112
Amphícheatrum
Mifericerdia:i.
p~h:nis
nomen videtur obfiare,quo ab Scriprnra
d1x1mus 11lius- crearionem indicar.am
In principio
GeneC.1.v.i.
creauit
Detu
caium
&
terram.Gene(
1. v.1.
Vbi
ccrlum Empyreum aur folum, aut pra:cipuc de–
lignarum. Hebra'icum aurem nomen
0
1
010
Sca–
?naim
iuxra Diuum Hieronymum
111
epiíl:ola ad
Occanum
&
alios Hebra'ica: lingu<e peritiili–
mos
J
idem dl:, quod
ibi aqute
(i
ergo ibi
aqu~;
aquea: profeél:o
conditioni~
euincicuc,
&
ita ob–
noxius ab inrrinfeco corruptioni,vr qui ex aqua
v1de.ttur
etfe
fornMtus , guod lignificar Dinus
i..
Peer.¡
Petrus.
1.
cap.
3.
v.
5.
illis verbk
L atet ením eoJ
v.~·
hoc volentes
,
quod c(J!/i era11t prius ,
&
terra, de
aqi
,
&
per
aq~uzm
co•fiffe s D ei verbo.
Vbi ne–
g uir dici quod cerra de agua
lit
faél:a,
aut
per
illam conliíl:at,
&
ita ad ccx:los Apoíl:olica refe–
renda fonrentia , lic<t videarur grammatica re–
fragari. Sed
11·111
infuernm Scriprurx , vt ex ad–
duéto Genelis loco liquet, in guo pro Dei no–
mine
i
efl: nomen Eloim plurale ,
&
ramen eíl:
Empyrco
lingulnri5 lignificationis. Sed hoc non vrget. Et
nomen ab
mirnm quidem non abnuo, quod cum Empy–
~~'.1ª
& ig· reum ita diél:um ab igne
lit,
ca:li tamen nomen
lit
ab aguis deríuarum.
AA
agua igne nobilior,
vt nobili lIJmo corpori
ab
illa, non ab iíl:o in–
dendum nomen Spirirus fanél:us iudicarir? Vi–
d ·rur guidem non vacare myíl:erio , fed de illo
Parres,
&
Doél:,>res tacm:rnnt. Requiramus il-
Patcr Mo- lud,
&
demum lirceralem rationem adi jciamu'-·
lina
circa Er Pater quidem Molina
traét. de opere
fe>.:
d:e–
nomen im-
rum difP.
2.
infine,
fucile
fe
ab hac difficultare
probatos.
cvnatw; expedire ; diccns
~rnen
ca:li primario
. impolirum firmamento,
&
inde
a
Mofe ad
Em-
.e
py~eum
cxrenfum ; quod non eíl: textui confor–
me ,
&
incredibile pra:terd , vt Empyreum,
quod primo in Scriprnra cedí nomine
introdu~
citur , illud
Gr
ab inferiori,
&
tempore etiam,
ioxta eumdem, poíl:eriore murn:unm. Pcrgamus
crgo·nomenclationis caufas vefhganres. Voluit
Deus vtroque illnd nomine inGgniri, quod fci–
hcet,
&
ab aqua
&
ab igne duceretur. Et ab
aqua compelbtum ab ipÍ:i, d1fpoíirúmgne vr ab
l10111inibus compellationem igneam tandem ali–
quando etfet acc:epturum.
ltla primum de cau-
.
fa ,
vt
Ge
111 illo aqux
&
ignis perfeétiones con–
Aquz
&
ig
iunél:as indican;:r. Si ditererur ig neus, ardoris
nis
in dio
pctfcélio-
polfet
dfe
fufpicio : at cum aqua: dicuntur ibi,
nes.
-ardoris fofpicio conuellimr, fpl endore retento,
&
reffigerij fummi locos eo ipfo delignatur.
Sic transfigurato DC!mÍno:
Eccenubeslucida obum–
brauit eos
,
&
ecce vox de nube dicen.J
:
H ic eft Fi-
Matth
.17.
lifflmeu.rdileéfu.r.
M:mh.17.v.5. Nubesh<t:c,ex
~,f¡~,
fimu- qua Pater loquitur tonanre
voc~,
Em!Jyrei ca:li
lacrum nu- pulchrum íimulacrum eíl: , vb1 Patn>maiellas
bes Trans- adorarnr .
V
nde Diuus Petrus m1bem han
e ,
cu-
6.guracio·
ius ocularus te
·s,
m~ gnificam
gloriam appel–
:'5Pm i '·
Iauit :
Voce dclapfa ad eum hiúufcemodi
a
ma¡,nifi–
, .. 1
7 •
ca gloria,
l.
Petri.
>.
v.
17. V
nde delapfa de ca:lo
P.Corncl.
dici poreíl:,qnod Pacer Cornelius in eum locmn
his verbis att ·íl:atns : ( Vox hxc fuit clara, au–
gufia,
inrenfa,
&
fonora iníl:ar ronitrui, vtpote
qua:
e
ca:lo ad Apoíl:olos defcrebatur .] Sic ille,
qui magnificam gloria.m nubem lucidam
&
co–
rufcam fuerat prius interpretaru
s. Et O.loannes
Hebr.
9·
Chry foíl:omus
Homil.5
7.
in M :
mhit.um.Verba,
~. ;~~nnes
']nibus D.Paulus ccelwn
comp~l:wir
Empyreú,
Chrjfoíl.
nubi lucidx ceníi.1it applicanda,
lic
dicens :
[Et
Petrus guidem dicebar : Fnciamm h'ic tria ta–
bernacuh.
'/!
.4. ipfe autem tabernaculum nullis
faél:um manibus oíl:endit, ] Sic ille.
