541
Enarratio in
Pfalmu1n
LVII.
cmim te docuit., nolle .accedí <ib altero ad uxorem A
tuam? quis te docuit , nolle tibi furtum fieri? guis
te docuit, nolle iojuriam pati, &quidquid aliud ve!
tmiverfaliter ve! particularirer dici potet1? Multa
enim fünt , de quibus fingulis interrogati bomines ,
clara voce refpondeant, nolle fe pati . Aae,
íi
n0n
rnendaífe , nulli tuorum dixiífe , rnortuum effe,
fi.
lium reliquiífe : quid
ei
velles a tuo amico pr::eíl:ari?
Refponde, judica
a
cauffam, judicis tribunal el!: in
mente tua , frdet ibi Deus , adeíl: accufatrix con–
fd
ntia
1
tortor ti mor .
In
rebus hurnanis es, in
fo.
cietate humana derineris : cogita quid velles pra:íl:a-
a
b
vis pati iíl:a, numguid folus es horno
?
n~nne
in
fo~
oierate vi vis generis humani?
~i
tecum faétus 'eíl:,
Gcn.i.
2 6.
focius tuus
efl:;
& omnes
faél:i
ad imaginem Dei, ni-
fi
terrenis cupiditatibus conterant quod ille formavit.
B
~od
ergo tibi non vis fieri, noli alteri facere.
]
udi–
cas enim malumeífeineoquodpati non vis : & hoc
ri filio tuo ab arnico tuo. Novi quid ribi refpondeat
cogitatio tua . Sic judica, ficut audis.
b
J
udica, vox
erit :
vo:x;
veriratis non racet; non labiisclamat, fed
vociferatur ex corde : adhibe aurem , ibi eíl:o cum
filio amici tui. Vides fortaífeetiam indigentem
e
va.
y .•.
te cogit noíle lex intima, in ipfo tuo corde confcripta ,
Faciebas
l
&
clamabatur inter manus tuas : guo1nodo
cogeris redire ad cor tuum , cum hoc pateris inter
manus alienas? Furtum bonum
efl:?
Non. Interro–
go, Adulteri um bonum eíl:? Omnes clamant
>-
Non.
Homicidium bonm'\) el!:
?
Onines clamant detefiari
gari , nefcientem guid pater ejus habuerit , ubi po.
foerit, cui commeodaverit : cogita
&
filium tuum,
fac illum viverequem contemnis mortuum, re mor-
tuum cogita ut vivas . Sed
~liud
jubet avaritia, jubet
contra Deum; Deus aliud, aliud avaritia
:
aliud in
paradifo conditor noíl:er, aliud de tran(verfo feduétor
e
fe. Ccncupifcere rem proximi bonum eíl:? Non, vox.
C
omoium eíl: . Aut
li
adhuc non confiteris, accedit qui
coocupi fcat rem tuam : placear tibi, & refponde q uod
vis . Omnes ergo de
bis
rebus interrogati , clamant
h<ec bona non e{fe. Rmfos de beneficiis , non folum
ferpens , Veniat in menrem prior cafus tuus
:
pro–
pterea rnortalis
1
propterea Jaborans, propterea
in
fu.
dore vultus tui panem comedens, proprerea fpinas
&
Grn.¡ . 17 •
tríbulos tibi terra generar: experimento difce, quod
noluifri pra:cepto. Sed vincit cupiditas : cur non po-
tius veritas? Et ubi eíl: guod loquebaris? Ecce co.
giras aururn negare , ecce cogitas heredi arnici tui
prorfus abfcondere . Interrogaveram paulo anee quid
fit carlus, & quid
lit
mdius, aurum an fides. Q.ua-
re aliud. dicis, aliud agis? Non times hanc vocem ,
Si vere juflitiam loq11imini
,
reffa j11c/1cate filii,_ homi–
num?
Ecce 1ocutus es rnihi meliorem eífe fidem,
&
in judicio tuo melius duxifü aururn. N on
íic
judica–
íl:i
ut locutus es ; vera locutus es , &
faifa
judicaíl:i:
ergo & cum loguebaris jufütiam, non vere logueba–
ris .
Si
enim
vere juftitiam loqtlimini
,
refla judicate–
ftlii hominttm .
Q_l:lando mihi de juíl:itia refpondebas
~
ernbefcendo, non fateodo
loque~aris ,
3. Sedad cauíf:im pra:fenremjam veniamus,
íi
pla-
de non nocendo , verum etiam de pra:llando atque
tribuendo : interrogatur omnis anima efuriens ,
fa.
mem pateris, alius habet panem,
&
redundar ei ul–
tra füff.cientiam, novit te egere, non dar; di{plicet;
tibi
~furienti,
difpliceat
&
fariato, cum alterum efü,
D
rire cognoveris. Peregrinus teéto indigens venir in pa–
triam tuam, non fufcipitur : ille tune clamar inhu–
!'nanam effe illam civitatem ,
facile apud Barbares
fibi eífe potuiffe refugium. Sentir ioiquitatem , quia
patitur : tu forte non fentis ,: fed oportet ut & te co–
gites peregrinum , & videas quomodo tibi poffit dif–
plicere qui tibi non pr:cllirerit , quod tu in patria
tua non vis peregrino pra:íl:are , Interrogo omnes
1
Vera funt ha:c? Vera , Juíl:a funt ha:c?
