/
S. Auguítini
Epifcopi
&
c:orporeum
cíl:,
quo inflrumento utítur qui cantat, A
oraanum dicitur . Diflinél:a funt autem inter fe iíl:a
or~ana
·
&
volo
quanrum Dominus dat , indicare
v;'t,¡s,
&
quomodo difb néla funt , & quai:e
.diílin~a,
&quare utrique dicatur,
E xfttrge.
Jam d1x11nusJ una
J'falmiii • "1fO
Dornini refu rrexi t ;
&
dicitur,
Exf11-y,e
pjalte–
rit11n
&
citbara.
Pfalterium efl: organum, quod qui·
dem manibus fertur percutientis,
&
chordas diíl.entas
habet¡ fedillumlocum undefonumaccipiuntchorda:,
illud concavum lignum quod pender & taé1um refo-
B
nat , quia concipit aerem , pfa lterium
in
fuperiore
ti.ha,.·
p~rte
habet . Cirhara autem hoc genus ligni
conca~
vum
&
refom1ns in inferiore parte habet. ltague in
pfalterio chord::e fonum de fuper acci pi unt : in citha.
ra autem chorda: fonum ex inferiore parteaccipiunt.
hoc interefl: inter pfalterium & citbaram . <b!id er-
go duo ha:c organa nobi figurant ? Excitar enim Chri–
íl:us Dominus Deus noíler pfalterium fuum
&
citha–
ram fu am ;
&
dicit,
Exfurgam diluculo.
Puto quia
C
hic jam agnofcitis D ominum refurgenrcm. Legimus
Mmi
" "
in Euangelio : videte boram refurreél:ionis . Q:tam-
' · a
diu
p~r
umbras
a
qua:rebatur Cbriíl:us
?
Luxit ,
agnofcatur; diluculo refurrexit. Sed quid efl: pfalte–
rium? quid efl: cithara? Per carnem foam Dominus
duo genera faél:orum operatus efl: , miracula
&
paf–
íiones : miracula de foper fuerunt, palTiones de infe.
riore fuerunt . Illa enim qwe fecit miracula, divina
crant; ' fed per corpus frcit, per carnem fecit. Caro D
ergo divina operans , pfalterium eíl: : caro humana
patiens, cithara eíl: . Soner pfalteri uin, illuminentur
ca:ci, audiant furdi, füingantur paralytici, ambulent
claudi , furgant a:groti , refurgant mortui : iíl:e eíl:
fonus pfalterii. Sonet & cithara, efuriat, íitiat, dor–
ruiat, teneatur, flageller.1r, irrideatur , crucifigatur,
fepeliatur . Curn ergo vides in illa carne qua:dam
fo.
nuiífe de fuper, qua:dam de inferiore parte, una ca-
ro refurrexit, & in una carne agnofcjmus
&
pfalte- E
rium
&
citharam. Et iíl:a duo genera faél:oru m im–
pleverunt Euangelium ,
&
pr:edicatur in gentibus :
nam
&
miracula
&
palTiones Domini pr;edicantur.
1
7.
Ergo furrexit pfalterium
&
cithara diluculo,
'lf.
10.
&
confitetur Domino ;
&
quid ait ?
Confttebor tibi
y.
11.
in populi1 Domine,
&
pfallam tibi in gentibu1 :
*
quia
magnificata eft ufque ad c.e/01 mifericordia ttta,
&
t1f·
que ad nube1 verita1 tua
.
Cxli fupra nubes,
&
nu–
bes infra ca:los :
&
tamen ad hoc ca:lum proximum F
pertinent nubes. Sed aliquando nubes recumbunt in
montibus, ufque adeo in proximo aere conglomeran.
tur. Ca:lum autem furfum eíl:, habitationes Ange–
lorum , Sedium, Dominationum , Principatuum ,
Pot:>fl:atum . lllud ergo forte videatur fuií!e dicen–
dum, Magnificara eíl: ufgue ad ca:los veritas tua,
&
ufque ad nubes mifericoi:dia tua . Etcoim in ca:lo An-
geli lauda nt Deum , videntes ipfam fpeciem verita-
homines portantes iíl:am carnero caligÍnofam quodam
modo , unde Deus & cornfca t miraculis,
&
tonat
pra:ceptis :
&
ipú font ill:e nu bes de quibus dicit
l faias ex perfona Domini ,
increpans quamdam vi-
neam mabm , fieril em , fpinofarn, Mandabo nubi-
Ifai. 5 , 6 ,
bus meís , ne pluant fuper eam imbrem : id eíl: ,
mandabo
A
poítolis meis, ut deferant J uda:os,
&
non
illis euangelizent, fed euangelizent in terra bona Gen-
tium , unde non fpina: , fr;d uva: proceciant . Novi-
mus ergo nubes Dei effe pra:dicarores veritatis, Pro•
pbetas,
A
pofiolos , omnes reél:e proferentes verbum
veritatis
&
habentes in fe lumen occultum, ficut ha-
bent ;,ubes unde corufcant . homines ergo nubes .
