1000000211

O P U S C U

l I I.

839

dominium

retineret,

qua!i teneretur

muJt40

accipiens

rem

ipfam

fingu–

larem reddendam • 5. quia non

t in bonum

muuw

recípientifi,

fed

in utihta–

tem

.mutuo

.dantis ; multo, minus

bonum

pauperum.

Immo

non

datur

mutuo

pecunia ( ·communiter 1oquendo)

niíi

divitibus, pauperes autem

hac

ratiQOe

~el

,carent quibus ipdigent, vel

mutuo

acdpiunt cum tanto gravamine

ut op–

primanrnr .. Deniqne non

lit

in bonum reipublic:? ut habens fcilicet przftet

non

habem1. Unde

c.o,guntur uc plurimum

mutuo

accip1entes, vendere, aliena–

·r.e,

a.gere res foas .eo

modo

pretío

exinde poffint

debitum

princi–

pale

truéi:un~

( ideíl: ,

[ur.am

) mutuo

dantibus

(id

efr, freneratoribus) redde–

ac fo1vere .. Quo omni

a fiun

t cariora,

pecuniarum domini

exfamotisquz..

u Nita

m. ,degunt otiofam., dum in bonum reipublicre

vi~um

qmDrere deberent.

Ha.ne

·ipfam ·veritatem .docuere philofophi orones etiam ethnici, quorum pri–

i & f

aci1e prinpipis { ceteris orniffis) AriHotelis verba

Polir. invenies

{),primo jure laborat odio negctiatio fameratorum, quia alt

ipfo

nu~mo

qutt/lum

petil,

.non. ·id propter quod inventus, .quippe qui gratia mutuandi f1mat lnduffus. Etenim fe–

t1us auget nummum, unde ca-pit hoc nomen: {wnilia porro f

unt

qu~

pariuntur gignen-

1ibus.

famore riummus paritur

nummo

•

Q_uamobrem vel maxime contri! naturam

.efl

illa

quiR[ius faciendi ratio.

Onde Plamus.

Si mutuo non potero, certum eft

fu·

mam {amor.i

•

Qt:l.a ·vero neceffitate, quibufve drcumlbntiis,

·&

quo fibi incommodo tene–

tur ·Cajus fodi.genti Titio

mutuo

donare, prudentis ell judicare.

Unum adhuc refiat differendum,

quidem mea frntentia graviffimum.

An_

·nirnirum jam licitt1m faétum

fü,

vel .fieri poffic , five poíitivis

defignatis

reipubiicre frgibus, ·five commuru, connivente republica, confucrudine

pra–

xi , ,ob .pecuniam

mutuo

<latam, fruétum

Iucrum capere?

De :ho.c memini me legiífe przclaram Iegis Imperatoria!

fententi.im

( quod

-Obiter .diélum

fü,

nolo .eni1n .mittere falcem 1n meífem aLi

enam) infiit.

de ufu–

fruét.

§.

confür.

Oon/füuirur ,ufu fruélus

fundo,

&dibus,

ceteris rebus

exceptis bis qu& ipfo

:Uf

confum;,mtur. Nam

hi:e

res net¡ue .naturali ratione, neque civili recipiunt

ufru–

.llum,

quo in numero funt -vinum

oleum, frumentum, vefiimenta, quibus proxima eft

pee.unitl: .nam ipfo uf

.affidua permutati.one quodammodo exlinguitur

•

.Ergo Senatus

·non fecit .earum rerum

uf~fruélum

{

nec

.enim pomat

/ed per

cautionem quafi

ufu-

[i-uffum conflituit..

Ulcerius .autem Cajus .affirmat,

Pauteét. de ufo fruét. Earum rerurn qua:

u[u confumuntur

Senatus confulto non

e/feffum

efi

(

Viz. ut non habeus

domínium in rem qua: ufu pejor Jierer, poffet illius ufufruéi:urn percipere)

pecunilf ufufruélus proprius .efset, nec enim nattmzlis ratio auéloritate commutari po–

tuit, fed remedio induffo

ce~it

qua(z ufufruflum

.h~heri.

His autem non obíl:ant1bus v1demus quot1d1e Prmc1pes ,

refp.

tollerare

percipientts pecunfarum .ufufruéi:um , hoc efr, lucrum feu qua:fium propter pe–

cuniarn mutuo datam •

Immo vero in bonum publicum, diílinéi:um

determinaturn pretium in pe–

cuniarum

ufüfmél:u

coníl:imere

ordinare. Certiffigrnm autem mibi videtur,

·quod ejufdem fit .autioritatis ac poteHatis

re~un:

naturas permutare

penitus

deHruere, cujus

fit

eas condere,

creare. S1qmdem vero refp. eJm quam ha–

bet pecuniai natur:im, ipfi

pecuni~

primo tribuerit , ac dederit ( quernadmo–

dum fupra explicuimus) ejufdem erit illam vel penitus abolere, vel omnino

diverfarn reddere. Quod niíi rerurn agendaru:i1 periti, ac pecuniarii commer–

cii Mercatoriique negotíi experci , jam

pr~fütum

eífe invenerint , nimirum

pec~niam

ex negotiatione pecuniaria non amplios habere naturam rerum pri–

mo ufu confumptibilium ; fed in earmn rerum fru bonorum namram , quz

con-