·
MARS1Ll1 FICIN
THEOLOG:
PLATON~
!~im
hzr c
fumunt exordium,
Et
cerminacur
ad illa.Q!1aproptcr
fi
hzcfecundum
ptoprl·
am
formam
in rerum natura
fubiHlur,mulco
magis oportetillorii quoq; genus alicubt
frcundum
f~rma
propriam
reperiri.Nempe
ex co quod narura
effkacius rneliusQ;mae
ceriam fuam
mouec
quar:i
a
rs fuam,contj~i~ius
principalem
fo.rmam
in.natu~a matcri~
fua=
magis
dominara,qua~
prmc1palem.antor~am
•nte
materi~ ~ucr.
81
do~&naturma
l!ts
dllo concluduncur mm
quod prorirmsquam ars adefi ma
ten~
fecundum fitfi,tum
qu.:"'d
magis,quam ars'fecundum
fubfta1:uiam
exccl~itmatcrian~ fu~m, magis(p~otdt
per
fe ilnc illa exdtel e. Monet
auten~
ad idem me
calls ra.rio
~lunmu~,quod qu~ltcatc1
omne~,qu : a form~
m
alio
~u~r quoth~~
generatJormas
111
alao
gene~at.
Non. emm
P<?f
...
fonr
liberiorel'!1
prolem
qu~ 1pf~ fin~ ~1g1?~re.Generare_rg? forma~
tn
matcnz
grem•<;>,
materiam uero
ipfam,qu~
tn
alto
mmnne
1acec,fola •!la
fan~
feruarcv
form a, quz non
ia
cec
in
alia.Materia enim
ne<J
ex fr,cum impt'rfeda
fir,
&
no agcH ex
fc,
nt'q; ex
qualit~
tibus,quas antecedic
tpfaJed
ex form a quad
am
qu~ ~ateriam
antecedit. Talis efi
pe1
nicus
incorporea.
In talis
form~
uirtute operat1onecp fundanmr
qualitarum
uirtutet
operacionesc:B,poftquam in illius
op
ere opera
fuperfund!ntur
ilia rum. Sed de hoc aJi–
as.Nunc
autem meminitle
oporter)materiam
ipfam,uc Mercurius Trifmegtfius,Timtc
ustj; pucanc,elTe
informem,non nihll,nihilo
proxima_m
J
quad primo
infinitecp
fit
paric
ens. V nde
fequi
Plotinus
exifiamac,
uc
propmqua
ipit
1s maccri<r
difpofhio,id efr,di..
menfio, qualicasqh
&
uanaffimum quiddam
fit,
&
qu~ntulumrnn<J
cf!> to tum
flt
paf
...
fio
quc;iedam.Dimenuones enim
nihtl dfe aliud
quam
materia- ipfius extenfiones, qua
litatcs uero nihil aliud
pr~fer
eiufdem, affediones uidelicec umbra tiles
labentcs,
tan....
quaai
umbras quafdam eminencium arb0rum
in torrence.
Demum condudit,neque
materiam,cum Hcprimum
paciens,,neCJl dimcnfiones
qualitares'ue,
cum fintprirni
pa–
tientis
pafliones
prim~,dfe
prim
a adionumprincipia po
£fe.haPJorinus.Aitj uero
qui
dam alicer,quamuis ad eundem
fincm,ira
difiinguunt.Pr
ofrdoaiunt
materiam
ipfam
aoere nihil
poffe,qu~mtitatem
quoqJ'
n
dl
extenfio ipfa pailiua
materi~
proficifcens
a
c~ufa
quadam materiam extendence, agerc nihil, cum fit primi patientis
perpcma
paf–
flo.Sin autem
eft qua
ft
forma
qua=dam per quam caufa
maceria=
motrix cxtendic
mate•
riam, agere force
ncnnihil
in
materiam
propriam,quia
fir
medium quo caufa
illa
mare...
riam uidecur extendert,fed
in
maceriam alienam
nihil
penitus
operari,
quoma
frmper
difiare
co
git agens
a
patiente,quod impcdit
adionem.
Qualitatem uero in mareriam'
tam alienam,quam propriam fecund um Peripatericos aliquid open11
i.
Quod
0
a
mate
ria
qu~
in
neucram
agitmaceriam,
ad quahcacem, qu(e
quodammodo mouet
utranq1,
per
mediam
9uant~cacem, q~~
fol um
~n
alceram fcaliccr propriam
quod:a~modo
ope...
t'atur
nos
rauo
duetr,nunqutd
a
quanttcate,qu~
nuJlo modo
mouer materiam alienam,
abfq;
medio ullo ad
FCm
tllam
tranfibimus,qu~omioo
moueatalienamc:' nequaquam.
Qualitas au tern eft proxima
quantitaci.ItaqJ
non cft
omnino
fufficiens
qualitas
ad ex...
trinfecam adionem. Si ergo
daudicacad
agendum,a
fubfi~cia fuperiorediri~itur, qu~
omnino
fie
potens.
Meri
to
autcm qualitas
daudicar,
quoniJm eo ipfo momento quo
nafcit~r,fparg1tl~r ~er
macuicr
la.cirudinem
p~ofundic,acem~,
&
qu_afi
~etheo
fl
um
inc
mergmu.Quo
Rt
ucantequam
ipfa agac
qutcquam
a
marerra
quafi intidcntcquodam
modo
fop.ere~t~r.
Nunquam ergo
uis eius uincirpcr fc matcriam.
f
dcirco nun,quam
per
fe mouebtt ,mfi a fopertore caufa
roboremr.Roboratur profeClo
&
ducicur a
uirn
qua..
dam,qu~
etia
ex
Im~
non
uil.~e1Hc,.qua?do ran~ gencran~ur
mu
fr
.r,
uita
gignic ac
fen.1
fum,_ex _una
d~for!11''P
matena fim1
uarto
~ fp~e1?fHfi.m~sq;
procreat
flpres,
per uaria
at
fpec&oflffima
fcmana~qu~ c~n:i
f<rpe.non
muen:anr.mfimo,
necefr~
rio
in uita
ipfa
funr.
Sparfas
quocs
matertas cog1t m ordmem
. Ordorauone
procedit. Ratio confifiit in ut.
ta,Vit.i
in
uirruce
quada
indiuiGbili.
Siquide
mo rs
diuifione
&
refo!urione
concinoic.
Rurfus
exfrigidorii_corporuc_olli..
!f.on~gen~ratign!.Etquando
reflexio radioru in fpc...
~ul<;>,aut ~alens
ferru l?cr
qu~ltt~te
tgn.
!._S acctd~~ ral~
calefacit Jan am, uita ilia per
uitalia
tgnt~
fem
ma
fu.bttanttatem
tgnt~
fpec1c
,p~urn ~n
Jana. Quia de,ni<J in nobis
putamu~
·t>ffe
q~1~d n.ucrtmcncu~
.
aud
m~l:nrer .c~fumtt ~fe~ fua-uit~r
&
ordinate concoquit 8C
di
gem.
q_,od ra
mlrab1ltter
a~
uma
r~drgtt
forma
al~m~nta
non uiua':'Quod grauia fur:
r~m)l~u&a g~prfµm~abf(j
l\l.anifcfta
woleada
pr~tcrtmo
fupcrillorfi
natura,
prout
ufua
uic,-.