•
Pfal.88.Pars
11.Ver(Vll.
§
11.Moralia.
ahjs.
Et
q\.Jorfum · <EC?
~a Vat~s
ad Dei lau–
qes Angelos,
&
homines conuocara.t: illos ca::–
lorum compellatione , hos fuomet ipforum no–
mine :
In Ecclefia SanU:orum.
Ait ergo non mi–
rnm futnrum
{i
laud~t,
nam illis ornnibus
fin~
comparatione
fublimfor,
ve
qui admirabilis ip–
fis
eíl:, íir eriam·foblimieatis exceffn laudabilis,
digniffimúfque,cni hoc offi.cio fummum ab om–
nibus
s deferamr.
~od
autem h'ic addi
poterat, fequenti paragrapho referuamus.
•
§.
1
l.
'Pro moribtt.1 prtecef1Íones.
Filiornm
65
6.
A
B
eo quod dicebamus modo iuuat
Dei
fubli-
exordiri. Sublim dignitas filiorum
miras.
Dei nobis
a
Vate maximo commendaca. De
Angclis locucus prius , non effe curo Deo com–
parabi'les exclamauit.
Et
poíl:ea ad homines pro–
grdfos, comparationem eamdc::m .inficiahts. Sed
ve bonus ille Rhetor ,
&
in fchola erudims cce–
leíl:i,
a
minori ad maius debuit afcendiffe.
Q.uo-
/
modo ergo ab Angelis deuenit ad homines
illis funt rantopere natura: dotibus infer· res
?
_Q_ui
ra.le~
Ideo equidem, quia filios vocauir Dei: cuí di–
m homini-
gnirati nulla alía requiparari poreíl:, vt
&
Ange–
t~:~i~:~e~~
lica debeant minor multo
r~~utari. ~int Angel~
celíiores nubibus, fine ca:h 1pGs altiores ; qm
dignitate filiorum Dei prrediti , etiamG in vilio–
ribus terrre angulis, altiores ,
&
celfiores illis,
vr merito ab illis ad ifl:os fummus fuerit Vates
.C2ffiodGJr.
in fua e.xclamatione progreffus.Verba ha:c Caf–
íiodori oppormne fuccurrunt
lib.
de anima
c.10.
vbi
Ge
loquitur : [Tibi denique nobilius efi fer–
uíre, quam Mundi regna capefferc:
&
merito,
quando exferuis filij.
J.~ic
ille. EqHiclem vt An–
geli natura: ac muneris fubli mitate pr:i!mineanr,
ín fcruorum tamen dignitate confiíl:unr : qui
ommu funt adminiflrator11 fPirítm
in
mimfterium
Ad Hebr
1 •
miffi.
Vt Apoíl:olus loquitur
ad H ebr.
1
.v.vlt.
verf.
vlc.
Cum tamen homines, etíi ferui,
filij
camen, gure
dignitas tanta eíl:, vt totius mundi excellens do–
minatus ei ne valeat exa:quari. Si dlcas Angelos
etiam effe per gratire adoptionem filios. Id qui–
dem farebor, fed
a
Propheca non fub eo induél:i
refpeél:u, fed
fub
alijs explicatis, vt dum ad ho–
mines traníic , eóíque filies D ei vocat, quanta
fit
ha:c digniras demon(haret ?
Et
vero íicut An–
gelos fopra ca:los fublimes induxit, vt hoc pá–
él:o neruos
fu:r.
fenrenrire inaenres adderet, dum
quod
ef.l:
ita pr<Ecelfum , inl mparabile penitus
E~
illjs
af¡.
diuino fuo atteftatur anlt
f
:
ita de hominibus
mDilandfius
locuturus,quod in illis dim
1\
eíl: debnit
eus, 1cum
¡·11'.
,
fil "
rl.';\
aliquo in-
'Xttl me. ·Cum ergo
IOS
LXt\
firuenda
alfoluit, fumma illanim
e1~/1~
'óparatio.
lea
~dmirabilis
eíl: in
proph~~·'.;
antitlefis ,
&
ici videtur adl
~
· , qu0d negamr.
~10d ~quidem
a
C ardina,I
Caiecano vidimus
indi~atcm.
Neque fao-ll:os
f:
11iles Deo eff€ poffe,
&
cios
v~oat
filios Dei. Si '. lij, ergo fimilei :
G
non
íimilc.~
·quomodo filij
¡
Ergo
&
di (ftmiles,
quia creati.(:;e,
&
Gmiles o 1ia tili) : Ve hoc ha–
·beamus pe1'."peél:um,
{j
',
'íquam Deo íimilis
d fe poteíl:,
füo
alium quam filium fururum: ve
-quidquid hocion eíl:, omnino
a
D ei Gmilitudi–
ne alienum deb;at reíl:imari.
6
j
7.
lnuitat\
a
Vate
ad diainas laudes
foe-
rant,&modo reddita caufa cur eas debeaint
An~
geli ,
&
homines perfonare.
