f
r
ó
Phyfica Difp.XIII.
De
ln.finivo
creato cathegorematico.
a:qualitati~
qua pats
aliq~1a
quamitatis rcfcrtm ad to-
qualcm,& rcfcrri aQualitcr ad aliam quantitatem fe
tam
quaomatcm.
B.
cll
1pfa
pars , qu:c rcfertur, &
maiorem.
dcnominar~1r,
'.luia ad
ho~vc
lit
in.:qualisqua:cumquc
Sed contra primo, quia hic non loquimur de rela.
0
pa~s qua~maus.
A.
t~1
q_uanmau.
.B.
n~~l
índiget
cione refpeéh1aln:rius t¡u:icicatis maioris quantirace. 7
al11s pambus
qu~.nmar1s .
le?
folum per !e1pfam
e{\
A.
qua: vocatur.
D.
fcd de rc:lationc , qua: cerm
iha–
talis,11~b
cum al11s íimul pot1us ell a:quahs,quam in-
rur ad quanciratem.
B.
qua: ell a:qualis quantirat'l'.A.
~qu~hs.
.
& inzqnalis omnibns partibus quantitacis.AJcd
illa
66
.
~01~6rmat~r hoc,q~ua
_vt pes
~oannis
lit imrqua-
celatio noll poce:fr ccfcnc quantiraiem.
A.
ad qu11n–
hs
.~btl mon~1
, non 111d1g_cc rahs _pes aliis parnbus
marcm.·
D.
' quia non ell:
in ordin e ad
ifüm ;
quanr1ratls ; .tcd fe
foto
efi
~na:'!u~hs.
illi,
i~o
li ab
fed
in
ordinc ad _quarltltatem.
n.
ergo per lllam
co
~~ferás
ahquas p;incs,cm.
m~g1s
1na:qual,is: ergo
ñon refhtur quantltas.
A.
a:d quantitatQm fe ma–
úmil.1rer
c¡.ua:l~b_ec ~ars
quanmat_1s
A.
re
fola erit !na:-
iorcm : ergo
cft
íolutio extra rem '
&
non ad
{lU–
quahs tott quamau
n.
&
qua minar fucrit talis p rs,
mcrum.
e~ e~lt.m~gis ina:~ualls.
arque adeo
perfcélior,v~
1ta
•
~od
autem loquamarde rciationc, qmr tcrmi-;>
1
d1cahl,1n m::equaluarctcrgo ficut Íe fola qa:r,Lbet pars
natur ad quantiramn.
B.
patet ; quia loquimur de
quamiratis
A.
efl:
capa.x dcnom1na1ionis ina:quahta.
quadam rclatione , qua: pcr fe coalclcit
ex
rcladonL
tis,i~a e~ic.
capax
c~ia".1 cff~ndi
ada:quaruni lbbic:'llum
bus , qnibus rcfcruntur páctcs in ratlc:íne in:rquahum
rclaoonis 111a:quahtat1S.
'
non ad quantÍtatem.
D.
maiorem quantüa1e.
A.
íed
67
Dice;~
•
rclationem illam
erre
talis corrdicionis' Yt
ad qt1amitamn.
B.
ina:qualem lib1 ipfi,& a:q ualem
tora dc11omincttdtam quantitatern :rqualcrn,&
qti<;-
quamicati.
A.
Arqui ex illis omnibus rclariombu&
hbct pars 1lius rclation1s quamlibet partcm qt.Janma-
tcrminacis ad.
B.
non pote!l rc(uhare rclatio,qu:i: ter-•
tis ina>qualem.
' ·•
'
minetur ad.
D.
&
non ad lftum
Il.
cum ralis compo-
6
8
Sed contra prímo,qnia hac íolt1tioné non rcCpon-
litio potius lit homogenea, quam ::etcrogcnca,ímo in-
dcmc •lrrma: confirmation,i de fobielto per fe,
&
pee
audimm cfi,id quodélicitur,& monfüuolum foilícer,
acc1dens, quia eodem modo quís dicire poffi:t, quod
quod
ex
rclation1b11s terminar1s ad vnum terminu¡n
relauo, qua rotus Bucephalus denominacur ftmilís
rotalcm refülrct vna rotalis 1clatio terminata non ad
Br.mdo
,"<l~nom:nar
ecíam diffimilcm msreríam pri-
illum.fed ad alium:ergo lolmio nulla cll.
m~m
Secundo, quia vr in pra:dicamento rclation\s
Secundo fnpponalmmquod in rcrum natu•a non7
J.
