Qg_adt.
1ll.
Vtrum
aliqna
creatura potueritproduci
4/,,eterno?
67
I
eper~rione~
libcram polfe cl'.c
~b
ret<rno ,
&
pofüa
formalircr
li~u~ q~odlibet
rnomentum; requiu•lcnttt
i n retemitare
cclfor~; qui~
cnun abfurd1 potcll
rn
hoc
autem
e~se .d~11.1fib.'lem,
quia requiualet tempori ,
&
rcpcciri
¡
cene nihil, cílcr autem max.1m.um abfur-
durat1on1da11f1b1h,
&
cxccnfa?, vnde ipfa aitemitas
dam concederc limul
~b
•'terno ,
[e
111
1p(o nunc
xqm,ualer per foum.cfsc non ada:quatc , fed inada:–
a:tcrnitatis ( quod fiéhonc quadam, vt
hoc
mdius
quarc Cumptum
pambust~mpor1s,
id e!\ iuflantibus.
inrclligacur , pote!\ conc1pi quali pruuum) palle clfe
ex
quibus íolum
co~pon\tur
ccmpus,
&,
per fuum
e[–
opeurionem , & in codem limul non elle; non cnim
fe 'iuali rora!" a:qmualct toti ternpori infinito,
&
hoc conccdimus , nili [olum opc•at1011em ab a:tcmo
:rtemo,
ex
qt10 Íeqmtur, quod qozcumque operatio,
habuiífc díc,pof\ea aurcm c¡<1uiualcnter,idcf\ in a:cer-
Ícn effeélus produélus in a:tcrnitate litio tota a:ter'
nitace,quatenus a:quiualct fecundo infbmi,Ícu nunc,
nitate formalitcr, non autcm ada:quati: , feu totali–
deliucre elfe,& ceffacc, íeu non
clfe,
quo íoluituc ar-
ter,quare non potcíl:.ilici, quod aliqua operado durct
gumemum facillimi:.
infinite, quia cocxifiic a:tcrnitate, qua: infinita ell,
fi
79
Ad tenium neganda efi m.'lior; nimirum quod li
folum coex11l:it ioad:i:quatc,& non.cotalitcr, nec
po-
cceatura ficcet ab a:remo,non C[earetuc libere,& cum
tcft dici, quod infinito tcm¡rore imaginario duret ex
qua:ritur, an li Deus crearec cam ab :clemo, potu11fec
eo quod in a:tcrnitate ducer , alias ha:c cogitatio
eam non creare antequam eam ccearcc,vcl poolquam
mea,qu:c in a:ternirate durat,quia duut dum ::ererni–
c
1m creauic , vel in punél:o creacionis
1
Refpondeo,
ras Dei exill:it, dmacer infinito ccmporc imaginario,
hoc vltimum veruru
clfc;
nam licue ccrtum cll:, dum
quod omnino falíum ell , ratio autem ell: manifcll:a;
operaruc caufa libera , polfe non operari, ex co quod
nam
li
ira durarct in a:terniratc,vcl cocxi!\erec illí, vt
cum hb;rc fe derermincr ad operandnm tic
fo
derer-
coexillcrct quatenus a:quiualec tempori imaginario
m inauit, ve pocuccic fe non dcccrminare,& ideo dum
infinito, tune pofset dici, ita in zternítatc durafsc ca–
cr.:aret Deus, pocui[ec non creace, quia libere fe de-
lem operationcm, vt durauerir infinito rcmporc ima–
t onn1nauit tune ad creandum quod vero Acill:oteles
ginario;atvero li in a:cernjtate durauir,vt cocxriccrit
dixir,nccdlarium dfe,quod res lir quando cll:,admir-
illi non quacenusa:quiualcr tcmpori inlinico,nec qua–
timus,(ed nó cft necc!farium limpliciter, & ab inrrin-
tenus a:quiualet tcmpori, (ed quarenus a:quiualcc fo–
feco.ícd folura ex fuppolicionc pra:Centia:,qure extrio-
lum inll:anti nollci temporis,non Colum cum veritacc
(cea ell rei pra:fenri dfcntialicer cBnÍ:derata:; vtrum-
non dicetur durare illam opeutionem infinito tem–
q 1 e:
ergo vemm cll, quod res dum eíl,neccll)lrio
lit,
pore,fcd neque tcmporc, íed íolum inllanti, vndc
&
ctiam quod lir libere falla, íed hocell: verum lim-
licct in
~r
rnitate Deus faciat aliquem dfo'lum,ha–
plicicec;illud
V
ero foJum fecundum quid,& ideo non
bet libcctatem , Vt pro foJo vnico inftanti durer , vcl
rcpugnat ralis necefficas cum liberrare , nec repugna-
pro duobus , vcl mbus: Ex quo euidenrer coUigitur,
rer, rem crcari a Deo ab a:cerno necelfac'io ex fuppo-
falli1m eíse dicere quod operado , íeu cffcll:us, qui
íitione; quod crearemr, & hbecc limplicicer , quia
produélus foit ab <>.:terno ex eo folum quod ab a:ter–
ita creareccam tuflC,ve potuilfer limplicitcr tune cam
no foecic
produtl:us,n~ct:fsario
dur:mcrit infinitocem–
non creare.
