Enarrario
in-
Pfahnum CXV.
•'
_,.
credunt,
&
ideo reprobati funt; quamvis fint utiles A
M"''"·•J ·
e~s
qu<?s iníhuir Dominus, dicens,
~a:
dicunt ,
fa-
qua infpiratio·ne revelationis aífumitur .
Ego a11tem
dixi in ccflafi mea, Omni1 homo
menda~.
Conterritus
enim refpexit infirmitatem foam,
&
vidit non de fe
íibi effe pr:tfumendum. Q uantum enim ad ipfum
hominem pertioet ,
m~ndax
eít; fed gratia D ei veme
effrél: us eíl: , ne preífuris inimicorum cedens non Jo.
queretúr quod crediderat , fed negaret ; íicut Perro
accidit , quoniam de fe
pr~fum(erat
,
&
docendus
erar de homine non effe pr:efomeodum . Et íi de ho-
¡.
"
cite; qu:e autem faciunt, facere nolite; dicunt enim,
~'&, non
fac!unr . Unde, niíi quia utilia non credunt
eíle qua: d1cunt ? $-u nt autem ali i qui credunt ,
&
non loquuntur quod
credu.nt,vel pigritia, ve! tima–
re .
Nam:~
ille (er
vus quamvis talentum habuerit,
M11uh.~s · t~men
quia erogare noluit, audi t a Domino judice,
~<>.
Serve nequam
&
piger .
Et
alio Euangelii loco di-
1un.
12.
él:um eíl:, quod multi ex principibus
J
ud:e'Orum cre-
4"
didiífent in eum , fed non eum confitebantur , ne
expellerentur de (ynagogis : fed etiam ipfi reprehen·
.
íi atque improbati font . Sequitur enim Euaogeliíl:a
Ibid""
*!·
dicens , Amaverunt enim gloriam hominum magis
quam Dei . Si ergo
&
illi qui verum quod loquun-
,
tur non credunt,
&
illi qui verum quod credunt non
loquunt ur, merito reprobantur; quis erit (ervus ve–
Mwl1.":s .
re dicendus fidtlis , niíi ille cui dicitur . Euge ferve
21 •
&
2
1·
bone, quoniam in medico foilli fidelis, fupra multa
,, te coníl:ituam , intra in gaudium dornini· tui? Talis
itaque fervus nec antequam credat loquitur, nec cum
crediderit tacet : ne ve! íic eroget ut ip(e non ha-
.
beat, ve! quod haber non erog:indo non habeac Sic
Mmli.!J .
enim diél: um ell : Oui haber
dabitur ei ; qui au-
1z
~
'
·
,, tem non haber,
&
quod haber auferetur ab eo .
B mine non debet qui(que pra:fumere, utiqu·e nec
de
feipfo; quia homoeít . Beneergoiíl:c viditinpavore
fuoomnemhominemeífe mendacem : guia&illiqui
nullo pavore vanefcunt , ne perfequentibus·cedendo
ment-iantur, muneribus Dei tales funt , non viribus
fuis. Proinde veriffime diél:um eíl:,
Omnif homo men.
dax :
fed Deus verax, qui ait, Ego dixi, Dii eíl:is,
Pf.l.'r-1 .6.
&
filii Altiffimi omnes : vosautem íicut homines mo- "
riemini,
&
íicut unusex principibus cadetis. Con(o-"
e
latur humiles '
&
implet eos, non folum fide cre–
dend:e , fed etiam fiducia pra::dicánd:i: veritatís ; íi
_perfeveranter fubdaotur Deo , ·nec imitentur unum
ex principibus diabolum, qui in veritate non íl:etit,
&
cecidit . Si enim omnis horno mendax ; intantum
non erunt mendaces , ing uantum non erunt homiríes :
2.
D icat ergo ille bonus (ervus cantans
Hallelu–
ia;
id ell, facrificans D omino facrificium laudis, a
quo auditurus eíl: , Inrra in gaudium domini tui : D
t.
1
o.
exfultet,
&
dicat, C
R E D l DI,
propter qt1od /ocu–
tflf
fum.
Hoc eíl:, perfeél:c credidi. Non enim per–
feél:e credunt, qui quod credunt loqui noluot . Ad
ipfam eoim fidem pertinet etiam illud credere quod
quoniam dii enint,
&
filii Altiffimi.
·
4.
Hoc
i_t~gue
cooliderans devotillimus populus
fidelinm Teíl:ium, quomodo infirmirntem humanam
Dei mi(ericordia non. relinguat , in ct:jus .infirmi'tatis
pavore diél:um
eíl:,
Omnif homo mendax :
quomodo
Jttmh.10.
diél:um
eíl:,
Qui me confeffi.1s foerit coram hommi-
12·
,,
bus , confitebor eum coram Aogelis Dei . Ex hoc
M•"
11
• 2
s·
enim eíl: appe!latus fidelis ille (ervus, non tantum
2
1. &
z¡.
quia accepit , fed quia impendit atque lucratus ell.