.
efficac1ílim·~
piob cur ; nulla rdatio poreíl: dare de-
clfer alía quanmas pra:tcr illas
cluas
quantirarcs,&
nóminationes oppofüas, ve fimilís,
&
d11limílis,a:-
quod nunquam cxtinílct;cunc lic 11la
quantít~A.
quahs,
l>c
in;zqualis, fcd illa rclatio fcc\mdum fe to-
nullo modo denomínarernr,nec aélualircr reícrrctur
ram ell rclatio :rqualitatis: ergo eadcm nullo modo
pee illam relmonem ina:qualítatis:ergo non elfer fub–
potell dcnominate ina:qnale. Tcrtio liccc multiplica-
ieé\um ad:rquatum
illius rdatíoms
iñ:rqualitads
t
s
termims (ccundum Thomillarum (cmcntiam,non
complete,& ada:quatc f'umptre
:
ergo impoílibilis
dt
muh1pliccntur relaciones ; nih1lominus víquead-
talis rdatío ina:qualitatiscomplccc,& adzquace íum–
huc nullus dixit, mulciplicatis íubieé\is non multipli-
pea, íeu compllÍtca ex
c:z:teri~ rc~ationibus: cr~o
rcla-
cari relaciones :
fcd
diuería íubicél:a íunt coca quan-
riones, quibus parces quanrnat1s. A. denommantur
titas , & qua:libct pars cius: ergo font diuerfa: rcla-
i~a:quales,& all:ua~iter
rcfcmntur in
ration~ ina:q~a
tlones : ergo rora
illa
rclatio non cll rclatio inzquali-
lis ad toram quanucarem.
B.
non (un_crclauones 1n–
ratis, Íed requalitatis: ergo rcladones , qutbus ina:-
~ornplcra:.íed
completa:._pater:Oi:nne 11lud, quod
di:
q uaks dencminantar pa1ccs ilhus quanúcads non &Út
10com~l".rum
fub
".ª
rat1onc~qqa .mcomplc~um
ell,vt
panes 1llins rclationis; amecedcns certum cll, nam
fupra d1x1, compomr ncccírano ahqued cemum com-
ú cota rdatio clfct
ina:qualitac1s ncceífario petcccic:
pletum ; fcd illa: rdatíoncs inxqualitaris non com–
:ihquod {ubieél:um , qued denominaret cemplde, &
ponunt(vt nuuc probaui )3liq11od ceninm complccum,
ada:quate in:Equalc; fcd non datur fobieé\um, 'quod
ncmpc aliquam rdationcm: c1go non li111t incom–
denomínct cmalitcr. ada:quatc, & complete ina:-
pleca:.
qnale: ergo non eR cota éomplctc,
&
ada:quace fum.
Confirmatur, ac dcclaratur.: qnoticícunque ali-7
3
pta rclatio in:Equalitacis. Maior probarur: Omnc ac-·
quod compofimm ell impoffibilc parres críam funt
cidens íub c:a tacione, quaaccidcns clll, cfi in ordi-
impollibíles
,&
li ell impollib1lc aliqnod compolitum
ne ad aliquod íubicllum,
&
pra:cipue illud accidcns,
ex rcbus aé\u cxíficntilms, res 11lre non incomplc¡:r,
cuíusrora clfcntiaconlifüt iu aé\ualiter rcfcrre vnum
fcd completa: funr;v.g. quia ex hominc,
&
leonc
el!:
:id aliud; fcd rdatio illa fub rndone relationis in:r-
impoffibílc, vt componamr vnum teníum, horno,&
qualirarís complerc,& adrequacc fumpcz cll accidens
leo non funt parres; íed rora, non Íum
~ntia
incom–
&
rclatio: ergo fub illa ratio11c pctit aliquod íubie-
plcta, (cd completa: ícd impc:.!Iibilís cfi cota,
&
adre–
él:um libí proportionatum
,
in quo recipiatur,
&
quara
~clati?com~olira
cxccl_ati?níbusinad:rquatise–
quod referat aél:ualirer ; fcd non cfi dabilc tale fub-
xi!lcnnbus
m
pambus qumt1tat1s.A.refpcéh1 quanti.
ieél:um proportionarnm , cui inhrercar,
&
quod a-
raris.B.crgo ralcs rdarioncs non funt incompleta', íed
ll:ualitcr rcferat ': ergo non ell poffibílis u.lis re-
cemplcur:,& rotales.
lacio irnrqnalícatis completa,
&
compolica ex illís
Maíor, Ícilicec quod quotieícunqueefi impoffibilc¡+
rclationibus inrequalilatisomnium panium: proba-
roturo , lint impoffibilcs parres ,
&e:.
recipirur ab om–
rur minor; vd fubicélum e!l aliqua pars illius quan-
nibus , acque adeo li compolirum ph)'ficum eífer im–
ritatis. B. vcl cota illa quanticas, non pars ve fupra
pollibíle ,
matcri~,
&
forma etiam ciÍcnt impoffibi–
probaui , ncquc roca illa quantiras, quia tora illa
les,
&
rarío
a
priori cfi, quía omnís pars dicit rcla–
quanritas
A.
nullomodo cfi in:r:qualís roti quancita·
cionem tranícendcnralcm ad rorum, quod componic,
ti.
B.
Ícd porius zqualis : ergo 1mllo modo pmc:íl re:
ablaro amem roto, necelfario aufertur iebrio ad ip–
forri aétualiccr rota illa quanriras. A. per 1llam re-
fum. quia dc!lruél:o termino alicuius relationis íub
lationcm in radonc inzqualis ad rnram quan.IÍra·
ca rationc , qua cll: rerminns, dclhuicur,
&
ipfa rc–
tcm
!\
lacio,dcllruél:a amem rclaríonc rraníccndcnr;ili ncce[-
'f)
Dices, totam iUam quancítatcm denominad
ína:-
fario dcbcrdcJln., id,cuius cft reluio:,Jluia rdatio tr:í-
•
1
íccndcn