.i¡OO
Phyfica
bffp.
1V.
De
10.ateria
prima.
fequarur <ognitioncm nullam haber diícrctionem
&
minus,quod non habetapperirus innatus qui
elffub–
·maioris,vel mmoris pccfcltioni' furmarnm; íad :i:qua-
íl:anria,ad proinde ve ait Aciflorclcs non fulcipir ma–
'1iter omncs ex le cc[picit, íolúmquc ab agcnrcnarnra-
gis,.& minus,
'li determinatur ad rec1p1endam vnam ·pocius, qu3m
ltcm appetitus elicitus fuppdnir cognicionem ran- 17.
·alreram.
quam quid proprium illius, ex quo orirur appcten: ma-
Deindc, quia ii·con!iderctur appetitusntionalis in
.gis maius bonum & minus bonom minori cona–
-.a6l:.u p1imo cam pGrfeltus,
&
:i:qualis el!:
rcfp~étu
boni
rn,
in quo maximc dill:inguunrur
&
opponumur ifli
ma1ons qu m m111oris: Eadcm enim indiuiribilis, ac
appedrns , !iquidcm ex propria
racion~
,
&
diffc–
·fimpliciffima volunm fine vlla di!lin6l:iouc in fcipía el!:
rentia appcrirus ionatus materia: prima: non
fop–
appetitus Dei, & ccearntarum; vndc appcritus iíl:c: in
p<mit cognitionem aur rarioncm pr:rferemem ma–
aél
:u primo·con!ideratus fommam a:qualitatem haber
ius.bonum minoti bono. Vnde non minore quod in
reí
pecl:u.iUorumbonornm,& ra1io cfl,quia ina:quaütas
hac rationc non cffiuar aur d1manec denominado ali–
maiocis , & minoris
6(1:
inrcr furmalitatcs d1ftinébs;
qua ab appGtim elicito in innarum , riquidcm in hoc
quia.
id~m
non potcíl: cíle maius ,
&
minus in
fe
ipfo;
potius , opponunrut quam 'conucnian.t
&
affimi-
fcd in voluncacc quatenus cfi i1t altu ptimo non dan-
k mur.
•
tllr furmalitates ditlinéla:
a
parte reí formalirer corref–
.pondentcs,maiori
&
minori bono¡ctgo damr in rali ap–
petiru in aél:u pnmo, in:rquafüas rclpcltu maioris,
&
minori's boni.
l
5 .
Solum enim in:equalitas
cll
in
aOU
fecundo , id
c!l:
111
ordmc ad operaciones,
&
a ns, quia in aé\ibas, feu
in <1ppcrim chcico datUl' diflin6l:io
a
parre reí ,
in
vno
cefpeélu alrcriw,ac proinde damr in 1p!is maioc
&
mi–
dl>r pedcétio , quia voluntas rendir in bonum maius,
aélibus perfeé\ioribus fccundum fe conúderatis bis
quibus rendir in minns bonum.Tune ric; appctitus in–
natus cfi iudiui!ibilis une diíl:inétiom: aél:us primi
&
,
fccu~di:ergo
non potcíl: magis
ei¡¡:
rcfpeél:u vnius quam
alrenus.
Praicipuc,quia in fobíl:antia non darur magisaur mi-
'
nus;
[cd app titus
illc
e(\:
fubflantialis & non acciden–
talis: ergo non efi magis nec minus : rcfpcélu mai.oris,
&
mi.norisbom ; fed idem curo fumma a:quali:are re[–
peétu vcriufque.
Dices.appctirum innatum dfc ad limilitudinem
ap–
~etirus
cliciú,qui cfl pcr analogiam,& tropum ad cum:
led in appctiru elicito darur magis
&
minus;ergo idem
conúng11mn;ito.
