Pfal.
88.
Pa
rs
J.
V
erf. III.
§
VII.
169
vt in duabus pra:cedentibus>& ita non vnam ali–
quam,fed piures explicationes reipfa verilllmas,
&
qux in vnam pollint conueniremenforam, li–
benrer fubiiciemus.
Sublimit:i.s ergo accipi po-
Subfimis
tdt
primo iqxta id, quod
aD_iu~
loanne Chry–
mifcricorclia fofrorno circa locum Apofroh d1lhun efr , &
a
Dei,quiani· nobis addull:um num.
9
8.
nec ramerl explic:t–
hil ipli ex il
tum íbi , fcd in lo<::um prrefcnrem refcruarum.
la
vci~•.am
Ait ergo Ge
hom.
7.
in epi nlam ad Epheji.01.
L
Iíl:a
~','~a~·.~:
vero p
Jimum eíl:
ver ;~
leél:io, quando bene–
Chryf.
fi_r
hominibu~
,
a
quib1 . t"lihil
c.a~tum
.efr p_rÍO·
ns
beneficent1a:.] ;,ic ille , de dmma d1leé11one
locutus,
&
illins fublim¡atem alíqnarenus odo–
racus. Sed efr,
q
uod
illiu~
addi fententia: debeat,
vt eam iuxta iplitis dignirarem expliccm!-!S· Ve–
ra quidem dilell:io eft,
&
fublimis _miferícor–
dia, quando bendir illis;
a
quibus nihil captnm
eft,
fod neque capienduni vllate
s expeél:arur.
T
ali Dei mifericordia latiílime,
mines , &
Angdos extenfa ,
&
longilllm' ,\.
relata ; fed
nullius vtiliratis intuitu, qua! De· poílit ex tor,
Omnia
quz
a.e
ta~tis ~enigni anim~ o~ciis pro~1enire
.. Q_uid
2
b
¡¡¡
0
ob
hac d1leéhone,quid tah m1fedcord1a fubl11mus?
fanél:ir,atem Omhia quidem
a
Deo fall:a, mnlnplicia,inadl:i–
hominum. mabilia) fiuprnda eO tendunt , Vt iufl:itia
J
feu
fanaitas frabiliatur in mundo.
Apparutt en.m
Ad
Tit
i..
v.
gracia De' Saluato'rÍJ noftri ommbm hominibm, eru·
u.&
1
J·
dien1 no1,
'lit
abneganw impietatem
,
&
fawlaria
defideria
,
fobrie
&
iüfte,
&
pie
viuarnm in hoc
f.trnlo, expeaanttU beatamfP!m,
&
aduentumglo·
rt.t
m.:gni
Dei.
Sic clamar creleflis pra:co ad
Tí.
tum
2.'/t.
1
2.61
3.
Ecce omnem frull:um tanro–
rum moliminum. Et non inde
allq~1id
Dei com–
modis accrefcat? Audi E.liphaz ihemaniccm:
t
b
f'U!!;id
prodeft Deo
,
fl
tUjfm
fi1crÍJ,
aut quid ei con-
o
.u
:v.
J•
fers,
fi
immaculata fuerit 'llia tua
f
1ob.
2 2 .
Y. 3.
e
1
el
Concludens plane demoníl:ratio : Onmia
a
Deo
pr~nfubli:ii~
fall:a, vt iull:itia íl:abiliatur , íicque rationis ca–
tare d1él:á
paces mentes
in
fpem a:terna: frlicitatis aífur-'
d.rmonfira. gant: at hoc nihil Deo prodeíl:; nihil ergo vti-
110·
litatis ipli ex omnibus mifericordia: magn:i.libus
aducnit, vnde coníl:at mifericordiam eius fubli–
mem eífe, & tali animo digniffimam, qui nihil
ob vtiliratis refpeéhun moliatur. Hinc Dauid
Jlf.
i
5.
v.
i.
Pfal.
1
j,
Y,.
