4
~
·M A R S I L I I F I C I N I
L
I B
~
R
.
"
...
dantis
bonum,pr~dicantis
falutem dicentis:Syon regnab1t
De~s
tuus.
~tmfra:Para
...
uit Dominus brachium fandum fuum in oculis omntumGenuum,
Bl
mdebunt
om..
nes fines terr<£ falutare Dei noftri. Er
infra:Pr~cedet
enim uos Dominus, congregabit
uos Deus
Ifra~I. H~c
&
alia
multa iilic fimilia ad Merriam pertinere omnes tam
Iuda:i
quam Chrifiiani
conf~nciunc. Dcindc.~ubdit, Ecceincelli~et puer~aliterferuusme';Jsl
quod ifte feruus
fit
Meffias.Dcclarat etta
Chald~a tr~nslauo
hunc
•.~
modum.
Ecce in–cdliger feruus meus
Mdfia~.Rurfus
qd
M~ffias 1fi~
fit Deus,
lud~t
tnterpretes
Tai.mucici
bfaiam
hie
exponences iic ofiendunt.
Exaltab1cu~
plufquam
A,brah~m,el_e
uabttutplufquam~Mofes)lublimis
erit ualde pl':1fquam
~ngeh
•..Quam uero
~rettofa ~t
redem...
ptio huiufmod1
per
Mdftam, pa
rec
per illud
~fat,~
:.Ifrael
faluatus
e~
m
Dom.m.o falute
a!terna non confundernini & non erubefceus
Ul<Ftn
feculum
f~cult.
Non
t~ttur
cor...
poralis»uel
t~mporalis
fucu
1
ra
erat
per
Meffiam
fill.us,
q~alis Aegy~tiaca, ~ Babyl~:mi
ca,&
fimilesJed
fpiricalis,&
~emeicer~a.
Qya
mms auce
~ropheua
tlla Efate£.Ecce
mt~l
licrec
ad Iefum no
A:
rum
manifefk
peruneat, camen Rabi Salomon
peruerf~
uoluncatts
h~m)o,aufus
d1: uerba ilia peruercerc, extorquens ea ad Iudaicum populum in hodier.1
na mifcria uiuencem.Cui quidem concradidc translatio
Chald~a,ficut
di:ximus.Cotra
dicuntetiam omncs antiqui ludxi incerprctcs Prophctarum, qui feruum
illu
effe Meffi
am uoiunc,angelis ualde fublimiorem,
qu~
excdientia
plebecul~
huic ludaicz ulli,&
uiciof~
conuenire non potefi.V nde Rabi Mofes Gerundenfis,hoc Salomonecontem
pto,fecucus eft prifcos.
Itacv
in Genefis commcntartjs di
cit,
regem Meffiam cor fuum
trnditurum ad fupplicandum pro lfrael,ieiunia eciam pro illis,
8'
humilima
qu~cV paf~
forum,adducens illud Efaicr. Ipfe aucem uulneratus dl propter iniquitates
nofiras,a~
tritus
efl: propccr
feel
era
nofha.H~c
ille.Ecquamuis ludaica fex hodie mulmm afftida
fa,&quaG uulncraca
&
attrita eode
m penemodo,quo Efaias Dei feruum depingit affli
dum,nullo tamen modo
Efai~
uerba huic plcbi congruere poffunt, quod quidem fex
pociflimum figna nob is ofl:endunt. Primum,8C
fi
populus hie grauiter oppreffus,non
ramen hoc propter Getium iniquitates,&
feel
era patitur,ita ut propter
lud~orum
paf::
fiones
&
merita, Gentes
qu~
illos affiigunc,
a
Deo ueniam, & falutem confeg_uantur,
imo,ludcri omnes uindidam
a
Beo aduerfus Gentes expedant. Cum ergo Efaias de
feruo Dei afferit,quod liuore eius altj func fanati,& quod Deus in eo iniquicatem
c~te.rorum omnium pofuit, certe non loquitur de populo ludzorum, ob cuius
p~nas
alij
non feruantur,fed ut ipfi aiferunc,puniuncur. Secundum fignum,Efaias ait,quod fer•
uus ille Dei iniquitatem non fedt,nec inuentus cfi dolus in ore
eius.lud~i
autem auari
ti~,& f~nori,mendado,fceleribuscF
mandpati func. Ac etfam ipGniec concedfit,proc:
pter fcelera fua in hacmiferia uiuere,
&
authoritate Deuteronomtj, compulfi fatentur,
quod fi depofita prauitate conuertcncur ad Deum,fiatim Jiberarencur. V nde dodo res
eorum
confitentes~ex
peccatis fuis hanc miferiam prouenire, inquirunt,
qu~
nam fine
ilia peccata. Rabi Salomon culcfi uimli in deferto fabricati criminacur,
~
crimen
ia
diu
Deus puniucrat)& ignouerac ante lefum.Alij uaria fingulorii delida,aliJ occuhum uo
lunt effe peccatii>cuius culpa fupplicia pedunt.Terlium f!gnfi. Efaias in fine capituli di
cit,quod feruus ille Dei pro tranfgrdforib.cxorauit.
Iud~i
cotra ter fa Item quolibct die
in
execrabilib.facris fuis
3
Romano lmperio,Ecdefia: Chrifii,cfictis
Gentibus,pr~cerej
lud~isJterribiliffim~
im!Jrecantur,atCF in Talmuticis cofiitutiomb.fuis iubentur,Chri–
fiianas
utcun~
poffint,ucl ui,uel
fraude,dolouel~dere.
Qua
nu,
quonam pac1o erudi
tio,& difciplina pads, quam in fcruo Dei eife Efaias ait, in hac indoda,& peruerfa
lu~
d~oru
plebecula ponenda
eft.~inmm,quona
pado foblimior efi populus ifi:e quam
angeli Dei>qualem effe ilium feruum Dei omnes anti qui
f
ud~i
proc.uldubio con fen
f
e
runt.Sextum,cii dicatEfaias:lniquitacibus pepuli mei dudus ad morce quis non uidc
ataliu~~cferu~m
De!
illt.~m,q':1i
ad r_norte"? dudtur,aliii Dei populu,ob cuius iniquira
tes acctdttur,mG forte qms uellt Efatam fcnptorem omnifi deganciffimu fie abfurde Io
cutiifni~,ut.intell~gi
uoluerit,
a~
iniquitatib. poi:.uli mei
du~us.-efi
populus meus
ad
mort.em.Pr~md~
fi
populus
I~datcus
peccatum no habet,
fa
Iso hie de populo Iudaico
loqmtu~ Efa1as,G habent,falfo loquitur flatim, quando fubdit, iniquicacem non fedr,fi
modo
tucdepopulo loquif/eruus igiturilleDei nullo modo populus
cffcpocdl.
Scd
opera:prc-: