Scrm.t: de
S..Buthol,
De S.Bartholoma:oAp01lo1o Difcurfus JI.
4
39
Varia ejufdem Sanél:i confiderantur
pr~co
nia, idque per varias facrorum interpre–
tum expafitiones illis Pfalmi verbis adhi–
bitas
: Extendem
c~lum
f1tt1t
pellem
1
qt1ite–
gir aquiffupcriora cju1
•
D 1
se u
R
sus s
E
e u
N D
u s.
~xw11/enuo:lum
ficur ptllem, qui ugisaquis fuperiora
ejus .
Píalm.103,
v.¡.
1
QUando regius Pfaltes Deum ccelam vclutipel-
-
lem quandam extendiífe dicit :
Exundms co:–
lum}""' pellem, qui regisfuperiorn rj111,
eundem in lpiri–
tu prophecicode 1;10lto Bar.cholomeo loqui voluiefe om·
nino mihi perfuadeo: idem namque Píalmilla Apollo–
los alibi Ca:lorum nomine non infrequencer condecora–
v
it:
Ca:li enarrant gloriam
Del,
ad ell"ut G loíla ait ,
Ápofloli,
adeoque dum aic :
Extendms
c~lum
ficut pd–
lem
· idem cll ac íi diceret:
Ex1e11den1 Apojfolumficut pel–
lem
'. De quonam veróadipfumad litcram aptius verifi–
carnr, quam de
S.
Bartholomeo ; utpote cujus corpus
non folum infiar pellis cujufdam exteníum , verum
ctiam proutomnibusnotumefi, decoriatumfuat; cuí
iníupe~,
prouti ex nominis Banholoma:i ethymologia
videbimus fequenria tbematis verba :
.Qui teg1s aquu
fi1·
periorae;us,
verillime¿lc propriiílimé conveniunt.
2
Jicut ptlfem.
H.'!.!Iº
Cardmalis ait
:
Janélz.prtt:tli~a
toru exten/iél d¡ffulijunt inomnemurrnm
; cu¡us rauo–
nem reddit Jicens
:
nam
pe/lis amorruo animali ab/irahf–
tur ,ptl' quam de/ig11amur Prtt!dicatores, per mort1jic11t/o–
nem carnzs
,
qnam debent baberc
,
quambajuerunt Apo·
flo/1.
Q!!is aucem intcromnes Apo1tolos .magiscarnem
fuam ad inllar pellis cuju{aam mortificando, Apollolo
nollro maceravit
?
aut quis ipfo magisad prredicandum
Evangelium foper terram extenfus fuit
1
Dionyfius
Carthulianus Theodoreti tefümonio frecus, qlload hoc
tranfccnJenccm qcaandam laudem eadem attrabuit , di–
cendo:
BMtbolomt&us Apoflolus tt:qual1rn ficut l'etrus fo:·
cundavit Eccle./iam;
at vero Orígenes ab eodemCarchu–
fiano addul1us plus ultra progreditur ,
&
dicit :
Incer–
tum efle qul1 mttjorem
m
mundofruélum feurlt, Baftholo–
m.eus an Petrus .
Ecenim neício an de ullo aliorum
Apoltolorum a:qué propric ac de ranlto Barthololl"ZO
ha:c verba verilicemur:
Inomnem terrnm e:.·1v1t fomu to–
rum, él in fines orbu terr.everba corttm j
CUl1l Cnftn-jil-tO–
tÍUS
munda inter Apollolos fall:a parcitaone huic A pollo·
lo Licaonia concigiífct , in eaque innumeros ad fanélam
fidcm nofiram, Chryfollornotclle,converciffec, mox
fe ulccrius in lndiam contulit, prouti Orígenes, Eul'e·
bius
&
Niccphorus pariter tellantur, abinde veró fe re–
cepit in Armeniam ; qualem vero in diltiS regionibus
melfem congregaric,
ex
co haudobfcure colligirnr, quod
Auchor vica: !cu ha!toria: ejus in ipfius laudem contcn–
¡>Ílt, dum ait :
O
beatos illos?edes Evange/1c11grrjfibus
{pwo[os faflos, él 11dinfinuarurpanlmnrum a_d6pt1ontm
reéla via progredientes .
