0000747689

3ó

Phy.fica Difp.I V.

- ·7.& 8.Conymbt1cenfo.s.1.phylic.c.9, q+

art.'J.

Rub.

foc,q.1.

Primo probatur ex Ariliotelc , qni vbicumquc

lo–

oqnimrde matccia expcdfc docet et1C: puram potentia

nullumquc La·él:um ci tribuit,prrecipnc primo phy!ico–

rum tcx.G9.vbi nit ita

habere matcriam ex

ad res

naturales, ficut res narnrales ex fe ad antficialcs , ad

-c¡uas tamum Ítmt in potencia,&

.de generar. tcx.1 5.

fcnrit Arift.materiam p1i.mam,m1llum mduderc aéhun

;idhuc cntttatiuum.

Se.cundo ex Diuo Thoma 1. p.q.44. art.

~.ad

ter–

tium,vbi ait materiam ex (e eflc tantum in potencia,

idemque Jigniticat. qureft. 4l. arcicul.4. & q,u:cft.6G.

artiClll.1.

•

Tertio probatur racione, p1imo quia aétus cntita-

tiuus,qui materia: prim:c tribnitur , non c!l verus ,

~ealis,fed

apparens;&

fiélu~;e1go

non cll 1lli rribuen–

dns:probamr antecedcns,fi illc a _lns dfct vcrns,& rca–

lis,e!fetdccwmnacus pcr aliqucm aétum in partiCllla–

ri,pcrqucm incerta lpccic confhtuimr, ficut nccdad

potefl extra cauías poccnt1a In ¡:ommnni,nifi determi–

nata

aliquam

particulac~m

poremiam , fod ille

aél:us non efl

dct~rminams

per aliqnem in parcicula–

ri,ergo non efl vcrus,& rcalis,[ed apparens, & fiéh1s,

h<Ec minor conftat, quia materia prima non habct ex

aliqnem aél:um particularcm,per q11ern 11lum com–

muncm deccnninct;onrnis cnim aCtus patricularis efl

forma;& non

materia.

Confirmamr:dari non porefl extra caufos entitas

.iétualis in com!nuni , 111fi determinara per cnticarem

aél:uaJcm alicuius fpeciei rcalis,fcd materia prima ex

fe non habet encirarcm aél:ualem aliquam alicuius Ípe–

ciei rea:1s: ergo nec enriratem aétualem ,atqne adeo

non indndit aélum entitatiuum,maior efl nota, om–

niG cnim entitas<lebet dfc confütuta in aliqua ccrta

fpccie,minot veco probamr, emitas realis non habet

decerminatam,ac cealem fpec1em;nifi per formam¡ ve

euidenti i11duetíonc conflat in omnibns iebus,

de materia aílernir in pmicnlari Diu11s Thomas 1. p.

q.44.art.2.dicés materiam per formam cótrahi ad de–

terminatam fpeciemJcd materia prima ex

fe,

non ha–

bet aél:m formalcm vt de

patct,ergo nec entitatem

aétuale1r1 alicuius (peciei realis.

~arto

ratione,ideo rribuitur materia: prima: aétus

entitatiuus,quia cll emitas rcalis aétualis,fcd ha:c ra–

tio cfl nulla,ergo propter eam non eíl: trib11endus ma–

teria: prima: talis aétus.Probatur minor, emitas realis

aétualis, in toca [ua latirnd1ne abllrahit ab emitate

reali,qua: efl potencia. realis, vt tradit expreíle Arifto–

celcs tex. 14.& lib.

texr.1. vbi cns reale prima diui–

fione diuidendum cffe ait in aétum,&

pot~ntiam

fob potentia ponic materiam primam,ergo non bcnc

infc:rcur de materia prima ex eo,qnod fit encitas realis .

aél:ualis,elfe entitaré realem,qu<E

fit

aél:us,cum poílit

cffc

cntirasrealis,qu~

fit

potentia;h~c

coníequentia cíl:

euidcns, quia

d1u1ÍO ad vnum mcmbrum fumptum

pcr fe non valet con(equencia,non cnim v:Uct, cfl ani–

mal,crgo rationalc,cum poilit cffe irrationale. Vndc

confiar illam rattonem propter quam materia: prima:

tribuimr aél:us r.ntitatiuus.effe nullam.

~imo

in rerum natura damr ens , quod ira eíl:

aéhis purus , vt nullamomnino includar potcnriam

paíliu~m.Videlicer

Deus, ergo fimilitcrdebet dari ens

quod ita

fit

pura potenria,vt nullum includat aél:um

omnino, [ecl hniulinodi cns, tnoneíl: aliud nifi mate–

ria prima, qna:

Deo inrer ornnia entia maximc di–

íl:ac •ergo materia prima non includit aéh1m entita–

tit1um.

