A V T O R.
.M
A R
S
I L
J
O.
foit Lycurgus,mulraque lunt ab co ge!b pra:clare, qua: face–
re ncmo potuilfet q111 non fuilfct Platonis auditor . Demo–
flhencs cum Aatipatrum fugeret: Ardua: bland1s uerbis fe ei
uiram feruarnru m pollicent1, ablit, inquit,
lit
uiucre turptter
rnaltm
qu~m
bonefrc mori,pofrqu?1m Xenocratem &Í'lato–
nem de immorralttate aninu diílerentes audiui. Idem fcci–
bens ad Hcracleodorum quendam condifcipulum fuum, at–
<]Ue eum reprrebendens,quod p0flc¡ua111 Platonem audierat,
ncoligeret bonas artes, & uiram parum honell:c duccret,
Nif.111c,i11c¡uit,erubefcis ca
negli~ere,c¡ua:;\
Platone accepi–
~i?Dionyfius
ad Speufippum Ícribcns,a1t:Pl.ato c¡uid<:m
gra~
tts fua !muna terentes docebat. Tu uero tributa exigis, & a
uolcntibus ac nolentibus accipis.Laértius quoc¡; carpit eun–
dem,c¡uod non ficut Xenocrates Platonis cafütatem & forti–
tudinem , manfuerndinemque fuerte imitatus. lllud uero de
fortitudine Xcnocratis tacere non poffi1m,quodcum Plaro–
ni Dionyfiusdiceret,Caput ubi quilpiam rollet : Xenocrarcs
qui adcrat, inquit, Nemo ill:ud pnus quam meum hocab–
fciodet.
SENTEN TIAE
ET
PR.O•
V E
R.
B 1
A
P
LA
TO
NI
S.
D
E Arifrotele
&
Xenocrate kcc Plato diccbat,Hui c¡ua–
lem cquum,c¡ualemq; afinum iungendosaffinnpfi.Ari–
ftoreles quidem freno indiget : Xenocratcs uero calcaribus.
Erar inter difcipulos cius lautus nimium,&
curand~
cutis fru–
diolilsimus adolefcens, quem Plato rogauit:
~oufquc
t1bi
carcerem red1ficare perges?Q.!!,9t1es homincm amore irreti–
t11m uiderct,1llc aiebat, Proprio in corporc monuus ell:, ui–
uir in alieno.Addebat,
~Ce
ip(e alrerius gracia deíeruerir,
omnium eífe miíerrimum:quippc c¡ui ncc¡ue fe poísideat ul–
terius,nequealterum.Platonis quidam familtaris uir doétus,
eum orabat ut fibi
anre~pauliíper
accommodaret libellum
:l
fe editum leéturo.
Ro~ams
fubinde
!I
Platone,qua:libri elfer
infcriptio,reípondir, contradicendum non clfe. Cui Plato:
cnr
~irnr
ipfe !toe faétitas? Cur contradicentibu• contradi–
cis?Cm me confülis,fi tibi prohibes contradici? Leo ciuis po
t·ens in ca:tu carpebatur, c¡uod magnas
&
immodefias in
Ce–
natu uociferarioneshabuerat.Pfato,hoc ipfum,inguir,ell: ue–
re leonem eífe. Diogeni Cyoico c.Ucenti, quodhumana qui–
dem ifra uiderer,ideas uero nequaquam: Cui mirum inquit?
O culos enim quibus ill:a uidentur habes
&
uteris,menre ue–
ro non uteris,qua íola illa: cernuntur .Mirantibus diícipulis,
quód Xenocrares in omni u1ta íeuerus,
ne(cio
quid nfu
ex–
cipiendum dixilfet : Qi.1idin9uit miramini in ter fpinas ali–
quando rofas & lilia aafci?Ad iuuenes crebro dicere íolebat:
Ocio labores anteponire,nili forte rubiginem fplendori pra:
ftare putatis: luuentutem ad bearam uitam hac ratione Ía'.'.pif.
