Enarratio in
Pfc1ltnum
XCIII.
1010
pedes veíl:ros in via D ei ; vobis loguitur Pfalmus
ille : fi au tem nullus \•eíl:rum talis eíl:, per vosaliis
Joqu itur, dicens,
lntelligite mmc :
quia dixerunt il-
A foperbis . Nam
&
ille peccator fui r ,publicanus , qui
oculos eliferat in terram ,
&
percutiebac peélus
]i, Non videbit Dominus, negue inrelliget Deus Ja–
cob .
lntelligite ,
inquit ,
nunc qui infipientef eflú in
populo,
&
jfolti aliqttando / apite.
1
3.
f<!li
plantavit aurem
,
non audiet
?
Non ha–
bet unde audiat , qui tibi fecit unde audias ?
R!_1i
plantavit am·em , non audiet? Attt qui finxit ornlum,
'/f.
1
o.
non conjiderat?
*
f<!ti
erudit genter, non arguet
?
Ad-
B
tendire hoc magnopere Frarres mei ,
Q¿ii
emdit gen-
tef non argttet
? Hoc modo facit Deus, erudit gen-
tes : ideo mifit verbum fuum per orbem terrarum
hominibus, mifit per Angelos , per Patriarchas , per
Prophetas , per fervos, per tot pra:cones anteceden-
tes judicem . Miíit & ipfum Verbum foum, miíit &
ipfomFiliumfuum; miíit fervosFiliifui,
&
inipfis
frrvis Filium fuum. Per totum orbem terrarum pra:–
dica tur ubique verbum Dei. U bi non dicitúr homini- C
bus, Relinqu ite iniquirares veíl:ras priores, converti-
te vos ad itinera reél:a? Ideo parcir, ut vos corrigatis:
ideo herí non vindica vit, ut hodie bene vivatis. Eru–
dit gentes, non ergo arguet
2
non auditurus eíl: quos
erudit? non judicaturus eíl:quibus fermonem prremi-
fit
&
prrefeminavit
2
In
fchola fi eíles, acciperes,
&
non redderes ? U tique quando accipis a magiíl:ro, ern–
diris . Committit tibi magiíler quod pr:ebet,
&
non
exiget quando reddis? aut cum cceperis reddere, fine
D
metu eris plagarnm ? Modo ergo accipimus, pollea
íl:ahiimur anre magifrrum, ut reddamus omnesa pra::–
teritas noíl:ras, id efr, ut rarionem reddamus de his
omnibus, gua:nobis modo erogantur. Audi Apofl:o–
lum dicentem : Omnes adíl:abimusante tribunal Chri-
l'tom.
14
io.
•
íl:i,
ut illic recipfat unufquifque fecundum
ea
qua:: per
2 •
cor.
S·
corpus geífit, five bonum , five malum.
n en
e¡·udit
10.
"
gentes
,
non argttet
?
R¿li
docet hominem f cientiam?
Ipfe non fcit qui te fecit fcire
?
R!fidocet homi11em
E
f cientiam?
11.
"·
14.
Domim1f f cit cogitationer hominum
,
quoniam
van-e Junt .
N am erfi
tu
nefcis cogitationes Dei, quo–
niam juíhe font : ille
f cit cogitationer homint1m , qt10-
niam vantCfimt.
Et homines fcierunt cogitationes Dei :
[ed quibus jam amicus faél:us eíl , prodit confilium
fuum . Et vo
F
ratres mei, nolite vos contemnere :
fi
cum fide acceditis ad Dominum, auditis cogitationes
Dei : eas modo difcitis, hoc vobis dicitur,
&
ad hoc
F
iníhuimini, guare parear modo Deus malis, ne mur–
muretis adverfus Deum, qui docet hominem fcien–
tiam .
Dorninuf f cit cogitationn hominum
,
quoniam
vantC f11nt.
Reli nquite ergo cogirationes hominum ,
qu~
vana: funt; ut comprehendatis cogitationes Dei,
qua:: fapientes funt . Sed quis
efr
qui comprehendit
cogitationes Dei
?
Qui ponitur in firmamento creli.
Jarn boc cantavirnus, jam hoc diximus &expofoimus .
v.,:.
1
5.
B~atm
·vir qt1em
tu
erudierif Domine
,
&
ex
G
w.
q.
lege tua dorneriI eum :
*
ut mitiger eum a diebttf ma–
lignif, donecfodiatflr peccatori
f~vea
.
.f'.cce habes con–
filium D ei ,. quare parear malis :. fod1tur fovea pec–
catori . Tu jam vis
illum fepelire : adhuc fovea
illi foditur ; noli feílinare fepelire .
~id
eíl: ,
Do–
nec fodiattlr peccatori fovra
;
Aut quem ponit pec–
catorem ; unum hominem ? Non . Q uid ergo
?
