temptu com–
mutntionis,
quia ut dolliffimus Salmeron vocarionem
Tom• ._ tr.,.,.
fanll:i Matthzi declaraos ad vercit:
Seq11ere me, itirm
eft, ttc/idicerer; hallenus nummifmata
itntr•ineC~fa
rlsinfignita in
fif
cu"n
C~faris
congregabas, ::une veni
,
ut homlnes adimaginem,
<:!
/imi/1t11drnem Dei fnllos in
fifcum l'a!ri.r mel
~terni,
ta11quam p1·etiofum thefau·
rum recondas.
s
Czfarius Mooachus Ciftercieoíis in Homilía qua·
dam de hoc Fe(lo verba hujus E vaogelii figillatim
ponderans , multa inde clicit documema moralia .
Imer cztera enim dicit :
Singula h<Cc verba Sacramen–
tlsJunt plena. Tran/iv it}e{tu cor ej11s compungendo;
Vi–
dlt pergratiam illumina11do, VOCRvit, ad gloriam Apo·
ftolatus eum pro,,,ebmdo, convlvatus efl cum illo , per
dulcedinem devotionis mentem ejus
a~cendendo;
H zc–
que myfieria denuó reíurnens , {ubjuogir
:
Slcqut:
rranjitus
J
efu perrinet ad mot11"1 compunllionis,
~1if11s
adinft1¡fonem cbarrtatis, vocatio ad /fatum perfeéli011is
convroium 11d guf/um contemplntionis.
Ecce igicur quot
admirabiles effellus Chr i!bs in peccarore quodam mul•
tis annís iniquítatibus hab1ruaro unico motu , unico
verbo ,
&
obtutu ocnlorum íuorum unico operatus
fuerit
?
Q.!!ot rhefauris fpiricualibus cor t'jus ipfum
locupletalfc exifiimatis , ut ipfum faceret erga the·
Manfi Prompr.
fauros auri ,
&
argenti , quos poffidebat , vel fal·
tem avidedefiderabat,
&
requirebat, beroicum men–
te (uaconcipereodium atquecontemprum
f
Pafé:halius
Rupertus ait:
In
domo ej_us, quzfuerat ?f!ici
_nac.ru·
dclitatis, ccllarium fraud1s,
&
fpelunca 1mqu
1caus ,fons píetatis emanat.
6 ffaias quondam pr:iedixit:
Labor lEtypti
(:f
nrgo·
lía 41·
14.
tiatio JEtbiopite
(:f
Sabalm , vlri fubl1mes ad fe tranfi-
b11nt, &tuierunt, pofl 1eambulab11nt.
In
quoloquen·
di modo tres perfooarum fiatus fignilicanrur . Nam
/11bor A:.ppti
agrícolas denotar; In eo namque regno
agri per Nili inuodationem irrigar;,
&
quafi cultiva-
ti frultum rcferum
va
lde copiofum.
Nt:gotiatio A::thio·
pitt:
mercarores delignat, mercaturre erni;n in ill1s re·
gionibus plus quam in aliis regionibus it1 vigoreerant
:
Per verbaautem illa:
virl (ublimes,
in
digoitate pofici
imelliguntur . Enimveró Publicanum hunc in omni
muodi parte, maxime vero
in
JE1hiopia negotíatum·
fui(fe, valde efi vcrifimile, curo veróex compar:ttis
fibí lucris admodum di
ves
faltus fuHTer, eccc
rtflllls
omnlbus
in Chrifii
fe
traosfert
d
ífcíplioam ,
&
feque·
lam perpecuam ; poílea vero Evangelií pra:dicandi
caufa in .A::chiopíam ablegacus
:
JErhiop1a prt11venier
manus rjus Deo
,
longe opulentiores hbi merces ac–
quifi
vit,
multoquc prcrioíius lucrum !ibi comparavit ,
tot videlicec innumerabilillm anímarum , quas ad
li–
dero
Chrifiianam convertir , adcó namque iodufirie
operatus& negotiatusdr,
ur
viri f11blimes ade11m tran–
fierint,
id e!t, ad Dei "er:eque fi<iei notitiam , oam \lt
in Jeltioniblls matutinalibus legimlls:
Itlo igitur lmprl–
nois miraculo, quo Regir jillam
a
mortuis excitavit, Regem
Patrem,
&
u:x
oremejus, cum u11iverfa Provincia
ad
fidtrn
C
hrij/I COll
'l.Jt:Tt/t.