!ime 111cendebat. Contrariam uirtutis ac uolupraris oaturam
an1maduerri1e. Huius enim mométaneam dulccdincm fub–
ita pc.enitentia Cequirnr , dolorquc perpetuus: illius antem
breues laborcs,:i:terna_uoluptas. Cum uid1íl'"et quendam alea
ludemcm, arguit:& cum ille,quam parua repra:hendis dice–
ret,Plato reípondit:At noo ell:parnum confuctudo. Ebrijs
&
iratis conCulere Coliurs erat,[e(e
lit
in fpeculo íl:udiofe intue–
rentnr:ab eiuíinodi fiatim fa:ditate diíceffi1ros. Ebrietatem
&
Comnum ualde dctell:abatur. Aiebat plurimum rcferre ad
pucrltiam rduciídam ut honefüs íolum gaudere pueri
affoe–
ft:erent. Alioquin uoluptarcm dicebat efcam elTe malarum.
Addebat faniratem animi ueram eífe philoíophiam, ca:reras
nero facultares non ram pl1iloíophiam quam ornamenta ui–
deri.Nihil fanx menti íÜauius
elfe
quam uera dicere & audi–
re.Veritate enim nihil eft melins uel dur.1bilius.
Interro~n
tibus quibufdam, qua:oam poífeísionum genera filt)s em:nt
potifrimum comparanda: Ea dixit qua: non grandinem, non
hominum uim, non ipfum denique louem extimcícerent.
Demodoco defilij eruditionc coníiiltanti, c¡ualis inquitin
arbuículis plantandis
dirio~ndisque ,
talis & in liliJSgignen–
dis,& mlbtuendis cura eifedebet. Hiclabor, illic uoluptas.
Cauendum aucem ne in hoc fopiri , in illo plusc¡uiimuigiles
uideamur.Pb1Jeclono cuipiam Platonem carpen
ti,
c¡uod non
rninns in d1fcendo qnandn docendo íl:udioíus ac fednlus ef–
fet,
&
c¡uoad diícipulus e/fe uellet interroganti : 9uoad in–
quit meltorem ac periciorem elle me non pa:nitebir .!ntcr–
rogarns c¡uidnam in ter pcritií imperitumq; interelTct : c¡uód
inter medicum xgrornmque,refE_ondit. Principibus nul111m
pra:framius pra:d1orum genus
clle
d1ccbat, quam eorum fa–
mt11aritates honunum, qui cauponari oeícirent.Principi non
altter necelfariam elfe fapienc1am, quam corpori animam.
Bearifsimas
fo
re relpublicas,
li
aut pl1iloíopbi dominentur,
aurfalcem c¡ui gubernant,drnina quadam force ph1loíophen–
rnr. N1h1l e01m pellilentius elfe potell:ue
ll<
audacia, quam
ignoranna comaetur.Tales quoq; íubditos efl'e íolere,qua-
/esprincipes uideantur. Magllb-atui non propriumbonum,
fed publicum cogirandum:non parte1n íolum ciuitatis quan–
dam,fed totam elfe curandam.
Q._VANTVM PLATO NEGLEXIT
H V M
A
NA,
QY
AN
T
V M
O I•
VINA DILEXIT.
R
Epetebat c¡uotidie Cola a:ternaelfc uera: T emporalia
uero uerifimtlia. Dormirein corporeanimum . Et qure
CenCus appctir aut t
imet,nihil aliud erre
qu:im íomnfa.!taque
h~c
omnia penitus
contcmnenda.Etut mala uitentur quibus
plenus ell:mundus
,ada:terna confugicndum:aliter enim de–
u11ari non polfe.lpCe c¡uoq; qua: pra:cipiebat,impleuit. Nam
cum & h:i:red11ario quodam iure & ciuium fauore prínceps
i~
Rc:publica elTet futurus , omnem proríus ciuilem refpuit
d1gn11atem. Cum patrimonio diti(simus elfet, fratribus lar–
gi~u~
cll: omnia prreter íuburbaoum pr>diolum, c¡uam acade–
rn1am oommabam.hoc Colo contentus uixit. Et!i pra:ceptor
amicusque principum exritit,diuitias tamen ab hisnullas ac–
cepir.Solebat rex Dionyfius dicere,Arill:ippus femperpecu–
niaspetit, Plato íemper libros. Adde c¡uod neq; uxorem du–
x1t,neque uixit in urbe, ab omnibus liber, foli feruiens ueri–
tati.Vnde diuus Hicronymus inquit:Plato Aegyptum & Ar–
chiram Tarcntinum eamque oram Italia: qua: quondam ma–
gna Gra:cia 11ocabatur,laboriofüsime peragrauit,ut qui Arhe
nis magifrer crat
&
potens, cuiusque doél:rinam Academia:
gymnatia perfonabant, fierc:t peregrinus atque diícipulus,
malens alieoa,uerecunde difcere, quam íi1a impudenter in–
oerere . Denique cum literas quafi toto orbe fugientes per–
?ec¡uitur, captns
a
piratis & uenundatus. ctiam cyranoo cru–
def1fsimo paruit captiuus,uinétus ell: feruus. tamen quia phi•
loíophus,maior e1nente
(e
fuit. Hrec Hieronymus.
