~a:·ll.
vltima.
Vtrum Dem dependear
116
alío?
)
15
5
~
·secnndo foppona nus Ariíl:otdcm perimpoffibile
Gr:rcc
dp:t~
1'Í)<.1e.¡.
1
une ergo 'per írngula hanc no–
'cognou1Cfc my1lcna noíl:ra: fidci, cene in hoc
~a(11
firam vcríioncm probcmus.
l'?llet 'Vti
~omine c~~1fo::, qu~a <'>r~cus
Doltor efler.
.
Primum
~u!dcm
,particula
¡.,,:to;, ,
llgntficar , 5
.\
S1cot Baíihus,
~ ah)
ex Onentahbus pambus pro-
1dern quod Latine
"-'l"' ,
quod alij reddide'runt toti–
prium morcm [equences tali nomi11e). dum de Parre
·dcm modís, vel rotics, fed admitcamus coruni leél:io.
reCpeétu filij,
&
<le i'arre
&
filio rclpeél:u
Spir~rus
nc1~;dcinile partic?f~
a
conc!nuamis
d\,
&
fignifi-
fanct1 loquunmr;quare licm non bene VJlec:Baíiüus,
cat 1dem quod Launc,porro,1deoque patticulaautem
&
aliJ doél:ores Gr:rc1 appellarunt filium
-caufacum~
omncs incerpretcs habcnt in hunc lcnfun
1 ,
que~
-ergo nos Latini poíl: lm:ras vnionis petlumus vocarc
f:rp1us reddit accip nda eíl::pra::ccrea parcicula
'!l'i
q1Sa:
.Pam:m
~auíam,
.filium cauíarum : Ha fimil1rcr, imG
Vim haber coniunébonis copulant1s hic deber in ali"ó
-3
fortiori non valer : Anftotdes dixHf-et hoc ca
fu
ne-
fen[u accipi , quem imcrdum liabet \Ir periti linoua:
-gato quod fuiffet Cacholicus : ergo nobis Tbeologis
'Grxca: t:dhnmr. Pm pcrinde arque:, vel pro
a~ue
Larinis fine formidine, íine motiuo fugiendi graucm
folum qure habenr necionem comp ·ancis ,
&
hoc
aliquam
n~c~ffitaten1)
qua: vr.gcrct maximc,
&
coge-
pra:Ícrtim, quia pra!celfü particula
;..,~Jr,
qua:
¡¡_
ret ad talia d1ccndum pollumus libere afi'crcre Vce-
gn1ficlt, compararionem ncmpc rotidcm
modi~,
vel
bum diuinum cauíari
a
Patrc, Parrem
&
Filinm cau-
toties, vel a::quC\addc quoJ pars illa
~
411«
,
vr indi–
farc Spiritum íanél:um. QE_is ctiam amens, ha:c
co-
car articulus
~
cfi in plurali;<1c íi diclsLatinc cau(a:,
girare potuit?
&
ita
rranfiulcrunt;v~1bum
aurcm
1'.É}tf"!,
eíl:
1n
fin-
~
l
Vlrime vt hoc etiam debililiimum fubtcrfugium
gulari , quod nullus imcrptetum vidernr aducrtiílC.>
aducrfariis aufcramus, omnemquc fpem Íccure eua-
&
ita Latine vcrti pocius deber, dícirur,
~11am
dicun–
dendi labefaékmus, refpondcndco ad primum locum
'tur vr omnes reddidcrunt :arque tcfcrri deber acl ÍUp·
Arifiotelis , íolum oíl:endere vol11iffe Philoíophum
politum
1
quod P)Oxima periodo pt<E'Ccffit tcilicet
quo paél:o vna Íc1entia
lit
vnius gcneris obieéti , vt
l'ip;t~,
Latine princ1pi11m, non ad voccm nllmeri plu–
inde colligat ad eandem Íc1entiam pertincrc traél:are
ralis caufa: : 'nam quamuis nomina nnmeri plucalis
de eme,
6GideVuo ~
reddit ratio11em, quia ha:c duo
apud Gra::cos aliquando 'Coniungancur, verbo fingu–
natura Cunt idem, hoc cíl: ex namra rei non diffcrunt
lari, ramcn quia fi hxc regula hoc loco Ícruarcrur,
pofiuue excludendo
Ce
adinnicem,cltm vnuin
!ic
attri~
difficilior, imo faifa elÍct [cmentia ,
fJeó
multo me–
bumm enus,ac proinde,vtrnmqne rccipro&erur. Cum
lius eíl: n:rbum fingularc ftngnlaritcr ctiam Latina
vero aíferir qucmadmodum prindpium
&
cauía nqn
venere,
&
ad nomen principium referre.
affürt in exemplum muma: conuerfionis, fed idenri-
Ergo nqn
d~bcmus
rransfcrre fic :
rotidtm Putun
J
t
tam ex natura rei ,ob_qu.í ad vnam fcientiam vtriuÍ•
modu
&
caufa
drc11111-ur;
Ceil_ita,
101m,
ve\'"!"'
que traél:·ario pcrtineat. Aliud e:;emplum alfen ad
f'•1Yo
vcl
.perindnu<¡m
ca11fa dic1rur
(
fopple) prin–
probandam ·reciprocationem mris,
&
vni1i>, ve patee
cipium
1
aut fine ¡:>articula perindc quod idcm efi:
&
ele illis v:rbis, rdibile mm rarionali conucrti ncceffc
codem verbo vfus fue1at in pr:rccdenri periodo cum
di-.