Ita
&
boc loco non ait, Credidi,
&
locutus fom :
fed propter hoc clicit fe locurum eífe, quia credidit .
Simul enim credidit , & quod prxmium loq uendo
fperare , & quam
p~nam
tacendo timere deberec •
Credidi ,
inquit ,
propter quod /ocutm fum
.
Ego au–
tem humiliatuf f11m nimif
.
Paífus eíl: enim multas
tribul:itiones; propter verbum quod fideliter tenebftt,
fidellter impendebat :
&
humiliatusell nimis. Q::od
illi timuerunt , qui amaverunt gloriam hominum
magis quam Dei . Sed quid ell ,
Ego autr:m
? Di–
ceret potius , Credidi , propter quod
&
locutus
fum, & humiliatus fom ni mis . Cur addidit,
Ego
a11tem
,
niíi guia horno humiliari potell ab eis gui
veritati contradicunt, non ipfa veritas quam credit
&
loqu it ur? Unde & Apoíl:olus, cum de carena
2.
Tim.
2 .
fua diceret : Sed fermo, inquit, Dei non eíl: alliga-
confoletur humiles, & impleat fpiritu fiduci:e trepi–
dantes , ut pene mortuo carde revivi(cant; nec in fe-
meti pfis fidentes lint; fed in eo qui fo(citat mórtuos,
z.
Cor,
1.
&
linguasinfantium facitdifertas; qui ait, Cum au-
~~p.
'º ·
tem tradent vos, nolite cogitare quomodo autquid lo-
21.
·quamini dabitur enim vobis in illa hora quid loqua-
111 •
1111 •
10 •
mini;
n~n
enim
vos
ellisqui loquimini, fed Spiritus
:r
&
io.
E
Patris veíl:ri qui loguitur in vobis. H :ec ergo omnia
ce
coníiderans ille qui dixerat,
Ego dixi in 'pavor: meo
,
Omnif bomo mendax
;
&
videos gracia Domini
{e
fa–
él:um .veracem,
R!_1id retribt1am,
inquit,
Do71:lino
,
pro omnibuf qu.e rétribttit mihi
? Non ait , pro omni-
y¡.
1 2.
bus qu:e tribuir mihi; fed,
pro omnib11f qu.e retribt1it
mibi .
~:e
igitur pr:eceíferant hominis) ut omnium
donorum Dei non adtributio , fed retributio vocari
poffit? qu:e pr:eceíferant hominis ni{i peccata? Retri-
F
buit ergo Deus bona pro malis , cuí homines retri-
buunt mala pro
bon~s.
H a:c enim retribuerunt, qui
Mwh.z1 .
dixerunt, H ic efl: heres, venite, occidamus eum .
¡s.
5.
Sed qua:rit iíte quid retribuat Domino ,
&
non invenir', niíi ex eis qu:e ipfe Dominus retribuir.
Calicem
,
inquit ,
falt1tari1 accipiam
,
&
nomen Do-
r.
1
1 •
mini invocabo
.
O
horno , peccato tuo rnendax ,
9·
tus . Sic
&
iíl:e , quia ipfa ell una perfooa fanél:o–
rum Teíl:ium, hoc eíl:, Martyrum D ei,
Credidi
,
inquit,
propter quvdlorntm J11m. Ego autem,
non il-
G
lud quod
~redidi,
non fermo quem protuli : fed
Ego h11miliatt1f fum nimif.
dono Dei verax,
&
ideo jam non homo, quis tibi
dedit calicem falutaris, quem accipiens,
&
invocans
nomen Domini , retribues ei pro omnibus e¡u:e re-
rribuit tibi ? quis' nifi ille qui ait , Poteíl:is bibere
Mauh.20
calicem, quem ego bibiturus fom?
~is
tibi dedit
22.
imitari paffiones foas, nifi qui pro te paffus eíl: prior?
Ideogue,
a
Pretiofa in confPeElu Domini morJ fan!io-
y,
1¡.
rum ejm .
Emir eam fanguine foo, quem prior fudi t
ª
pro falute fervorum , ne pro Domini nomine (ervi
fundere dubitarent, quod tamen eorum , non Domi-
~.
11.
3.
Ego autem dixi in ecflaji mea
,
Omnif homo
mendax
.
Edhíim pavorem dicit, quem commi–
nantibus per(ecutoribus ,
&
impendentibus paffio–
nibus cruciatus aut mortis , humana infirmitas pa–
titur . Hoc enim intelligimus , quia in illo Pfalmo
vox Martyrum apparet. N am
&
alio modo dicitur
edl:aíis ·, cum mens non pavore alienatur , fed ali-
a I.>ca:ccrit vcdiculum
1
+·
Yo:& nu1t DC1mino r1ddam cor"m omni po-
ni utilitati, proficeret.
6.
Confiteatur itaque conditionem fuam rnanci–
pmm