I
7J
Phyfica Difp.X V
l.
De rerum Duratione.
quia
li
necctfario requiceret nouitatem elfcndi, fcm–
per petcrec, vt producetemr,
&
de nouo haberet
clfc
pofl non eífc,1tavt non elfccreatura: pra:cedcret ante
clfe ipCius ; fed id , quó pctit elfe poft non eííe non
poce!\ die ab a:terno , quia ante ab a:rerno non da–
tur prior ducatio , in qua przcedat non elfe creatura:
cílc de nouo ipftus : ergo
li
creatura non petit necef–
fario nouitatem etfcndi , non pctit necdfario eífe in
remporc: , ac proinde potcrit elfc ab a:mno; An–
tecedens, in quo
e(\;
difficultas, lic probatur, quia
vt benc aduertir
p,
Suacez, nequc i11 defi11itione ccea–
tionis ce&c inrellelb hoc includicur , neque ex ali–
quo alio capite id,eft necdfacium, autoppolitum rc-
cm creatum,& pcndcns,non cnim efi de ratione t•lis
clfe creati , quocl
a
panc ante zliquando non
foeri~.
ficut non eft de racione eius, quod
a
parte poft ali–
quando fumrum non
lit:
íolum ergo eft de cius ra·
tiene, Vt non
Ítt
a
fe,
&
quod non habcat abfolutam
necdlitatem clfcndi
: vrrumque autem habcrct,
ctiamfi ex a:cernitate fieret, quia
&
ab alio cffell:iuc
manaret, & ex libcta eius dctcrminauonc pcndcrct.
Neque cciam a:temitas cffcll:us repugnar libcnaci
caufa:;quia licuedctcrminatio diuina: voluntatis a!ter–
na eft , & nihilominus eft libera , quia prius racione,
quam illa voluntas imclligamr determinara in fua
zternitate, intelligitur ind1ffercns ad hoc , vd
il–
lud obicll:um extra
fe
volcndum : lra liccc ab ztcr–
no, & pro ipfa a:tcmitate crearet, dTet indiffercns
prius lccundum rationem ad crcandum , vcl non
creandum.
pugnat.
·
Diccs,hanc repugnantiam colligi ex eo,quod crea–
tio
lit
ex nihilo.
74
Sed contra,quia cumcreatio dicitur e!fe produll:io
ex nihilo, illud, ex, non lignificat
ru~ccilionem
vnius
poft aliud, vt cum dicimus vefpcninum rempus
ficci
ex matutino ; nam pra:cerquam quod illa loquurio eft
valdc
im~ropria,
& inepta ad dclinirioneru, denotar
ctiam orclinem per accidens
nili
in fucceffiuis, quate–
nlis fücceffioa funt,
e
reacio aurcm non
et!:
ex le fuc–
ceffiaa emanario,fed momentanea,& tora limul,illud
ergo ex nihil.o,
Tcl
negatiuc íumpmm lignificar ca–
rentiam caulz marerialis,& ex hac parte nulla eft ne–
ceffitas nouitatis effendi, quia creado etiamCi effct
a:rerna,poífet
dfe
independens
a
mareriali caufa,vel
denotat habitudinem ad termim¡m
a
quo. qui dcbet
tlfe limplicicer non ens , & tic denotar cantum ordi·
nera natura:, non durationis; hic autem nan:r:e ordo
in hoc tantum conlif1it , ql1od creamra de fe nullum
omnino etfe habeat , niú ab alío communicetur per
creationem,
&
ita ex fe
el!:
nihil negatiuc, ideft non
haber ex fe elfe , arque hac ratione etiamú ab zterno
creacetur,ex nibilo cr.earetur,quia ex non habente cf–
fe ex fe
fit
habens e!fe ab alio, ita ve ipfummet elfe
(quod
li
non ficrct,nihil
elfo)
pcr crcarionem fiar,&
tune licct in nulla duratione reali verum
lit
diccre,
creatura non eft,aut nihil cft, nihilominus verum eft
dicerc,prius natura
dfe
nihil,quam aliquid,quia illud.