1 ,
Dixi
!)omino
,
lJem mem e1
tu
,
lq1toniam
bomm1m meór1tm non egtU.
Vnde quanta
Dei fublimitas
lit ,
nihil vtilitatili ex omni–
bus fols opcribus cape!fere , vt propterea ip·
fum Vares Dewn fuum confr:1.nriffime fatea•
t~r. ~em
locum trall:ans Diuus Gregorius
lib.
1
6 •
.Moralium
Cª'P·
1.
lic ait:
[
lpfe enim
1'.Gregor.
vere nobis Do111inus, quia
&
vric¡ue Deus eíl: :
Jdro Dcus qui bono
hon
indiget feruientis, fed boniratem
ta
lis, quia confert, quam recipit : vt oblata bonitas non
n~~ro~urn
ipíi,
(ed
prius accipientibus, & pofl: reddenri–
~o
mdignus bus ¡;irofit.
J
Sic ille. In cnius fenteritia illud
onorurn. primo obfernandum occurrit: Deum vere
elfo
Dominum, quia
~us
efl:, peútnque, quia bo–
no non indiget feruierttis. ltaque, quia Dcus
ab vtilitafibus ,
qure
ab operibus iplius ad nos
venientibus ab(ollútur, ideo vere Dominus. Di""
ci~ur
q,uidem Domlnus ab(ol.urus ille, qui_ rci
ahcuh\s plenum haber dommmm
!
&
Deus 1ü:k'....
ta Propheram,
&
Magní Gregorij explicatio-
llhasdomi·
~en:, abfoh~tus. Domin~ts
eíl:,
t"(nia
bo~o.
non
Oil\m
vcre
tndigc:t Íermenns. Sublime plane dommmm,
íublime,
&
non tann'nn, quia de rebus difponere pro libiro
~fu:~mano po~t, ~ti~
dominis
crcar~s. conrin~i~, fe~
quia
fum.
nullms md1gnus , qme
vt1!1ra~
m 1lh ahquam
poílit conciliare.Nomen ergo
abfoluti
ín huma–
eA?nphithMtrnm
.M!{ericordi~.
his lirté j>roprietate illo gaudentis audirur, curri
vnus dominus
lit,
qui poílit,
&
debt:at abfolu-
tus compellari.
Eíl:
ergo illills fubl11ttis miferi Sicur
~br'~
cordia, quia abfoluca,
nihil
vtilitatis ex bond lura _mifcrl•
f.:ruienris e\nungerts. Dcinde cum multa Deo cordia•
d~mn s
,q~1~ip_lil1s confecramus obfeqnio , nihil
e1dem
vnhc:i.tisafferimusJed vriliratem nníl:ram
ipfa rcdditíohe conquirimus, íic ipfo dífponen-
te,
Vt qu;e máxime illius funt, quia
&
ab ipfo
~Z
dl!ruf
faéb,
&
a
hobis eidetn teddita; magis VtlliratÍ-
¡p/i
j
!UD~
bus noíl:ris
ferl.lire irtueniantur.
~fa-gñuni
profe-
dª.º
1
~
1
m&ª1
J
11
1
!
,
.d
vn
1~,
u
tto myíl:cnum,q_uo
cl.~rur
Dco_,maxime videtur
gis
fu~,
eífe fuum : & ahunde 1pfa dan one minus vide-
tur fpell:are ad lpfum, quia nobis
tfi:
magiis vti-
le
&
ita nbfhum magis : qtüd enim magis no-
Il:rum, quam quod vtilitatibl1s ndl:ris omnímo-
do fuffi:agahir ? H:ec dl: dominij illius fuperni
fublimitas' ita
a
rebus creatis irrdcpendentis,
vt
qnod illi darur, eb
i~fo,
licet dignitatem ex da.;
tione non cohremner1dam trahat, minus tjubdá...
tnodo ad ipfum, quia
ad
danrem amplius
v1d~a-
tnr pertinere.Sic cnim h1agís deprehendirur ab..;
folutl11n, & ita mag·s Deo dignnm ' & Vt tale
a
fummo pra:dicatur Vate,&
a
fanll:iífmo, & fa"'
pienriíllino Doctore,& Pontífice córnendarur.
