0000747689

Phy.tica Difp.I

De Materia.

uimr a&!i 'mctaphy'.ico,cum fine diuecíi ordinis,cum

tia 2it,quod rdatio,qu:e cll: inter materiam,& fonnaln

enam,qma

crea~ura.J1rct

habeat

nupcrfc~ioncm,non

cíl: accidcm,quo íl:antc fequicur materiam fua namra

-<amen dl: P'.ll'e im

pcrfc

éta,cum

ha~e~t

elle participa-

fine forma dse cus aél:u; ad hoc, ve poffit cfse fubic-

tum a

Dw,a

qno

p.rf~

él:1oncs

pamc1pamur.

él:um illius acc1dcnris;cum nornm

lit

ommbus, fubie-

. T<rtio,quia m<ltcria prima haber propriam clfeu.

élum accidentis efsc ens in nélu,irem Diuus Thom.

'narn,cw11 he vemm ns;a parre rci oppolirum propri<:

,.contra aenrcs de menee Diui Dionyf. tcnet materia

lllhtlo;crgodarur in illa conuenicnria realis,propria,&

focundun~

le cfse quoddam bonum , & dar rationem,

v7ra

~nm

alia cntitare matcrix,ir m deber hab<redi-

qma mhd appcmbonum,nifi bonum;

ergo materia

füoétionc?J dfcnaalem, & d11ferenti?m ellennalem

foa efsencia appctir bonum,ide!l fo1mam, ergo ex

a_b aha,qma propna conucmem1a,& propria d1tferen-

foa efsentia

e{l:

bona, ergo eíl: perfolla fccundum fe,

'tla,funr rar1oncsc-0nconmances propnam e!íeutiam,

ergo dl: cfsenrialircr,& frcuudum fe

aéln, & aélus

fed mareria_prima fublunaris, v.g. propric conue

111

qu1dam,quia omnis perfcétio cíl: ab aélu, ergo

di:

cun1 co:lefü

racione marcri.i:,cum vuaque propné,

perfelho

dscnd~lis,ab

aélu cfsentiali.

ef~nttalircr.

mareria &

non

impropnc fine cales, frd

Secundo probarur rarionc;id quod

efl:

porenti~

no.

di:

om111moda hrec cóuenient1a,fcd cá diíl:ioélione

logica,& in pura poffib1lirnce Ílnc aéhdicate

fsenci:c

qua prop1'iis prred1cacis llemiahbus,& non ad inu1-

non dl: ens

fimpl1cirer,Í~d

efscnria mare!Í:E prima:: pra.–

cem cornmun1bus coníl:1cuuornr h:ec in racione fub-

duda:: a Deo. Verbi aracia ,cfsencia marcrire Chriíl:i,

lunari;illa 1n rauonc cce.cll:t, acqui propnum prredt-

& ciu¡ humanitatis,efl eos fimplicicer aélu,ergo ma-

c.ar~

eflemiale,

non communc J11linguens eílen-

reria prima ve íic,non cíl: rantum in potencia logica;

mhcer , ell: propria d1tlé1cnt1a eliénnahs, ergo

111

feu pollibilitarc:dumcaxar fine aéluahtarc ,

(l:\i

potius

macena' prim1 darur ptopna d1lfcrent1a elkncfa-

cric aélualis,& cum aélu,maior

efl:

cerca ,

demon-

lis

aH¡ue adeo propnus ac."tus meraphyíicus dufc-

ll:ratur íic;quia quando aliqnod fobieélmn cll: in pe---

rcnc1alis.

temía

ad ahquod pr:ed1carum,non haber aélu illud fed

S VBSECTI O

IT.

Conc!ujio ponitur.

t i.

Ecunda

contluíio.Iu

materia prima datur aél:us en–

t1tar1uus meraphyíicus , hrec dl commums inrer

Doél:ores Socicmis,& Scholaíl:icos ,

Scou!l:as ,

p rnbatur lic:

Pnmo amhorirate Ari!tot.S.mer.rcxr.

i.&

1,met.

~xt.

4.&

1.dc

anima. rcx... & aliis

loci~

111

quibus

a1t cmitatem poíitiuam iubíl:amial<m diuiéli 1n mace•

r.iam,& fonnam,& compoíitum,ergo in Ícnccnria A–

n!torehs,maceria cll:

enu~as

poíim1a fubllancialis

7í–

Íem1~hrer,parer

ha:c conlcquenria,<¡uia membradiui–

de~ua

effrncial1a

el~

ncialirerparric1pant enmacem,&

rat1oncm elfencialem diuiíi , !'ed diu1fom in (enccntia

Ariíl:?relis e!l.eoricas fub!l:antialis poíiri11a,ergo mcm–

bra daudencia,qua: fom mareria, &c.funr eílentialircr

e_ncicas po/'iciaa effemialir, r,arqui ratio poliriua,c!l: ra–

t1oaél:us enciratiui,quia id,quod alic

ui pore

ncix.oppo-

111rur eíl aél:us,vr paree ex Arill:occlc 1.de anima.&

phyC rex.1 o. fed potcncire obieéliure,qure ncgario eíl:,

oppomcur pofitiua ra.tio,ergo illa in (enrenua Ariíl:o–

tchscíl:

~éh1s

enriratiuus, ergo materia prima, qua:

habec rauonem poíiriuam dfcncialicer fecundum Ati–

~orelem;hab!t

aél:um encitatiuum, quia

urem mate–

.ria non e!l: fub!l:amia completa, ideo.

phyíicorum

ccx

66.&

69.air maccriam efíe ens,non ve hoc aliquid

fed ve fobieél:um.

