DioptriCx.
quam BC. Addc quod Sol tic nobis,vicin.ior dum
niagisclcvatur, quam dum en propc honzontem
n4
B~
(ptr
11+)
quod
ram.enin Sole cíl: nullius. mo·
menti , in Luna non 1tem; ergo Sol hum1hs fub
minori angulo fpeé1:atur
qua~
deberer.. SI vero
altius pr&vcharur cum refraébo celfcr, e¡us appa–
rcns diameccr unica erir.
Favem
~xperientiz,
nam
ti
angulu~
fub quo
fpeltacur Sol metiaris , deprehendes mmorem
fi
fuerir prope hqrizonrem.
~am
ti
Sol
fu~m
fu.
blimis, rales proferr GalfeJ)dus
a
fe
faétas_, mnru–
mcnto ad
id
excogitato. lrem
ti
rele.f~op10
Solcm
fpeé1:cs, przcipui: rcri aliquo
fila~1
inll:rulto ur
explicuimus fopra, deprchen.des e¡us d1am,errum
m plurimum mi11orem , demquc
qmbufcu1~q1'.e
merhodis Solis diamerrum apparencem menans
idem femper deprehendes.
.
.
Refpondcndum- camen ell:. expenenna:
com~
muni, qua ad fenfum Sol
v1~ecur
.ma¡or
pro~e
horizomem. Suppono aurcm 1mag1nem fohs m
rcrina vi cryll:allini depingi, radiis ad eamdem
folis parrem perrinemibus, in eadem parre reti–
n:i: concurremibus, hi radii non in eadem pr:i:–
cisc parre uniunrur, prn:cipue dum cryll:allinus
humor, pupilla magis aperra, magis deregitur:
ex quo
lit
ur imago íolis cune concutior quidem,
fcd major evadar, radiis hinc inde exorbirancibus;
qni Ít minus aperiatur pupilla caniganrur. Cum
aurem minoren Colis fulgor, magis aperirur, ira
de nolte
tic
aperta ell:, ur proprerea imago ll:clla–
rum, quz in retina depingimr , mulro major
evadar, quam earum magnimdo exigar , proprer
radios exorbitantes,
&
adfcitirium illud capdli–
tium elformanres. Cum igicur Sol in horizonte ,
non ita fulgeat , ac quando fublimius anollimr ,
rcdna magis apcrimr ,
&
confequenrer imago
folis in rerina major ell:, confuÍtor tamen. Nam
cum radii folares lint maximc lucidi , quantum–
libcr remiffi
fo
rctinam incidanr, fufficiemer eam
ad videndmn dercrminanr. Q.uod autem id pro–
ce~at ~x
mutatione pupillz, facilc oll:enditur :
fi
emm inll:rumento utaris , in quo pupillz am–
pliario nihil efficiat folis in horizonre pofiri dia–
mcrer vifa , non major ctit , quam altiotis. Pari–
ter li tclefcopium adhibeas , adfcitirium illud
· pupillz ampliarz capillirium derergenris, non in.
venies folis diametrum majorem. Si tamcn prop–
rer refraltionem in arhmofphzra faél:am, major
viderecur Sol , ctiam telcfropio adhibito major
apparerer.
filJ
!lt!Nl01!lltl1lll!!!l·®·llílNltrilN!!l!l9M!lríBl!11lltl:llil!lfll1!1
PROPOSITlO XXVII.
Theorema.
De
Crep11fculo,
&
aurora.
Plurimi crepufculum ,
&
auroram radiis in
arhmofphzra fraél:is ,
&
ad nos remiffis cribuunr.
Non ell: ramen ulla refraél:io in tali lim,quz pluf–
quam femigradum íydeta elevet. Cum tameuradii
ifl:i crepuículum',
&
auroram generanres , ad nos
pervenianr Sole
1
8 grad1bus infea horizomem
d~preffo.
Secundo li ill:i radii per refraltionem
ad nos pervcnirent , Solem exhibcre dcberenc.
Non ramen in crepufculo,
&
aurora Solcm vide.
mus. Dico ergo crepufculum,
&
auror:im genera·
ri
a
radiis, per ref!cxionem inordinatam ad nos
pervcnienc1bus. Cum enim athmofphzra conll:et
panibns inzquabiliter
fulis ,
&
halitibusl valde
hecerogeneis , lumen remirtere poten in omnecn
parcem , eo modo quo radius folar_is .in murnm
impingens , in omncm parrem rem1mmr'. Cum
ergo primum parres arhmofphzrz ,
~uz
tn
ho–
rizonrc nonro vilibili poíir:i: func 11lull:rari
a
Solc incipiunt, ad nos ufque lumen aliquod re–
mirmnr,
&
incipit aurora. Non illull:ranmr au–
rem conrinuo; cum enim ad
m~nam
alrirudi–
nem non afcendat arhmofphzfa , rerrz convexi–
tas impedir quo minus cz partes quz in hori–
zonte noll:ro vilibili polirz funr illuminentur,
doncc Sol propius ad horizoncem accelferit :
quod adhuc melius ex, fcquenri propolirione in–
cclligerur.
!lll:!Z!Jll!l:!!fll1.ílmlll"lltlW21!!lll:ii1l1!1ll:i!!e!l11(1.!111.íl:l1.íl~l1!111!l
PROPOSITIO XXVIII.
Problema.
Determinare alei1t1dinem
athmofph~r<t,
ex dura–
tione a11rortt
&
cr.ep11fc11li.
S11ppono inicium aurora: elfe cum Sol anige–
rit circulum horizonti parallelum. Ponarur ergo
horizon fenlibilis A B, miona\is C D , Sol
infra
horizonrem