850 / 992
B~6
e
O N
T
R O V E R S · 1 A
I I
I.
quadi·ac quód
de
Jnda:is
protom~rtyren:i
Stephaflum audi:e renuentibus
S._Au.:–
gufünus aíferuic:
Q..uia nolebant
~tfi
ftev1re
,
noluerunt
a~dtre
,
_quod
fi
audiren~,
forte deftevirent ;
Ita profeél:o quia
f<rnera~ores ~iolunt
niG
f~~1re,
nolun.t
aud ~ ~
re. Eporandis videl.icet.
pa~1p~rum
fudoribus_
,_ immo fangum1bus ,
uc
ira
.d1-
cam, aífueti
&
fagman,
fay1re V?lunt,
aud1~e
nolunt, nec ab ufurarum im–
·manitate avelli poflunt
!
qum add1ét.ormn fib1 pauperum omnes facultares
&
qualiacumque bona pe111tus exhaufermt • Sed v1dermt, ne quemadmodum im–
placabili uforarum Airitate homines
~ ~ ~a~ime.
pauperes enecarunt
in.
terris ,
ira etiam inexora.b1ll
d~monum
fa:vma
rn rnferis
rorqueantur.
OPUSCULUM IV.
.
·,
flENRI.CIROLDEN~
D
o eT
º-R I
s so
R B
o
N I
e
1.
· .EpÍíl:ola ad Nobiliffimum Vírum de
Mutui
&
Ufur:E notionibus
'
ufu
&
pra~i.
lLUVSTRlSSIME
ET
NOBILISSIME D•
.
Ihi domum redeunti venir in mentem paucis tibi explicandum quem
heri recum habui de f<rnore fermonem • Lege, perpende , judica ·•
Primo certum pono lege narurali
&
divina, Mofayca nimirum
&
Evangelica , teneri omnes quotquot fomus homines murnis bene–
neficiis
&
obfequiis, urgente nece.ffitate, nos invicem profequi.
Secundo, certum pono iifdem omnino legibus
<Vfuram
aliquarn · ( qurecum.
que tandem illa
fit .)
prohibitam eífe ,
&
illicitam declarari.
Tercio pono difünél:as eífe alienationis
f
pecies,
donare, mutuo dare
feu
com–
modare, conducere,
&
vendere.
Primum
&
ultimum, fcilicet,
donare,
&
vende–
re,
dominium transfenmt femper ,
&
in perpetuum rei
datx ,
feu venditre;
Conducere
e contra numquam transfert dominium rei conduél:re,
fed
<Vfum
tan–
tum;
mutuo dar.e,
feu
commodare
in
quib~1fdam
rebus
dominium
transfert ,
in
aliis
ufum
folummodo. Quod quia racione fobjetti
hoc
evenit, notandum efi.
Rei omnes qu.r
mutuo . dari
,
feu
commodari
poffunt, duplicis funt generis ,. vel
pocius duplex eíl: ratio earmn ufos. Quredam enim pereunt omnino in primo
i~farum.
ufo naturali, veluti, vinum , oleum, frumentum
&
hujufinodi . In
h1s autem neceífum efi
ut
vere
&
abfolute transferatur
dominium
rei fingula..·
ris
mutuo datd3,
adeo ut remaneat folummodo in
mutuo dante
jus
in
eamdem
quantitatem feu qualfratem, nequaquam vero in
r~m
ipfam fingularem.
Hu~
jt1s generis
&
conditionis funt res omnes quarnm commutabiles naturre con.
fiUunt ir).
numero, pondere,
&
men{ura:
Alia: vel
funt
qu:E
commodari
poffont ,
qua::
quidem non pereuFit in primo earum
ufo
naturali , quamvís
ufo
pejora
:Rant,
ut
domus , equus,
&
fünilia • In
his
nullatenus rransferru\•
dominium rei
commodati:e.
Prioris generis
re's
omnes dici debent
mutuo dari;
pofierioris
com–
modari.
Ac
proinde, fervata fermonis proprietate , femper
1
transfertur
domi–
nium in mutuo;
numquam
vero
in
commodatione.
In
hac
í ~tJím
remanet domi–
nium in rem individuam, in illo vero remanet folum
;us 1in mquale •
Diffe-
run t