l'hyfica. D
ifp.I
V.
De
c.%Catcria.
QVJESTIO
III.
~id
Gr
Materia Prima.
1
B lfariam ddlniuit Ari!lorcles materiam primara.,
primo potttiue, fecundo negarme.
11.
Poliriuam definitionem md1dit in hunc modum
primo
phylico!u~,
cap.9. materia
prim~
ell: pdmum
cuiufcumque !ub1eél:um, ex quo qu1dp1am ce
fit
pa–
ll:o,vt non per accidens inlir,&
fi
corrumpitur,in hoc
adhibet vlt1mum : Id cll: materia prima eft primum
íubieél:um dienciale compoliti phyíici. Illa parncula
.prima, fobieltum,eft per q1um conuenit materia cum
fobíl:anria completa, qure fobieél:um,etiam dicirur ac–
-cidendum,Íed diffm ab eadcm per fccundam, qua di–
citur materiam dfc fobieél:um primum hoc eft forma:
fubíl:anrialis ,qure eft prima forma primufque aél:us.
Subftantia vero completa potíus dicmu !ecundmn
fubicél:um, quia non cíl: fobieél:um
prim~
formre,[ed
fecundarum, vt funt relationcs,
&
alía id gcnus acci–
denria,qure fecunda: forma! nuncupátur qu1a fubt1an–
tia e!l prímnm ens , accidens aurem [ecundum. Vn–
de forma fubll:amialis prima forma cft ,
&
accidcma–
lis fecunda , rcliél:a hac enodatione definitionis , me–
!ius explicarur :diccndo mareriam primam, tam per
illam particulam fubicél:um, quam per illam primum
conuenire ct1m fubll:antia completa verbi graria,cum
fubfianria, qure primum fubieél:um efi omnium ac–
cidencium differenria amem cxplicarur per illam par–
ticulam , vt non per accidens , nam ex fola materia
prima'
&
forma fub(hmiali,
fit
V'num per re cífouia–
le compolitum;ex Angclo autcm,ic eius accidentibus,
vnum accidentalc
fir;
ítem per fccundam ,
& '
primam
paniculam exduduntur forma:, qure non funt fnbic–
ltmn ,
[cd
aél:us dfentiales. Pcr illam autem parti–
culam, ex quo
fü
aliquid, excluduntur, vt benc notat
Rubius , omnes cau[re extrinfecre
lt
efficiens, & fi–
nalis ,
&
exemplaris. Ex qnibus non dicuntur res
fic1 i, fod ab ef!icienre fieri, & gracia fin is produci
&
.;id imitationem exemplarimn caufarum: reliqua ver–
bamaioris explicationis caufa poíita íum , vt aliqua:
proprietates
materi~ prim~
explicentur vidcliccr,quod
fir
ingenerabilis,& incorruptibilis:
3
Sccundadefinitio,ica ab Ariftot .traditur
7.lib.me-
raph.cap. 3. text.8. per negationcm corum, qure aliis
il
materia conuenium , fciliccr macccia non eíl: quid
nec quantmn, nec aliorum quibus cns determinati:
dicicur.
4
QL,!re definitio ·male intelleél:a priusexplicaca ab
aliquibus ,'.lic ell: enucleanda; materia non cfi quid,
&c. id eft, nequc cfl: tata quidditas compoliti neque
quantitas, nequc forma fobílamial is , per qnam ens
dcrerminacur ad hanc, aut illam fpecicm complecam,
ncqueaccidcncalis per quam dcrerminatur ad fpeciem
accidencalcm : addit autcm Auguíl:inus non tamen
omnino nihil; eíl: enim aliquid in omni phylico com•
poíiro exiftens, hrec aurem deÍcriptio eíl: metaphyli–
ca, nec conucnit materia:, provt haber cífe in rebus,
fed provt focundum fe nuda,
&
fpoliata omnibus re–
bus
qn~
[¡mt extra ipílus cffentiam animo ,
&
cogita–
tionc cernirur , & conliderarur : benc aurem negatio–
nc declaraiur vis materia:
prim~;
nam vt ell: apud Ari–
íl:otclem 1o.metaph.text.14 materia per fe cft igno–
ta,& negationc cognoícirur; quamquam autem in
fexco libro topic, viruperantnr definiciones negariua:,
attamen hre roleranrur,
&
propc modum neceffarire
fnnt in duobus rerum generibus nimirum in rebus im–
pcrfeéHílimis, qualis cll: materia prima, cuíus natura
apee
dcclaratur mnouendo
ab
ca ornnes
perfeeti~nes:
·& in rebuspc1feél:iíiimis,cuiu(j11od.i ell: D'us,qui pro•
pter cxcel\enr1am
fo:e
perfeél:ionis melius cognoicimr
a nobis negatiuc,& remotione,quam
aflirmarionc.Di–cirur aurem materia, non
elfe
quid, ve! quia ex
fe
nul–
·lam habetfonmm qua: cll;quod quid crat dÍe,& eíl:
fccundurr. Arill:otclem rota quidJiras reí vd quia non
ell: hoc aliquid,
&
[ubll:amia completa pcr fe fubli–
ll:ens; addnur ncque quanmm, am quia materia tx
(e
non habet quanmatem determinatam,am quia mate–
ria non cll: quanmas , fubditur pofrdt : neque ncga–
tiones,nam quemadmodum formre non funr de ellcn–
tia marerire, ita ueque formarum negationes: Pri–
mum enim concepms marcri;r cll: hic; matenam elfc
[ubll:anuam, qu:z poteflarcm haber accipicndi om–
ncs formas quem eonceptum fequirur fecundos inclu–
dens ncgationcrr.,
fi
emm
materia haber potell:atem
accipicndl formas : ergo ea ex
fe
caree illis ; hunc con–
-ccptum proximi: fequm1r, tcmus,contincns in
(e
pri–
uationem, crenim li materia aptacfl: acciperc formas,
quas non haber, ergo cft priuara illis, íed qua rationc
priuationcs,~
negationcs dicanmr de materia prima,
vide :tpudThemill:ium in quadam digrcilione fuadc
potenua matcd.e primre,quam facit foper tex.61.phy–
lic.