Dcindc vrgemr hoc ex

philofoith~

lib.

.pbyfic.cex.

.& Íequcncibus.Vbi explicaeenciracem materia: per

ana!og1a111 ad marcriam anificialium ; atqui materia

arcificialis haber aél:ualitaccm cfsentire, cum

lit

entiras

con1plcra,crgo etiam maretia prima haber [uo modo

.jllum,l1bro aucem fecundo phyficorum, tn.10. mare–

r~am

dicircfsc quandam naturam aél:uakm, ergo feo–

baberc aélum efsemialem, racione cuius in aélua–

litate macerire collocaretur ; imo Plaronem imcrdum

vocanre~

materiam non ens

r~prehendir,quia

efse,nó

ens ma?15 conuenit priuarioni, quam m

arerir

e ; banc

fcntenua1'l'! mcrnr etiam DinusT homas,q.de fpirirua–

~1bus

crealllns, att.

a1cenim mareriam pt·imam¡:(se

g~ncrc

fubílamia\is pcrfcél:ionis :arqui omnis pcr–

fe0'10 eíl:

aél:us,~rgo

materia prima, qt1a: eíl: in pcrfc–

él:1011e,& habet 11\am cíl: in aél:u

haber eíscmialcm

aiStum,& ipfe Angdicus Doél:or.1,c.de enrc,& efsen-

quod cíl: ramum

111

potemia logica,& quod

ell:

dum–

caxar in poffibilicacc,eíl: m potencia ad c!scndum co;

fimplicircr,r.tgo non cll: cnsfimplicicer aélu;maior

fic

demoníl:ramr,quia in hoc dill:inguicur efse in potencia

efse poccotia ad aliquod , quod cfse potcmiam po–

rell: coniungi cum aél:u cuius eíl potencia,& frepe có–

iungirnr ve poccotia mateda: prima: cum mea forma,

cuius eíl: potcntil;cfse aucem in potencia, non folum

d1cir aptimdincm,& capacirarem,led carcnciam ifüus

aél:us,ar quia fOtcmia atft:él:a priuacione ,

carencia

alicuius ,non potcll: Gmul coniungi cum forma cuius

carencia afficirur,quia iam cfscr,& non cfsec id.cm, ve

vidae eíl:, nam acr cenebrarns in potencia cfl: ad, ha–

beudam lucem,qLúa nnn folum dic1r capacicaccm ha–

bcndi illam fed criam caremiam illius,& potencia vifi–

ua hominis dormientis nó folum cíl: potencia vidcndi,

Ícd eriam

~íl:

in porcntia videndi;dum aucem videt a–

llu,ralis potencia non e!l: in

poce1~tia

ad vidcndum,Ícd

porius potencia aélu

vidés,~=

coniunéla cum fuo afro,

ergo quod cíl: in potentiaad aliquod pra!dicarum,non

haber aéln illud.

Minor illa íic probamr ; quia qu<XI cíl: in potcntia

logica,& quod e!l: dumtaxar

pc.lllbilc,dl:

in potentia,

ad cfsc crearura: íimpliciter, fcd

elsc

cr<:acura:, & efsc

cns íimplicirer in crcamra

Íllnt

idem fine dill:in–

élione reali ) ergo quod cll: it> pocemia logica

poffibile camum , dl: i1í porencia ad dse

cns

fim–

plicircr.

Maior illa íic probamr,quia efse creatnra: fimplici–

tcr,cíl: id,quod

~íl:

crearum,& produélum

Deo,

quod cíl: in porcmia logica,am dl: poilib1hras pura,nó

ell: produélum,ncc crcamm,ergo quod e!l: in potencia

logica,& in pura poffibilirate non cil crcarura Ílmpli–

cirer,maior eíl: cuidens,quia Dcus,& creamra habent

raciones oppofitas.Sed Deus ideo cíl: calis Ítmplicirer,

quh non ell:

creac.um'

nca dependee ab alío, ergo crca–

rura cric talis íimplicicer, quia e!l: creara , &depcndet

íimplicirer.Deindc quia cfse orcamrre, efl cfse parcici–

parú.fed e(sc parricipac\'í,ell: cffc creacú,& depédés,er–

go dfc crcamct; !implicircre!l: dfc crcacú,& dependés.

ergo d fc crearura: fimpliciter e(l clTccreatumf,

pro–

duél:um

Dco:minor h;rc ell:de fidc, quia ab a:rerno

fuir res in potencia logica

in pnra poillbilitatc, fed

ab a:terno nulla crcamra fuie produéta : íecundum

illnd¡In prindpio creauit Deus acelum

rerram,ergo

quo<l cíl: in potencia logica,& in poffibilirare pum nó

el} crcamm,aut produél:um

Deo.Dcmde,quia Vt di–

xi,effe in pura paffibilitate,eíl: in potencia ad hqc, Vt

Deo