108.
Sédqüidlibivulríllud Matrh.2;.t .40•
.
.
0men dico 'llobu,
q1t11mdi11
fí:ciftú vni ex hü
fra~
Mahh.'
f'
tríb1u meú mit,imú
,
mihi feciftü.
Vrili_tas ergo
~~~d rgíl~
~genri
in Deum redufldar, qui fe,qttod 11\e red= no dacu r; vf
pir, pnblice atteíl:abitur tecepiífe. Ad
h:tc
Diuus ille
Ce
rece..
Gregodus loco citato Ge fcribit: Natn edi
ín
iu• pitfc prd•
d . ·
O
.
dº ·
Q
dº
e
·íl:· clame1.
1c10
ommtts ve ., ns, 1-c1r;
uam
ll1
rcc1
is
D G
vni dt his fr:itribu .
eis minlmis, mihi feci!Hs: Ma'>''..cg.
mira hoc pic:rate loquitur ex fuorl1m
t:hl.l!Riiim!i8ilil::1?
he
membron1m ~Et
ipfe nos per hoc q11od capnt
noíl:rum eíl:, adiuuat, qui per bona ncíl:ra opera
in f.1is m mbris adiuúatur.
I
Sic ille. Vbi diuin:e
mifericordire fpccimen egregium i"cperimns. Ira
loquitur Chrifrus ex fuorumcbmpaílidne mc:!m·
broaun. Sed nunquid compaílio ipfum cogat
a
veritate,
cum
ille Gr veritasipfa, deuiare? Abfü. Suotílcof.r.
Éx compaffione íic loquirur,fedveriílime:ad hoc paffione
enim enm adegirmifericordia: vis ,
vt
ex cópaf-
méb,ótllm•
lione
ver~
dicere pciífet, libi fieri , qüod fatl:um
alicui ex minimis per mifericordia:
dill:ami_?~
iinpcriofa fuiíftt. Compaílio ergo in illo, quia
limul cum aliis parirur : Et íicut compati verum
eft, ita
&
laborum fubfidiis releuari. Capnt eft,
&
fideles tncmbra : Ge iplis
p:1.rie~tib11s
patirur,
Jic eifdetn adiucls fubleuatur. Vide mifericordi;e
magnirudinern.
~ii
egere non poterat, non
po-
terat in fe vcile aliquid per hominutn fuccürfos
experiri.Fit ergo homo,sítque hcmintun c:tpur!
& iam (tcut
~g~re
in
1:-it?ris
po~dl:,
i_ta
~in
cif., Sic rC'<ldit:i
dem
admuari .~1c
fu bl11füs redd1ta !mfencordla, miCericordla
dum videtrn: fe
deprimere~
Dminus, qui ideo íublimlor.
Dcus agnofcifur , quia bor. orum noíhofum
rion egc:r: egernámque,
&
i
iamina hofl:ta de-
. liderar,
ex
qno illius domin: fublimiras viderur
minorata;fcd dutn minoratur,afcendit reddirúr–
qne fublimis mifericordia , deprimente
fe
Do·
mino, quo .
-:'
nea explicatione confütbit. Dmú
indige:re vide
in metnbris, qui
faéhh
ex
mi–
fericordia
capn~
,
magis
fe
Dotnihum m:inife-
Il:at. Id ofrendo ' am
!deo
capm fieri voluit,
ve
_
egeret in mcrhb s , qui il'l itlaiefiate cohfifliens
~utrt e~~ >
~ua
noh . poterat indigere. Illuíl:ratur etgo
il-
él:~~.~n ~€lius dommium hac tnifericordi dcmiílione,dum bris illius
agnofcitur capnt full:um , ve egC'ret in mem- dominium
bri"S , qui cgere in foa '1on poterar mai ftate. illufhatum.
P
Ad
do