i
6
Sed comra,quia tantum ab eíl: vt ha:c folutio cnei'–
uet vim
noflr~
rarionis,quin potius vires addar ipli,quia
toca deíumiturex !imilitudinc qua: rcperirm imer vrrú–
quc apperitum.& non
ex
differentia qua: reperituri.n–
ter iplos: ergo ad hoc íolum cxrcnditur appetirusinna–
tus
in ordinc ad varias dcnominarioncs defumptas ex
?Ppetiru eliciro, in qno a!Iimilatur app.cdtus innacus
1pfi feu ad cor
fe
exrcndit limilimdo, qua: efi inrcr
vrrumquc,contra vero in his, in quibus opponuntnr
&
diflinguunrur iíl:í appcrims nulla ex vno
ad
alium cma–
n_abir denominatio,vt v.g.quia Angcli velociratcm có–
apimus,vtvclocitarem aquila:
&
curo limilirudine ad
illam ,
&
aquila habct alas: eodem modo Angelum
concipimus ala tum, quia ramcn opponunrur Angc:–
lus,& aquila in intellcél:ualitatc,morralitarc,& brutali–
tate lirrc ali11ua limilitudinc qu:i: vc:r[ctur inrer Angc–
lum
&
Aqmlam in illisrationibus;fcd potius cum op–
poúrione maxirna, non poffomus vilo modo Angelum
Vt
mortalem,
&
brutalcm conciperc ex eo q uod ,
A–
quila t;tlis lit, quia vnum oppolitum non denominar;
fe? poriusdeflruir aliud; ergo licct marecia: prima: at•
tnbuamllS appetitum , quia affimilamr natur:r iotcl–
leauali aur viuenti : in hoc, quod ricur natura viuens
a~petit
aliquam perfellionem propri:im
&
bonum ri–
b1 conucniens, ira materia haber,& tendit in formam
r~tionalem
tanquam ad bonum maximc ribi conuc:–
n:ens
&
proponionatum: non tamcn ideo qclkmns
tn~uercma~crire
tationem magis ,
&
minus apperendi
m~1us.
&
~lnl\~
bonum,liquidem i\la raciq maioris,
&
m1~ons on
~u~111 appetitu elicito non ex eo in q110 aí–
lim1la.~tu~
1.füappcrims,
fed
ei< co in quo
vi
timo,
&
p~opr1c
d1flinguunmr
&
opponunmr , quia appetirus
c:J1c1tusel!: a€1:us accidcmalis ,
&
fic pore!\ clíc magis,
SECTIO
vlrima.
Argumenta
ad1m{a ria
faluuntur.
A
Dd primam rationem reÍp<ll1dco appeti{um
ma–
tcnx non
e{fe
proptcr aliquam
ex
illis rationi–
bus, quas adueríari¡ aílignant , íed potius ex co quod
furma quam recipere pocdl c:fl bonum proporriona–
tum
&
conucniens ral1 materia:,arq• ; incapacicate rc–
cipiendi bonum proporrionatum,cerrum efl; reíulrlrc
non realirer; (cd nofüo modo cógnorcendi appctitum,
feu
prop~nfionem
in rale bonum.
Ad fecundurn primam part m maioris,
&
ad fe–
cundam partem ncgo Ítlppofüum quod mmus bouum
lit
impoffibile rcfpcétu maioris bon! , quia non
li–
rnul, (ed focceaiuc
pote~
marcria prima recipc–
ce maius ,
&
minus bonum. Ad minorem diíl:in–
guo : babct maius bonum incompatibilc naturali·
rer pun minori bono rimul , coD1:!1do ; fucceUiue •
nego.
QV..A::STI O
X I
l.
Vtrum detur in materia prima appeci:
tus tefpeélu formx
i.101
amiífx.
SE C T I.0
1.
Sententia aduerfaria
prot onitur.
P
Rima
Íent~ntia
a!ferit materiam primam non
1
appetcK formam corruptam, qua: íemel
euanuir~
Hanc fcntcntiam qua: multis abhi.ncrcmporibus cua–
nuerat,
P.
Arriaga fine ,nouo miraculo rationum (uf.
citanir, &eam vocat communem ínter Doélorcs, in
quo maximc fallimr,cum potiusantiquara lit,imo fa:–
pc Ía>pius exfybilata; probar hac curra racione tam an-
ti
qua quam ipía qu:Eíl:io.
Q!!ia appctir115cfi inclinarioad bonum, naturali–
ter poffibilc ; fed reproduélio formre corn1pra:.cfi im
poffibilis
natur~lirer
; ergo non damr apperims a
eam
rcprodm~boncm
; confcqucncia efi cuidcns
Maiqr
e~
definido
~pía
appetims. Minor
proba~
tUr
' pnmo ex Aníl:otelc docente
a
priuation~
ad
habit~m
non .
c.tfc
r~grc!fum
; fecundo
pro~:
tur illa '.111nor ,
.qm~
fc1hcec natura ipía exigit pro–
prcr
fm
pulchmnd1nem ne:
formz [c:md corrup–
rre
ircrum rcproducantur
;
fcd alia: di(Hl16l:z ;
qu,uc:
qua: femol produéla cíl: mane•
impoffi-
bila