&
apud Alcxandrum
1.
ltb.namralium
qu~ll:io
numcap 7.
~arram
defcriptionem materi;r prin:re
coufidt Porphyrius, hb. de occalionibus, cap.11. ex
variis, propriemibus, quas ei vetercs philorophi a[–
fignabam ; hoc modo : Materia prima ex fe cfi in–
corporca neque intelleél:us, ncquc anima , neque ali–
quid fccund11m fe viucns, informis, immmabilis,infi–
ma, impotens, quaproptcr nequc ens, [ed verum no 11
cns,imago,molis, apparens, appe:itio fublifienriir,
&
frans, non in ftatu, tum paruum, mm magnum, quod
fiar femper, manet vero numquam' neque tamcn au–
fogere potens; quippc cum rotius entis lit defeél:us,
quamobrcm,quidquid prominir, mcnrirur; ac
íi
ma<>–
num appareat;itcrum euadit parum:quali enim
lud
1
~•
q uidam eíl: in non cns aufugieus,foga cius non fir lo–
co,[ed dum ab ente deficit :quo circa,
<¡»a:
in ea )une
imagincs,infum in dcreriori ' rnrsus ü-,,agine, ficut in
fpeculo; idq11od alibí litum ell:, apparet alibí,
&
ip–
fum Ípeculum plenum clfc videmr,nihilquc haber dú
omnia vidctur haberc:
Ha:c
Porphyrius qaima dcfcri–
ptio clicimr ex his,qurefrribit D. Augull:inus
1
1 . lib.
c?n.felT.
M~teria
cft
infi~a omni~1~1
rerum,
&
propc
nihil ex fe mform1s, & 1mmmab1hs omnium tamen
formamm capax, omniumque 1nmationum primmn
fubieél:um,non tam ex fc,qoiun ex commmatione co–
rnm ,
qu~
in ea verCcncur apta cognoíci'
a
nobis. .Ex:
his dcfcriptionibus luce meridiana clarius matcriam
primam om.nium rerum maximc diffimílcm clre Deo,
ab eóque lon_giilimc
dill:a1-c,1~on
defucrunt ramcn, qui
matenam pnmam Dcum elle ducerenc; quorum im–
pictatem, vcl potius in raniam quia r;;.lis dl: nec mul–
tis nec paucis rcdargucre líber.
Sed licet huiu[modi definítioncs , vt ab Arifiotde 5
traduntur,materi;r
prim~
narnram expliccnt,nihilomi–
nus, quia potius deícripriones eins, quam definitiones
clfemiales funt , aliam effenrialem omnibus m11neris
abíolutam , in lucem edam , vt reél:e natura mareri;r,
prime; intelligamr,
qu~
lic fe haber:Marcria prima d l:
potencia pailiuacorporea fobíl:antialis,eífcmialiter or–
dinata ad componendum cumforma li1bllamiali com–
po!iuun dlentiale per fe.
~rima ~articula, p~tentia paffi~a,ponimr
loco gc–
nens , qma 1lla exphcat conuen!eJitiam cum fub–
fiantia completa fpirituali , vt Angclo : ille eniirl ei:
porcmia paíliua fobll:antialis , quia recipir íecun–
durn íuam fubfl:antiam inrclleéh1m ,
&
volunta–
tem , & cretera accidentia : Ítem anima rationa–
lis cll: potenti.i. paífrna íubftantialis propter eadcm
rarionem