1000000191

S. Auguíl:ini Epifcopi

ubi ait,

Bona mibi /ex oriJ

t11i,

f uper millia auri

ar–

gcnti .

Ut arnpl ius diligat caritas legem Dei, quam

diligit cupiditas millia auri

argenti .

SERMO DECIMUS-OCT AVUS .

o o.

r. (") U

A N DO

Deus hominem feci

ex pul ve-

A hominum quando ille faél:us eíl: , etiam fe falt:uni

non poteíl: dicere originis · feminifque ratione ? An

etiam fect:nd l!m hoc reél:e dici potuit ,

Mamu tu.e

fccerunt me

plafmavcrunt me

quoniam unuf–

quifque non fine opere D ei eriam de parentibus

fit,

ipfo creante, illis generantibus ?

~oniam

opera–

toria Dei potentia rebus fubtrahatur ,

intereunt ;

nec aliquid omnino íive de mundi elementis, five

~re,

animavit fla tn, non ibi comme-

moratum eíl: quod manibus fecerit . Cur

itaque quibufdam

vifüm

fuerit verbo Deum feciífe B

cetera, hominem vero velut aliquid pra:cipnum

fe~

de genitoribus , five de feminibus nafcitur ,

fi ea

non operetur Deus. Propter quod ait propheta: Je.

remia: , Prius quam te formarem in utero , novi:

trtm.

te . Sed numquid fine

intellet1:u fecit hominem

Gm.

2 •

7·

ciífe rnanibus fois , non video

nifi forre quia ex

pnlvere formatum Iegitur horninis corpus , non po–

tuiífe fieri nifi mánibus arbitrantur ; nec adtendunt

quod in Euangelio de Verbo Dei fcri ptum

efl: ,

7..,,,

•l ·

Omnia per ipfum faél:a funt , non poífe confiare ,

fi non per Verbum falt:um efi etiam co1·pus huma–

num . Sed adhibent teíl:imonium de hoc Pfalmo,

Y/. 73.

dicunt, Ecce ubi apertifiime clamat horno,

Mamu

Deus , five p rimum ,

five unumqu'emque nafcen–

ti um , ut nunc dicat ei ,

Mamlf tuce fecerunt me,.

plafmavertmt me

da mibi intelleélum?

N onne ipfi

natura: h umana: intelletl:us eíl: inditus, ut eo difcer–

natur a pecore? An fic eíl: deformata peccando, ut

etiam hoc in ea reformandum

fít

? Propter quod

Apoíl:olus omnibus ad regeneracionem pertinen-

tttee

feccrunt me,

finxerunt me.

