Q.Eadl.I.
Vtrum motm,f.5tempur reprodud pofaim(
(
tl
tum lic,alioqu1 imaginaria c_ius ra[io non dfe[ vcrita-
ci,,·cl
fingi_a~
intd lcc1u;namli
cxf~
repughatr[ nor1
ri conform:s, {ed quali rrag1ca,
&
linc
fundam~nro
~offi
t fing1 a crcatura , ac proindc ralis poffibtlitas,
cófiél:a, V[Confingcrefolemus chymeram, vd Hirco-
!cu non repngnamia pra:cedit omncm coani[ioncm
ccruum :
erg~
[empus
i~a&inarium
c_aufat folum vt
cre.atam,& ideo ab a:t rno fuir poffibile
ci~s
rationis,
caufa necelfana,& elfent1ahscrcarura tntelleél:uahs,&
quia poffibtle erat vt crcamur aliqua creatura i tell _
licc_r nos. in L,ogica
c~nce!feri_nms
poffc ficri aliqua
dualis ,
~ure pro~a.ccrcr
cns mionis ; vnde
li~ur
ab
cntta rauonts a porcnms fcnfüm1s
e;.
dcbcnt effe limi-
reremo fim
poffibtlt~
crcatura imellcélualis, ita ctiam
ha obicél:1s fonfuum,atqui
t~mp~s,&
durario nó funt
fuit poffibilc :n.s
i;arm~is ,
quod poílct produci
a
tali
obtcél:um {enfuum, foluse01m mtcllcél:us cognofcic
crcarura,& mh1lom11rnsab :eterno nulla fuir crcatu–
tempus,& durationem:crgo tempus imaginarium,fcu
ra intelleélualis,
a
qua cxcogitarerur tale cns rationis·
iacionis non pordt ficri
a
fcnlibus,imo daco,quod té·
ergo ante omncm creamram,& incellcaionem
aél:ua~
pus imaginarium poilk ficri
a
{enlibus nihil contra
!cm crat poffibilitas entis rat1onis , licue poffibilitas
nos
¡
nam lupponamas licue de crcatura imelleéluali
cntis tealis,quia non producitur a Deo ltch produca–
foppofuimus nullam dari eriam aliam crcarul"ií,ncque
tur eius exi(\entia cft ame omncm produél:1oné Dei;
Ícnfitiuam,nequeclcmcntalcm, fcd íolum dari ca:los,
cum igirur
~cat
P .R ub. tempos imaginarium,
a
quo
qui tune
~ouerentur
a Dco,in illo
e11i~ caf~ no~
da-
dcpcn~c.t
res
fucc~ffiua
e.ere cxcogitatum,
&
produl\G
rcmr cauta aliqua produccns tale cns 1mag111anum,
il
cognmone,feqmturcmdemer loqui de temporc irua–
quia illud cns imaginarium producirur
a
creacura liuc
ginario quoad ex1llemiam.
intdleél:ua!i,liuc (enlitiua,& non a Deo vt fupr3 pro-
Confirmatur id amplius ex verbis eiufdem
P.Ruh.
bauiiuu¡ ex ipío P.Rub.Ddndc producitur illud tcm-
h.6
¡.
ciu{dem qua:llionis,qure
lic
Íe habe1\t,Ípatium
pus imaginarium quando concipitur ad limilicuc\i-
imaginarire durationis cxcogttatur quaíi fluens,atquc
ncm temporis vcri,& realis,& qualiexiftens cempo-
compoGcum ex panibus,futuris,pra:fcirnbus,& prre–
litum ex partibns fucuris,prrefentibus,& pr<¡tcritis,fed
tcriris,quaG vcrc exifiemibus,Ccd hzc non poteft ha–
vt fupponimus nulla ex1ficret in illo cafu crcltura;
berc nili in quantum pcr limilitudincm ad tcmpus
qua: concipcret :hoc tcmpus imag1narium ad íimilim-
verum eas habcns concipicur, atqui tcmpus verum
dincm temporis vcri: ergo in illo cafu nullum dare-
non componicur partibus pra:reritis, pra:fcmibus,
&
mr tempos imaginarium, quia deficiente cauía deficit
fururis quoad poffibilitat:m,fed folum quoad exillcn•
effoél:us.
~od
autcm
lic
producatur tempos imagi-
tiam : ergo tempus imaginarium
a
quo dependct mo–
narium,vr nupcr diximus patee ex ipfa P .Rub.cadem
tus rcalis,& componitur panibus,pra:tcritis,prreícnti–
q+íupr.cit.n.6 3. vbi Ge ait :Secundo fpatium ima-
bus , & futuris non cft tcmpus imaginarium quoad
ginaria: durationis excogitacur quali flucns,atquc có-
poffibilitatcm,fed quoad exiftcmiam.
polirum ex pactibus fmuris,pra:lentibus,& pra:teritis,
Vrgctur amplius,quia ipfe P.Rubius primo argu-
~
quali vcrc extamibus, fcd hrecnon potell: habcre nili
memo, quod vocat cfficacius ad
p~obmdam• fuam.
