4000003585

317 / 510

D P ~DICA~ ENTIS LIBER 111. DISSERT.XXXIV. 2 8 1
1 rcpíi t 1gefü11um pro \ 1g fimo : cd ncc 1bi
\ 1d vnum verbun1 de ent1s rranícendentia coto
feCit articulo : nam totus etl •n dilquirendo
'fU 'd 4ddit bonum {11pra ens? in loco aarem Quod·
1 bcci nihil dliud do et, quam q uod hoc nomen
ens prout importat rem, cui coinpetit exiftentia,
fignificat elfenr1am rci , & d1uu:licur in dccem
pra:dicamenra; Quod quid m eru effi r;,qui–
uis ens non tranfcendcrct vltin1 s difkren(ias,
' ' t vult Scoru ·, qui primum admiuir rotum, &
negat fecundum : icut qui 1n1tterct, homi–
nem fignificare effenriam, & oegarct tranfcen–
dere vlrimas diffcrentias homanis, Pctr 1tatem
fcilicet Pau Ieicace,11 , &c. qua: formahrcr non.,.,
íunt homo.
§. 1m Ciranr przrerca Con1plurenfcs cum
Suarezio libri primi contra gentes cap 2 • ed
hic locus 1ane non ita clac.e nobis fauet: Nam
cun1 Doltor fub conditione pronuntiat, vel
rem negdre, vel vt minimum dubitare viderur,
a 1t enim ftc: Oportet, differentiam e/Je pr~ttr id,qut1d
inttlligitur in ratione generis: "thil «utem pote/I elfo
quod fit pr~ter id, quod intelligitur per ens ,fl ens /it de
ntelleélu eorum de qutbNs pr~dicatur:& /ic per nuLlam
·d1fferu1tiam contrahi potefl , &c.. prreme illa verba ,
Si ens fit de inttUeElu torum , ele qu1bus pr4dic11tur.
Igitur nec locu b 'e apene, & fincere oobis f; -
uc:t. Nih1lommus hanc e(fe Augelk" M gi lri
nJenre 1 indubie rcneo, v·t c.ommuniccr affir-
1anr Thomillre. Et quidem mihi id nullibi
apertius cradidi ffe videtur, q uam cum docet,
cnti nullum 01odum contraétiuum ~ peraddi
poífc. ficLKi fol t addi generi differentia; fed fo–
lum per meram cxprcffioncm modi,qni perno–
men t:onfufum cns non exprimebatur, tum etiá
quia quodli et addiramenrum cffentialiter eft
cns. Tum eriam quia ens dt pricnu11 rerum
omnimn pra=dicarum, in q uod vItimo intelle–
llus omncs fua refoluic concepcione5 : Hrec ni
fallor,omnia clcganuffimc detcribunt encis uan.
fccndcndam, q uz defumo ex q urefi.•de vcrira-
• te Jrtic.1. Jllud auttm (inquit ille) quodprimo fotel·
le[ius co11ci 1t quafi notiffimum , & i1i quoel omnts con·
ceptiones refolu1t t{l ens , tJt Auiunna rlrcit ;,. printi•
pzo Metaphy ie~ {uA • Ynde oportet, quod omnes ali•
conceptiones inulldlus accipiantur ex additione dd tnt:
fed enti "ºn potefl add1 aliq rúd quafi extranta natHrta
per modum quo differentia adJ.itur ¡eneri, vel dtcidens
f ubieE!o: quia qu~libet n4tur4 tjJentitÚiter efi rns; Ynde
~tiam probat Phylofophus in tertio Met,pbyfieorum 1
quod ens non pote/I efft 'enus, fed fecundum hoc dicun·
Jur aliqua addert fupra ens, in quantum exprimunt ip–
fius mod11m,quz nomine ipfi1H entis non exprimi1ur.&c.
quid lariu&? Iam vero fa condirionaJis propo–
íirio authoritatis x iibro contra gentes pupugir
Fcrrarie en , cuius expli at ion m cxh1beo.
