Seflio VIII. Problema
1.
~ettm
ronditionatefutura cognofcere.
243
eíl:, illud iplum videri
fub
condicione potefl: ,
qJJod lcilicer Deus poGra condicione vocationis
hoc am illud determinare p.offet: quod videwr
manifefium: nam pofira vocatione ne'ceffarium
ell
ut Deus aliquid decernat c:irca auxilium, hoc
aut illo modo conferendum : ergo jam dabitur
quod ex parte illius neceffarium efi ad determi.,.
nationem.Sirurfnmdicas Deú non-poífe c:ogno-
r
fcere qu1d eífet faéturus ., ob eamClem rationem
indetermioationis in objeéto cognito.Urgebo
c:la-
.
Vr¡,etur
re.Nam futurum 'propterea dicicur non c:ognofcí,
,.,41;ae.
quia iridiget dethminante: atqui Déus determi-
nante non indiget: ergo poffet cognofcere quid
effet faél:urus. MÍnor coníl:ar.QuiaDei yoluntas
a
nullo determinatur. Prreterea illud quod additur
ex parte Dei,aut habet infallibilem connexionem
cum effeétu,aut non?Si primum,efi neceíliras an–
tecedens,c:um non fundetur in libera derermina–
tione voluntatis, de quo inferius, & ita nequit
convenienrer poni. SI fecundum , non fa'c:it am–
plius derertniaatum in ordirle ad.Cognirionem:
ergo non racione íllius, fed racione objeétivre ve-:
riraris cognofcetur.
i.R4tioeJe
•
864.
Secundo argumentar. Nam de fide eíl:
:verítate
fu·
Deum cognofcere vocatione pofita convercen–
t'¡;!;'?
dum Paulurn,&
Ge
de aliis abfolure futuris:ergo
-a
e.
firniliter cognofcit fub condicione, quod
Í1
talis
vo~atio
ponarur,Paulus converretur.Patet Con–
foquenria. Nam ea qure vera funt abfolute pofita
condicione, vera
etiatn funt
fub
fiam
conditio–
nato
:
res enim
fub
ftatu condirionato & fub
ftatu abfolLJto eadem eíl:, &eamdcrn habet c:on–
nexionern cum condicione: ergo & eamdem ve–
ritatem objeél:ivam ,
folum
dífiinétam rátione
ft.ams.
Antecedens
eft
certiffimum , & Confe–
quentia liquet: Nam veritas objell:iva fequicur
rem ipíam:ergo
íi
res eadern efi fub utroque
Ha~
tu, & eamdem habet connexionem cilm condi–
tione,eamdem etiam habet veritatem obje&ivam,
qure efi fondamentum forrnalis veritatis,
1
& di–
viní!!
cognitionis , ut ofiendimus ratione prrece–
denti.
Confimut·
Confirmo eamdern rationem. Nam
ficut bree
dt
vera,pofito craíl:ino ortu
fo
lis , erit dies cra–
fiinus
:
ita &
bree
:
Si pon atur orms.
fo
lis crafii–
ñus, etit dies crafiinus, ex eo quod objell:um efi
idem,
&
folum diverfum illius ftatum apprehen–
dimus: ergo propter eamdern rationern
fi
hrec eft
t19e~
con–
Jmom1to
ftecef{arto
&
ahfalu·
to,
vera,&
~Deo
evidenter cognita, pofita vocatio–
ne Paulus
converretur~
1.ímiliter
bree
:
Si vocetur
Paulus,converterur.Eífe autem ftatum condirio–
nalern abfoluto priorem eíl: darum,quia futuritio
conditionalis eíl: proximior
fiatui
poílibifüatis,
five rebus ut poffibilibus , qure ut tales prióres,
funt,
&
ita convenit illis manentibus
fub
íhru
poffibilitatis, & numquam fururis
:
fiatus autem
abfolurre futuritionis efi rernotior ,
ut
confiat:
. ,. & ita conditionarus eíl: quafi medius: qui ordo
Orclom at•
f'l.
•
d· ·
fc •
•
fi
·
ffib·
., 11
¡,,¡fe1en-
eu
in
tvtna c1entta,
ut
lt prnna, qua! po
1 1-
t ia.
lium ,fecunda condirionarorum, tertia abfolute
furnrorum.