J
ufra.
E cet . Vox eíl: enim illa dulcis
&
nora auribus Ecclefia:
~
vox Domini nollri Jefu Chrifü,
&;
vox corporis ejus,
vox Eccleíia: laborantis, peregrinantis in cerra,, inter
maledicentium
&
:idulantiurn pericula viventis , Non
timebis comminatorem ,
íi
non amas adulatorerp "
Adtendit ergo ille cujus h<ec vox eíl:, & vidit
omnes
loquiiuíl:iriam.
~is
enim audet non loquieam, ne
dicarur injufrus? Cum ergo tamquam audiret omnium
2.
Sed Pfa:mum audite :
SI V E
!l
E
er.gojt1flitiam
loquimini, rec1a judicate filii hor.ninum.
Non íit jufü–
tia labiorum , fed & faél:orum . Si enim aliter agis
quam loqueris, bona loqueris ,
&
male judicas . Si
enim agis quomodo ju<licas, inrerrogarns quid
íit
me–
lius
1
aurnm an fides , non ufque adeo perverfus
&
devius es ab omni \'eritate , ut aurum
meliu~
effe
refpondeas
:
pra:ponis ergo interrogatus auro fidem;
locurus
es
juíliriam : audifri Pfalmum?
Si vere ergo.
F
j1tflitiam loquirnini
,
refla jttdicate filit hominum
.
Et
ubi probabo non te ita ut locutus es jndicare
?
Jam
reneo refponíionem tuam , pra:ponenrem auro fidem .
Ecce nefc:io unde amicus veoit, & nullo tefre aurum
comrnendavit; folus hoc novit, & tu, guantum ad
homines adtioet : eíl: ibi alius tefiis qui non videtur
voces, & inteoderet omnium labia, clamabat ad
eos,
Si 'Qertl 1ttiq11e j uflitiam lo"ftÚmini,
íi
non
fa!(o
iuíl:itiam
loquimini, fi non aliud in labiis perfirepit, aliud cela-
tur in cordibus :
refla jttdicate filii homim1m.
Audi
ex Euangelio propriam vocem, eamdem ipfam
gu<e
in hoc Pfalmo eíl: . H ypocrita:, ait D ominus Phari-
111a11b.
u.
fais, quornodo porefhs bona loqui, cum fitis malí? ;
l ·
&
H·
Aut facire arborem bonam
1
&
fruéturn ejus bonum;,
aut facite arborem malam, & fruél:um. ej us malum.
Q:úd re visdealbare paries lutee?
N oviinteriora tua,
non fallorreétorio tuo ; novi quid pra:renc.ias , noviquid
tegas . Negue enim opus ei erJt, ait Euaogeliíl:a, ut
Toan
2.
•s .
quifguam ei perhiberet reíl:imonium de homi ne: ip{e
~'
enim fciebat quid eílet in homine. Sciebat quid eífer in"
homine, gui fecerat hominem , & homo faétus erat
ut gua:rerer hominem . Videre ergo
fi
non feq uu ntur {e
& videt : &
ille tibi aurum in fecreto
&
in cubi–
culo tuo ,
forte
remotis omnibus arbitris, commen–
davit ; teíl:is qui adefr
1
non in cubículo adeíl: parie-
G
tum
fed in cubilibus con(cientiarum veíharum •
Comi'nendavit ille atgue difceíTit , nulli foorum no–
tnm fecit, red1turum fe fperans, & ab amico quod
dederat recepturnm : ut humana funt, morruus eíl:,
habet heredero, reliquit filium; ignorat filius quid
1
¡.;.
~
6
•
s.
pater habneri ". , quid tibi commendaverit . Eia tu
T ob.
• ·
1 6 •
redi, redi pra:varicator
ad
cor, ibi [cripta !ex efr :
~od
~:"h.
7·
tibi non vis fieri, alii ne feceris. Teipfom cogita com-
voces ifüe. H ypocri ta:, quomodo potellis bona loqúi,
ce
cum fi tis mali?
Si vere ergo j11ftitiam loc¡uimini, refla
"
j11dicate ftlii bominttm
.
Nonne jnfritian1 locuti efris ,
a Plerique MSS.
1udic«
,
cttujfa m dicis , :ribunttl &c.
b Sic Er.
&
omn:s fcrc MSS. Nonnulli vcco omicrunt ,
vox rrit.
Ar cdirio Lov.
fic
haber ,
1icridira vox erh.
e
Sic
Er, & noílri MSS. At Lov.
v •cqort,
quan-