In nube
ergo, qua! Empyrei erar ccrli íimulamen ,
&
ignis
&
aqure nobiles conditiones ehtcebanr.
Nam in illa igneus fplendor ;
&
quia nubes,
ex aquea a1areria,
&
aqu¡c parens, vel rons
viuifici.
~md
&
in nube, qux afcendenrem
Chriíl:um excepit
Aét.2.v.9.
poffi.1mus lim1lirer
A&
1
v. 9.
commemari. Cur autem non (olus
Deu~
nomen .., Deo,
&
imponit
l
Quia negorium glori:r ira eíl: Dei, vt
ab
homini.
&
noíl:rum.
Ab
ipfo quidem fuél:um co::lum;fd
bus
e~.~
00 -
quod nomina
injll~fcribanrur,dc
guo Chritl:us meo ei cm.
l,uc<t
1
o.
v.20.
Ga1fdlte autern, quofl'nomina
w-
Luca:
•a.
ftm [cripta
funt in
c(J!/u,
nofin1•11 concerníc arbi-
v.~o.
trium, requirir.& curam. Vbi illud Cafiiodori
C~ffio.-lor.
/
b
;/¡
6
b
¡¡'•
.
Í [")'., •
fl:
ll
IUS COO•
1
•
5.
ep':J•.
~
·,
e
e
congn11t : ,
~la
non e
r~curio
&
:equum , vt cum de tuo cognofcans idonens,
o~¡
graria
rem laborancimR acl,pere debeas ori0Ít1s .J Hxc &hominuC"
ille,ex quibus noua duplicati nominis rario fub-
labn~cm t:
lucer. Ab igne
&
aqua dill:um illud, quia per
qmm.
ignem,&: a
m
ad illius refrigerium tranfeun-
dum. Sic
, tes apud fummum clamant Va-
tem.
Tranfl imm per ignem
&
aquam,
&
eduxifti
nos in refrigerium.
Pfal.65.v.1
2.
At cur Deus ab
Píalm.6¡i.
:i.qua nomen imponit,
&
q uod ab igne eíl: impo-
v ••·
nendum, hominibns referuatur
?
Recognofcac
leél:or díél:a
n.
1
3
1. Vhi aquarum fupra. ccelos
abundantem mifericordia: diuina: afiluenriam Diuinz
mt–
oltendimus ddignare. Inde huc ratio pro foltt-
f~ic~uli":
tione
qua:llioni~
adfcifcatur.
Ab
aqua, quod
~n ~~ :~
1
;:_
eíl: nomen, Gbi imponendú cedo adfumit Deus,
mcndata.
quia primum mifcricordia:
&
fublimius opus
ab illa debuir,
&
ab illo, qui in eam
Gc
erat ef-
fufus, compellari. Ha:c pro myficrio, dum atij
alia profondiora non proferunr
¡
iam ratio acce-
da t , pro his , qui litter<E inha:rent toti , maxime
lirceralis.
Scamaim,
iddl:, ibi aquz, qui<' in pri-
ma rerum crearione vri fopremus locus aquas
Ratío no–
conrincbar. Pertingebat vfque ad illud abyífos minis
limA
aqaarum ÜTI\T\enfas, ex quibus fecunda die íux-
ralis.
ta planam Moíis narrarionem • & communem
Doél:orum fentenriam , ccrli funt inferiores cf-
forma.ti.Sic ergo illius declarara celfüudo ,
a
qua maxime commendat'ur cci::lum, d1m tale Gr
Vt
fupra omnia emineat,
CUm
nilul fupra ipfum
poffir eminere. Sic Eccli:4; .v.
1.
Altitudinú fir-
Eccli..
H·
mAmentum pulchriti1do eim cft,
Vbi ccrlum ab al-
v.
1.
titudine lingularire: pr<t:dicarur. Ql!od li ab
i.11~
\:lb al,irn–
firmamenrum, qu1d Empyrcum
?
Locus Dnn d'ncm.
Perri non vrger ; quia licr t verum
íic
iuxta ip-
1
fum , ca:los ex aqua conflüiífe,
&
verbum
íin-
gularis Ggnificationis illos eti:.m comprehende-
re, ex more Hebra'ica! locntionis, iuxta quem
o.
P.ccri au·
et)rn
immediaro fubfiantiuo folet verbum con- ltomas
cx–
cordare, quod doéti inrerpreres obferuarunt: plicm·
1At de Empyrco cerio ille non loquitur, quod
in communi íig nificatione non venir , niíi quan–
do~excdlcntia
aliqua ccrlis communis cdebra-
tur. Et alicer guidem fenGífc Ditfum Pcrrnm
de
Empyreo, quam de aliis,cíféque illud fublimio-
ris valdc condirionis) verba eiufdem
a
nobis aJ.
duél:a numer. 1
5
o. manifeíl:c demoníl:rant , &
quidem,
{j
ex iis , qua: de ccdis citaro rr:.idir lo-
co, folida poreíl: pro eodem conieél:nra fundari,
dica1-nt1s etiam Empyreum in confommati0ne
faculi tranlimrum , guía ibi air :
in quo C(J!li ma-
gno impet1t tmnjiet.
v.1 o.
~1od
ramcn ille con-
ll:anter
inficiamr verbis ex
ipfo tranfcriptis.
[ It1:ud autcm vilibile in confummatione faculi
refoluendmn eífe ,
&
traníire, ve illud ccrlum,
quod eíl: anriquins ,
&
excc!Gns poíl: iudicium
fanéd s &dignis ppan:at. ] Sic ille.
~10modo
Terra quo•
autcm cerra dicarur ex agua, & per aquam,
modo
dica–
verbo_Dei co11liíl:ens , doéte exponic Pacer Cor- cui ex aqll¡l/
nelius,