PIETAS ET GR.ATITV•
DO
l'LAT ON IS.
C
Ratus deo
~uir,
:\ 9uo principiu'? cogitandi, dicendi,a–
gend1,om111bus
111
rebus ,
&
fac1endumdicebat eífe,
&
ipf<? femper efficiebar. Pra:rerea deo gracias agebat c¡uotidic,
quód homo narns eífet non brutum: <JUOd Gra:cus non bar–
l:íarns:quod temporibus
Socratis.~m
gratuspra:ceptori–
bus fuerit,omnibusque amicis, tell:imonio funt eius d1alogi.
In
quibus mirifice eos orones honorat, atque Socrati libros
fuos attribuit. Non folum enim illum in omnibus pene dia–
logis difpmantem inducit , Ced etiam ornnia
:1
Ce
compolita,
Ccribtt non fua,(ed Socratis eífe.
QY
A
E
P
L A
TO
A F–
F
IR. M AV
IT.
I
N his qure fenlibus Cubiacent, partes Heracliti tuebatur.
Porro
in lus qua: ad intelligencíam pertinent, Pythagora:
maxime
acquiefcebat.lnrebus autem cimlibus Socratem íi1ií
ampleét
ebatur, qua: ubique affeuerabat, ha:c Cune. Deum o–
mnibus prouidere. Animas hominum immortales eífe. Bo–
norum pra:mia,malorum fuppliciafore. Augull:inus io libro
contra Academicos inquit,Chriíli autoritatem omn1bus
<111-
teponendam. Si autem ra11onibusagendnm lit, apud Plato–
nicos rcperire fe dicit,c¡uod facris CTirifüanorum literis non
repugnet.ldem Dionyfius Areopagirafignificautt: EuCebius
pofrea & Cynllus lanus decfarauerunt. t-linc Augufünus in
libro De uera religione:Platonici inc¡uir paucis mutatis Chri
füani lierent. Ate¡ue in confeísionibus, narrat
Ce
proa:mium
loannis Euanoeliíl:a: forme totum apud Platonicos reperif–
fe.Propterea ¡'¡; fecundo de Ciuirate dei inquir: Labeo Theo
logus apud.gentiles,Platonem inrer
femideoscon~umeran
dum p.utautt,licut Herculem atque Romulum:
í~nudeos
au–
tem heroibusanteponit,Ced mrofc¡ueinrer numma collocat.
Veruntamen ifrum c¡uem appellat (emideum non heroibus
tantum, uerumeriam dijs 1pfts pra:fercndum e{fe non dubi–
to.Vnde inquitfe Platonicos antealios elegiífe, quia de re-:
bus
d1urni~
atq_ue humanis reétius admoc:fom q1úl.m
~a:tcn
philoíopht fentennt.
~od
&
J\llarcus Varro antea 1ud1ca11c–
rar,& Apuleius Platonem, non tantum heroibus íuperiorem
fecit,fod dijs a:qualem, c¡uia uidelicer diuioarnm rerum ady–
ta penetrauerir . Plato tanta fuit modell:ia pra:ditus, utcum
n11rab1lemfibiautoriraremante alios comparauiífet, tamen
1nterrooacus ;\ quodam quatenus pra:ceptis fu is parendum
foret, rcfiponderir: quoac:f
111
terris appareat facrauor aliquis,
~~:~~~~:~ ~~,;:~i~:1~il~:%t~:(.;drá~~in~
1
~a
11
~t~l~~;~;~~~~~=
periífe. OJ.!id antem in philoCophia fenCerit, fatis in libro de
Amare,& Theologia noll:ra traétauimus.
«
4
Rcditus