Omne genus hominum peccatorum ,
~ed
_fuper-
f!,
1 •
borum : jam enim pr:i:mifit, Redde retnbut1onem
Tom. IV.
a Duo MSS.
pr.ttcrit.< noflrtt .
fuum, dicens , Deus propitius eíl:o mihi peccatori .
Lll<«
1
s.
Sed quia non fuperbus erat, Deus aurem reddet re-
'l·
tributionem fuperbis ; non illi , fed talibus foditur
fovea , donec reddat retributionem fuperbis . Ergo
quod ait,
Donec fodiatur peccatori fovea
,
foperbos
intellige . Q::is
ell:
fuperbus?
~¡
non confeífione pec-
catorum agit pa:nitentiam , ut fanari per humilita–
tem poílit .
~is
eíl fuperbus?
~1 i
illa ipfa pauca
qux videtur habere bona, fibi vult arrogare, & de-
rogar mifericordix D ei.
~is
eíl:
fu
perb us ? Qu i eriam–
f¡
D eo tribuat bona qua:: faci t ,
infultat
~amen
eis
qui illa non faciun t, & extollit
fe
fuper iflos . N am
&
ille Pharifa:us, Gratias tibi ago, inquit. Non di-
rbiJ<m
1 ,,
xit, Ego facio . De his qua:: faciebat, gratias Deo
agebat . Scrntiebat ergo
&
bene íe facere , & ab il-
lo fe facere . Unde ergo improbat us
elr
? QEia in–
fultabat publicano . Ut perficiamini adtendire. Pri–
mo pra:cedere deber, fi ve :virum, five feminam con-
feífio peccatorum, falubris prenitentia qua:: valeat ad
corrigendum hominem, non ad irridendum Deum •
C um autem poíl: pa:nitentiam bene vivere cceperit ,
habet adhuc quod cogitet , ne fibi tribuat quod be–
ne facit , fed illi agat gratias , cujus gratia faél:um
eíl: ,
ut
bene viveret
:
quia ille illum vocavit , ille
illum illuminavit. Ergo iíle jam perfeél:useíl:? Non:
adbuc deeíl: illi aliquid.
~id
illi deeíl:? Ut non fu–
perbiat fupereos, quinecdum fic vivunt, quomodo
ip(e vivit. Qui talis fuerit, fecurns
fit,
non illi red–
ditur retributio, de qua diél:um eíl:, R edde retribu–
tionem fuperbis : non eíl: inter illos quibus foditur
fovea. Nam videte illum qui dicebat, Gratias tibi "
ago, quia non fum íicut ceteri homines , injufü, ra-"
ptores, adulteri, íicut
&
publicanusiíte . Quantum
ce
[e
extulit, cum dicit,
~ia
non fum íicut
&
publi–
canns iíle
?
Ille autem elifa facie, percut iebat pe–
él:us fuum , dicens , D eus propitius eíl:o mihi pec-
catori . Ille foperbu s erar in bonis faél:is ,
ille hu-
milis in malis faélis . Videre Fra tres , placuit Deo
rnagis hurnilitas in malis fatl:is, qua111 fuperbia in
bonis faélis : íic odie Deus fuperbos . Et ideo fic
concluót : Amen dico vobis , defcendit juíl:ificatus
ib:d.,,,
,
4 •
publicanus magis quam Pharif:eus. Et dicit guare :
ce
~ia
omnis qui fe exaltar, humiliabitur; & omnis "
qm
fe
humiliat, exaltabitur . Fratres mei, ve! hinc
ce
folum
b
nos difcimus, quia humiliratem nos docuit
Chrifius, quia Deus faél:us eíl: horno . Ipfa eíl hu–
militas qua:: difplicet Paganis , unde nobis infultant .
Q ualem Deum colitis qui natus efi? qualem Deum
colitis qui crucifixus eíl:? Humilitas Chriíl:i fuper-
bis difplicet : tibi autem Chriíl:iano fi placet, imi-
tare . Si imitatus fueris, non laborabis : quia ipfe
b
dixit ,- Venite ad me omnes qui laboratis
&
onérati
1
eílis , & difcite a me quoniam mitis fum
&
humi-
:::~.'·" ·
lis corde . Ha:c ell ergo difciplina Cbriíliana : Ne-
mo faci t aliquid bene, nifi gracia ipfius.
~od
facit
horno male, ipfius eíl: hominis
:
quod facit bene ,
de beneficio Dei facit . Cum cceperit facere bene ,
oon fibi tribuat
:
cum non fibi
tribuerit , gratias
aaat ei a quo acceperit. C um autem bene facit, non
i;fol ret illi qui illud non facit , aut extollat
fe
fu–
per eum . Non enim in illo finita eíl: gratia D ei,
ut
ad alium non perveniat.
Vu
16.Utb l'lcnque MSS.
non difcim,.r.
~idom,
non dirinrns.