"ptius natura nan dcnorat negatiE>nem , & cacentiam
cxiftentia: in aliqua prieri .!uratione antccedenre ad
durarionem,inqua habetelfe,
&
exiftcntiam, fed in–
dicat íolum negatiuc non elfe, ideft .non etfe, & nihil
clfc ex [e, quia linc caufalitate
a
Deo non etrcr, nec
haberct eífc,fed porius nihil effet, quarc poliriuc
non
poteft inrclligi talis modus loqúendi,itavt demr prius
natura abíolutum , ac Ílmpliciter non cCfe
cr~atura:,
qua: ab :rterno producimr,
&
poftcrius natura etfc
c:iufdem creatura:, cum prioritas natura: non
lit
fulli–
ciens,vt dctur non elfc illius rei,qua: in pofterioritarc
natura: habebit eCfe;nam prioritas,& pofterioritas na–
rura: func limul in eadem reali duratione; e!fc autcm,
&
non elfe non po!funt realitcr ell'e limul. Pr:etcrd,
quia prioritas natura: non eft in qua, [ed
a
qua, 'l't in
Logica late diximus. Hoctotum rcll:c notauit Scotus
in 1. dinftinet.1 .qua:!l.1.diftinguens duplicem prio–
ritarem natura:,politiuam fcilicct,& priuatiuam,úcut
in eodem inftanti,in quo forma iogreditur materiam,
dicitur expelli priuatio, qwi: dicitur in materia elfe
priusnatura, quam inrroducatur forma, non formali–
ter.feu poútiue,fed caufaliter, feu ncgatiuc, quia nili
introduceretur forma , ibi elfet priuatio ; Ílc ergo ;n
pra:fenri intelligendum eft.
Tertio,lié probo, quia quidquid non
repugna~ex
76
parce creamra:, poteft fieri
a
Deo, quia orunipocemia
eft , qua: poteft facere quod non implicar conrradi–
ltionem; íed ex parte creatura: datur non repugnan-
ria vt fiar ab a:terno
:
ergo potcft ficri ab xccrno
a
Deo. Maior eft euidens. Minor Cic probatur , quia ex
parte crcamra: datur poffibililas,vt 6at aba:terno fine
vlla implicatione ex parte ipíius,vc pam ex dill:i!;íed
poffibilitas eft non repugnancia,vt fiar: ergo ab
a:ccr-
no darur non rept1gnantia,
&
non implicatio vt fiac.
Aliqu:e folutiones , qua: poílunt dari huic rationi
diluta: mancnt in primo argumento pro ooftu con–
cluúone.
SECTIO
vlcima.
Argumenta.
aduerfaria foluuntur.
A
D tcftimonia Patrum refpondecur, illos loquu-
ros foilfe ex fuppofitione íidei, qua: doccr, nul- 77
lam
crcaturam effe ab a:ccrno crea tam , ex quo reltc
colligunr,ÍI Verbum a:ccrnmn cft,creaturam non elfe,
quia vero interdum fignificant creaturz repugnare
coa:ternitalem ad Deum intclhgendum, id eft in hoc
fenfu fcilicct repugnare creatura: eífc ab a:t.:rno ab
intrinfeco,& de Cua efsentia,'1t conucnit Verbo diui–
no,quo modo dixit D.Augufünus
1 2
.dc ciuitatc Dei.
capite
1
5
.licct Angdi dlent ab zternocrcati,nihilo–
minus non foilfe futuros coa:cernos Crcatori Cuo; ille
enim íemper fuit a:ternitatc immutabilis, illi autcm
fall:i
font.
Ad fecundum refpondetur primo , vr totalitcr fol. 7 8
uatur argumentum , Demn creamrum illum homi–
nem fine operatione, quod non eft ÍI\Conueniens per
potentiam Dei ;abfolucam. Imn ne emerganr afia
inconuenicmia;dcmus, quod Deus impediac libcrta–
tem quantum ad illud tune a>ternicatis, in quo nulla
poteft inueniri difficultas.Vltimo rcfpo
ndco,ctiamli
creetur cum fua libcrtate ,
&
operetur
lih.rctune,
quando crearur, poftea pocuilfe in ipfa a:cernitate,
provt fecundo inllanti a:quiualec, celfare ab opera–
tionc; quia licct a:ternicas formalitcr
lir
infiantanca,
nihilominus a:quiualentcr efi diuilibilis, ac proindc
poteft in illo mmc
a:1crnitati~
operari libere ,
&
po–
llea cclfare ab 9pe1acione , quod facillimum cft, alias
ncquc nunc polfet dari morus aliquis, cum nuncnol\
lit
minus a:rernitas, quam ab a:remo , liquidem ca–
dem datur a:rernitas ,
&
codem modo fe habct nunc,
ac aba:terno,& "'remitas nunc oft infiantanea,& ro-
Dices •fequi contradiltionem ex noftra fcntentia,
fcilicctquod tale elfercreatum,
&
non creatum; crea–
tum •qui:>. fupponimus , non crcatum , qllia elfet ab
~terno.
'
Sedcontra; quia licct ab ztcrno fierct , clfet ver
e
ta limul formalircr ,
&
menfura vniuerfalis omnium
rcrum : ego autem non a!fero limul debere dfe ab
a:tcrno operationem,
&
cius
celf~tioncm,
fcd a!fera,
operatio