R
F
T
1
o.
tholica: veritatis
troph~a
fuppeditant,
~odem
Auguíl:ino .duce rep.ortata . Liber
de natura boni
exfecranda
quorumdam. illius feél:a: hominum,
no;:i tantum in 'I'apbfagonia, fed .etiam in GaWa
degentium , facinora de-
en.
'4
1 ·
tegit, habetque pro argumento ut
oíl:en~at,
naturam mcommurabilemDeum
e~e
.ac fummum bonum, ar.
que ab illo effe
ce.ter.as.
naturas~
eafque m
q~antum
natura:
~unt
bonas;
tt.U11
.qmd
vel
unde
fit
malum,
&
quanta mala Man1chx1 ponant m natura boni, quanta bona Jn natura mal1, quas namras finxit .error ipfo...
rum . Dertique poflremus liber
contra Secundinum
dogmata pernicioífima: ha:refis penitus evertit, adeo-
que fuo auél:ori placuit ,
ut
ejus fontentia , omnibus qua:: adverfus illam peíl:em fcripferat , facile
pra:po~
neretur.
De horum omnium fcríptorum dignitate
li
quís judicium ferre velit, ea conferat cum aliis aliorum aué1o-
rum de eodem argumento Jucubrationibus, quales funt inrer Gr.r·cos Serapion Thmueos IEgypti urbis
epi~
.
.
fcopus,
qui ob elegantiam ingenii cognomm Scholaflici meruit
,
ait Bieronymus ;
&
Didymus Alexandrinus,
Ti.;;:;.~:!;;;.
tus epifcopus Boíl:renus,
&
Zacharias, epifcopus Mytileneníis ; inter Latinos Vjél:orinus Afer: ex: qui.bus
hic a Sirmondo editus ínter opufcula dogmatica veterum quinque fcriptorum, illi a Canilio tom.
5'.
amiq. leél:.
Ad alia tomi hujus fcripta quod aninet, unus codex qui five cafu, feu dedira opera, in platea maritima
Carthaginenli venalis expolitus erar, cujufdam h<rretici anonymi librum cominens , materiam pra:buit
duobus libris
contra ad'Uerfirium Leg,is
6'
'J'rophetarµm
;
in quo Caffiodorus Senator fcribit multa de Legis
divina? qu.ríl:ionibus cnodari.
·
Librum
contra 'I'rifcillianifla¡
6'
Origeniftas
Orolio acceptum referre debem'us .
In
hujus confült:atione libro
pr<rfixa ambiguam quamdam de
anno recondito
leél:ioncm, q
u~
negotium legentibus faceffebat, -unius codi–
cis ope reíl:ituimus . Nam cum antea legeretur ,
Terra 1/la
..•
Ji
eamdan anno illo recrÍndito apud te mandan·
do:
ita !Criptum habetur in veteri exemplari,
Ji
eam de manna illo recondito tu apud me mandando
&
replm·
do '1J1fita'Ve-1is .
Qt!_<e verba ab Orolio diriguntur ad Auguíl:inum, de quo in confequemibus ait , fe
&
plu–
rimos fecum, ut Auguílini
eloquium 'Velut ros Juper eos defcendat
exfpeél:are. Ad hrec autem elogia ingeníram
· fibi modeíl:iam obiecit Auguíl:inus , cum de obfcuris quibufdam qutíl:ionibus interrogarns, qualis e!l: illa de .
Angelorum diíl:inél:ione, ab his folvendis fe excufat , ignorantiam ingenue profeífus his verbis: Sed, quo
'1'~1;.,;~,~:·;
me
conrerr.na~,
qucm magnnm putas effe doél:orem,
.qu~nam
i11a finr,
&
quid
"in~er
fe
di_fferant,
n~fcio .
Denique poíl:rema hujufce tomi opufcula
~d.verfus
Ananos
e~arata
font:
Et
qu1dem primo loco l!ber
con.
tra Jermor¡em .firianorum,
qui piures quam rrrgmta errorum amculos
c~ntmebat,
de verbo fummat1m refu–
tatur . Tum fubfequirur
colla;io
fub finem
~itt
a fanéto
_l?oél:or~
habita
curr: Maxímino
~pifcopo,
qua: non
minus Ecclefit catholíct glonofa atgue Anant
~~~efi
ex1t1o[a fu1t, quam alia non pauc1s ante annis cum
Pafcenrio Comite iníta. Hanc demum cumMax1m1110 collat1011em fubfecuti font libri contra eumdem Aria-
11um epifropum duo,
m~riro
quider:i jure ab Agathone Papa in fexto Concilio generali cum
pr1Ejlant1f-
fimi Do8oris
com~en?anone . l~udat1
.
