![Show Menu](styles/mobile-menu.png)
![Page Background](./../common/page-substrates/page0487.jpg)
o
P
u s e
u
t
u
M
v rt
fundah1ento,
quod apud me
fit
magni
momenti,
&
talem
pr.r:
fe
fer-at
veri~
fimilitudinem
&
appárentiarp veritatis,
Dt
certum
fit
me poffe prudenter,
vet
faltem irrepre.henfibifüer illi ·affenfum pra!pere , judicando judicio abfohlliO il–
lam effe veram ; quod numquam ·pot<:;fb eíle certum,
qHm
poft: diligentem ve.
ritatis inquifitionem citra paffionem
&
culpam , opinio illa mihi proponatur
ut
1.rnice veriíimilis, vel ·ut da re
&
notabifiter verifimilior, qqarn oppofüa .
Jdqoe coHfgo ex conditionibus affignatis a Terillo in Tont de Regula mormn
qa.
2.
n.
7.
ad opinionem
ve1~e
&
certo' .pro.babifem
!
ut enim inquit íile
i
multa requiruntur,
ut
epinio fit
vere
prohabilis. Prímr:tm omnium efl
,
ut nitatui' fun–
damento fidedigno, idefl tali
,
quod aptum eft ad ajfenfum ab homine perito
&
pro–
ho
irreprehrmfiMi_ter
judicante impetrand'um
.
2.,
J'ententia .aliqua ut
/it
probabilis· con ..
form~ri
debe·t
mutivo ..
~ravi
,
ac magno
,
fcilicet valde attrahente
ad
ajfenfum :
&
qui–
dem magnitudo hujttr motivi fumi debet non folum· abfolute, quatenus v ehementer im–
pellit fecundum f e, fed etiam rel'ative ad omnia in contrarium allata
;
~áeo
,
1tt
fo;
contractiflione ilforum vehemmter alliciat ad ajfenfum
,
iáque
pr~rife
v i fu&e magni–
tudinis tam abfolut.:e
,
quam
comparativ~
,
&
non ex affeflu ac propenfione indehit1f.
ejus
,
cu·i proponitur
:
Ji
enim tanta /it illius vis
,
ut a perito
&
probo irreprehenfibi–
liter
jmficante af!enfum impetrare· valeat
,
tale
&
non aliud motivum appellamus ma–
gnum, gr.ave
,
feu probabile; fiflendo [emper in rebüs ohfcuris
,
&
non certá cognofci ;
bilihus.
Hcrc a Terill'o vere
·&
fapienter diéta
fu1.1t.
Ex iis
~utem
contra ipfum
legitime infenur, non rnanere apud hominem probum ac peritum , vere
& ·
certo probabilem opiniGnem mitfüs tutam affirmantem afiquam attionem etfo..
licitam quanao omnibus hinc inde confideratis habet fortius motivum a'd ju–
dicandum illam opinionem
etfo
falfalJl
&
legi di vi.ncr contrarian! , quam ad
judicandt1m effe vcram
&
legi
divii1re
conformem : nec item
quan.dohabet
z qual'e morivum ; 'qnia non •efl cercum, imn.10 neque abfolute verum, fed ·
plane falfom , po(fo hominem
probum
ac p-eritum irreprehenfi.b.ititer
&
pru–
denter judicare aliquam aétiooem eífe licitam , qua.trdo habet maju·s, · vel. fal–
tetn
é?quale fundamentum ad judicandmn ·etfe ill icitarn;
&
tune
foll1m
ell cer–
tum
poífe irreprehe11l1bilite r
&
prudenter judkare ; quaFldo omnibu.s hinc
in–
de mature confideratis fine paffione
&
pr.t!cipitatione itwenit majus fenGbili...
ter
fondame!ltum ad
judicandurn
illam
afüouem
effe lici:tam, quam a.d
iudi-
candum oppofitut-tt.
.
XLII: Quare ot quis· tuta coníd e1nfa p&ffit vef.
in
óperamfo· , vel
in
clan..
d is conítfüs fequi fentemiam mi nns tutam fe u faventem liberc·ati: ad
verfos le–
.gem, ·fati s eíl:, quod ilte fcia t eam effe in
fe
certo probat>il'em, ideíl: defendi uc–
veram ab Auétoribns
gravíbtrs
pofil: diligmtem rnntroverficr·
d·ifc1:1ffionen1' ,.
quin adfit fonda:menrnm fufpicandi eos
ver rem
non dfügenter examinafse ,
vel morns fuifse pa:fsione· aliqua
:r
vel defid.erio placendi hominibas ; fed po–
tius
judiciuin
tuiifse,
ut decebat viros probos
&
fapientes :-
&
quod'
fcfat ta- .
!etn opinionem cemmunit:er füpponi efse pro!Jabilem etiam a·b iis , qui 'iUam
impugnant ut faFfam; quin aliquis-
Au~er
alícujus-nomini·s ilfam
ti·aducat ut
im–
probabil'em
~
Satis
T
ínq1mli'
hoc
en:;
dummodo- poíl: adhibitam füfficien·tern di–
ligentiam ad inqurr€nd'am nritatem, fententia ilfa citra ornnem curpam
ap..
pareat iplr notabiliter veriíimi'lior fenrentia;
ruüore,
&
ab, ipfo. pmdenter"vc:l
faltem inmlpabifüer
j'udrcetur
ver~
j'udicio abfolüt01 exdudente· prudentem
ti–
morem ,, ne forfaa
fit
farfa; i'l'la opínio ,
&
.n·e forfa,rr afüo
1'
qu·am
l'icfram
fa–
d t)
refpfa
ffr
rnicita,.
qn~rr.
nabeat fuffl'dens' motivum1ad
judicandum
ilTa'lD·a–
ttionem
ers~
irri'citcrm
;:
nec
acl fofpen<dendum judicium)
quo'
fibii p€rfua·det· efs-e·
Iiátain •. Atque· a-d'eo, ntr
q11is-
!licite
feq1ratur· opinionem minus·
cufarn"
requi ri-·
t ur
quidem,
·quod'
ptÍl!IS
fcí~t
,.
& ·
certus reddarnr
1 ,
quod
i:IJ'a. in Ce_
fft
cerro-pro;..
\babilis,, fed .h.-0c non. füffici.t;,
fod'
ulterius
req,t1iritur ,,
GJ.UG>.d
1
i111<licdo
abfol'ut0•
fir~
.
m~
•