IG
r.
Tll.l A T.OYOL\
577
copiar lo textos originales del P. Heredia
y de D. Tomás Tamayo de Vargas, en que
principalmente se apoya:
«En la trad uccion aunque no ai letra que
no sea del P. Mariana, algunos le desearon
aiudar, pero fuele impossible (i
a
quien no?)
alcanirar la grandeza del estilo Latino, no
solo para igualarle, mas para entenderle; i
así no fue marauilla auer algun descuido
que en su censura pudo dexar de aduertir
aun su mismo auctor», dice Tamayo de Var–
gas en su
Ravon de la Historia del P. D.
I uan de Mariana
(pág. xliii), con alguna
, may6r obscuridad, por cierto, y menor exac–
titud de la que fuera menester .-Pero, eso
no obstante, harto claro se deduce de sus
palabras que en la traducción supone que
hay algunos descuidos , más ó menos visi–
bles, de que debe culparse á los que ni si–
quiera fueron para entender el original la–
tino de la
Hútoria:
esto es, á otros diversos
del mismo P. Mariana, del cual no iba á
decir Tamayo de Vargas que no entendía lo
que primero había escrito en latín. Parece
poderse ded ucir también de sus palabras
que, á su juicio, hubo de fiarse demasiado
el P . Mariana de la traducción de sus cola–
boradores, y andar no lo diligente y cuida–
doso q ue debiera en su corrección y lima.
Lo cual nos hace sospechar que, donde nos
asegura Tamayo de Vargas que «en la tra–
duccion.... no ai letra que no sea del P . Ma–
riana:., sólo nos quiso significar, valiéndose
de una exageración vulgar en semejantes
casos, que no hay en ella nada ai1adido,
quitado ni cambiado substancialmente de lo
que dijo ó quiso decir su autor.
P or lo que hace al P . Heredia, «me peso
(escribe éste al P. Mariana) no acertalle a
seruir en la traduction de aquel su libro»
(Cirot, pág. 144, en nota); y eso creemos
que es algo más que excusarse buenamente
de r.o haberle ayudado á ella.
4855. - Hortus Conclusus Maria in
Purissima sua Conceptione, Ccelestibus
tantummodo gra tiarum imbribus pa–
teos,
&
donorum excellentia frondescens,
proprio marte modulabatur a D . D. Sal–
vatore de Bvsqvets, et Dvran in Regiis
TOMO III.
Societatis
J
es u Scholis Rethorices,
&
Poeseos Studioso, Mariance Eximia: Con–
gregationis Alumno,
&
Collegii Cordel–
lensis Collegtt
meyi~issimo.
Die 23 . men–
sis Maii Anno 174
l.
Barcin. E x Typ.
Hreredum Joannis Pauli,
&
Marice MartL
-En
4.
0
,
de
4
hs.
n.
fs.
4856.- Humani Generis Ariadne Dei–
Para, qure Divinum Salvatorem edidit in
lucem, fugandos peccati errores detegens,
Auspice Calliope propria commendaba–
tur. A D. D. Josepho de Saavedra, et
Narvaez Poeseos,
&
R
hetorices Candi–
dato, Collegii Cordellensis Collega,
&
Parthenicre
~ongregationis
Alumno me–
ritissimo. Die 24. Maii Anni 1744. Hora
3. pomeridiana. Barcin. Ex Typ. H rere–
dum Joannis Pauli Marti. - En 4.º, de
4 hs. n. fs.
4857. -Hvmani Generis Rvinam in
Adami Lapsv, eivs R eparationem in
In–
carnato Verbo, et B. V.M. Trivmphvm:
In obseqvivm
e~vsdem
Venerandre Matris
sine labe Conceptre a primo sure anima–
tionis instanti, Suaristicre .Congregacio–
nis Tutelaris , concinit Salvator Graells
Mariani Sodalitij Alumnus. Barcin. Ex
Typograph. Raphaellis Figuero, in vice
lini gosipini, anno 1673. - En 4.º, de
4 hs. n. fs.
4858.- Ignatius a L oyola Parens Ma–
ximvs Societatis Iesu Bethlehemiticum
novum Templum Coronaturus, omnium
virtutum radios in suo nomine pr::efere–
bat. Proprio Marte hoc contendentis
Oratoris Ignatii Cata de la Val! et Clara–
munt Regio -Scholarum . Societatis Jesu
Alumni,
&
Rhetoricre Candidati. Die 2.
Mensis Iunij Anni
I
729. Barcin. Apud
Iosephum Texido, Typ. Domini nostri
Regis.-En 4.º, de 4 hs. n. fs .
37