7
Sequererne; &
f
urgensfecutusef/.
Nullum prorfus
ioter vocationem Chrifü
&
frquelam S. Manhz i inve–
nitur tempus iotermedium; nequeenim ve! unicum ver–
bum re!pondit, !ed per falla fubitó correfpoodit. Un·
de S. AmbroÍlus ait:
V/fe il/ud [edile def/ituens, toro
pof/ Dominum 'lJt/Jigio mentis incedrt.
B.
Petrus Damia–
nus etiam ejus foJl1cítudinem confiderans ait:
Mo"' ut
voc11ntis fe Salvarorrs audivit imperium, non rnnélarur
~~~~~,;¡,.º•
efl, non fua di[ponendi qut1:fivit inducias, '1on amicorum
communicandn confilia, fed il/ico divitias fprevit, car-
na/111111 nlfeéluum nexus nbrttplt, ficque folutus Po/lebri-
/1
i
vf/llg1a lt11tus
r&
impigtr propernvit;
Non quonam ,
velquomodo, aucquo fine, deníque nec quamo tempo·
re euro infecuturus etfet eum interrogavit, fed m Eu-
thymius notar ,
folam adduxit menrem ad omnlnpara-
tam, '1.u.ejuflifj.-et is_, qui eum vocavtrat.
1D Mm h.
8 D1dacus Stella
in
Lucam aliam quandam adducít
confiderationem, quam
vix
aliquis aliorum Expofito•
rurn, quod mc:mioi, tetigit, eam vidclicet quam pau-
ló ante memoravi , nímirum quod ne verbum qui-
dem reíponderit , eo quod verbis opus nequaquam
erar , quando obedientia Publicani ,
&
quam in (c-
ll:andis Chrifii veftigiis cxhihuit alacris promptitudo
iingua_: fuerunt fcecundz , & efficaces , non
tantu~
ad refpondeodum ,
fed eciam ad correfpondendum •
Ex quo banc deducir doc1rioam moralem :
Docemu~
etiam, quomodo gloria potlus fanélrs aélionibus
(:)'
operi·
bus attingitur quam ve.rbis; legimus enim,
qu~
fecerit
Matthteus_, non qutt: d1..,erlt; quoddix/t, nih1lfuit, quod
autem fecit
,_
multum
,
quantloquidtt¡> omnla reliqidt
,
(:;/ Chriflumfu1tfeN1t111:
Tandem vero pcr axioma quod·
dam ad iotelligendum in quonam perfell:io Chriftia·
na confíftat prznecelfarium, ita concludit
:
Perftélio
autem Chrif/iana non !n
verb1~,
fed operlbus con/if/it
;
Jntellef!us bomu ommbus faczentibus eum
•
In cujus
probat1onem opportune lcribit Chrifofiomus dicens :
Syllogi{muICertifl1rnus, qui per opera ejficitur'.
Sanll:us
.
a.mem
~ct~us C_h~y.fológus
vix fe intelligen: polfe alfe-
!:,º,¡"(·~~;,:,~ .
nt; & .'deo
foll1c1t~ 11w~ílig~t,
qu?. racione Apofto!us
S<rm->8.
n_oficr mcrear_am 1llam fap1entiam difponere pornc-
nt, ut ufuranum quendam, feu mercatorem imo
vi-
rum, quiava ritiz totaliccr in przrlam celTcrat ad Apo-
flolatum vocarct, eumque ram elell:o
&
gloriofo Col·
legii Apoftclici numero io(ererer:
Marth.eum dnelonio
divitem' de u{uris locupletem, lucris
r~cu/1
onufl11m
,
quodin Apoflolum Chti/1111 rltg(rir, quiddicemus?
Por-
ró quod Abraham, David, Job,
n
~nobft.an~eeor_um
opulentia,
&
divitiarum ingenti
~op1
a fcrv1 fuifoenn~,
iidemque longc acccptiffimi • m1rum non
e~ ~
_quia
H h
3
d1v1t1as