porc imaginario, itavr neceÍslrio coaélus fuerir Dcus
'8o
Ad quarmm reÍpondetur, quod cíl: ab intrinfcco
confernore illum infinito tcmpore; nam benc potuit
:z:ccrnum, clÍC immucabilc, quod vero ell ab inmnfc-
D eus fhtim,ac aba:ccmo crcauic,dcll:rucrc, ita vt
fo–
co faél:um,ab a:tcrno,& in a:cernitatc non elfe ncccf-
lum conícrnauerir , ve ita diclm , rnnc in a:tcrnitacc,
fe vt
lit
immucabíle , Ít:d pomilfe llatim , ac pro-
quatcnus a:quiualec l.rnico in!\anti noll:ri ccmporis;
duél:um fuit , dell:rui ;
&
lic mutandam elfe de
erre:
Minus amero non po\ell,quia ficut in eodcm inll:an-
ad non clfe , vr ex diccndi¡ ad conlirmationem pa-
ti nolhi tcmporis non potcíl: pcoduccrc, & def\ruere
tebit.
Dcus limul, itavt in cqdem fic,& non lit effeél:us, lic:
Ad confirmationern refpondec Pater Saarcz, his
fimilirer non porcll: Deus producere creatur•m ab
verbis : vndc ad confirmat1onem concedo, hoc ipío,
eterno vt :i:quiualet
inll~nti,
&
in codcm ab a:terno
quod D cus
~reat
aliquid ab a:cerno ex necdfüate de-
provr lic defiruerc; quia Vt lic a:ternitas tam formali-
bere illuJ confcruare infinito temporc imaginario,
ter quam a:quiualmrcr
eíl:
indiuilibilis ,
&
inftanra-
neque hoc eíl: inconue11iens, quia h:rc non eíl: ncccí-
nea ,
&
in eodcm inlhnri fimul non porell: idem
ficas abfoluca,fed ex íuppolirione, qua: proportionali-
cfsc ,
&
non efse; poref\ aurem Deus pcodacerc ab
ter hab;r locum in quahbct aél:ione Dei; nam li vult
a:tcrno,& dcíl:ruece ll:atim,pcovr-a:ternicas a:quiualet
produccre rem in tempore, faltem pro illo ccmpore
fccundo i1>ftanti: vnde non e!\ necefsc vr dccineatuc
neceffe ell 1 vt eam conferuet : ergo li vult produccre
Deus , vt nccc!Iitemr cxill:ece pcr z ternitatem
v~
in a:ternítace,quid mirnm quod.pro a:ternitate illam
a:quiualet rcmpori infinico imaginario ad dell:rucn–
nccclfario conferuet
¡
H.i:c vero neceffitas tanmm ell:
dam cffeélum;quia íicut quai;ido Deus prodncic An-
a
parre ante, quia afcendendo verfus initium , nun-
gclum in ioll:anti non tenetur c:xp élare infinitum
quam repcritur cermim1s in illa durationc , non vc:ro
tcmpus ad annihilandum A11gclum ; fed ll:acim poíl:
a
parte poll:· • qoia in quocumqt1e inftanti ligna-
valer :nmihilare illum in fecundo inll:aná
immldiat~
to in illa a:cemitate poílcr Dcus ce!Sarc ab
ílliu¡
fcqucnti poft primum :
lea
limilicer Deus_non tene–
rci conícruationc ,
&
ame quodlibcr lignatum in
tur cxpeéhce infinitum tempus imaginarium a:qui.!"
quolibet eciam fignabili pofset cefsare pro íuo ar-
ualentcr in a:cemicate ad dellrn:ndum dfoél:um,quod
bitrio .
ab :rterno produxir , fed potcll: dc!\rnerc ll:atim in íe-
81
s~d
h:rc íolutio falua pace tanti Ooélaris aliquas
cundo quali inlbnü a:ternitatis a:quiualentcr effe-
haber difficulcates;prh1a cll: quod 1n ea aíserat [>atcr
él:um qucm ab a:tcrno produxic,
Suarcz, co ipfo quod Dcus
cr~ec
aliquid aba:terno ex
Nec ell verum dicerc: quod non
fic
abíoluta ne-
g,.
n.ceffirate debere illud conferuare infinito tempore
ccffiras.vrait P.Suarcz, quia foppolitio produ&ionis
imaginario,& vt h:rc difficulras imelligamr limulque
ab:eterno , non facit quodnon
lit
abfoluca neccfficas
p:rcipiatur imp•1gnatio :iduecfus
hoc
afserrum aduer-
coníeruationis pee infinitum cempns imaginarium,
te, a:tcrnitacCTn formalitcr
erso-tot~m
limul,
&
qt1ali
•oppof1ca abíoluta: libecrati diuina: ; quod lic patee;
iníl:antaneam non qnod duret vnico cantum inll:ami,
nam codem modo po'-cm dicere ego.Angclum quem
fcd quod in ÍUo
efse
licl:t. infinita
dur~tio
!ir ,
ira lir
produxit Densin inftanti tencri confernare infinito
fünplcx, licue inll:ans in
foo
cfsc, & cam indiuüibilis
tcmpore, quod
c!l:
maxímum ab(UJ:du¡n,
&
cll: abío-
.
lutae!