~lid
íibi itaq ue vult Domine,
J?!.tia magniftcata eft
t1qt1e ad c.elp mifericordia tt1a,
&
u/que ad nubes veri-
t af tria?
Verit.ispr::erollet in Angelis : fed dediíl:i il-
lam
&
hominibus ,
&
dedL xiíli illam ufque ad nu-
bes . Surfum mifericordia videntur Angeli non indi.
gere: fed quia homines miferos tu miferearis, & pr:x:-
bendo illis mifericordiam communicatione refurreél:io-
nis Angelos facis , ufque ad ca:los eíl: mifericordia
tua. Gloria Domino noíl:ro,
&
mi fericordia: ipfius,
&
veritati ipfius , quia nec deferuit nos mifericordia
facere beatos per gratiam fuam, necfraudavit nos ve-
ritate : guia primo veritas ca roe operta venir aJ nos,
& fanavir per carnern fuam oculum interiorem_cordis
noíl:ri, ut eam pollea facie ad faciem videre po1lemus. '·
c or.1
3•
Agentes ergo illi aratia'S , dicarnus cum ipfo Pfalmo
12 •
ultimes verfus,
g~os
jam dudum eriam dixit :
Exal-
v.
,•.
tarefuper cee/01 Dem ,
&
Juperomnem terramgloria tua.
Hoc enim ei dixit Propheta ante tot armos :
hoc
modo
videmus nos; hoc ergo.dicamus
&
nos .
IN
PSALMUM LVII.
*
E
N A R
R
A T I O.
Scrmo
ad
pkbem ,
I.
v
o.x
guam cantavimus, audienda.nobisn:ia-
;.ffi1.~º
gis eíl: , quam
cla~anda
. Ommbus emm
Don~<iílos
tamg u2m in concione generis humani veritas clamar,
<xag•tat ·
SI
V
E RE
tltique juflitiam loquimini
,
re[ia judicate
'/f.
z.
filii hominum
.
Cni enim iniquo non facile eít loqui
juíl:itiam
?
aut quis de juíl:itia interrogatus , quando
non habet cau{fam, non facile refpondeat quid
fi,t
ju-
íl:um?
~<indo
quidem manu formatoris noíl:ri in ipíis
cordibus noíl. ris veritas fcripfit , Quod tibi non vis
Le' ad
f.ieri , ne faci as alteri ? Hoc
&
anteguam Lex dare-
difccrnen-
.
·rr.
íl:
rr:
d
.
dum ¡u-
tur, nemo ignorare permu!llS e
, ut e11et un e
JU·
num
<U·
dicarentur
&
qui bus Lex non effet data . Sed ne
{i.
jufq~<.
bi homines aliquid defuiffe quererentur , fcriptum
~o~d ·
•n-
.
·
·
.
icnpt3
•
efl:
&
m ta bu lis quod
111
cord1bus non legebant. Non
enim fcriptum non habeba nt ,
fed legere nolebaot .
O ppofitum eíl: oculis eorum guod in confcienti;t vi-
dere cogerentur :
&
qu<ifi forinfecus admota voce
b
tis , !ine ulla calígine vifionis , fin(.'
b
interpolatione G
aliqua fal4tatis : vic\ent, diligunt, laudant, non
fa–
tigantur . lbi veritas : hic autem in nofl:ra miferia
utigue miferitordia . Mifero enim pra:benda eíl: mi–
fericordia. Non enim opus eíl: mifericordia furfum,
ubi nullus eít mifer. Hoc propterea dixi, quia vide–
tur congruentius dici potuiffe, Magnificara eíl: ufque
ad cxlos veri tas tua,
&
ufgue ad nubes mifericordia
tua. Nubesenim intelligimus
1
pra:dicatores verirntis,
Dei, ad interiora fua horno compulfus eíl: , dicente
Scriptura ,
In
cogitationibus enim impii , interrooa-
Sap.,
9.
tío erit. Ubi interrogatio , ibi !ex . Sed quia
ho1~i-
nes appetentes ea qua: foris
íi.mt, etiam a [eipfis ex.
fules faél:i funt , data eíl: etiam confcripta !ex : non
quia in cordibus fcripta non erar; fed guia tu fuuit i-
vus eras cordis tui, ab illo qui ubigue eíl: cornprehen-
deris ,
~ad
teipfu1:n
int~o
revocaris . Proprerea {cripta
~ex
quid cl
am.ateis
g~n
deferuernnt legem fcriptam
Ro111.2.is·
m cord1bus
fr11s?R edice prxvaricatoresad cor. Quis
1
¡.;.
4 G.s.
a Nonnulli codiccs
1
<¡urtrtiur Chrifhu ?
Pon;;::i
cd
iti
f:r.: b.iac, !iu;c
·iia~'".
At MSS.
l.11xi1,
t.
l'lcriquc MSS.
fin<
i11tttf<l!<1ior.~.
enim