1000000206

327 / 1328

O P U S C U L U M IIT. 3J1
Liberras. Deniqúe verba illa : Prout e re vidwur, vel fignilicanr poteíl:atem
dominativam Voluntatis in fuos aéh1s; & funt redundantta : quaÍt diceret : e
duobu; poffibilibus alterutrum pro libertate eligendi ; vel quod potius reor , fignifi–
cat, Voluncatem dererminari ad eligendum id, quod apparet fub majoris bo–
ni ratione; quod efi infidiofum, & in Leibnitiánam recidit fontentia de qua
inferius. Quod autem in hoc fenfu Heineccius 1oquatur, ex iis qu~ fubdir,
poteíl: 1colligi ,, tic quantacumque in fure fit contreftanda! rei alien~ piditas,
,, ei tamen ille non foccumber~t, fi fibi tan ti criminis effeél:a , veluti fqua lo-–
:, rem carceris, ergaílulum, ~agra; requuleum, ipfarn denique furcam ponerec
,, ab ocnlo~. Nec minus qui voluptaribus, atque otio m~gnopere deleétantur,
,, ad honefüora fiu<lia , ac diligentiam fefe illico inAarnmari fenrirent , fi,
,, adhibita in confüium ratione, paullo expenderent accurarius, quanta fit do ..
,, étrin:?, ac fapientire pr~fiantia, quanta utilitas, qaam incredibilis fuavitas ,
,, & quam irreparabile conera damnurn cu•n inertia, arque ignorantia conjun–
" étum lit,, Alia etiam principia, 1-i"on o mino .ab illis Suarezii diffi. milia íl:aw
tuit de corporis con{litutione , feu temperamento, de affeélibus, de externa vi liber..
tati non officientibus. At de c&aélione ait §. 59. ,, negari nequ oluntariJs
,, cífe aéliones co.aélas, quia quamvis non a mall€mus, nifi, repr.Efen.
,, raretur malLJm atrocius, voluntas t~irnen aétíonem vere rnit,, Ve.. ,.
rum admittere debet Heinecc~, coaGtione ertari officere , & aliqug mo.
do Voluntarium minucre. · ·
Pufendorfii etia1tl opinio de Libertate quoad aliqua approbatur.
V. ctiam binas hominis facultares bene r l r.
1 . J. N. xponens quid cuique conveniat : Tum
~. ~. hzc habet,, Id tamen eíl: penes hominem , objeéto conft criter
,, incumbere, & accurata meditatione rationes bonitatis , & maliti<? exaél:ius
,, trutinare, adeoq ne non in nuda dumtaxat fuperficie ha!rere , fed in ipfa rei
,, veluti vifcera penetrare ,, Q;iid aurem fit effe voluntarium penes Pufend. ha.,,.
bemus de J. N. & G. l. 1. c. 5.§. r. ª Volunrari:.is aaiones vocarnus illas, qua:
,, a Voluntate hominis tamquam a cauífa libera ita dependent, ut dtra ipfius
.,, deterrninationem , ab aél:ibus ejufdem elicitis pra::via cognitione lrltelleétus
,, profeétam, non fiercnts qu;?que adeo ut fiant , vel non fiant , in facnltate
,, hominis efi pofitum ,, Hic autem hallucinatur Pufendorfius, ·. durn Volunta–
rium eJEplicaturus, cum libero confundir: patetenim cuique ucriufque di$ ren–
tia. Nullibi autern melius hominis lfüertatem exponit Pufend. quam De J. N.
& G. l. 1.c.4. a§. r. ad 10. fic. §.1. habet,, Anima: Voluntatem ( Oeus) indidit:
,, taruquam internam aél:ionum moderatricem, ut objeétis propofitis, & cogni–
,, tis ex principio intrinfeco citra neceffitatcm aliquam phyGcam ad íl'ud fe
,, moveret , & eligere poffet, quod fibi tamquam maxime cong ruum arride–
,, ret; & contra ab illis fe averteret, qua: fibi non convenir · vid (·renmr . ,,
Tum §. 2. explicat clarius mentem fuam ,, Libercatem vocant facnlrarem Vo–
,, luntatis, qua po~tis omnibus ad agendum r q11ifüis, explur.bus objeétis pro..
,, pofü is unnm, vel aliqua poteíl: eligere, reliciua re1icer:e; aut uno dumraxat
, propofito, id admittere, vel non ad 'ittere, agere, vel non agere \' Quam
confo rincipiis fopra oíitis Sn a ~ezii , & Catholiéorum ! Tum
fubdit libertatis contrarietati.r , & contradU1ionis.
·.