!Je Mamía.

SECTIO

11.

Al1qua certa notantur.

Dumendum cfl duplicem effc potenriam;phyfi-

cam,& namralem vnam;logicam alceram, phy–

fica d1uid1cur in pailiuam, & aébuam;aCtiua cfl vir–

tus ad al1quid operandum.Paffiua efl capacitas ad re–

cipicndum.E_xemplum prtm<E cfl potent1a gcneratiua.

Excmplum kcnnda: cfl capacitas materire primre, po•

tcnria amem l?gica eíl:, qua: dicimr non rcpugnantia

cómuniter,de qua in meraph. latiilimi:

nobis agitur;

quamquc po!Iibilicarem vocamLls,qua: negario cfl

connotar cxiftcnüam,ratione cnms res non repugnat

cxiíl:erc.

Dcmde ficut damr potcntia, vt fic, fic damr aétns,

vt úc,qm mnltiplic1ter fumi porefl, vt optime notat

P.Suarez.,nam incerdum abfolute inrcrdum reípeéh–

d1cimr;aliquando cnim dicimr aétus , quia aél:uar

al1quid,quo modo fdrma cíl: aétus materia:,

hic vo–

carnr aélus

reípcétiuus,q~iia

cfl aél:us altcrius;altquan–

do vero dtcimr, quia in le ell aétualc quid,& non po•

rcmiale quamuis 111h1l altud aéluet, quomodo Deus–

dicitm allus,

hunc vocoaCtumabíolutlllu. Rurfns

vrarque i!lornm aél:uum fubdillingui poteíl: , nam ac–

tus aétuans,alins efl phyúcus,& fonnalis vt eít forma

phy!ica,alius vero efl aél:us mctaphyficus,qui cfl mul–

riplex,alius enim eíl: aétus et1cntia: ve d1ffercnda,alius

cx1flenti:evt exif1étia:aétus ve[O abfolmc d1éh1s,alillS

c:íl: aél:t1s !imphcitcr,alius lccundum quid.

Prior efl illc aétus, qm i11genere entis fimplicitcr,

feu lubllamia:,ita e!t comp!ems, vt ncc conllituatnr

per aél:om phyficum a

diíl:inél:um, nequc per illum

ad:uemr,aut 1110 indigeat ad exiflendum vel ahter cx–

plicari potell,illud ns dici aél:u fimplicitcr, quod ex

íi1~

aél:ualiraris íolius includit

pcrfc:élior.cm

forrna–

lem,quam alía ent1a pofii.iua habere folenc per íub–

íl:antialcm aétum informamcm ; Vndc ¡hcet hu–

iu[modi aétus abíolutus non

fü

aétus alluans, ve! in–

formans, dici non potcfr elle aétum fonnalem emi–

ncmi modo,idefl per Íc habcns complemcntum illud

pcrfcétionis, quod per aél:um informamcm conferri

íolet his encibus, qu<t per

c01ripo~t1oncm

complcn–

cur,afrus amem !ccundum qmd d1c1rnr pcrfeét1o iJla

politiua, racione cuius res d11linguitur & fuo modo

co1~flitUitur

in perfcél:ione,quam non haber potcmia

log1ca

n~n

repugnantia:,Íeu poilibilitatis, & pcr quam

contrah1tur,& quafi aél:uamr poffibiliras,& perficirur

vcl all:us ['°undum quid dicitur cns illud, quod haber

aliquam aél:ualitatcm,in quantum aél:u efl extra nihil

jllam u:ncn

ha~et inco~nplet~m,&

impcrfeélá , quia

non cfl 1ra [uf!ictcns,qmn tnd•gcat alio aélu mm , vt

co.mple.amr in

ratio.ne

entis fimplicitcr;mm ctiam, vt

cx1ftat,m hac qua:lltone loquimur de duplici aél:u mc–

thaphy!ico:Ccilicct de ditferemiali,& de cntitatiuo

[e_

cundum quid in primo íenl·u: <¡U<?íl:ionc autcm fe.

qt'.enti

~gcmus

de tcrtio aétu mmphyfico; qui eíl:

ex1íl:em1a.

SECTIO

II I.

Nojlra

Sententia

probatur.

Rima conclufio Materia prima habct

a&un

me- 3

taphyficum diffcrentialem,

probatur fic primo,

fuppono Deum creaffc matcriam ccx:lellcm cl!Cn–

cialircr d!fhnél:am

hac,vel Íaltcm poíle creare alía

qua: d1íli11guarnr

et1enti~litcr

ab hacfublunari,

illa