dixit
dp;¡;;
,.;,.1.,,,
hoc en •
prwc1p
11m
d.rcitur'
om·
J
1
Ad íecundum locuni refpondco ArillotcletQ dicere
nia
er.gorecte cum ooíl:ra vedione confonant , qua:
prxrer moáos enumeraros cap. 5. qnibus dici folet
cum aliis íecum habcre
11011
poífunt•
principimn accipi ctiam toc1dcm modis, quibns
&
ca~lfa
vfurpan folet, qLtos emuncrat Íeqnenti capite,
_ &
Cune quaruor, qua ratione non didt Arifiordcs to–
tidem modis dici
caufam~
quibus dicimr principium,
i:u1n
lit
manif~íl:um
larius pacere principium, lk plu–
~ibus
modis vCurpari, quarn caufam, !ic pr:i:tcr mo–
dos cnumcratos principij totidcm aliis dici princi–
pium
~
quibus ,
&
cauía ; hoc aurem mihi CuadeG
Prímnm , quia cap. primo rcccnfens, acccprioncs.
Principij non numeranit cas, quibus capiror caufa,
•cum ran_ien
toti~em
eriam modis, Principium dicatur,
quibus dicirur cau(a, quos referr. cap:
1.
Deinde hoc
paélo reél:c
qn~drat
cario illa quam.fubditArifioreles,
'OmneJ
namque ca11f'- principia,
ac !i clicat,cum omnis
e.aura
lit
principiL1m, rcél:c ícqnirur totidem modis
etiam dici principium, quor criam dicirur c¡:au[a; cum
tamen non fcquarur econtra rot rnodis dici caufam,
quot dicitut Principium, criamli omnis cauía
!ic
prin–
cipium. quia principinm latius patct qnam caufa.
5
J
Solum vero Cuperc,ft diflicultas in verbis dratls,
quibus videmr Ariíl:. arferc!e non toridem modis
principium víurpari , q11ot dicicur caufa: fcd potius
comra rot modis dici Clllíarn quot principium vfur–
patur, cum ncc verum elTet nec cum racione, quam
fubiungir,quadrare pare!\ ; hxc tamen difficulras col–
litur , li alio modo tcxtum Ariíl:otelis Latine ver–
tamos, quam omnes haéknus dederunt , qux Ía–
ne tranfiatio licer noua
!ic ,
!i tamen tcxtus Gra::cus
1:am patiatur ca::ceris cíl: pr:zfurcnda ; ex ipfo aurem
ccxtu Gra:co clariffime cam colligo texms enim !ic
habet:im_;r1"1
~ ~
7"
..j11a
1'.:y.'1<1j
1
ac li vcrbum pro ver•
bo rransferas,
.tqu<
porro
a·que caufo
dicitur
,
Íttpple
Principium, de quo proxime dixcrar: irem vndc res
primum cognita eíl:, iUud quoquc principium
diti1w:
Odtph. dt
'!_fñafitl
•
Phi/o[.
Tqrn,
!.!.:
S
V B S E C T I O
vltima.
.Ab
inmmeniemi
refellitur fapra
difl"
fententia.
E
x
probationihus fopra policis' ex labcfaél:atis
s'
pra:fimdamcncis aduerfariorum, cuidenter parct
certiflimam erre noílram conclufionem. Nunc aurcm
vltimo
lic
argumcnror conrra aduerfarios , quia ea
ÍCntentia efi omnino reiícienda , qua: contra orh,ncs,
Doétores
arholicos efi , Ced Cementia docens. Pa–
rrcm cífe cltifam Filij
in
diuinis h2c tempcfiate o).>–
ponitur comrnuni confenCui omn_ium Doél:orum Ca.
rholicorum , ergo omnino
reiici~nda
cíl:, qua: con.
tra omnes Doétores Catbolicos fuerit, (ed Íenrcnti:i
doccns Patre.m d fc caufam Filij in d1uinis hac tempe–
fiatc opponirur communi confcníui omnium Ooa(µ
tnm, vt patet ex fupra diél:is,
&
<x verbis ipforum
'adduél: s
t
ergo omnino tciicicnda efi;maior efi
cerra~
quia íenrcnria qua: opponimr communi c<>nÍeníui,
omnium Doél:orum Catholicorum , el!- pofitiuc re•
mcraria , fed opinio tcmeraiia in rebus fidci cíl: om•
nino reiicienda Carholicis ; ergo,&c. Maior ha:c di
cerra, nam P. Suarez com. de fidcdiíp. 19.feél.
1.
numero
1.
agcns de propofiriohc remeraria ,
1iza
verba profccr. Duplcic gradus temeraria: propo!i–
tionis !itbdifüngni potefi
1
nam qua:dem dici
po–
reíl: poÍtriue temeraria
1
alia priuatiuc 1poGtiue dico
quando pugnar conrra receptam (cnrentiaro vcl Pa·
trum , vcl Scholaíl:icorum , .ita vt dmnes ; vd fcre
omnes in illa conueniant, criamli non aífcrant dfc
cmam, ícd
oCUDiho ptobibiliorem , au.t funplicicc:r
D d
J¡-
YC?'Jl~