Aufcultetis velirn llaiarn Pro–
phctam , qui ex coquód fueuros
in
E
vangdica lege e ven·
tus accuratiffime defcrapferit, perantooomaíiam Pr?–
pheta Evangelicus paffi m ab omnibus appcllacur ; . htc
cnim in principio capitis
5
~-ita
loquitur :
Lauda flerzlu,
'JU<C
non parir; decanta lnudem, quoniam mu/ti
fi/li
de–
fertd! magis, quam ejus qu.e bnbtt vit•um; dtlntn lornm
tentorii tui,
<:!
pellts tnberlfaculorum tuorum exrende
·
Q!Jem cextum H ugo Cardinalis 1ca interpreratur:
Po/I
pajfionem Chrifli ag1 de vocatione Eccfeji.e de
gm11~u1
:
Lnuda}ferilz1
,
id eft, E<ele/ia, qud! fierilis fu1ft1 a
.
bo–
nit operlbtu, lauda DEUM qui te f<ernndnv1t.
Enam–
vero fella vnas hodierna , quz de hoc fanlto A poílol_o
dieconcdcbratur, ncquaquam vulgans ell, auc orda·
naria, fiquadem in communi oratione de hoc
A
poflolo
hodic ita legamus
: Hujus d1t1 venerandam fanélam–
qHe l.etitinm .in beati Apofloli B a_rtholomd!i Jiflivitate
tr1b11ifli
; hu¡us aucem la:mare canlam idem Hugo Car–
dinalis per
illa
llaiz verba_ exponit ,
i¡uoninm multi
fi/11
erunt 11bi,
ecen1m mellis, quam pa Ap0llola_cos
fudores fuos Chrillo comparavit , copiofilfima fuat ,
i11finir.e
anima:
. Ac proinde dilatari jubec Propheca lo.
cum tentorii , quia
tentom1m rfl Ecclcfia, qu.e
mili.
Msin/i Prompt.
tal fuper urrnm
;
Tabernacula funt p fure1 E ccleji.e
pe/les tabermtculorum funt pr.edicatore1
?
Cum
cm~
fanllus Barcholoma:us in
íllis
Provinciis
&
rCl!nis
quibus Evangclium annuntiarat, multas
erexilf~ Ec~
cleíias, íingulis quoque de myllicis hifce pellibus, id
e!l, de minillris Evangelicis abunde providit , prz–
cipué veró in Armenia ,
in
qua pollquam excoria–
tus elfet Apollolus, per ejus ínterceffionem PolemoB
Rcx eleélus fuic Epiícopus, qui per vigintiannorum
decurfum fidelium numerum incredibiliter adauxit .
Refert de Solymano Turcarum lmperatore Parer
De
lin~u·
Haeremias Drcxelius, quod cum diélus lmperator in
mal~
'8"r•–
expugnationc lnfula: Rhodienfis fil1am fuam cuidam
lente c. •
traditori Chrilliano in conjugcm dare promiíirfet ,
íi is per proditionem fuam diüam Infulam in Tnr·
carum poCfec potellatem redigere ; diélus prodiror
perfidz proditioois dblos, quos machinacus fuerat ,
feliciter abfolvit ; peralta au tem traditionegrata qui-
dem fuic diélo lmperacori prodicio, .non item prodi-
tor, quin potins fummé illum execrabatur ; cum ve·
ro cradicor faéla: fibi promiffionis exccutionem pcr-
urgeret , lmperator ad eam exequendam fe prom-
prnm eíle fimulavit , ideoque filiam foam rcgiis or-
namentis
confpicua~1
adduci fccit, ac tum ad ipfum
traditorem converlus ait : quodíi nunc tibi placet ,
ut in generum te meum accipicns filia: mea: ce fpon-
fum
&.