[
Probat Angelos
( adde
&
homines ) non recufaturos officium
laudandi Deum,quoniam funt ipfo Deo longe
inferiores. ] Ait CardinaliG Bellarminus;
~a:
Cardia.
tatio non penitus videtur c:xaél:a : neque enim
Bellatn11>
eoquod~liquis
inferior alio longe
Út'
officium
laudandt non debc:::t recufare : quod in eo qui
a:qualis eíl:, imo etiam fuperior, multoties vide-
mus reíidere. Cur €'.nim quod laude dignum eft
non ab a:quali '
&
etiam a fuperiort! laudetur
?
s~''º:·erunt
ftl11
'
&
beatijfima?n pr11.dicauenmt
,
v ir
tttu
&·
faudauit eam.
Prouerb.3
1,"{¡
,2.8.
Ecce non
~rou.31
•
folum laudantes filios , fed
&
maritum , q ui
fu-
v...
3 •
peri_or , quia mulieris
capnt~;i.tet h~c
faris no-
Grata Deo
tab1le documentum. Futura Deo gtanffima laus,
1
us in
hu–
humilitati fupedluitur ,
&
in ea
r~icatur
,
&
~ilitau:
ra–
fuadarur. Laudant ingenui illi Dei inirabi\ium
dicanda.
priecones "imo
&
laudandi lubentiífone ample-
él:untur officium , quia inferiores
fe
agnofcunr,
taléfque,vt aullo paél:o
fe
quc:anr illi,quem lau-
dibus exornare geíl:iunr, comparare. Huiu s veri-
tatis_illuíl:rc fpecimen extat Apocal.4. verf.1 o.
Apocal.>1:
&
1 1.
Prccidebant vtginri qu,;1tuor feniore.1 ante
fe~
v.1 0.
&
11.
entem in throílO,
&
adorabant viur:nte in facula ftt–
lorum,
&
mittebant coronM futU ante thronum,
·
teJ : D ignm
t1
Domine D em r.ofter accipere
glonam,
&
honorem,
&
virtutem &c.
Pro h umili–
tate quidem hic locus expenfus alias, fed eft
modo quod pro eadem adijciam us. Audiunr fe-
niores
illi,
foblimior curia: ca::ldl:is portio,qua-
tuor animalia clamantia ,
&
dicentia :
StmElm,
Sanélus, Sanilm.
'11
.8.
nec tamen ipforurn glo- lbid.v.8.
riofam c:tnrilenam comitantur ,
fed
taciti ,pro-
Jl:ernu nt
fe
ante rhronum, 'dept'mmt coronas,
íicque adoratil'>nis huruillima: peralto ritu foam
inchoant laudationem. Ergo
humilit.lslauda-
tioni pra:íl:ruirur,
&
humiliras talis,vt nnlla
ma-
iore excogitad po!fe vídel rnr. 1:-lanc ergo
pnr-
claram indolem regins vate$ agnofcens , quos
ad Dei fublimem pra:dicatiom:m inuitat , ea Gbi
beneuolos reddit ratione:
fil!!:,oniam qui
in
nubi-
bm ttquabitur D eo,
~d.
Laudare , quia omnino
inferior¡¡s efl:is ; hnmilitas h'ic veíl:ra ad opus
tantum pronocarur. Et q oidem in Hebrreo tex-
tu
bis eíl: nomm tetragra1nmaton,
feu
ineffabile
•
~,n,
Ieho11ah,
quo DciJumma excellentia decla–
ratur,vt ea racione maior eorum, qui inuiranrnr.
r,,–
appareac cenuiras,
.íic~ue ~ait~s
humiliratis fon-
•(•~
damentum laudat1001 prre1ac1amr.
·
: ,..:-
•
6
5 8 .
Cum tanrnpére Vates Cummorum prirf-
Viiand~
cipum,ac fanél:i{fonorum Dei
fili~rum
cum Deo
concionato~
comparationem amoueat, quam
&
widetur ex·
r1bus cnor–
horrefcere; caueant concionatores quod in il-
mes
cíí
Deo
l
f:
·
d·
fi
·
d
d·
· N ll
f:
Sanélorum
a
at~s
o 10 um acci et au ltuns.
u us an-
compara-
étus 1am pro dignitate laudatus repmatur, qui
tioncs.
non requalem habeat fedem Trinitati.
Et
eo ali-
qnando ineptire ifra: procedunt, vr fupra Deum
Sanél:orum aliqui
co~lof:entur.
Q?is hon videac
D eo ,
&
fanél:is ipfis huiufmod_i lndibria porius,
qnam prreconia, magnopere difplicere?
Et ecce
v nm accedem,
ait illi :
M agiffer bone, quid boni
' f aciám,
vt
habeam vitam
~ternam?
Cum Chri-
ft0t ille loquebatnr. Matth.1
9.
it
.1
6.
Ecqms hlc
M
ttl1.1,.
repreheníione quidquam dignum d.eprehende-
v.
1
6.
ret , niG l\1agiíl:er ipfe dininus offenGonem la-
tentem derexiffet ?
f2!!:.i
dixit ei.
~id
me
i
ter-;o.
g.u de boPo? V mu cfl bonm D em.
'{r
.1
7.
~is
hoc
non pro,ndius admiretur ? Si folus Deus bo-
nus
&
~hriíl:us
Dcus eíl: , cur
fe
vocantem bo-
num tali increpatione repdlit
?
Sed vero
illc
nou