.
.
.
His fuccedunt hbn
de Trm1tate,
quos, cmn 111 tomo remo antehac locum tenuennt , in bunc locum
confulto rejecimus, ob magnam cum prtdiél:is opufculis affinitatem: propterea quod i1r his de Ttinitate
libris Arianorum pa!Iim argumenta refellwntur. Ceterum Erafmi de hoc egregio opere cenfuras fatis arPuir,
eum nonniú leviter in eorumdem librorum leél:ione fuiífe verfatum . Non immoramur confutand;e h
~inis
prrecipiti fententicr , rati fofficere amidori loco Caffiodori judicium, qui de his librís ita cenfuit in li ro
in~
íl:itutionum c.
16.
S.
,fiug,uf/ini quindecim libri , quos de fan8a Trinitate mirabi/1 profunditate confcripjit
,
curio.
fa
'Uobis intentione meditandi funt.
Auguíl:inus quidem modeíl:e, pró fuo more , de hoc opere loquitur ,
ait~
que id argumenri a
fe
non fore traétandum ,
fi
Gra:corum Patrurn opera hac de re confcripta in latinum
eloquium translata fuilfent, aut fi quis alius difficultates úbi propofitas folvere
&
illuílrare voluilfet. At
nihil de hujufce operis dígnitate dectahere debet modeíl:a id genus auél:oris profeífio .
Et
certe qui res
theologicas his temporibus accuratius ínveil:igarunt , fatenrur neminem ante Auguíl:inum fatis explicaf–
fe invilibilitatem Filii Dei contra Arianos , nec objeétas ab eis difficultatum umbras tanto cum lurnine
difpuliffe . Unde Grrecis ita admirabile vifum eíl: iíl:ud opus, ut illud fua:: gemis hominibus proprium fe.
reri~.
·
Supereíl: agendum de Appendice , in qua conrinenrur traéb1tus
contra quinque blfrefes, contra Jud11:os, 'Pa·
ganos ,
&
v{rianos
,.
de
.fidc
contra Manícha:of, de unitate Trinitatis contra Felicianum .firianum ,
qui omnes in
editionibus Lovanienfis recognitionis Auguíl:ino tributi fucrant: fed quam perperam, evincent,
ut
credi–
mus, Admonitiones, quas lingulis
tr~él:atibus
prrefigei:1us
fui~
locis . Confimiles ali is Appcndicis opufculis
apponemus, quorum veros ac genuinos, quoad fien potent, auél:ores.retegere conab1mur.
His ergo levitcr delibatís., Leél:orem
~d
fub_ieéla
~p~ra
pervolvenda fefünanrem diutius hoc
i~
li'.Tiine re-
(110rari nefas ducimus. Longe profeél:o ¡ucL111d1us
em
mfp1cere h<erefeon everúonem Jefu Chrilh v1rture ab
Auguíl:ino faél:am ; de qua nobis id dicere liceat, quod in fermone de Cataclyfm.o fcríptum legitur.
>1-
In
,'..~~~';"m.
6
illo populo, Fratres, in quo multa miracula.faciebat Moyfes per virgam,
exf~rrexerunt
magi Pharaonis, ,,
facientes
&
ipli prodigia contra famulum Dei Moyfen : fed ad hoc qua:dam mira facere permiffi funt , ut ,,
mirabilius vincerenrur. Magi Pharaonis quid aliud fignificabanr, nili omnes ha::retic!os miniíl:ros diaboli, ,,
qui fub nomine Chriíl:i devorare cupiunt populum Chriíl:i? Scatent nunc h;rrefes in hanc terram, tamquam ,,
ferpentes magorum, quos dev6ravit
&
devorat ille ferpellS exaltatusin ligno. Fuit hic, ut noíl:is Dileél:if-,,
foni, viperea doétrina Donatitlarum ;
cont~ita
eíl: , confumra eíl: : !"!ox Maximianiíl:aru.m ferpenrina fraus,,
pullulavit; contrita eíl:, confumta eíl:. Mamch.rorum venenum afp1d1s fubrepferat; contrnum eíl:,
confum~"
tum eíl: .· Pelagianorum novum dogma a miniíl:ris diabolí , tarnquam a magis Pharaonis excirarum,
illi ''
noíl:ro ferpemi certamen indixit;
conte~iru:, confu~itur .
Ecce.
n~bis
unus anguis Arianus
~ oli~
mo:·,,
tuus, iníultat: redi Moy{es noíl:er, red1 virga, red1 ferpens Chníl:e; éonrere caput dracon1s
1
die quid,,
fis
cum Patre : te audiamuS- docentem, non ha:rcticum blafphernamem .
,,