~afi

non aperte

'Pfa/,

4•

etiam dilt:um

fit ,

Videbo c:dos opera digitorum

~~~

º'-

ruorum : nec minus aperte, Et opera manuum tua·

1'f•l.94.s.

rum funt ca:li : multoque apercius, Et aridam ter-

ram manus.ejus fi nxerunt . Manus ergo Dei font

potefias Dei . Aut fi pluralis numerus eos rnovet ,

quia non diél:um eíl:, manus tua, (ed,

manuJ t11ce:

accipiant manus Dei, virtutem

fapiemiam Dei ,

tibus dicit , Renovamini fpiritu mentís vefl:ra::

Epl1tf. 4.

utique intelleél:us in mente eíl: . Hinc rurfus ait ,

21 •

Reformamini in novitate feníus veíl:ri . De his au-

Rom.11.i.

tem qui hujus regenerationis confortes non erant ,

Hoc inquit , dico

teílificor in Domino , ut non

Eph•f.

4 .

j am ambuletis ficut

Gentes ambulant in vanita-

1.<rc.

re mentís fua:, obfcurati intelligentia, alienati a vía "

1. cor.

quod utnunque unus diél:us efiChriíl:us : quieti am D

2 4·

intelligitm brachium D omini , ubi legitnr, Et bra-

1¡.;.

li•'·

chium Domini cui revelattim efi

Aut accipiant

manus Dei, Filium

Spi ritum- fanlt:um ; quia

D ei per ignorantiam , qu:e

di:

in illis propter ca:-

ci rarem cordis eorum . Propter hos igitur interio-

res oculos, quorum ca:citas efi non intelligere, ut

aperianrur,

magis magifque {erenentur, fide cor-

.Att.

i¡.~

da mundantur .

uamvis enim nifi aliquid intelli-

~ ~~···

'" Spiritus-fanlt:us coopera'.or efi Parris

Filii : un–

de ait Apoíl:olus, Omma h a:c operatur unus atque

idem Spiritus , Propterea quippe dixit, Unus arque

idem ; ne tot fpirirus quot opera putarentur , non

quod fine Patre

Filio Spiritus operetur . Liberum

efi ioitur quomodo intelhgantur manus Dei .· dum

tam~n

necea qme facit manibus , Verbo facere ne–

getur ; nec ea. qu:e facit Verbo , manibus facere

non putetur ; nec propter manus forma corporis ,

aut alia manus finifira , alí::i dextra ; nec propter

Verbum fonus orís, vel motus animi traníitorius

operanti Deo ineffe credatur.

Nec defuerunt , qui duo i!1a verba ,

fea·–

rrmt me,

finxertmt me,

íic difiinguerent, ut ani–

mam Denm feciffe , corpus autem finxiífe díce–

lfa ;,

sr.

rent : quia de anima dixit Deus , Omnem flatum

~~;

•• 2 .

7 •

ego feci : de corpore autem legitur, Et finxit

De~s

hominem pulverem de terra : tamquam fiat qrn-

dem omne quod fingitur, non tamen fingatur omne

quod

fit.

Et ideo animam falt:am potius dicunt ef–

quam filt:am, quia non

efl:

corpus, fed fpiritus :

Z«h.r.

quafi non fcriptum fit ,

finxit fpirirum homi-

12·

1 •

nis in ipfo . Verumtamen quando utrumque hoc

verbum de homine in loco uno ponitur,

utrnm–

que hominis , id eíl: ,

anima

corpus divinirus

conditurn non negatur ; non ineleganter diíl:ribnun–

tur íingulis íingula , ut anima falta , corpus autem

fiél:um intelliga tur ,

fi ve formatnm ,

five plaíina–

tum . Nam quidam interpretes noluerunt dicere ,

jinxcrrmt me

;

{ed,

pl.afmavcrttnt me :

magis diligen–

tes minus L atine declinare de Gra:co , quam dicere

finxerunt

quod aliquando eriam de íimulatione cli-

d folc:r.

3. Sed utrnm hoc fecundum Adam diéh1m eíl:,

ex quo cum íint omnes homines propagati , quis

gat , nemo pofiit credere in Deum

ramen

ipfa

fide qua credit , fanatur , ut intelligat amp] iora .

Alia funt enim, qua: nifi intelligamus , non credi-

mus ;

alía fünt qua: niíi credamus , non intel-

ligimus . Nam cum fides

fit

ex auditu ,

auditus

Rom,

iu.

E autem per verbum Chriíl:i, quomodo credit pr:edi-

17·

canri fidem, qui, uc alía taceam, linguam ipfam

quam loquitur non intelligit

Sed niú effent rurfus

aliqua , qua:

intelligere non poífumus , nifi ante

credamus , Propheta non diceret , Nifi credideri-

Ifdi.

7 · 9·

tis , non intelligetis . Profiéit ergo noíl:er intelleJ"·

L •"

ltus

ad intel!igenda qua: credat ,

fides profi-

cit ad credencia qme intelligat :

eadem ipfa ut

magis magi(que

intelligantur ,

ipfo

intellelt:u

F proficit mens . Sed hoc non

fit

propriis tamquam

naturalibus viribus, fed Deo adjuvante atque do–

nante : ficut medicina

fit ,

non natura , ut vitiatus

oculus vim cernendi recipiat.

Q!:i

ergo dicit Deo,

Da mibi intelleélttm

11t difcam mandata ttta

non

omni modo expers ejus eíl: , velut pecus : nec ita

quamvis horno , ut in eorum numero deputandus

fit ,

qui ambulant in vanitate mentís fu:e , obfcu-

Epluf.

4 •

ra ti intelligentia , alienati a via Dei . Nam

íi

ta-

•7·

G lis e{fr t , . nec hoc díceret . Non autem parvi eíl:

intellelt:us , noífe a quo pofcendus

fit

intellelt:us .

cogitandum eíl: quanto íint altius

intelligen~

da divina mandata ; quando ad ea difcenda fib1

adhuc clari intelleél:um petit , qui jam fic

intel–

ligit ,

qui eloquia Dei

cu!1odiífe ante jam

dixit .

4. Q10d autem interpretati funt noíl:ri ,

mibi intelle8ttm

;

brevius dixit Gra:cus ,

rruvir1~Óv

quia uno verbo complexus eíl: ,

Da mibi in–

tef/e[ium

quod eíl:

rruvfr1~ov

;

quod Latine uno

verbo dici non poteíl:

: tamquam

non poífet

L atí-