maritum jungi faciam, prius ce in Mahome-
tis lcgem craníire nccelfum erit, adeoque non folum
Chrilto tuo tibi renumiandum, verum etiam bac qua
coto corpore contegeris pelle , qua: Chrilli baptifma-
libus undis tinlta fuic, exuendus eris, ac proinde vi-
vum ipfum exeoriari fecic , quo in fopplicio , prout
mulcis titulis julliffime promeruerac, infeliciter mor-
tuus fuít . Quam hil'loriam ad propoíitum nollrum
haud int!pre íic applicari poefe exiltimo. Sar.ltus cnim
Butholoma:us non jam tradicor Oomini fui ut Judas,
fcd Domini fui fidelilii mus fervus, ut infelicem illum
Armenia: populum paganum ab inimicorum inferna-
lium cyrannide liberarec , omnibus nervis lludioíiffi-
me contcndic ' ípcrans uc in laborum fuorum pra:-
mium Eccleíi:i: criumphanti deíponfarttur :
Jponfnbo
te
mihi In fide,
Gloílaaddit
:
Eccl~/ite,
qua: proinde ,
Ofc.•.••·
ut mihi quidem vidcrnr coram eo omni regio culcu ele·
gantiUi me exornaca, adduéla fuic :
Vitil civitattmfan-
üam,
id ell,
E ccfejinm,
inquit Gloífa, vel uc Lyranus
Apcx:.
11 •
ait :
Efeélorum focletatemdefcendtntemdccíloa Deo pn–
ratnm, (icut J'ponfam ornatam;
quafnam vcropall:a hu-
jus íponlalitii leges fuiífe exillimatis , quibulCum hujus
íponfalicii conrrall:us incer ipfum
&
tponfam, a:cernam
videlicecgloriam, fiipulacus fuit
?
nimirum ut vivusa
capite ad calcem ufque excoriaretur.
3
Jicut pellem
. Q!!_antum obfecro pellis aliqua ani-
malis mortui rnaceratur , quantum convellitur, exce–
nuacur, cxtenditar , priu{quam nollris po(Jit ufibus
congrue adaptari
?
ac proinde quancum eciam fanllus
Barthol_ornzus
in
hoc acroci tormento extenuatus ,
convult•us,
&
extenfus fuit
?
E-xtendens co:lum jicut
pdfem,
quaíi dicat, inquit Cardinalis ,
quanrum
ex~
tendit homo fuam ptlfem
m
po:niuntia, tantum exten-
dis ei de C€lo
,
id
efl, de. co:frjl1
pr~mio.
Q!lod curn
revcra ita fe babear, quas um¡uam gleria: i!lius, qua
fanltus hic Apofiolus in crelo felicillime perfruirnr
immeníita~em
aefequi
poteri~
, <lui pellem fuam pe:
tam atrocaa tormenta , crucaatu(que intolerabiles pr<e
cunélis aliis maccravit
&
excendic , Jdemmet Car–
dinalis fuper illa lfaia: verba :
Pe/les tabernnculorum
cxtendt
, ita fcribit :
.Quilzbet peltem tabtrnncu/i
fui
debu exttndere, pe(fem enim extendere e{l carnem af–
fl1ge"t :
Vcrum qu1dem ell, quod fanélus hic noíler
Apoflolus camem fuam gra viter afBixit, quando cen-
ties de die , totidemque vicibus de noéle orationem
fuam infiituic ; at vero quid tandem de ulrimi lup-
pli;:ii fui carnificina dicendum nobis eric,
etenim.Ty–rannas pollquam corpus Apoltoli afperr
imis flagel-
Coor •·
lis czcidiífet , hac cruciatus
immanitate minimc!
contencus , ut GranatenGs ait ,
atrocifftmum hoc Jup·
plicii genus, nu[quam ante vifum
,
Satbnna infugan-
re
excogitavit
,
qaoá
(::f
acerbitate
f
ua
,
&
novira-
te
,
(:!
diuturmtate Apofrolum immaniffime
~mtia:
vit
. Novum procul dubio fu ir hocce
Marry~1um
,
nam
ú
Iíaias per medium acuti!Jimis
~erraecu¡ufdam
dentibus fecatus foit , fcél:a pamcr
fuir
fanlla _Eu·
Ec
+
phem1a