, Adu.ertendum { it1q un) quod non id o condino–
"' nalitcr loquicur S. Tho. quaíi dubiurn apud
,, ipfum fit., quo ens u de intclJ ll:u, fiue de
, , cff~nt!a ~ um~ d quibus przdicarur. Tcnet
,, en1 1pfc in alJJ l c1s, vt attulimus, ens cff n–
,, ti?s rerum fignJficare: ed co modo loquen·
,, d1 ~, 1tur d rollendam calumniam, qua ali·
,, u1 ~ e gar t , 'ns dli ~ualiter przdicati, qua·
,, fi die r t: Cu1 1 en H ni r Hffim de
ogic,a D. l o n. de Efpinofa •
,, Ollllllb~S pr~~JC~LU1 l, 1 1 l roe ft C0 , quod
,, non acc1piar in 1ua rari onc ns , m fi aljq u1s
,, ve1let o gare,.ens etfi nt1alir~ r de rebus pr d1·
,, cari, q uod ífct mamfefle falft1 J J H e F rr •
ricníis, qu1bus circa mentecn o. T oma: c1 en
fis ?
§. 1 1.. Probo noílra afrertionem rae" onu
contra Scotiíl:as: Hucufque enim dcuem
ian1, quod illi ne jlJud principium indemoníl:r ·
bue,&. per te notum ncgarent, fcili et, IJUodli
bct efl, vet non e/l: ft u de q uolibet fubicélo debe
fonnalircr pra!dicari vel cns , v 1nihilum : con–
cdferunt iam, q uod de dHfercnrja vltima przdi
cacur form4lit..:r cns; fed v ro non en quid, fed
ens quale( vt ex M erincro,aliJfqu~ 'e ti lt is oílen–
dimus) vnde íic argumentar: ~icut differenti~
non vltimz compecit dfentialicer non cffe ni–
hil,feu cótradiftingui anihilo per cns quid, ita dif
ferétiz vl!im~ conuenit difíerre nihiLo pee ens
tptale:crgo ens in tota fua latitudine, vt conrradi–
ftinguens anihilo, cíl przdi atú cranfcendens, 6c
formaliter dillum<le vtraque differentia. Pro–
bo contcquentiam: ens abílrahens ab ente qi.1d
& ente quali, feu ens commune enti quid, &
enri quali nequit non przdicari formaliter do
fubiell1s conílitutis per eiufmodi rarioncs q1'id,
& 'luali1 ; ed ens vt in przfentjaru m fuu1irur i
Tho n11tis non cíl: compkrum, neque incom–
pletum, q idaitatiuum, neque q uahficariuum •
{ed eít prredica um illud cfkntialc, q uod rcm a
nih ito co ltrad1ílinguit , abfirahendo ab en tu
quid, & ente quati: Ergo ens in rota a l . itudi·
ne, qua pollct apud Thom1fiJ.s, cft p red1c~uum
tranícenden ·, & formahtcr diltu de vtraquc
diffrrcntia vltima, & non vi tima. 1J1í4 urfus tt
Logicu5: Mmor, &.confequcnt1a fans liquc-nt.
l\.1aiorfacile oítcndirur. Quia ens quale, fe
vltima d1ffercnria dfentialiter elt ens quale ~
hoc de illo przdicatur eífentialiter •. Ircrn .cns
quid cffentiallter dicirur de non vluma d1ffe-.
rentia; rogo igirur; an hoc ens quod de_ qu4J1
pryd1carur, fit 1pfum ns quale , non cxpri~cn.
do afftltionem qualitatis. Et hoc efi. 11~c1dere
in conccptu1n confufum fimilé Thom1ft1co en–
tis abfiralti a íubllanci , & accidenre: Vel cfr
conccpcus enris abfhaélus ab ente 1u a t¡~·
ti abíhaQ:ione perfréla:& fic n~qmr prz~~cari
de,, troque cnte,fcu de ve raque rcnt1a.
§. 12. Dices: fuppoútum maioris re negare:,
quia non po cfi \na ratio v ~iuoca abíl.r~hi . b
en ce quid , & en te quali rauone fim phcita is:
obcnc; Sed caue, ne hac folutione poriu con...
firwc:s fcnrenciam Thomiíl:icam ne~antem ab–
ftrahi poffc c~ncepmm fimpliciter vnum a Deo
& creatur , ~1 fobílantia , & acc¡drntc ratione,,
fimplicit~His, & ne erfi armis Thoinifra ~rgu­
mentis te e ricis v rgeat. Contra fic primo •
plus diftant ens e-rea um, & incr~atum , _quao.1
ens quid, & ens quale, & q am d1 erentJa non
vlrima, & vlrima~ Sed tamen quia Deus cffen–
tialiter difringuitur ihilo p eos incrcaturn,
& fimilit r creatum diftinguitur · nihilo p e
cns reatum, eo pr~cise datur onc pcus c:nr js
1 nu abfrrahibiJi Deo, & cr arur : ergo qui
iffer ntia non lrima diítinguitu r a ni ilo pe
n en