3 .Exne·
86). Tertio.Nam fine fcienria condirionaro–
ce[Jieate ad
ruin nequit fiare infallibiliras
divin~
pr\deftina–
concrliaii-
cionis cum libertate creatre cooperationis: ergo
Jam f!t.tde.
ffi
· '
ft . D
d A
d
flin•tionem
nece ano
e m
eo ponen a.
mece ens pro-
cumúber-
batur.Nam fine illa Ut Deus ceno fciat quid de–
tate.
termiime futurum
út~debet
illud pr<?definire
pr~-
de6nitióne infallibili:ha:c íhre nequitJine fcien –
tia conditionata: ergo neque id flare,quod dixi–
mus.Majorem concedunt adverfarii,&Minorem
probo. Nam ralis pra:ddinitio adducens
frc.uminfallibilitatem, aut ideo eft quia prxderer
min:tcvoluntatem,
&
hoc ejus rollit libenatern : aut re–
linquit illam indifrerentem:
&,
fic
~lequit
cerro
cognofc.i quid fumrum
Gt
:
ergo fine friemia
conditionata nequit negoti
mn
ifiud
a
pre compo–
ni,rarjone cujus,Gne
pr~determinarione
fcitDeus
1
quid
fit
voluntas effeétura.
'
Dices Deum ira prredefinire
ut
velit volunta-
R efponfio
tem facere libere,féu velle aél:um cum íuo modo,
.,,euep eit
.
fi
.
h
ut
acw~
& 1ta are negonum oc.
fiatlibere
866.Sed Contra.N:í volunrns
bree
Dei in'lolvi.t
rationes inte.r
fe
pugnantes: ergo nequit in Deo
~epugná
..
fiare.Antecedens probo .Nam velle ut aliquid fir
tialm m-
•
•
"PO "Pt1f
omtuno determmatum, & velle
ut
fü
indiffereru,
oftmd1tur.
oppofita incet
fe
fum:fic ellet Deus-, volendo
ut
dicitur:ergo talis voluntas 1aberet ratio nes inrer
fe
oppolitas.Major efi cl,ara, & Minor oíl:endi–
tul'.Nam aél:us futurus ira intenditur,ut ad illurn
voluntas determinetur; ex hac ergo parre jam efi
determinatus: nam
a
principio determinara in
modo operandi
nó
poreft niG dererminatus
effe:
él:us exire.
Et
alioqui intenditur
ur
indifferens
:
ergo vult De::us ut dererminatus
&
indift
reos
íir,
&
confequemer rationes inter fe pugnantes.
Ex-
ernpJis hoc pocefi declarari. Nam
{i
Deus velir,
ut
de
faC:l:o
vult , Beatum dicere aél:um amoris
erga fe,& hunc amorem effe libernm;aliunde
au-
tem infunderec
illi
vifionem beatificam,pugnan-
tia vellet ; quia vifio determinar neceífario ad
arnorem. Similiter
fi
vellet
ut
morus animi ef-
fet primo-prirnus plenam advercenriam prrever-
tens, & nihilorninus t ffe plene liberurn : fibi
ipli
in modo tali volendi contradiceret: quia pofita
inadvcrtemia non poteft eífe plena libertas, ob
d'eterminationem ad parrem,
in
quam confidera-
tio
perrrahit.~arn
radonemin fequentibus
am-
plius rooorabimus.
867.
Refipondebit quifipi:am ad omnes prredi-
.r;e~.onfí.o
•
.
~~~
étas rauones,probare quidem Deum h3bere
[cié-
eminenter,
tiam conditionatorum, fed non formaliter bene
&
non
for–
tamen eminenter.
Et
Deum non habere
q~idem
malitertalé.
aétufn,
q
uo conditionata cognofcar, fed quamdá
eminentia1'1 in qua cerro conrinentur futura fob
N.
d . .
s·
N
b' C
fi
a11arrete
con mane. 1c
avarrete ic
entrever
1:i
)6.
Sed refponíionem hanc, quamvis ab acerrimo
Thomift~
'fhomifia profeétam , Thornifire ipfi acriter re-
exof
4 •
prehendunt,& meriro,quia ex ea lequitur Deum
abfolute nefc:ire hujufmodi furura'
cum
non
ha-
beat formalem aél:um cognicionis ad illa cermi–
natum:ergo neque
falvantur
1
~c:ripturre,nec
fit fa-
ds
Auétoritatibus
&
rationibus adduél:is.
Et urgeo. Nam veriras talium propofitionum
Cotraquá
refpeél:u alicujus efi formaliter talis,&
ita
cogno-
infla?t1.e
fcibilis formaliter:led nullus melius attingere
ill:í
maniftft"·
poteft quam divinus imelleétus,qui,uri infinitos,
ad omnem fe exrendit veritatem:ergo refpéél:u
il-
lius efi cog,nofcibilis. Et quidem propofitiones
diél:as effe dererminate veras fatetur Auél:or ille
s.Secundo,in fine:fed addit non eíle determina-
t~
veras refpeétu Dei. OEod diétum nequit ullo
paéto fuíl:ineri: quod fdlicet aliqua determina-
ra veritas non cognofcarur
a
Deo, cognofcente
omnia. Negqri autem nequit
vedcatem
illam
X
eífe