1
in quanmm ad limilimdinem tcmporis veri eas habes,
Cememiam ait rem focceffiuam indiuiduari eodcm
ex propria,
&
vera ratione effcntiali poftulans conci-
modo a tcmpore imaginsrio,licut
a
iub1cd-o termino.
pitur,arqui in illo caíu in quo non
darct~tempns
ima-
&
agcmc,quod ait docere Arift.
5
.7 .
&
8. l1b,phylic.
g inarium, quia nulla darctur caura illius darcturverc
{cd motus íucceffiuus realts non indiuiduatur
a
poffi–
rnotus realis verc,
&
propcic produll:us a Deo, d11m
bilitate agemis,a poffibilicatc rermini,& mobilis,nili
immcdiatc per fuam omnipotcmiam moucretca:los,
ab illis vt aétu exifiemibus, quia agcns fecundum
&
talis moms cffet vece indiuiduus : ergo verus ,
&
fuam poffibilitatcm non producir motora aél:ualem
proprius,ac realis moms non pecit neccffario ad fuam
ncc tcrminus poffibilis producitur pcr motum cxi–
cxiftenciam, & indiuiduacioncm cocxiftentiam cnm
ftentcm, ncquc mobilis poffibilitas, aut mobile ve
tempore imaginario aáu per rationem exiftentc, &
pofsibilc, íed potius vt exiílens aél:u mouetur : ergo
flueme,nequ~
habet dcpendentiá refpell:u illius, quia
ncque motus aétualis indiuiduarnr
a
temporc imagi–
nulla datut cocxi fkntia duorum, neciue dcpcndemia
naria pofsibili' [cd potius
a
temporc imaginario exi–
intcr illa nili cocxi!tant, ideft lirnul exiílant duo illa
Jl:cme aé"t:u. Dcnique, quia ipG aducríarij, vr videre
extrema,vt,fupra diximus,
&
in noftro cafu licer cxi-
efi: in P.RubJccunda rariene clficaciorin.
r
5
.afferunt
fieret morus rcalis faél:us
a
Deo non exifterct fuo mo-
eodcm modo indluiduari moturn,fcu rcm {uccefsiuam
do tempus irnaginarium.
a
tempore imaginario,licut res pra:Cens,fcu prrefentia
a
5
N ce
val~~
dicerc,im0 nec potcíl: rationabllitcr dici
reí indi11iduatur ab (patio imaginario; fed prrefentia
ab aducrCarus tempus verum, aut morum realero non
rci locata: non indiuiduatur a po{sibilitate fparij , fccl
peterc cocxiíl:cntiam cum tempore imaginario all:u
ab ipfo {patio all:u exillente (uo mod
0
,ideft ab [patio,
cxiftcnce,ncque dependete ab co recundum quod tcm-
quod aél:u damr , & quod aél:u locus cll; nihil enim
pus imaginadum el\: aGl:u cxiftens, fcd folum Íccuu-
potcft dfc prre{cns poísibilirari alitui nili rei cxillcn–
dum poffibilitatem rempotis imaginarij.
ti,& ideo P.Rub.& aducrfarij,qui alfcrunt locum eí-
Scd contra,quia hoc non potcft dici ab iplis aduer-
fe vlcit,Dam fuperficicm corporis continentis dicunt
úriis.Primo,quia cxplicans P.Rub.tempus imagina-
rcm e!fe prrefemem,
&
locatam racione proprire pra:–
rium, a quo depender ,
&
indiuiduamr res fucceffiua
Ícntire non ad vltimam fuperficiem poísibileni , fed
íic ait,q.
4 •
fup.cir.n.61. 1cmpus imaginarium non eft
ad vlrimam fuperficiem a{l:u cxiftcntem : ergo limi–
faél:um,cum non lit reale,
&
ven¡m, ícd íuum effe in
liter res {ucceísiua non indiniduabitur
a
poísib1licatc
co conÍ!ftic,quod ad íimilirudinem vcri all:u exiftcn·
tcmporis imaginarij, íed ab ipío tempore imaginario
tisexcogitatum lit,atqui tempos imaginarium fccun-
aél:u exillcntc, & fluente, quod his verbis afferit P.
dum poffibilitaccm non el\: cxcogitatum ab intelleél:u
Rub. caacm q&a:ft.
4.
num.
60.
Ergo dcbctur ci ab
ad limilitudincm ccmporis veri exiíl:entis, quia poffi-
intriníeco,& pcr aliquid rcalc libi ctiam intriníecum
bilitas tcmporis imaginarij antecedit omncm cogni-
realis przfcntia in (patio imaginario, non pra:fentia
tioncm;nam licct tempus imaginarium quoad exifté-
pcrmanens cú
lit
emitas realis ab intriníeco íuccefsi–
tiam produqmr per cognicionem;quoad poílibilitaté
ua : ergo dcbetur
ci
pra:fcmia foccefsiua,
&
f!uens in
autem non producitur per illam , quia peffibilitas eft
{patio imaginario fuccefsiuo,& fluente, quod cft fpa–
non rcpugnantia Vt producatllr a cognitione, ideo
tium durationis imaginaria: ,
&
ratio huiUS
a
priori
c¡¡im producitur,quia ex íe eft non repugnans produ-
efi, quia exrenlio realis eius non cft
permancns,licu~
Jld1lph. dt Ptñafitl,Philof.Tom./l
l
i i
5
amJ